Επιλογή γλώσσας

Σάββατο 17 Αυγούστου 2019

Για το προλεταριάτο

ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ

 Κείμενα του Μπέρτολτ Μπρεχτ για το προλεταριάτο. Τα πρώτα κείμενα μέχρι τον υπότιτλο «ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΤΟ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ», αναδημοσιεύονται από την έκδοση της «Σύγχρονης Εποχής», Μπέρτολτ Μπρεχτ: Για την Τέχνη και την Πολιτική». Τα υπόλοιπα, μετά απ' αυτόν τον υπότιτλο, αναδημοσιεύονται από το Βιβλίο «Μπέρτολτ Μπρεχτ: Για τη Φιλοσοφία και το Μαρξισμό» των εκδόσεων «Στοχαστής».
***

Πέμπτη 15 Αυγούστου 2019

Σκέψεις για την Σοβιετική εκπαιδευτική πολιτική Β΄ Μέρος (1959-1991)

ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ

Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 ο καπιταλιστικός κόσμος έχει περάσει σε ανοδική φάση, ενώ την περίοδο 1950-1973 τριπλασιάστηκε το ΑΕΠ των ισχυρών καπιταλιστικών κρατών. Η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων επέφερε μια σειρά αλλαγές στην ταξική διάρθρωση συνολικά, αλλά και στην εσωτερική διαφοροποίηση της εργατικής τάξης.

Μητρότητα και σοσιαλισμός


 Πώς έφερα στον κόσμο το παιδί μου στη ΛΔ Βουλγαρίας



Γεννήθηκα και μεγάλωσα σε ένα χωριό στις παρυφές του Γράμμου, που σε αντίθεση με τον υπόλοιπο νομό, το χαρακτήριζαν «φωλιά κομμουνιστών».

Ήταν θέμα χρόνου για μένα όντας περιτριγυρισμένη από αγωνιστές-αντάρτες του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ ν’ ακολουθήσω τον δρόμο της ανυπακοής και του αγώνα.

Τετάρτη 14 Αυγούστου 2019

«ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ» του Μαρξ και ο σύγχρονος καπιταλισμός


«Το Κεφάλαιο» του Κ. Μαρξ είναι θεμελιώδες έργο του μαρξισμού-λενινισμού, της θεωρίας της νικηφόρας σοσιαλιστικής επανάστασης. «Το Κεφάλαιο», μαζί με τα άλλα έργα του Κ. Μαρξ, τις εργασίες του Φρ. Ένγκελς και του Β. Ι. Λένιν, τα ντοκουμέντα του Κόμματός μας, αποτελεί τη βάση του νέου Προγράμματος του Κομμουνιστικού Κόμματος Σοβιετικής Ένωσης, όπως και όλων των προηγούμενων Προγραμμάτων του.
Το «Κομμουνιστικό Μανιφέστο», ο Πρόλογος στο έργο «Κριτική της Πολιτικής Οικονομίας», «Η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη» και άλλες εργασίες του Μαρξ αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του μαρξισμού. Όμως «Το Κεφάλαιο» είναι ο πυρήνας του. Ο ίδιος ο Μαρξ θεωρούσε πάντα «Το Κεφάλαιο» έργο όλης του της ζωής.

Τρίτη 13 Αυγούστου 2019

Σκέψεις για την Σοβιετική εκπαιδευτική πολιτική Α΄ Μέρος (1917-1958)


Είναι αλήθεια ότι πολλά έχουν γραφτεί για τη σοσιαλιστική, ιδιαίτερα τη σοβιετική, εκπαιδευτική πείρα. Και αυτό είναι φυσικό. Η νίκη της Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης το 1917, η κατάργηση των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, επέδρασε καταλυτικά στη διαμόρφωση της εκπαιδευτικής πολιτικής σε μια αχανή και με βαθιά ανισομετρία χώρα όπως η Σοβιετική Ρωσία αρχικά, αλλά και μετέπειτα η ΕΣΣΔ. Ταυτόχρονα, τα επιτεύγματα της πρώτης νικηφόρας εφόδου προς τον ουρανό επηρέασαν τη χάραξη εκπαιδευτικής πολιτικής σε διεθνές επίπεδο.

