Οι πλουτοπαραγωγικές πηγές στην υπηρεσία των λαϊκών αναγκών και όχι των μονοπωλίων

Αποτύπωση ΑΟΖ, με βάση τη «μέση γραμμή».
Με διακεκομμένη, τα όρια της ελληνικής
 χωρίς την επίδραση του Καστελόριζου

Του Γιώργου Μαρίνου, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ

Το τελευταίο διάστημα, με αφορμή το κοίτασμα υδρογονανθράκων «Γλαύκος» στο «οικόπεδο» 10 της κυπριακής ΑΟΖ έχει φουντώσει η συζήτηση για την κατάσταση στην περιοχή. Στις σχετικές αναλύσεις μπλέκονται μύθοι και επιθυμίες. Αποσιωπούνται πραγματικά γεγονότα και γίνεται προσπάθεια να παραμεριστούν κρίσιμα ζητήματα που αφορούν το ρόλο των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, τις επιδιώξεις των μονοπωλίων.

Ομως, αντικειμενικά, η εξέταση του ζητήματος των υδρογονανθράκων στην Κύπρο, στην Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή επιβάλλεται να υπολογίζει καλά τις εξελίξεις και το γενικότερο πλαίσιο των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών.
Ειδικότερα να υπολογίζει ότι:

• Το 37% του εδάφους της Κύπρου παραμένει υπό κατοχή και η τουρκική αστική τάξη αμφισβητεί κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και της Ελλάδας, προβάλλει ακόμα και εδαφικές διεκδικήσεις, διατηρεί στρατιωτικές βάσεις και στρατεύματα σε σειρά χωρών, όπως στη Συρία, στο Ιράκ, στο Κατάρ, στη Σομαλία, στα Βαλκάνια.
• Ο πόλεμος στη Συρία, παρά την υποχώρηση το «Ισλαμικού Κράτους», συνεχίζεται με την παρουσία βάσεων και στρατευμάτων των ΗΠΑ, της Ρωσίας, του Ιράν, της Τουρκίας και διασταυρώνονται μεγάλα συμφέροντα για τη μοιρασιά της λείας και την αποκαλούμενη ανοικοδόμηση.
• Στη Λιβύη συνεχίζονται οι συγκρούσεις για τον έλεγχο της χώρας και των πλουτοπαραγωγικών της πηγών με πρωταγωνιστές συγκροτημένα πολιτικο-στρατιωτικά σχήματα (π.χ. «κυβέρνηση Εθνικής Συμφιλίωσης» και «κυβέρνηση στρατηγού Χάφταρ»), με διεθνή αναφορά και μέρος της επέμβασης ΗΠΑ, ΕΕ, Ρωσίας, Κίνας, Αιγύπτου, Τουρκίας.
• Η επιθετικότητα του Ισραήλ εκδηλώνεται τόσο με την κατοχή και τα εγκλήματα κατά του Παλαιστινιακού λαού όσο και με επιθέσεις στη Συρία και απειλές κατά του Ιράν και της «Χεζμπολάχ», με διεκδικήσεις σε βάρος του Λιβάνου και για τα ζητήματα της οριοθέτησης της ΑΟΖ.
• Κλιμακώνεται η σύγκρουση Σαουδικής Αραβίας - Ιράν στον πόλεμο στην Υεμένη, αλλά και γενικότερα, για τον έλεγχο της περιοχής του Περσικού Κόλπου.
• Στην Ανατ. Μεσόγειο και το Αιγαίο συγκεντρώνονται σημαντικές ΝΑΤΟικές αλλά και ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις, στα Βαλκάνια επεκτείνονται οι στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ και είναι έντονος ο ανταγωνισμός ανάμεσα σε ΗΠΑ, ΕΕ και Κίνα, Ρωσία.

Στο εκρηκτικό αυτό περιβάλλον οι πανηγυρισμοί των αστικών τάξεων και των πολιτικών τους εκπροσώπων για την ανακάλυψη ενεργειακών κοιτασμάτων δεν μπορούν να αποκρύψουν τους κινδύνους σε βάρος των λαών.

