905 κομμουνιστές κρατούμενοι, της Λέρου υπέρ 12ης Ολομέλειας

Με επιστολή τους, 14/9/1969, 905 κομμουνιστές κρατούμενοι στο στρατόπεδο Λακκί της Λέρου, εγκρίνουν τις θέσεις της αντιπροσωπείας του ΚΚΕ στη Σύσκεψη των 75 Κομμουνιστικών και Εργατικών κομμάτων που έγινε στη Μόσχα, ενώ ταυτόχρονα καταγγέλλουν τις αντισοβιετικές, αντιδιεθνιστικές και αντικομμουνιστικές διακηρύξεις της φραξιονιστικής ομάδας Παρτσαλίδη - Δρακόπουλου - Μπριλλάκη.

Τα κέντρα κράτησης και βασανισμού Μπουμπουλίνας, Ασφάλειας Μεσογείων, το Μπογιάτι, το ΕΑΤ - ΕΣΑ ήταν πραγματικά για 4 χρόνια τα πιο ισχυρά κέντρα αντίστασης απέναντι στη χούντα. Κράτησαν ορθό το αγωνιστικό φρόνημα του λαού, ενέπνεαν αντίσταση και ήταν αφετηρία μεγάλης αλληλεγγύης στην Ελλάδα και διεθνώς (...).

Τα κέντρα κράτησης και βασανισμού Μπουμπουλίνας, Ασφάλειας Μεσογείων, το Μπογιάτι, το ΕΑΤ - ΕΣΑ ήταν πραγματικά για 4 χρόνια τα πιο ισχυρά κέντρα αντίστασης απέναντι στη χούντα. Κράτησαν ορθό το αγωνιστικό φρόνημα του λαού, ενέπνεαν αντίσταση και ήταν αφετηρία μεγάλης αλληλεγγύης στην Ελλάδα και διεθνώς (...).

Η χούντα σε σχέση με τη δικτατορία του Μεταξά δεν μπόρεσε να αποκτήσει μαζικό λαϊκό έρεισμα (...) Κάτω από την αντίσταση αυτή, της οποίας κέντρο αποτελούσαν οι χώροι εξορίας, η χούντα κατέρρευσε, ανατράπηκε. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό συμπέρασμα που έχει αξία για το σήμερα και το μέλλον. (...) Κατέρρευσε όχι με κοινοβουλευτικές διαδικασίες, αλλά μέσα από την πάλη του λαού, από την ανάπτυξη του κινήματος και τα προβλήματά της. Το "Πολυτεχνείο" ήταν συνέχεια της αντίστασης και κορύφωση της πάλης. Επομένως, είναι σημαντικό από ιστορικής άποψης συμπέρασμα και για σήμερα και για τη στρατηγική μας αυτό που λέμε, ότι ο λαός με την δύναμή του, οργανωμένος, με τη συμμαχία του, μπορεί να επιβάλει το δίκιο του, να ανατρέψει τις αντιλαϊκές πολιτικές έως την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου. Η ανατροπή δεν θα γίνει μέσα από κοινοβουλευτικές διαδικασίες, όπως έγινε και με τη χούντα. Φυσικά αυτό προϋποθέτει ισχυρό Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, ισχυρό εργατικό κίνημα και λαϊκή συμμαχία. (...)

Το Παρθένι και το Λακκί, όπως και άλλοι χώροι δημιουργήθηκαν για να μεταφέρουν ένα μέρος των πάνω από 6 χιλιάδων εξόριστων της Γιούρας.

Μαζί με τα υπόλοιπα αιτήματα των εξόριστων ήταν να μεταφερθούν οι κρατούμενοι σε κατοικημένο μέρος. Αυτός ο αγώνας έφερε ορισμένα αποτελέσματα. Ο αγώνας δεν πάει χαμένος και στις πιο δύσκολες συνθήκες. Φέρνει τα αποτελέσματά του, αφήνει πάντα τα ίχνη του. (...) Η χούντα έφερε το 1968, 400 με 450 κρατούμενους στο Παρθένι, κυρίως ηγετικά στελέχη - με τα κριτήρια της χούντας - και τον Σεπτέμβρη του ίδιου έτους με οχηματαγωγό περίπου 1.200 στο Λακκί. Ενα μέρος κρατουμένων έμεινε στη Γιούρα και οι γυναίκες κρατούμενες μεταφέρθηκαν στις φυλακές Αλικαρνασσού στην Κρήτη.

Και εδώ συνεχίστηκε ο αγώνας. Οι συνθήκες ήταν καλύτερες από τη Γιούρα, αλλά δεν έπαυες να είσαι κρατούμενος με τους περιορισμούς, τις δυσκολίες, τις απειλές, τους εκβιασμούς, με τις στερήσεις, κάθε είδους. Στο Λακκί, η πλειοψηφία ήταν εργάτες και αγρότες. Η χούντα πίστευε ότι με αυτό το διαχωρισμό μπορεί να επιβληθεί».

Ιδιαίτερος σταθμός η 12η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ

«Ιδιαίτερος σταθμός για τη Λέρο και για όλα τα στρατόπεδα ήταν ο Φλεβάρης του '68 που έγινε η περίφημη 12ηΟλομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ. Αυτή η Ολομέλεια ήταν σημαντική όχι γιατί διόρθωσε τη γενική στρατηγική του ΚΚΕ που ήταν προβληματική, αλλά γιατί έλυσε ένα θεμελιακό πρόβλημα το οποίο ήταν σημείο σκληρής αντιπαράθεσης με την οπορτουνιστική γραμμή και αντίληψη που κυριαρχούσε στο Κόμμα, δηλαδή την ανασυγκρότησή του στην Ελλάδα που έλειπε. Στο Λακκί οι κρατούμενοι χαιρετίσαμε αυτήν την απόφαση. Εδωσε δύναμη, κουράγιο και ικανοποίηση.

Στο Παρθένι, αν και υπήρχαν ισχυρές δυνάμεις υπέρ της 12ης Ολομέλειας, τον πρώτο καιρό η πλειοψηφία του στρατοπέδου ήταν ενάντια στην Απόφαση. Ηταν στελέχη, τα οποία είχαν πρωτοστατήσει όλα αυτά τα χρόνια για να μην υπάρχει Κόμμα στην Ελλάδα, να ενσωματωθεί στην ΕΔΑ. Υποστήριζαν ότι δεν χρειάζεται το ΚΚΕ. Δινόταν μάχη, αλλά πλειοψηφία ήταν αυτοί οι άνθρωποι που είχαν ιδεολογικά και πολιτικά διαβρωθεί από τον οπορτουνισμό, από αυτές τις απόψεις και αντιπάλεψαν την Απόφαση.

Δεν μας επηρέασε η Απόφαση αυτή στο στρατόπεδο του Λακκίου. Εκεί η πλειοψηφία πήρε θέση υπέρ του Κόμματος. Από τους 1.200 οι 905 στάθηκαν αποφασιστικά με το Κόμμα. Ηταν μεγάλη δύναμη και έδωσε κουράγιο και έξω. Μαζί με την απόφαση της παράνομης Οργάνωσης της ΚΟΑ είχε σοβαρή επίδραση. 

Στη συνέχεια, και στο Παρθένι άλλαξε ο συσχετισμός».