«Νέο κοινωνικό συμβόλαιο» υποταγής στην ΕΕ του κεφαλαίου

Αφού δεσμεύτηκε ότι θα εφαρμοστεί πολιτική μνημονίου διαρκείας σε βάρος του λαού για δεκαετίες, ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας υπόσχεται τώρα να αλλάξει το αντιδραστικό πρόσωπο της ΕΕ με ένα «νέο κοινωνικό συμβόλαιο».
Δεν είναι η πρώτη φορά. Το 2015 διαβεβαίωνε ότι «η Ευρώπη αλλάζει, η ελπίδα έρχεται» και γνωρίζουμε όλοι τι ήρθε στην πραγματικότητα.
Εφαρμόστηκαν όλα τα αντιλαϊκά μέτρα που είχαν ψηφίσει η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ και προστέθηκε η λεπίδα του 3ου μνημονίου. Αφού εισέπραξε την επιβράβευση των ιμπεριαλιστικών κέντρων, του Τραμπ, της Μέρκελ, του Γιούνκερ, των Βαυαρών ακροδεξιών, ο Αλ. Τσίπρας καλεί το λαό σε ένα νέο «προοδευτικό μέτωπο» ενάντια στη νεοφιλελεύθερη πολιτική και τον εθνικισμό της άκρας δεξιάς.

Το κάλεσμα του Τσίπρα περιλαμβάνει τους πρωταγωνιστές της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ του Γ. Παπανδρέου (τον Ραγκούση, την Κατσέλη, την Ξενογιαννακοπούλου, τον Τζουμάκα) που τσάκισαν το λαό εφαρμόζοντας το 1ο μνημόνιο, το οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ υποσχόταν να καταργήσει ψηφίζοντας μόνο ένα άρθρο. Για το ίδιο στην ουσία «νέο κοινωνικό συμβόλαιο» μιλούσε ήδη ο Γ. Παπανδρέου από το 2015.

Στην Ευρώπη, το προσκλητήριο του ΣΥΡΙΖΑ περιλαμβάνει τη γερμανική σοσιαλδημοκρατία, που συγκυβερνά πολλά χρόνια με τη δεξιά χριστιανοδημοκρατία και πρωταγωνίστησε από το 2003 στην επίθεση στα εργατικά δικαιώματα με την «Ατζέντα 2010».

Απευθύνεται στην κυβέρνηση της Πορτογαλίας, της οποίας την πολιτική λιτότητας διαρκείας χαρακτηρίζει ο ΣΕΒ πρότυπο για τη στήριξη της καπιταλιστικής ανάπτυξης.

Απευθύνεται στον σημαιοφόρο των «ευρωπαϊστών», τον Γάλλο Πρόεδρο Μακρόν, που εφαρμόζει άγρια αντεργατική πολιτική και ταυτόχρονα προτείνει στην ουσία τη σταδιακή μετατροπή της ΕΕ σε ομοσπονδία. Η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία έπαιξε και παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην επίθεση του κεφαλαίου στους εργαζόμενους σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ.

 

Γερμανοί και Πορτογάλοι σοσιαλδημοκράτες, οι «προοδευτικοί σύμμαχοι» του ΣΥΡΙΖΑ στην ΕΕ

 

Ο μύθος της φιλολαϊκής αλλαγής της ΕΕ

Στην ουσία οι υποσχέσεις για φιλολαϊκή αλλαγή της ΕΕ συσκοτίζουν τον αντιδραστικό χαρακτήρα της. Εμφανίζουν την ΕΕ ως ένα ουδέτερο γήπεδο όπου αναμετρώνται οι δυνάμεις της «προόδου» και της «συντήρησης», κρύβοντας ότι η ΕΕ αποτελεί από την ίδρυσή της μια αντιλαϊκή - ιμπεριαλιστική διακρατική συμμαχία.

Η ΕΕ εκφράζει τα συμφέροντα του κεφαλαίου, των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων απέναντι στην εργατική τάξη, στους λαούς. Στηρίζει τους μονοπωλιακούς ομίλους των κρατών της ΕΕ στον διεθνή ανταγωνισμό με τους αντίστοιχους των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, της Κίνας, της Ρωσίας.

Η ΕΕ έχει ως αποστολή τη στήριξη της δικτατορίας του κεφαλαίου σε κάθε χώρα. Οι αντιλαϊκές κατευθύνσεις της για να γίνει φθηνότερη η εργατική δύναμη, για να προχωρούν οι ιδιωτικοποιήσεις, για να ολοκληρωθεί η εμπορευματοποίηση της Παιδείας και της Υγείας, εφαρμόζονται σε όλα τα κράτη - μέλη, με στόχο την αύξηση των κερδών του κεφαλαίου. Αυτές οι κατευθύνσεις δεν προέρχονται από τις εμμονές κάποιων νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Αποτελούν στρατηγική στήριξης της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών μονοπωλίων και στη φάση της κρίσης και στη φάση της ανάκαμψης. Γι' αυτό και εφαρμόζονται σήμερα απ' όλες τις αστικές κυβερνήσεις - δεξιές, σοσιαλδημοκρατικές, συνεργασίας ή ευρωσκεπτικιστικές.