Σύντομο ιστορικό

 

Τα οικόπεδα στην κυπριακή ΑΟΖ και τα κοιτάσματα που έχουν ανακαλυφθεί έως τώρα στην περιοχή

Η Κυπριακή Δημοκρατία υπέγραψε το 2003 συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο, το 2007 με τον Λίβανο και το 2010 με το Ισραήλ.
Η Κύπρος χώρισε την περιοχή της ΑΟΖ σε 13 «οικόπεδα» σε έκταση 51.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων στο νότιο μέρος του νησιού, προκηρύσσοντας δύο διαγωνισμούς, στους οποίους συμμετείχαν μεγάλοι πολυεθνικοί όμιλοι, μεταξύ των οποίων η γαλλική «Total», η ιταλική ΕΝΙ, οι αμερικανικές «ExxonMobil» και «Noble», η «Qatar Petroleum», η βρετανικών συμφερόντων «Shell», η ισραηλινή «Delek» κ.ά.
Στη διαδικασία των αδειοδοτήσεων επικράτησαν τα συμφέροντα των ΗΠΑ, ΕΕ, Ισραήλ και Κατάρ και έμειναν έξω ρωσικοί όμιλοι, όπως η «Gazprom» και «Novatek», παρά την ισχυρή παρουσία ρωσικών συμφερόντων στην Κύπρο, ενώ παραμένει άγνωστο τι θα γίνει στη συνέχεια.
Η Λεκάνη της Λεβαντίνης θεωρείται ενιαία, εκεί ανακαλύφθηκε το μεγάλο αιγυπτιακό κοίτασμα «Ζορ» με ποσότητα 30 τρισ. κυβικά πόδια (κ.π.) φυσικού αερίου (φ.α.), τα ισραηλινά κοιτάσματα «Λεβιάθαν» (15 τρισ. κ.π. φ.α.) και «Ταμάρ» και οι προβλέψεις - εκτιμήσεις μιλούν για μεγάλη αποθήκη φυσικού αερίου πολλών τρισ. κυβικών ποδιών, αλλά και πετρελαίου. Το γεγονός αυτό, η κερδοφορία των εταιρειών και οι γεωστρατηγικοί σχεδιασμοί των ΗΠΑ και της ΕΕ (για τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία) είναι τα βασικά κίνητρα των κινήσεων στην περιοχή.

Οι γεωτρήσεις στην Κύπρο και η πραγματικότητα για το κοίτασμα «Γλαύκος»

