Ντμίτρι Σοστακόβιτς

Γνήσιο τέκνο της Οκτωβριανής Επανάστασης και της ΕΣΣΔ

Ο Σοστακόβιτς γεννήθηκε στις 12/9/1906 στην Πετρούπολη. 

 Έφυγε από τη ζωή 9 Αυγούστου 1975. 

 Εζησε και μεγαλούργησε ως μουσικοσυνθέτης στην ΕΣΣΔ. Εχει γράψει 15 συμφωνίες, όπερες, μουσική για μπαλέτο, κινηματογράφο, θέατρο.
Για το σπουδαίο έργο του τιμήθηκε με πλήθος βραβείων στην ΕΣΣΔ (Βραβείο Λένιν, 3 φορές Βραβείο Στάλιν, Παράσημο της Κόκκινης

Σημαίας της Εργασίας), ενώ ήταν ο πρώτος μουσικός που ανακηρύχτηκε Ηρωας της Σοσιαλιστικής Εργασίας.

Αρχισε να σπουδάζει μουσική σε ηλικία εννέα ετών. Το 1923 αποφοίτησε από το Τμήμα Πιάνου του Ωδείου και το 1925 πήρε πτυχίο Σύνθεσης. Η Πρώτη του Συμφωνία ανέβηκε στη Μεγάλη Αίθουσα της Φιλαρμονικής του Λένινγκραντ το 1926.

Γοητευμένος από τη δύναμη του κινηματογράφου, από τα πρώτα κιόλας χρόνια της επαγγελματικής του καριέρας θέτει την τέχνη του στην υπηρεσία του σοβιετικού κινηματογράφου. Πάνω από 30 ταινίες μεγάλων σκηνοθετών, όπως των Κοζίντσεφ, Ντοβζένκο, Γιούτκεβιτς και άλλων κινηματογραφιστών, είχαν την τύχη να συνοδευτούν από τη μουσική του.

Συμφωνία αρ. 7: Μια συμφωνία για το πολιορκημένο Λένινγκραντ           

 Η 7ηΣυμφωνία, επονομαζόμενη και ως «Συμφωνία του Λένινγκραντ», είναι πιθανότατα μια από τις γνωστότερες και εξοχότερες συμφωνίες του συνθέτη, «ένα ποίημα για τον αγώνα μας και τη νίκη που έρχεται», όπως χαρακτηριστικά σημείωνε ο ίδιος όταν συνέθετε την κολοσσιαία αυτή συμφωνία μέσα στη φωτιά της πολύμηνης πολιορκίας του Λένινγκραντ από τους ναζί, για να υμνήσει «τη μεγαλοσύνη και τον ηρωισμό της χώρας μας, τα μεγάλα ιδανικά της ανθρωπότητας, τις πιο εξαίρετες ανθρώπινες ιδιότητες, (...). Στο όνομα όλων αυτών που δίνουμε αυτόν τον σκληρό πόλεμο...».

 Ακούστηκε στο πολιορκημένο Λένινγκραντ στις 9 Αυγούστου 1942.

Το 1949 εκλέγεται στη Σοβιετική Επιτροπή Ειρήνης και συμμετέχει σε συνέδρια. Το 1960, η Κομματική Οργάνωση του Συνδικάτου Συνθετών κάνει δεκτό τον Σοστακόβιτς ως δόκιμο μέλος του ΚΚΣΕ, στο οποίο γίνεται μέλος το 1961, χρονιά που ολοκλήρωσε και την αφιερωμένη στον Λένιν 12η Συμφωνία του. Το 1962 ανακηρύσσεται, για πρώτη φορά, υποψήφιος για το Ανώτατο Σοβιέτ της ΕΣΣΔ. Το 1966, τη χρονιά που τα εξηντάχρονά του γιορτάζονταν με εκδηλώσεις σε όλο τον κόσμο και παρουσιάζεται η 13η Συμφωνία του, ο συνθέτης παθαίνει σοβαρή καρδιακή προσβολή. Το 1967, παρά την κακή υγεία του, γράφει μεταξύ άλλων το Δεύτερο Κοντσέρτο για βιολί, το συμφωνικό ποίημα «Οχτώβρης», το πρελούδιο «Στη μνήμη των ηρώων του Στάλινγκραντ». Δύο χρόνια μετά, παρουσιάζει τη 14η Συμφωνία και το 1972 την τελευταία, 15η Συμφωνία. Ο συνθέτης «έφυγε» από τη ζωή στις 9 Αυγούστου 1975.