Δευτέρα 12 Αυγούστου 2019

Η φωνή της Επανάστασης


Β.Μαγιακόφσκι, η φωνή της Επανάστασης, την οποία εξύμνησε με το έργο του και υπηρέτησε με ποιήματα όπως το «Ξελασπώστε το μέλλον».

Ο Μαγιακόφσκι ήταν βασικός εκπρόσωπος του ρωσικού φουτουρισμού, που παίρνει την ονομασία ρωσικός κυβοφουτουρισμός. Για να κατανοηθεί επομένως η ποίηση του Μαγιακόφσκι, χρειάζεται να είναι γνωστά τα βασικά χαρακτηριστικά του κυβοφουτουρισμού.

Κυριακή 11 Αυγούστου 2019

Η πρώτη γυναίκα που «περπάτησε» στο διάστημα φορούσε εθνόσημο με σφυροδρέπανο


 Σβετλάνα Σαβίτσκαγια

Το πέταγμα του Γιούρι Γκαγκάριν και της Βαλεντίνας Τερέσκοβα στο Διάστημα, επηρέασαν καθοριστικά την επιλογή και στη συνέχεια τη ζωή της μικρούλας και λεπτοκαμωμένης Σβετλάνας από τη Μόσχα.

Κόντρα στις παραινέσεις των γονιών της να ολοκληρώσει τις σπουδές της στη μουσική, το μικρό κορίτσι ακολούθησε τα

Σάββατο 10 Αυγούστου 2019

Η εποχή της δικτατορίας


Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΗΘΩΝ

Στην προηγούμενη συζήτηση σταθήκαμε, συντρόφισσες, στην επανάσταση της καθημερινότητας στην εποχή της δικτατορίας του προλεταριάτου. Εννοείται πως αυτή η επανάσταση δεν εξαντλείται μόνο στον τομέα της κοινωνικής διατροφής με το πέρασμα στα σπίτια-κομμούνες, την κοινωνική διαπαιδαγώγηση ή την προστασία της μητρότητας. Αυτή η επανάσταση είναι πολύ πιο βαθιά, σύνθετη και πολύπλευρη. Αγκαλιάζει σχεδόν όλους τους τομείς της ζωής μας, έχοντας αντανάκλαση με ιδιαίτερη δύναμη στα ήθη και τη σκέψη.

Παρασκευή 9 Αυγούστου 2019

Ναγκασάκι


Τρεις μέρες μετά τη ρίψη της πρώτης ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα, οι Αμερικανοί ιμπεριαλιστές ολοκληρώνουν το αποτρόπαιο έγκλημά τους με τη ρίψη και δεύτερης ατομικής βόμβας στην ιαπωνική πόλη Ναγκασάκι, 9/8/1945. Από την έκρηξη, χάνουν τη ζωή τους πάνω από 75.000 άνθρωποι.

Η βόμβα που ρίχτηκε στο Ναγκασάκι είχε την ίδια ισχύ με την προηγούμενη της Χιροσίμα και ισοδυναμούσε με 20.000 τόνους τρινιτροτολουόλης (ΤΝΤ).

«Θα κρατήσουμε…»


Μουργκάνα του Δημήτρη Χατζή*

«Βρισκόμαστε κοντά στη Μουργκάνα**. Πρόκειται, να κάνουμε ενέργεια με μεγάλες δυνάμεις κι αυτή τη φορά φοβάμαι πολύ.»
Είχε πάρει το γράμμα της λίγες μέρες πιο πριν και δεν πρόφτασε να της στείλει την απόκριση του. Της έγραφε πώς την αγαπούσε πολύ, πώς άμα γύριζε θα την παντρευότανε και της ξανάγραφε πώς φοβότανε πάρα πολύ στη Μουργκάνα. Ήταν ένας στρατιώτης από το τάγμα 583 της 75ης Ταξιαρχίας.

