Η Ιστορία δεν τελείωσε στο Γράμμο…

«Ο ανταγωνισμός ανάμεσα στο προλεταριάτο και την αστική τάξη είναι πάλη τάξης με τάξη, πάλη που σα φτάσει στην ανώτερη έκφρασή της γίνεται ολοκληρωτική επανάσταση. Πρέπει, άλλωστε, να παραξενευόμαστε που μια κοινωνία θεμελιωμένη πάνω στην αντίθεση των πραγμάτων καταλήγει σε μια βίαιη αντίφαση, σε μια σύγκρουση σώμα με σώμα σαν τελευταία λύση;»

– Καρλ Μαρξ, «Η αθλιότητα της φιλοσοφίας» (1847).

Πέρασαν 70 χρόνια. Ήταν τέτοιες ημέρες, τέλη Αυγούστου του 1949, όταν στις βουνοπλαγιές του Γράμμου γράφονταν οι τελευταίες σελίδες της τρίχρονης εποποιίας του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ). Η κατάληψη από τον αστικό εθνικό στρατό των υψωμάτων του Κάμενικ σήμανε την συντεταγμένη υποχώρηση των αντάρτικων δυνάμεων του ΔΣΕ προς τη Λαϊκή Δημοκρατία της Αλβανίας.

Απέναντι στις ισχυρότατες δυνάμεις του αστικού στρατού και των αμερικανών ιμπεριαλιστών, απέναντι σε βομβαρδιστικά αεροσκάφη και βόμβες ναπάλμ, οι αντάρτες και αντάρτισσες, μαχητές και μαχήτριες του ΔΣΕ αντιπαρέταξαν απαράμιλλο ηρωϊσμό και γενναιότητα σφραγίζοντας, με την ψυχή και το αίμα τους, την κορύφωση της ταξικής πάλης στην Ελλάδα του 20ου αιώνα.

Η τρίχρονη εποποιία του ΔΣΕ (1946-1949) αποτέλεσε το αναπόφευκτο αποτέλεσμα της όξυνσης της ταξικής πάλης τη δεδομένη ιστορική περίοδο. Η συγκρότηση και δράση του ΔΣΕ ήταν πράξη βαθιά δημοκρατική, αντιιμπεριαλιστική και πατριωτική απέναντι στις επιδιώξεις της εγχώριας αστικής τάξης και των αγγλοαμερικανών ιμπεριαλιστών συμμάχων της.

Η συγκρότηση και ένοπλη δράση του ΔΣΕ ήταν η απάντηση του λαϊκού κινήματος απέναντι στους εκβιασμούς των αστών και των συμμάχων τους. Άλλωστε, όταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας, δεν έχει πολλές επιλογές – ή θα διαλέξει τις αλυσίδες, ή τα όπλα.

Για τη δημιουργία του ΔΣΕ, το Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ αναφέρει χαρακτηριστικά:

«Αντικειμενικά, ο ΔΣΕ ήταν προϊόν μιας σκληρής ταξικής σύγκρουσης που είχε τις ρίζες της στην επαναστατική κατάσταση που διαμορφώθηκε κατά την απελευθέρωση της Ελλάδας, με την αποφασιστική ένοπλη δράση του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ υπό την καθοδήγηση του ΚΚΕ. H εγχώρια αστική τάξη γνώρισε τότε το μεγαλύτερο κίνδυνο για την κυριαρχία της, την οποία στήριζε το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων («δεξιών» και «κεντρώων»), σε συμμαχία με τα καπιταλιστικά κράτη της Μ. Βρετανίας και των ΗΠΑ. Δίχως τη στρατιωτική, οικονομική και πολιτική ενίσχυση των ξένων συμμάχων της, η αστική τάξη στην Ελλάδα δεν θα μπορούσε να νικήσει» (Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Τόμος Β2, σελ. 494, 2018 «Σύγχρονη Εποχή»).

