Ο Ε.Λ.Α.Σ απελευθερώνει τα γρεβενά

Σαν σήμερα απελευθερώνεται η πόλη των Γρεβενών από τις δυνάμεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, που παρήλασαν την 25η Μαρτίου 1943, μια μέρα μετά δηλαδή, στην κεντρική πλατεία Αιμιλιανού. Ο νομός και η πόλη των Γρεβενών πλήρωσαν βαρύ φόρο αίματος κατά τους αγώνες του λαού μας τη δεκαετία του ’40. Οι κάτοικοι τις περιοχής που υπηρέτησαν στον ελληνικό στρατό κατά τον πόλεμο του ’40 συνέτριψαν την επίλεκτη ιταλική μεραρχία αλπινιστών Τζούλια στα βορειοδυτικά του νόμου.

Η απελευθέρωση από τις γερμανικές κατοχικές δυνάμεις ήταν το επιστέγασμα των μαχών του Σχίνοβου και του Φαρδύκαμπου, ενώ την πόλη κατά την περίοδο 1943-1944 επισκέφτηκαν τόσο ο Μάρκος Βαφειάδης, όσο και ο Στέφανος Σαράφης.

Τα δεινά της πόλης ωστόσο δεν είχαν ακόμα τελειώσει, καθώς τον Ιούλιο του 1944 τα ναζιστικά στρατεύματα επέστρεψαν πυρπολώντας και λεηλατώντας την πόλη, καταστρέφοντας 125 εμπορικά καταστήματα και 350 κτίρια, όπως η Μητρόπολη, το Γυμνάσιο, το Οικοτροφείο, το Νοσοκομείο και το δικαστικό μέγαρο.

Οι χιτλερικοί στις επιχειρήσεις στη Βόρεια Πίνδο είχαν απώλειες πάνω από 750 νεκρούς και τραυματίες. Οι απώλειες του ΕΛΑΣ ανήλθαν σε 200 νεκρούς, τραυματίες και αγνοούμενους.

Κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων οι Γερμανοί διέπραξαν φοβερά εγκλήματα κατά του πληθυσμού: εκτέλεσαν 161 πατριώτες, πήραν ομήρους 427 άνδρες και γυναίκες, πυρπόλησαν 4.419 σπίτια, 53 σχολεία, 25 εκκλησίες.

Η επιδίωξη όμως του εχθρού να διαλύσει τα τμήματα του ΕΛΑΣ και να «ξεκαθαρίσει» την περιοχή, παρά την 20ήμερη επίμονη προσπάθειά του, απέτυχε.