Πέμπτη 8 Αυγούστου 2019

Για το ρεαλισμό

 Μπέρτολτ Μπρεχτ

Κείμενα του Μπέρτολτ Μπρεχτ για το ρεαλισμό. Ο Μπρεχτ μιλά για το ρεαλισμό, έχοντας πάντα στη συνείδησή του του το λαό, τα βάσανά του, τις ανάγκες του. Λέει συγκεκριμένα: «Ενάντια στην αυξανόμενη βαρβαρότητα υπάρχει μόνο ένας σύμμαχος: ο λαός που τόσο πολύ υποφέρει απ' αυτήν. Μόνο από το λαό μπορεί να περιμένει κανείς κάτι. Είναι, λοιπόν, φανερό ότι πρέπει να στραφούμε στο λαό και πιο αναγκαίο από ποτέ να μιλήσουμε τη γλώσσα του.

Μαουτχάουζεν

Τίθεται σε λειτουργία, 8/8/1938, το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μαουτχάουζεν στην Αυστρία. Στα χρόνια του χιτλερικού φασισμού το Μαουτχάουζεν υπήρξε συνώνυμο του θανάτου και τόπος μαρτυρίου για περισσότερους από 200.000 κρατούμενους από σχεδόν όλες τις χώρες της Ευρώπης.
Στα χρόνια του χιτλερικού φασισμού το Μαουτχάουζεν υπήρξε συνώνυμο του θανάτου και τόπος μαρτυρίου για περισσότερους από 200.000 κρατούμενους από σχεδόν όλες τις χώρες της Ευρώπης.

Τετάρτη 7 Αυγούστου 2019

Συνέντευξη με τον Καρλ Μαρξ


Μπήκα1 αμέσως στο σκοπό της επίσκεψής μου. Ο κόσμος, είπα, φαίνεται να βρίσκεται στο σκοτάδι για τη Διεθνή· την μισεί πολύ χωρίς να μπορεί να εξηγήσει τι ακριβώς είναι αυτό που μισεί. Μερικοί, που νομίζουν ότι έχουν μικρότερη άγνοια, ισχυρίζονται ότι πρόκειται για ένα είδος διπρόσωπου Ιανού με το ξάστερο τίμιο χαμόγελο ενός εργάτη στο ένα πρόσωπο και το δολοφονικό βλέμμα ενός συνωμότη στο άλλο. Θα φώτιζε [ο Μαρξ] το μυστήριο που περιτριγυρίζει αυτήν τη θεωρία;

Η κατανομή


ΦΡΙΝΤΡΙΧ ΕΝΓΚΕΛΣ: «ΑΝΤΙ-ΝΤΙΡΙΝΓΚ»

Η κατανομή

Στο προηγούμενο ένθετο του «Ριζοσπάστη» «Ιστορία», δημοσιεύσαμε από το έργο του Ενγκελς «Αντι-Ντίρινγκ» την κριτική του Ενγκελς στον Ντίρινγκ για την παραγωγή στον καπιταλισμό και στο σοσιαλισμό. Σήμερα δημοσιεύουμε από το ίδιο έργο το κεφάλαιο για την κατανομή, την οποία ο Ντίρινγκ αποσπούσε από την παραγωγή. Εδώ ο Ενγκελς μέσα από την κριτική στον Ντίρινγκ αναλύει εκλαϊκευτικά την κατανομή και στο σοσιαλισμό.
***

Η «Μάχη της Σοδειάς»...


Η νικηφόρα μάχη της Στυμφαλίας

Εκατοντάδες είναι οι μάχες που έδωσε ο ΕΛΑΣ, κατά τη διάρκεια του Εθνικοαπελευθερωτικού μας αγώνα, ενάντια στο γερμανικό στρατό κατοχής. Οι πιο πολλές από αυτές ήσαν νικηφόρες και συνέβαλαν θετικά στη γενικότερη έκβαση του Β Παγκόσμιου Πολέμου και τη συντριβή του φασισμού.