Μετά από εκτεταμένη περίοδο ερευνών, άρχισαν το 2011 οι γεωτρήσεις στο «οικόπεδο» 12 με το όνομα «Αφροδίτη» και ανακαλύφθηκε κοίτασμα το οποίο, παρά τις τυμπανοκρουσίες, αποδείχθηκε πολύ πίσω από τις προσδοκίες που καλλιεργήθηκαν. Η ποσότητα του κοιτάσματος εκτιμήθηκε (μετά την επιβεβαιωτική γεώτρηση) σε 4 τρισ. κυβικά μέτρα προκαλώντας προβληματισμό για τις δυνατότητες εμπορικής αξιοποίησης.
Το ίδιο συνέβη και στη γεώτρηση στο στόχο «Καλυψώ» στο «οικόπεδο» 6 και στο «οικόπεδο» 10 στο στόχο «Δελφίνη».
Μεγάλης προβολής έτυχε η γεώτρηση στο στόχο «Γλαύκος» του «οικοπέδου» 10 («ExxonMobil»), μέσα στο Φλεβάρη του '19, το οποίο διαφημίστηκε ως «γιγάντιο κοίτασμα», ενώ οι εκτιμήσεις μιλούν για 5 - 8 τρισ. κυβικά πόδια φ.α. και όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί θα ακολουθήσει επιβεβαιωτική γεώτρηση ενώ δυνατότητες εκμετάλλευσης θα διαμορφωθούν μετά το 2026.
Ανεξάρτητα από τα μέχρι τώρα αποτελέσματα ή τα μελλοντικά, που μπορεί να φέρουν μεγαλύτερες ποσότητες υδρογονανθράκων, αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο οι εταιρείες όσο και οι εμπλεκόμενες κυβερνήσεις επιδίδονται σε μια αμετροεπή προβολή των αποτελεσμάτων με σκοπό τη χειραγώγηση λαϊκών δυνάμεων και την καλλιέργεια προσδοκιών. Η ανακάλυψη κοιτασμάτων δημιουργεί δυνατότητες αξιοποίησης και δεν εξασφαλίζει εξ ορισμού όρους εξόρυξης - παραγωγής και μεταφοράς - εξαγωγής τους αφού υπεισέρχονται διάφοροι παράγοντες, όπως η ποσότητα, οι ανάγκες της αγοράς, οι συμβάσεις και το επίπεδο των τιμών, σχετικές αντιθέσεις.
Σήμερα, μετά την ανακάλυψη στο στόχο «Γλαύκος», εξετάζονται διάφορες λύσεις ή συνδυασμός λύσεων και μεταξύ αυτών π.χ. συζητιούνται: Σταθμός υγροποίησης φ.α. στην Κύπρο για τον οποίο, όπως αναφέρεται, δεν έχουν διαμορφωθεί όροι οικονομικής βιωσιμότητας. Μεταφορά κυπριακού φ.α. για υγροποίηση στην Αίγυπτο, που κρατά τα κλειδιά στην περιοχή, διαθέτει ήδη την υποδομή, με τις μονάδες Ιντκού («Shell» - «Total») και Νταμιέτα (ENI - BP). Ενώ προτάσεις που αφορούν δημιουργία αγωγού μεταφοράς φ.α. προς την Τουρκία προσκρούουν σε πολιτικές δυσκολίες που συνδέονται με την επίλυση του Κυπριακού ή ακόμα εγείρονται ενστάσεις από την ΕΕ.
