Απόφαση για σύγκληση του 3ου Συνεδρίου του ΚΚΕ

Σε συνθήκες έντονης ιδεολογικής διαπάλης συνέρχεται το Εθνικό Συμβούλιο του ΣΕΚΕ (Κ) 2 Φλεβάρη 1924.
Μεταξύ άλλων, αποφασίζονται η σύγκληση του 3ου Συνεδρίου του Κόμματος καθώς και η σύσφιξη των σχέσεων με την Κομμουνιστική Διεθνή.

 Τρίτο Τακτικό Συνέδριο του ΚΚΕ

Το Μάρτη του 1927 συνήλθε μυστικά στην Αθήνα το Τρίτο Τακτικό Συνέδριο του ΚΚΕ. Ενα συνέδριο που συνήλθε σε συνθήκες συντηρητικότερης και αυταρχικότερης στροφής οργάνωσης του αστικού καθεστώτος, αλλά και έντονης εσωκομματικής κρίσης που δεν ήταν μόνο απόρροια της εσωτερικής κατάστασης, αλλά και των εξελίξεων στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, με αφετηρία το Μπολσεβίκικο Κόμμα, στο οποίο είχε εμφανιστεί η επονομαζόμενη Αριστερή Αντιπολίτευση των Τρότσκι - Κάμενεφ και Ζινόβιεφ.

Στον πρόλογο της έκδοσης των αποφάσεων του Τρίτου Συνεδρίου (έκδοση του «Ριζοσπάστη» το 1927) δίνεται το στίγμα της πορείας του Κόμματος μέχρι εκείνη τη στιγμή, ως εξής: «Το γ' τακτικό συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ελλάδος, οι αποφάσεις του οποίου δημοσιεύονται στην μπροσούρα αυτή, δεν είναι το τρίτο κατά σειρά συνέδριο του κόμματός μας. Από το 1920, εποχή που συνήλθε το δεύτερο τακτικό συνέδριο ως τα σήμερα, έχουν παρεμβληθεί τρία έκτακτα συνέδρια - συνδιασκέψεις και ένα Εθνικό Συμβούλιο. Ο λόγος ήτανε οι ανώμαλες, πολιτικοοικονομικές καταστάσεις της χώρας, το έκτακτο και το επείγον των αναγκών του κινήματος και οι εσωκομματικές συνθήκες. Εκτός όμως απ' αυτά και μια εσφαλμένη αντίληψη ως προς το ότι το γ' τακτικό συνέδριο του Κόμματος θα έπρεπε να είναι ένα εντελώς '' αλλιώτικο συνέδριο''. Γι' αυτό και η ονομασία του συνεδρίου του 1923 ως ''έκτακτου' '(σ.σ. πρόκειται για λάθος. Εννοεί το 3ο έκτακτο του 1924), ενώ στην ουσία ήτανε τακτικό συνέδριο του Κόμματος.

                                                         Η κρίση του Κόμματος

Η κρίση που εκδηλώνεται στο ΚΚΕ μπροστά στο 3ο Τακτικό Συνέδριό του έχει μείνει στην ιστορία ως πάλη κατά του λικβινταρισμού, ως πάλη δηλαδή ενάντια σε απόψεις και πρακτικές που ωθούσουν σε διάλυση του Κόμματος. Η κρίση στο Κόμμα είχε σχέση με τη θέση του 3ου έκτακτου Συνεδρίου για ανεξάρτητη Μακεδονία και Θράκη στο πλαίσιο μιας βαλκανικής σοσιαλιστικής ομοσπονδίας. Η σημαντικότερη όμως πλευρά της εσωκομματικής κρίσης έχει τις ρίζες της στις εξελίξεις στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα με αφετηρία το Μπολσεβίκικο κόμμα στο οποίο εκδηλώνεται η «αριστερή αντιπολίτευση» των Τρότσκι - Κάμενεφ - Ζηνόβιεφ. Οι ιδέες της «Αριστερής Αντιπολίτευσης», επέδρασαν στο παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα.

Κύριος εκπρόσωπος των ιδεών της «Αριστερής Αντιπολίτευσης» στο ΚΚΕ, ο πιο συνεπής κι ο πιο μαχητικός, υπήρξε ο Παντελής Πουλιόπουλος. Που αμέσως μετά την πτώση του Πάγκαλου κι ενώ το κόμμα έβγαινε από 14μηνη παρανομία, εγκατέλειψε κάθε ενεργό κομματική δράση και αποσύρθηκε στο σπίτι του στη Θήβα. Στη συνέχεια αρνήθηκε να τεθεί υποψήφιος βουλευτής στη Θεσσαλονίκη κι όταν το κόμμα επέμεινε στην υποψηφιότητά του αυτός την απέσυρε με προσωπική προσφυγή στο Πρωτοδικείο. Την περίοδο αυτή δηλώνει αδυναμία να προσφέρει στο Κόμμα, εκφράζει την άποψη ότι κάθε τίμιο στοιχείο του Κόμματος που αισθάνεται έτσι πρέπει να πράξει το ίδιο μ' αυτόν και φτάνει μέχρι του σημείου να παραιτηθεί από κομματικό μέλος, γεγονός που οδηγεί την ΚΕ, στις 17/12/1926, να τον θέσει εκτός Κόμματος και να παραπέμψει το θέμα του στο επικείμενο κομματικό συνέδριο.

Στο συνέδριο που θα γίνει λίγους μήνες αργότερα ο Πουλιόπουλος θα έχει πλέον κατασταλάξει σε απόψεις και θέσεις που τον καθιστούν - αυτόν και τους οπαδούς του στη θέση της «αριστερής αντιπολίτευσης στο ΚΚΕ».