«Βάρδα, φουρνέλο!»*


Οι ανθρακωρύχοι του Αλιβερίου κατεβαίνουν σε απεργία, 7/8/1933, με αίτημα την αύξηση των μισθών τους και την καταβολή των χρωστούμενων δεδουλευμένων τους.

Την τέταρτη μέρα της απεργίας δέχονται βίαια επίθεση από την αστυνομία, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό 20 απεργών. Ένας από αυτούς θα υποκύψει στα τραύματά του στο νοσοκομείο.

Ο θάνατος του εργάτη - απεργού προκαλεί γενικότερη αγανάκτηση στην περιοχή, που ξεσηκώνεται και αναγκάζει τον εργοδότη να δεχθεί όλα τα αιτήματα των ανθρακωρύχων.

Τρίτη 6 Αυγούστου 2019

Οι βασικές μορφές του μισθού εργασίας


Υπάρχουν δύο βασικές μορφές του μισθού εργασίας, το χρονομίσθιο και η πληρωμή με το κομμάτι.

Το χρονομίσθιο

Είναι η μορφή εκείνη του μισθού εργασίας, όπου το μέγεθος της πληρωμής του εργάτη εξαρτάται από το χρόνο που εργάστηκε – ώρες, μέρες, βδομάδες, μήνες.
Μέτρο της πληρωμής του εργάτη για την εργασία του είναι η τιμή μιας ώρας εργασίας.

Η σαπίλα του ντουνιά



Μαρτυρία-ντοκουμέντο για μια αποκαλυπτική εντολή ναζιστικής εγκληματικότητας


Πριν από 75 χρόνια, τον Αύγουστο του 1944, οι γερμανοί ναζί εγκληματίες σε συνεργασία με δωσίλογους έλληνες προδότες εισβάλλουν στην ανταρτομάνα Ευρυτανία για δεύτερη φορά (η πρώτη ήταν το Νοέμβρη του '43). 
Ισοπεδώνουν στην κυριολεξία το αδούλωτο Καρπενήσι, κέντρο αντιστασιακού/απελευθερωτικού αγώνα όλης της χώρας!

Η παραγωγή


 ΦΡΙΝΤΡΙΧ ΕΝΓΚΕΛΣ: «ΑΝΤΙ-ΝΤΙΡΙΝΓΚ»

Η παραγωγή

Στο προηγούμενο ένθετο του «Ριζοσπάστη» «Ιστορία», δημοσιεύσαμε από το έργο του Ενγκελς «Αντι-Ντίρινγκ» δύο κεφάλαια: «Η θεωρία της αξίας» και «Απλή και σύνθετη εργασία». Με το πρώτο κεφάλαιο, ο Ενγκελς αναλύει τους όρους της υλικής παραγωγής στον καπιταλισμό και πώς ο καπιταλιστής βγάζει κέρδος από τη δουλειά του εργάτη. Στο δεύτερο κεφάλαιο κάνει αναφορά και στις οικονομικές σχέσεις στο σοσιαλισμό και τη διαμόρφωση των μισθών στο σοσιαλισμό.

Αντόνιο Λούτσιο Βιβάλντι

Ο Αντόνιο Λούτσιο Βιβάλντι γεννήθηκε στις 4 Μάρτη 1678 στη Βενετία. Ο πατέρας του Τζιοβάνι Μπατίστα ήταν βιολιστής και πρώτος δάσκαλος του γιου του, ο οποίος από μικρή ηλικία συναναστράφηκε τη μουσική ελίτ της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας. Η δεξιοτεχνία του στο βιολί ήταν αξιοσημείωτη, ωστόσο η χρόνια δύσπνοιά του τον απέτρεψε από το να τελειοποιήσει τις ικανότητές του στα πνευστά όργανα. 
Παράλληλα με τις μουσικές του σπουδές, ο Βιβάλντι από εφηβική ηλικία προετοιμάστηκε για ιερατική σταδιοδρομία και το 1703 χειροτονήθηκε.