Μεταξύ των λύσεων που εξετάζονται είναι η δημιουργία του αγωγού «EastMed» για τη μεταφορά αερίου από την Ανατ. Μεσόγειο, το Ισραήλ και την Κύπρο, διά μέσου της Κρήτης, και της Δ. Ελλάδας στην Ιταλία και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ομως, η ιταλική κυβέρνηση διατηρεί επιφυλάξεις και για το λόγο αυτό δεν υπογράφηκε η σχετική συμφωνία, όπως είχε ανακοινωθεί. Η συνάντηση που έγινε στην Ιερουσαλήμ στις 20 Μάρτη, μεταξύ Ελλάδας, Ισραήλ, Κύπρου, με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, που εκπροσωπήθηκαν με τον υπουργό Εξωτερικών, Μ. Πομπέο, ασχολήθηκε κυρίως με τα ζητήματα της «ασφάλειας».
Βεβαίως, οι αποφάσεις για τον αγωγό «EastMed» θα εξαρτηθούν από τις γενικότερες εξελίξεις στην περιοχή, τη στάση της ιταλικής κυβέρνησης, το κόστος κατασκευής (7 δισ. δολάρια) και λειτουργίας, τις ποσότητες αερίου, την εξασφάλιση της αναγκαίας πολιτικής και οικονομικής στήριξης από την ΕΕ κ.ά.
Σε κάθε περίπτωση, στην πράξη αναβαθμίζεται ο ρόλος των Αμερικανών, που παρεμβαίνουν πιο έντονα στην περιοχή και αναλαμβάνουν επιπλέον ευθύνες στο όνομα της ενεργειακής και πολιτικής ασφάλειας. Η Ελλάδα και η Κύπρος δένονται παραπέρα με τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό και τη στρατιωτική μηχανή του Ισραήλ για να νιώθουν ασφάλεια τα μεγάλα συμφέροντα που επενδύουν και προσβλέπουν σε οφέλη από τα κοιτάσματα της περιοχής.
Η κοινή ανακοίνωση που εκδόθηκε με το πέρας της συνάντησης στην Ιερουσαλήμ φωτογραφίζει τη Ρωσία και το Ιράν, μιλώντας για αντιμετώπιση «κακόβουλων επιρροών». Για τη δε Τουρκία που καταρχάς είχε ανακοινωθεί ότι θα γινόταν ειδική προειδοποιητική μνεία στην ανακοίνωση των 3+1 για να αντιμετωπιστούν τυχόν επιθετικές ενέργειες στην ΑΟΖ της Κύπρου, συνεχίζονται οι αμερικανοΝΑΤΟικές προσπάθειες (και με τη μεσολάβηση της ελληνικής κυβέρνησης), για να παραμείνει στο «Δυτικό Μπλοκ». Με στόχο να μπουν σε τροχιά αποδυνάμωσης οι καλές διμερείς σχέσεις Τουρκίας - Ρωσίας, να ακυρωθεί η αγορά του ρωσικού πυραυλικού συστήματος «S-400» που έχει προκαλέσει την αντίδραση των ΗΠΑ.