Η ιστορική πείρα της περιόδου της ΕΑΜικής Αντίστασης και του αγώνα του ΔΣΕ πιστοποιεί πως εργάτες και καπιταλιστές έχουν εκ διαμέτρου αντίθετα συμφέροντα. Αναδείχθηκε περίτρανα η αδήριτη ανάγκη για την ολική, τελεσίδικη χειραφέτηση της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων από την επιρροή των αστών και των κομμάτων τους.

«Ο ΔΣΕ – αναφέρει το Δοκίμιο Ιστορίας – είναι η πιο τρανή απόδειξη ότι οι κοινωνικές αντιθέσεις δε χωράνε στα ιδεολογήματα της λεγόμενης “εθνικής ομοψυχίας” και της κατάργησης των ταξικών διαχωριστικών γραμμών». Απόσταγμα της δράσης του ΔΣΕ, όπως και πριν αυτόν του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, αποτελεί η δυνατότητα του εργαζόμενου λαού να σπάσει τις αλυσίδες της καπιταλιστικής τυραννίας, να συγκροτηθεί σε «τάξη καθ’ εαυτήν» με σκοπό την ανατροπή του σάπιου εκμεταλλευτικού συστήματος.

«Ο Γράμμος είν’ λίγο τραχύς
οι άνθρωποι τον γλυκαίνουν/
Τους βάρβαρους σκοτώνουμε
μικραίνουμε τη νύχτα/
Κι απ’ το μπαρούτι πιο κουτοί
μας αγνοούν οι εχθροί μας/
Δεν ξέρουν τίποτα απ’ τον άνθρωπο, ούτε απ’ την έξοχη τη δύναμή του/ Η καρδιά μας στιλβένει την πέτρα».

– Πωλ Ελυάρ (1895-1952).

Η ελληνική αστική τάξη μπορεί να κέρδισε τη μάχη απέναντι στο ΔΣΕ το 1949. Δεν σταμάτησε ωστόσο ούτε στιγμή, εδώ και δεκαετίες, την εκστρατεία κατασυκοφάντησης του ένοπλου λαϊκού αγώνα. Τόνοι λάσπης, αντικομμουνιστικής ψευδολογίας και ιστορικής διαστρέβλωσης χρησιμοποιήθηκαν και χρησιμοποιούνται από την αστική ιστοριογραφία και τους πάσης φύσης λακέδες της αντίδρασης στην επιχείρηση σπίλωσης των «κομμουνιστοσυμμοριτών» όπως αποκαλούν – στη χυδαία διάλεκτο τους- τους μαχητές του ΔΣΕ.

Γιατί, όμως, συνεχίζεται, 70 χρόνια μετά, η ιδεολογικοπολιτική επίθεση των αστικών επιτελείων απέναντι στους «συμμορίτες» του ΔΣΕ, απέναντι στο ΚΚΕ και την ιστορία του; Αφού, όπως ισχυρίζονται, ο «κομμουνισμός έχει πεθάνει» και η ταξική πάλη είναι «αναχρονισμός», γιατί σπαταλούν τόση μελάνη προκειμένου να συκοφαντήσουν κάτι που θεωρούν «τελειωμένο» και «ξεπερασμένο»;

Η απάντηση είναι ξεκάθαρη: Οι «νικητές» της περιόδου 1946-1949, η αστική τάξη, γνωρίζει ότι η νίκη της αυτή είναι προσωρινή. Γι’ αυτό χτυπάνε το παρελθόν, έχοντας στραμμένο το βλέμμα στο μέλλον. Ξέρουν καλά ότι παρά τις αντεπαναστατικές ανατροπές και τα πισωγυρίσματα της ιστορίας, η αντίθεση κεφαλαίου-εργασίας είναι ανειρήνευτη και πως οι σοσιαλιστικές επαναστάσεις θα επανέλθουν στο προσκήνιο τον 21ο αιώνα.

Γνωρίζουν, εν τέλει, πως τον Αύγουστο του 1949 κέρδισαν μια μάχη, αλλά όχι τον πόλεμο. Η Ιστορία δεν τελείωσε στο Γράμμο…

Νίκος Μόττας