Το σοσιαλδημοκρατικό προσκλητήριο για «νέο κοινωνικό συμβόλαιο» καλεί το λαό, τους εργαζόμενους να στοιχηθούν πίσω από τους αντιδραστικούς στόχους της αστικής τάξης, να δεσμευτούν σε συνεχείς θυσίες, να συνθηκολογήσουν με τον πραγματικό ταξικό αντίπαλό τους.

«Συμβόλαιο» αφοπλισμού της εργατικής τάξης

Μια ματιά στους άξονες πολιτικής για τη φιλολαϊκή μεταμόρφωση της ΕΕ, που προτείνει ο Τσίπρας ως γραμμή που «διαχωρίζει τους προοδευτικούς από τους νεοφιλελεύθερους, τους αριστερούς από τους δεξιούς», είναι αρκετή για να αποκαλυφθεί η προσπάθεια πολιτικής εξαπάτησης.

Προβάλλει ως άξονα την «καταπολέμηση της φοροαποφυγής του μεγάλου πλούτου» ο πρωθυπουργός που από τη μια μείωσε ήδη το αφορολόγητο όριο και αύξησε δραματικά την επιβάρυνση του λαού από τους άδικους έμμεσους φόρους, ενώ από την άλλη ενίσχυσε τη νόμιμη φοροελάφρυνση του μεγάλου κεφαλαίου. Μιλά για φορολογία του μεγάλου πλούτου ο πρωθυπουργός που διατήρησε στην πρόσφατη αναθεώρηση το άρθρο 107 του Συντάγματος, ώστε οι εφοπλιστές να συνεχίσουν να πληρώνουν φόρους με βάση το τονάζ των πλοίων και όχι τα κέρδη τους, και να καταβάλλουν «εθελοντικά» ετήσιους φόρους όσους τα ναύλα λίγων ημερών. Με την κυβερνητική πολιτική ΣΥΡΙΖΑ, οι επιχειρηματικοί όμιλοι κατέβαλαν λιγότερο από το 5% των ετήσιων φορολογικών εσόδων.

Αναφέρεται επίσης στη «ριζική στροφή της οικονομικής πολιτικής από τη λιτότητα στις επενδύσεις», επαναλαμβάνοντας το μύθο της «δίκαιης ανάπτυξης» η οποία θα ωφελεί τάχα τόσο τους θύτες όσο και τα θύματα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης.

Ομως, οι όμιλοι σε όλα τα κράτη επενδύουν για να αυξηθούν τα κέρδη τους και τα κέρδη δεν πέφτουν από τον ουρανό. Τα κέρδη αυξάνονται μέσα από το ξεζούμισμα των εργαζομένων, την αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης, τη διατήρηση της ψαλίδας ανάμεσα στην αύξηση της παραγωγικότητας και τους μισθούς. Το αστικό κράτος στηρίζει την κερδοφορία των επενδυτών με τους αντεργατικούς και αντιασφαλιστικούς νόμους, τη φοροαφαίμαξη του λαού, τις εκπτώσεις στη νομοθεσία προστασίας του περιβάλλοντος.

Γι' αυτό και στην τετραετία διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ ο μέσος μισθός κατρακύλησε κάτω από τα 1.000 ευρώ, η μερική απασχόληση και τα «ευέλικτα» ωράρια αυξήθηκαν θεαματικά στο σύνολο των εργαζομένων, τα ασφαλιστικά δικαιώματα σφαγιάστηκαν από το νόμο - λαιμητόμο του Κατρούγκαλου. Γι' αυτό ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ αρνήθηκαν στη Βουλή την πρόταση του ΚΚΕ για κατώτατο μισθό 751 ευρώ.

Το «νέο επενδυτικό πρότυπο» του ΣΥΡΙΖΑ το γνωρίζουμε ήδη με την εξόρυξη χρυσού στη Χαλκιδική, τα σχέδια για καζίνο στο Ελληνικό, τους όρους γαλέρας στο λιμάνι του Πειραιά, τις καταστροφές σε δασικές εκτάσεις από τα μεγάλα αιολικά πάρκα στην Εύβοια.