Οι στόχοι και η στάση της Τουρκίας

Η Τουρκία, που εισέβαλε στην Κύπρο το 1974 και έχει υπό κατοχή το 37% του νησιού, είναι ΝΑΤΟική δύναμη και σύμμαχος της Ελλάδας κι αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο. Οπως είναι γνωστό, η τουρκική αστική τάξη επέλεξε να μην υπογράψει τη Διεθνή Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, του 1982, δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία και αμφισβητεί το δικαίωμά της να χειρίζεται τα θέματα που αφορούν τις θαλάσσιες ζώνες.
Από το 2012, οι αρχές της κατεχόμενης Κύπρου (ψευδοκράτος) εκχώρησαν στην τουρκική κρατική εταιρεία πετρελαίου (TPAO) θαλάσσια τεμάχια στο βόρειο αλλά και στο νότιο τμήμα του νησιού. Την ίδια περίοδο οι τουρκικές αρχές διαμόρφωσαν σχετικούς χάρτες που απεικονίζουν μια δική τους εκδοχή για τις ΑΟΖ με άλλα κράτη της Ανατολικής Μεσογείου (Αίγυπτο, Λίβανο, Λιβύη), στη βάση της αμφισβήτησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας (ειδικά του Καστελόριζου) και της Κύπρου και αυτό προβάλλεται μέχρι σήμερα.
Αυτό το διάστημα, σε κείμενο που κατέθεσε ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μ. Τσαβούσογλου, στο Συμβούλιο Σύνδεσης Τουρκίας - ΕΕ απειλεί ότι η χώρα του θα προχωρήσει σε «δίκαιη οριοθέτηση των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας με όλα τα σχετικά παράκτια κράτη που αναγνωρίζει και έχει διπλωματικές σχέσεις». Σύμφωνα με το κείμενο αυτό, η Τουρκία ισχυρίζεται ανάμεσα στ' άλλα ότι τα «οικόπεδα» 6 και 7 της κυπριακής ΑΟΖ εμπίπτουν στην τουρκική υφαλοκρηπίδα και ότι το «οικόπεδο» 3 ανήκει στη λεγόμενη «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου».
Από τις αρχές του 2019 έχουν καταγραφεί αρκετές αναγγελίες NAVTEX για δέσμευση περιοχών μέσα στην κυπριακή ΑΟΖ και την ελληνική υφαλοκρηπίδα. Το πλοίο «Barbaros», συνοδευόμενο από πολεμικά πλοία, διεξάγει ερευνητικά προγράμματα στα «οικόπεδα» 4, 5 και 9 της κυπριακής ΑΟΖ αλλά και στα όρια συνάντησης των θαλάσσιων ζωνών Αιγύπτου - Κύπρου - Ελλάδας (τριμερές), πλησίον του Καστελόριζου, που αμφισβητεί η Τουρκία.
Ασφαλώς, αυτές και μόνο οι παρεμβάσεις εγκυμονούν μεγάλους κινδύνους, ιδιαίτερα αν η τουρκική κυβέρνηση επιλέξει να χρησιμοποιήσει τα δύο ειδικά σκάφη που διαθέτει και τους αναθέσει αποστολή γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ ή σε περιοχές της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Ο Πρόεδρος Ερντογάν και το επιτελείο του για λογαριασμό της τουρκικής αστικής τάξης κινούνται μεθοδικά στην κατεύθυνση της γεωστρατηγικής αναβάθμισης και προσπαθούν να ανοίξουν οικονομικο-πολιτικούς και στρατιωτικούς δρόμους στην ευρύτερη περιοχή.
Στη βάση αυτή, η στρατηγική της τουρκικής αστικής τάξης συγκεντρώνει την προσοχή της σε ειδικούς στόχους και επιλέγει τα κατάλληλα μέσα. Οι όροι αυτοί χαρακτηρίζουν τη στρατηγική της «Γαλάζιας Πατρίδας», που αποβλέπει στον έλεγχο της περιοχής της Ανατ. Μεσογείου, του Αιγαίου και της Μαύρης Θάλασσας, με επεκτάσεις στα Βαλκάνια και ευρύτερα.
Η στρατηγική αυτή ερμηνεύεται στις διαδοχικές δηλώσεις του υπουργού Αμυνας, Χ. Ακάρ, ο οποίος προειδοποιεί: «Στο Αιγαίο, στην Ανατ. Μεσόγειο και την Κύπρο οι τουρκικές Ενοπλες Δυνάμεις λαμβάνουν όλα τα μέτρα και η κατάσταση παρακολουθείται στενά. Δεν πρόκειται να επιτρέψουμε κανένα βήμα και κανένα τετελεσμένο στο οποίο δεν έχει συμμετοχή η Τουρκία».
Τα σημειώνουμε αυτά γιατί οι υπέρμαχοι των συμφερόντων που σχετίζονται με τους υδρογονάνθρακες και τους αγωγούς, και μεταξύ αυτών η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ωραιοποιούν την κατάσταση και προσπαθούν να εφησυχάζουν τους λαούς για να περνάει η προπαγάνδα ταύτισης της καπιταλιστικής ανάπτυξης με τα λαϊκά συμφέροντα. Αποκρύπτοντας ότι το κυνήγι του κέρδους και οι στοχεύσεις των μονοπωλίων και των καπιταλιστικών κρατών οδηγούν στην κλιμάκωση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και συγκρούσεων. Χώρια την αποσιώπηση των σοβαρών περιβαλλοντικών προβλημάτων, που μπορεί να προκύψουν, όταν τα μονοπώλια έχουν το «πάνω χέρι» και που, όπως έδειξε η καταστροφή στον Κόλπο του Μεξικού, είναι από μόνο του ένα τεράστιο ζήτημα.

