Ο κομμουνιστής γιατρός Μανώλης Σιγανός

Σαν σήμερα 7/6/1972, πεθαίνει ο γιατρός Μανώλης Σιγανός, παλαίμαχος αγωνιστής, καπετάνιος της Β’ ταξιαρχίας του Α’ Σώματος Στρατού του ΕΛΑΣ Αθήνας και στέλεχος του ΚΚΕ. Από τους πιο βασανισμένους αγωνιστές της δικτατορίας, της κατοχής και του εμφυλίου.

Γεννήθηκε σε εύπορη οικογένεια, στη Κριτσά Λασιθίου στην Κρήτη. Μεγάλωσε στο Σκαλάνι Ηρακλείου και τέλειωσε το γυμνάσιο στο Ηράκλειο. Τελειώνοντας τις ιατρικές του σπουδές προς το τέλος της δεκαετίας του 1920, ο Μανώλης Σιγανός στρατευμένος στις γραμμές του ΚΚΕ προσφέρει, αμισθί τις ιατρικές του υπηρεσίες στην Εργατική Βοήθεια και για την όλη  ανθρωπιστική αγωνιστική του δραστηριότητα διώκεται επανειλημμένα, φυλακίζεται κι εξορίζεται, (Ανάφη, Αϊ-Στράτης, Ακροναυπλία).

Στη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής, ο Μ. Σιγανός δραπετεύει, μαζί με άλλους Ακροναυπλιώτες από το σανατόριο Πέτρας του Ολύμπου, κατεβαίνοντας στην Αθήνα εντάσσεται ενεργά στο Εθνικοαπελευθερωτικό Κίνημα, και παίρνει μέρος στην απελευθέρωση των 62 κρατούμενων, από το σανατόριο της Σωτηρίας. Αργότερα συλλαμβάνεται  από τους Γερμανούς, βασανίζεται στην Μέρλιν και τελικά καταφέρνει να δραπετεύσει απ` το Γουδί.

Στην Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας μετέχει σαν γραμματέας στο Υπουργείο Γεωργίας. Παραβρίσκεται στη συνάντηση με τον Τσόρτσιλ και το 1947 συνοδεύει τον Ζαχαριάδη στην Πράγα. Από τους πιο δοκιμασμένους και έμπιστους αγωνιστές. Σ’ αυτόν, τον Μανώλη Σιγανό, είχε αναθέσει τη φύλαξη του Ν. Ζαχαριάδη το ΠΓ του ΚΚΕ.

Με το φούντωμα του Εμφυλίου πολέμου ο Μανώλης Σιγανός, σαν υπεύθυνος του Δημοκρατικού Στρατού, κατεβαίνει στη Κρήτη, όπου και συλλαμβάνεται, στη περιοχή της Ρεθύμνου, στις αρχές του  1949. Φυλακές Ιτζεδίν (όπου παθαίνει το πρώτο έμφραγμα) και στη συνέχεια φυλακές της Κέρκυρας (αλλεπάλληλες κρίσεις στηθάγχης). Μεταφέρθηκε αργότερα στις φυλακές της Αίγινας, Αβέρωφ, Κεφαλλονιάς και από εκεί ξανά, το 1954, στο Ιτζεδίν, όπου έπαθε ένα έμφραγμα που τον έφερε κοντά στο θάνατο, ετοίμασαν μάλιστα και την κηδεία του.

Γράφει ο συγκρατούμενός του, Στάθης Καναβός:

    τον κοίταζαν με δέος ακόμη και οι βασανιστές του και ψιθύριζαν: «Λεβένταρος». Κι όταν ακόμη νόμιζες πως έφτασε η συντέλεια του κόσμου ήταν διαυγής, ευγενικός, ψύχραιμος, χαρούμενος. Παλικάρι με την αληθινή σημασία της λέξης: λεβέντης σωματικά και ψυχικά, δηλώνουν συγκρατούμενοί του.

Στη διάρκεια της κράτησής του βασανίζεται πολύ και περνώντας στρατοδικείο δικάζεται δις σε θάνατο. Αποφυλακίζεται το 1954, με ανήκεστο, ξανασυλλαμβάνεται το 1955 (Φυλακές Κέρκυρας, Αβέρωφ, Αγίου Παύλου) και ξαναβγαίνει και πάλι με ανήκεστο, το 1963.

Με το πραξικόπημα της Χούντας, παρά τη σοβαρή καρδιοπάθεια, συλλαμβάνεται την 1η μέρα της Δικτατορίας και μεταφέρεται στον Ιππόδρομο και από κει πρώτα στη Γυάρο και αργότερα (7-11-1967) στο Παρθένι της Λέρου απ’ όπου περίπου ένα χρόνο μετά, ελευθερώνεται λόγω βαρύτατης μορφής καρδιοπάθειας. Η δικτατορία, πιεσμένη από τις διαμαρτυρίες και για να μη χρεωθεί το θάνατό του, τον απολύε

Το 1972, στις 7 Ιουνίου, ο Μανώλης Σιγανός βρέθηκε νεκρός, από έμφραγμα, κρατώντας στο χέρι του το χαπάκι του «υπογλώσσιου», πεσμένος σ` ένα παγκάκι στο Ζάππειο.


Ηρακλής Κακαβάνης