Ως άξονες για να ενισχυθεί η «κοινωνική πολιτική» στην ΕΕ, ο πρωθυπουργός προβάλλει επίσης την αύξηση του κοινοτικού προϋπολογισμού και την κατοχύρωση του «Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Πυλώνα».

Η πείρα δεκαετιών βοηθά να απαντήσουμε ποιος θα σηκώσει και πάλι τα βάρη για να επιτευχθεί αυτή η αύξηση του κοινοτικού προϋπολογισμού και ποιος θα ωφεληθεί απ' αυτήν, αν υπάρξει κάποια προσωρινή συμφωνία μεταξύ των πιο ισχυρών κρατών - μελών.

Θα ωφεληθούν οι ίδιοι που ωφελήθηκαν από τα ΜΟΠ, ΚΠΣ, ΕΣΠΑ και τους προηγούμενους κοινοτικούς προϋπολογισμούς, δηλαδή οι επιχειρηματικοί όμιλοι. Τα κοινοτικά κονδύλια αποτελούν εργαλεία χρηματοδότησης του μεγάλου κεφαλαίου και υπηρετούν τις ιεραρχήσεις των μονοπωλίων, τις κατασταλτικές λειτουργίες και τα στρατιωτικά σχέδια της ΕΕ.

Οσο για τον «Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων», αποτελεί τον κατάλληλο μανδύα για τη συμπίεση όλων των εργατικών δικαιωμάτων προς τα κάτω, στο όνομα της σύγκλισης και της αντιμετώπισης της ακραίας φτώχειας.

Το «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα» από το κράτος, με τη μορφή του «ευρωπαϊκού κατώτατου μισθού» ή οποιαδήποτε άλλη μορφή, αποτελεί στην πραγματικότητα μηχανισμό για τη συμπίεση του γενικού επιπέδου μισθών προς τα κάτω, προς το όριο της επιβίωσης. Επιβάλλει να καθορίζεται ο κατώτατος μισθός από το κράτος, ως ασπίδα για το κεφάλαιο σε περίπτωση ανόδου της ταξικής πάλης. Συνοδεύεται από την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων και την κατάργηση του σταθερού εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας.

Ο Ευρωπαϊκός Πυλώνας προβλέπει σήμερα την «ενεργό γήρανση», δηλαδή τη μερική σύνταξη, συνδυασμένη με μερική εργασία με μισθό πείνας και το «πανευρωπαϊκό ατομικό προϊόν συνταξιοδότησης», στην ουσία το Ασφαλιστικό τύπου Πινοσέτ, που τάχα καταδικάζει ο ΣΥΡΙΖΑ.

«Νέα αρχιτεκτονική» της δικτατορίας του κεφαλαίου

Εξίσου απατηλοί είναι οι άξονες πολιτικής που υπόσχονται μια ΕΕ της δημοκρατίας, της αλληλεγγύης και των ισότιμων σχέσεων των κρατών - μελών. Οι διακηρύξεις για θεσμούς διαφάνειας και λογοδοσίας που θα διευρύνουν τη δημοκρατία συσκοτίζουν την ταξική αποστολή που υπηρετούν οι κοινοτικοί θεσμοί από την ίδρυση της ΕΟΚ, της σημερινής ΕΕ.

Είτε αποφασίζουν εκλεγμένοι απευθείας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είτε διορισμένοι επίτροποι και τεχνοκράτες από τις εκλεγμένες κυβερνήσεις των κρατών - μελών, η αποστολή είναι η ίδια, η θωράκιση των συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου.

Οι δεσμευτικοί μηχανισμοί «κοινωνικής συμμετοχής» λειτουργούν ως εργαλεία ενσωμάτωσης του λαού στους στόχους της άρχουσας τάξης. Εχουμε πλέον μεγάλη πείρα από τα δημοψηφίσματα στην Ελλάδα, στη Γαλλία, στην Ιρλανδία, καθώς και πρόσφατα για τη συμφωνία των Πρεσπών στη γειτονική χώρα. Γνωρίζουμε πόσο «δεσμεύονται» από τη λαϊκή θέληση οι αστοί πολιτικοί.

Οσο για την εμβάθυνση με δομές ενιαίας διακυβέρνησης και τη σταδιακή μετατροπή της ΕΕ σε ομοσπονδία κρατών, που προτείνει ο Γάλλος Πρόεδρος Μακρόν, ακόμα κι αν μπορούσε να υλοποιηθεί θα σηματοδοτούσε την ενιαία και πιο αποφασιστική εφαρμογή των αντιδραστικών κατευθύνσεων σε βάρος των λαών.