Αξιοποίηση της συμφωνίας των Πρεσπών - Παραπέρα ΝΑΤΟποίηση της Κύπρου

Η πράξη αποδεικνύει πως η αμερικανοΝΑΤΟικής κοπής συμφωνία των Πρεσπών, που υπέγραψε ο ΣΥΡΙΖΑ, εντάσσεται στον ιμπεριαλιστικό σχεδιασμό για την ένταξη των Δυτ. Βαλκανίων στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, ως εργαλείο ανταγωνισμού με τη Ρωσία και την Κίνα με αρνητικές συνέπειες για τους λαούς. Ηδη, η εφαρμογή της ιμπεριαλιστικής στρατηγικής συμβαδίζει με επικίνδυνες διαδικασίες αλλαγής συνόρων (π.χ. μεταξύ Σερβίας - Κοσόβου) και έπεται συνέχεια.
Ετσι, η τοποθέτηση του κ. Τσίπρα και άλλων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ για χρησιμοποίηση της συμφωνίας των Πρεσπών ως μοντέλου αντιμετώπισης του κυπριακού προβλήματος και των ελληνοτουρκικών σχέσεων είναι ενταγμένη στους γενικότερους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς.
Τι σημαίνει το μοντέλο αυτό για την Κύπρο; Σημαίνει αναζήτηση συμβιβασμού χωρίς αρχές για το κυπριακό πρόβλημα και παραπέρα ΝΑΤΟποίηση της Κύπρου, παρουσιάζοντας το ΝΑΤΟ και ευρωατλαντικές δομές ως (νέες) εγγυήτριες δυνάμεις.
Η προσπάθεια των ΗΠΑ και ΕΕ για συμβιβασμό με την Τουρκία είναι διαρκής και κλιμακώνεται με στόχο τη «συνεκμετάλλευση» των υδρογονανθράκων σε σύνδεση με την προώθηση διχοτομικής λύσης, τύπου σχεδίου Ανάν, που θα εδράζεται στην αποκαλούμενη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία, των δύο «συνιστώντων κρατών», και στην εκδοχή της «Αποκεντρωμένης Ομοσπονδίας» (όπως είπε ο κ. Αναστασιάδης) που δίνει τη δυνατότητα παραπέρα ενίσχυσης των αρμοδιοτήτων των δύο κρατών.
Σχετικά με τη ΝΑΤΟποίηση σημειώνουμε ότι στις δύο βρετανικές - ΝΑΤΟικές βάσεις (Δεκέλεια και Ακρωτήρι), το βρετανικό ραντάρ στο όρος Τρόοδος και τη βάση «Ανδρέας Παπανδρέου» στην Πάφο, που έχουν πλούσιο ιστορικό στήριξης των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και πολέμων, προστίθενται νέα μέσα. Στο τραπέζι έχει τεθεί η δημιουργία γαλλικής στρατιωτικής βάσης στο Μαρί κ.α., ενώ το Νοέμβρη του '18 υπογράφτηκε «Δήλωση Προθέσεων» ΗΠΑ - Κύπρου με στόχο την εμβάθυνση της διμερούς συνεργασίας στον τομέα της «ασφάλειας».
Παράλληλα, η Γερμανία και η Γαλλία πρωτοστατούν στην προώθηση σχεδίου δραστηριοποίησης στην Κύπρο της Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας (PESCO) της ΕΕ.
Παρακολουθώντας αυτές τις εξελίξεις, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, το Δεκέμβρη του '18, προειδοποίησε ότι «η παραπέρα στρατιωτικοποίηση της Κύπρου θα έχει επικίνδυνες και αποσταθεροποιητικές επιπτώσεις για τη χώρα».
Οι σχεδιασμοί δεν αφορούν μόνο την Κύπρο. Το μοντέλο της συμφωνίας των Πρεσπών για το Αιγαίο σημαίνει αναγνώριση «ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας στο Αιγαίο» και «διμερών διαφορών πέραν της υφαλοκρηπίδας» με εφαρμογή και εμπλουτισμό των συμφωνιών Σημίτη - Ντεμιρέλ (1997 Μαδρίτη - 1999 Ελσίνκι) χρησιμοποιώντας ως όχημα τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) που έχουν δρομολογηθεί με τις συναντήσεις Τσίπρα - Ερντογάν, και των υπουργών Αμυνας και Εξωτερικών των δύο χωρών.
Υπάρχει ένα εύλογο ερώτημα: Γιατί μέσα σε λίγες μέρες κι ενώ έχει προκύψει θέμα αμερικανικής παρέμβασης περί «συνδιαχείρισης» του Αιγαίου και της Ανατ. Μεσογείου με την Τουρκία, σημειώθηκε ομοβροντία κυβερνητικών παρεμβάσεων;
Πρώτα, συναντήθηκε ο κ. Τσίπρας με τον κ. Ερντογάν και τέθηκε το θέμα των ΜΟΕ. Ακολούθησε η συνάντηση των υπουργών Αμυνας στη σχετική σύνοδο του ΝΑΤΟ. Καλλιεργήθηκε η λογική του «έντιμου συμβιβασμού» από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης των υποεπιτροπών της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του ΝΑΤΟ στην Αθήνα (4/3). Ακολούθησε παρέμβαση του πρώην υπουργού Εξωτερικών Ν. Κοτζιά (ομιλία στο Φόρουμ των Δελφών) για το Καστελόριζο, προτρέποντας μεταξύ των άλλων να μπει και η Τουρκία «στο παιχνίδι των υδρογονανθράκων στην Ανατ. Μεσόγειο» ή «δεν πρέπει να φαίνεσαι μοναχοφάης» κ.ά.
Τη σκυτάλη πήρε ο υπουργός Εξωτερικών, Γ. Κατρούγκαλος, υποστηρίζοντας π.χ. στο τουρκικό πρακτορείο «Anadolu» (21/3) ότι «δεν μπορεί κάποιος να αποκλείσει από αυτή την περιοχή την Τουρκία η οποία έχει τόσα χιλιόμετρα ακτή στη Μεσόγειο...» και συνέχισε ο βουλευτής και πρώην υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ Γ. Τσιρώνης με αναζητήσεις αν το Καστελόριζο είναι στο Αιγαίο ή την Ανατ. Μεσόγειο, αναζητήσεις πολιτικές και όχι γεωγραφικές, που έχουν τη δική τους «ουρά».
Στην πράξη, δηλαδή, έχουν τεθεί πολύ σοβαρά ζητήματα με τη μέθοδο των τροχιοδεικτικών βολών, που υπηρετούν το στόχο. Τη διαμόρφωση του εδάφους για έναν συμβιβασμό με κέντρο τη συνεκμετάλλευση του Αιγαίου και τμημάτων της Ανατ. Μεσογείου σύμφωνα με τα αμερικανοΝΑΤΟικά πρότυπα, όπως και η συμφωνία των Πρεσπών.
Καταρχάς υπάρχει ένα γεγονός. Η αστική τάξη της Τουρκίας στον ανταγωνισμό της με την αστική τάξη της Ελλάδας εκτιμά πως υπερτερεί στον οικονομικό, πολιτικό και στρατιωτικό συσχετισμό, εντείνει την επιθετικότητα, όπως δείχνουν χιλιάδες παραβιάσεις εναέριου και θαλάσσιου χώρου, απειλές, κ.ά., αμφισβητώντας ακόμα και τα σύνορα.
Ασφαλώς, η Τουρκία, όπως και κάθε άλλη χώρα, έχει δικαιώματα και διεθνείς υποχρεώσεις, αλλά αυτά είναι συγκεκριμένα. Προκύπτουν π.χ. από τη Συνθήκη της Λοζάνης (1923), τη Συνθήκη των Παρισίων (1947), τη Διεθνή Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982). Ετσι, από τις τοποθετήσεις των κυβερνητικών στελεχών εγείρονται ορισμένα ερωτήματα. Καταπατιούνται δικαιώματα της γειτονικής χώρας π.χ. στην Ανατ. Μεσόγειο ή στο Αιγαίο και άρα, επιβάλλεται να αντιμετωπιστεί και να αποκατασταθεί η αδικία; Και ποια είναι αυτή;
Ισχύει η Συνθήκη της Λοζάνης και πρέπει να τηρείται η αρχή καμιά αλλαγή των συνόρων; Ισχύει ότι η Ελλάδα αποτελεί ένα ενιαίο γεωγραφικό σύνολο και όχι άναρχη συγκόλληση ηπειρωτικών και νησιωτικών τμημάτων; Ισχύει ότι το σύμπλεγμα της Μεγίστης/Καστελόριζο είναι μέρος της Δωδεκανήσου και η πρόβλεψη της Διεθνούς Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας ότι τα νησιά (και το Καστελόριζο) με οικονομική ζωή έχουν δικαίωμα σε ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα;
Αυτά είναι σημεία αναφοράς. Σχετίζονται με τα σύνορα και τα κυριαρχικά δικαιώματα. Τοποθετήσεις που εκφράζουν αμφισβήτηση, οδηγούν σε περιπέτειες.