Τέλος, αποτελεί συνειδητή προσπάθεια πολιτικής εξαπάτησης η υπόσχεση μιας ΕΕ της αλληλεγγύης και των ισότιμων σχέσεων, μέσα από πολιτικές αμοιβαιοποίησης του ρίσκου και των δημόσιων χρεών στο εσωτερικό της Ευρωζώνης.
Καμία διαχειριστική συνταγή, όπως τα ευρωομόλογα, δεν μπορεί να αναιρέσει την ανισόμετρη ανάπτυξη και τις ανισότιμες σχέσεις στην ΕΕ, ούτε τον ανταγωνισμό ανάμεσα σε μονοπωλιακούς ομίλους που συγκροτούνται και ανταγωνίζονται σε διαφορετικά εθνοκρατικά πλαίσια.

Οποιος έχει ακόμα αυταπάτες, αρκεί να παρακολουθήσει την επίμονη απάντηση της γερμανικής κυβέρνησης στις πιέσεις της Ιταλίας και της Γαλλίας, ότι δεν βλέπει ούτε τη σκοπιμότητα, ούτε έχει τη δυνατότητα να σηκώσει η Γερμανία τα βάρη των υπερχρεωμένων κρατών με τα ευρωομόλογα.

Η διάδοχος της καγκελαρίου Μέρκελ στη Γερμανία, Κραμπ - Καρενμπάουερ, αρνήθηκε επίσης τις γαλλικές προτάσεις για Ευρωπαϊκό Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και για δεσμεύσεις σχετικά με τον προϋπολογισμό της Ευρωζώνης. Μπροστά στη νέα επιβράδυνση και την επερχόμενη κρίση στην ΕΕ, την αύξηση της ανισομετρίας ακόμα και στον σκληρό πυρήνα της Ευρωζώνης, οι αντιθέσεις και ο ανταγωνισμός των κρατών αυξάνονται αντικειμενικά. Η κάθε αστική τάξη εστιάζει και υπερασπίζεται τα ιδιαίτερα συμφέροντά της.

 

Δεν υπάρχουν προοδευτικοί στυλοβάτες του κεφαλαίου

Η ιστορική πορεία και η σύγχρονη πείρα της ΕΕ αποδεικνύουν ότι κανένα σοσιαλδημοκρατικό «κοινωνικό συμβόλαιο» και καμία «νέα αρχιτεκτονική των κοινοτικών θεσμών» δεν μπορεί να αλλάξει τον αντιδραστικό χαρακτήρα της ΕΕ των μονοπωλίων.

Δεν υπάρχουν προοδευτικοί στυλοβάτες της δικτατορίας του κεφαλαίου. Ολοι όσοι υπηρετούν τον πραγματικό αντίπαλό μας, την αστική τάξη, σοσιαλδημοκράτες, φιλελεύθεροι και ακροδεξιοί, είναι εξίσου επικίνδυνοι για τους λαούς. Αυτοί που συνεργάστηκαν στην κυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ μιλούν τώρα για τον κίνδυνο του εθνικισμού. Οι υποψήφιοι της φασιστικής Χρυσής Αυγής εξηγούν τώρα ότι μπορούμε να αξιοποιήσουμε τους θεσμούς της ΕΕ για να πετύχουμε μια «μεγάλη Ελλάδα».

Γι' αυτό και δεν εγκλωβιζόμαστε να επιλέξουμε ανάμεσα σε κοσμοπολίτες οπαδούς της ευρωπαϊκής ομοσπονδίας και εθνικιστές, ανάμεσα σε σοσιαλδημοκράτες και δεξιούς - συντηρητικούς αστούς πολιτικούς.

Παλεύουμε για τη μόνη προοδευτική - ριζοσπαστική διέξοδο, την Ελλάδα και την Ευρώπη του σοσιαλισμού. Εμπιστευόμαστε το ΚΚΕ, που έχει σχέδιο για το σήμερα και το αύριο, που φωτίζει με το ανατρεπτικό Πρόγραμμά του ότι ο λαός μπορεί να ζήσει πολύ καλύτερα όταν πάρει στα χέρια του τα κλειδιά της οικονομίας και το τιμόνι της εξουσίας και αποδεσμευτεί η χώρα από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ.

Ενισχύουμε το ΚΚΕ παντού, για να οργανωθεί η λαϊκή αντεπίθεση απέναντι στον πραγματικό εχθρό, το κεφάλαιο. Δυναμώνουμε το ΚΚΕ για να υπάρχει την επόμενη μέρα ισχυρή λαϊκή αντιπολίτευση απέναντι στην πολιτική μνημονίου διαρκείας, την οποία έχουν ήδη συμφωνήσει εκ των προτέρων ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ και ΚΙΝΑΛ ότι θα εφαρμόσουν.

Του
Μάκη ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ*
* Ο Μ. Παπαδόπουλος είναι μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και υποψήφιος ευρωβουλευτής