Ορισμένα συμπεράσματα

Πρώτο, στον καπιταλισμό, που στηρίζεται στο κίνητρο του κέρδους, η εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου γίνεται προς όφελος των αστικών τάξεων, των μεγάλων ενεργειακών και άλλων ομίλων. Οι λαοί δεν έχουν όφελος. Αυτό έχει αποδειχθεί μέσα από πλήθος παραδειγμάτων και σε περιπτώσεις που οι ποσότητες υδρογονανθράκων είναι πολλαπλάσιες από αυτές της Κύπρου ή της Ελλάδας, όπως δείχνει η πείρα της Μέσης Ανατολής, της Βόρειας Αφρικής, του Περσικού Κόλπου, της Ρωσίας, ακόμα και των ΗΠΑ, όπου οι λαοί αντιμετωπίζουν οξυμένα προβλήματα. Πολύ περισσότερο ο ιμπεριαλιστικός ανταγωνισμός για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο αποτελεί τη βάση έντονων συγκρούσεων που οδήγησαν στους πολέμους στο Ιράκ, στη Συρία, στη Λιβύη, στην Ουκρανία και οι κίνδυνοι καιροφυλακτούν.
Δεύτερο, οι τριμερείς συνεργασίες που συγκροτούνται στην περιοχή της Ανατ. Μεσογείου μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου, Ελλάδας, με την προστασία των ΗΠΑ, ή Αιγύπτου, Κύπρου, Ελλάδας, με την προστασία της Γαλλίας, συνιστούν άξονες (προσωρινούς ή μονιμότερους) που είναι ενταγμένοι στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και αντιπαρατίθενται με άλλους άξονες, όπως π.χ. Ρωσίας - Ιράν που συνεργάζονται αυτήν την περίοδο με την Τουρκία.
Τρίτο, οι ισχυρισμοί που προβάλλονται (π.χ. σε Ελλάδα και Κύπρο) περί αμοιβαία επωφελών σχέσεων για την εξόρυξη και εκμετάλλευση των κοιτασμάτων, είναι αβάσιμοι. Οι μονοπωλιακοί κολοσσοί και τα ισχυρά ιμπεριαλιστικά κράτη που τους στηρίζουν διατηρούν υψηλή θέση στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα και διαπραγματεύονται με κριτήριο τα δικά τους συμφέροντα, επιβάλλουν τους δικούς τους όρους.
Τέταρτο, τα περί ασπίδας προστασίας των ΗΠΑ, του Ισραήλ ή άλλων ισχυρών καπιταλιστικών κρατών (π.χ. στην Κύπρο και την Ελλάδα) έχουν καταρριφθεί από την πείρα της προηγούμενης περιόδου, που αφορά την κατοχή του βόρειου τμήματος του νησιού που διαιωνίζεται για 45 χρόνια, και τις εγκληματικές ευθύνες των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Την κάλυψη που δίνουν στην τουρκική επιθετικότητα.
Οι θέσεις του ΚΚΕ είναι πολύτιμες για την εργατική, λαϊκή πάλη στη χώρα μας και την ανάπτυξη της κοινής πάλης των λαών στην περιοχή ενάντια στα μονοπώλια και την καπιταλιστική βαρβαρότητα. Αποκαλύπτουν τον πραγματικό ρόλο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, τη διαπλοκή τους με τον αμερικανοΝΑΤΟικό ιμπεριαλισμό και τη λυκοσυμμαχία της ΕΕ.
Ανοίγουν το δρόμο για να κατανοηθούν πλατιά ο ταξικός χαρακτήρας των εξελίξεων και η αναγκαιότητα της πάλης για την ανατροπή, για το σοσιαλισμό που είναι η μοναδική λύση που μπορεί να δώσει απάντηση στο κρίσιμο ζήτημα: Οι πλουτοπαραγωγικές πηγές να γίνουν λαϊκή περιουσία, να ενταχθούν στον κεντρικό, επιστημονικό σχεδιασμό και να μπουν στην υπηρεσία της ικανοποίησης των λαϊκών αναγκών.