Συμφωνία αρ. 12: Μια συμφωνία για την Οκτωβριανή Επανάσταση!

Η 12ηΣυμφωνία του Σοστακόβιτς γράφτηκε το 1961. Σαν θέμα της είχε την Οκτωβριανή Επανάσταση και ήταν αφιερωμένη στον Β. Ι. Λένιν. Αναφέρει ο ίδιος ο συνθέτης για τη Συμφωνία του:

«Να γράψει κανείς μια συμφωνία για την Οκτωβριανή Επανάσταση είναι, φυσικά, μεγάλη υπόθεση. Θα χρειαστεί να επιστρατεύσω όλη μου τη δύναμη και όλες μου τις δυνατότητες αν θέλω ν' ανταποκριθώ έστω και λίγο στο μέγεθος και τη σημασία του θέματος. Φυσικά όταν γράφεις μια Συμφωνία για την Οκτωβριανή Επανάσταση, η εικόνα που ξεχωρίζει είναι αυτή του μεγάλου ηγέτη της εργατικής τάξης, του Βλαντιμίρ Λένιν. Επομένως, η συμφωνία θα είναι αφιερωμένη στη Μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση και στη μνήμη του Λένιν».

Στο πρώτο μέρος, που έχει τίτλο «Επαναστατημένη Πετρούπολη», ο Σοστακόβιτς αποτυπώνει το κλίμα που επικρατούσε στην Πετρούπολη, τις μέρες του Απρίλη όταν έφτασε ο Λένιν. Είναι ένα μέρος μαχητικό, ορμητικό, με ενθουσιώδεις ρυθμούς, που βασίζεται σε μελωδίες και θέματα από επαναστατικά τραγούδια της Ρωσίας. Εγραφε ο Σοστακόβιτς: «Παραβρέθηκα στα γεγονότα της επανάστασης, ήμουν ανάμεσα στο πλήθος που άκουσε τον Λένιν να μιλάει μπροστά στο σταθμό της Φινλανδίας τη μέρα που έφτασε στην Πετρούπολη. Και παρ' όλο που τότε ήμουν πολύ νέος, αυτό χαράχτηκε για πάντα στη μνήμη μου».

Το δεύτερο μέρος έχει ως τίτλο την περιοχή έξω από την Πετρούπολη «Ραζλί», όπου είχε καταφύγει ο Λένιν το καλοκαίρι του 1917, όταν το Κόμμα των Μπολσεβίκων είχε βρεθεί στην παρανομία, συνεχίζοντας ωστόσο την επαναστατική δουλειά, ενώ για τον Λένιν είχε συγκροτηθεί και στρατιωτικό απόσπασμα για την εκτέλεσή του.

Στο τρίτο μέρος, με τίτλο «Αβρόρα», μια μυστικιστική αίσθηση των εγχόρδων κορυφώνεται για να δώσει γιγαντωμένο το μουσικό θέμα της επανάστασης (που είχε παρουσιαστεί στο πρώτο μέρος) και να το ακολουθήσουν επιβλητικά και εκρηκτικά τα τύμπανα που προσομοιάζουν τα κανόνια του θωρηκτού «Αβρόρα», δίνοντας το σύνθημα για την εξέγερση του Οκτώβρη.

Το τέταρτο και τελευταίο μέρος, «Η Αυγή της Ανθρωπότητας» είναι ένα αισιόδοξο μέρος, που δείχνει την οικοδόμηση της νέας κοινωνίας μετά τη νίκη της Οκτωβριανής Επανάστασης. Σε αυτό το μέρος ο Σοστακόβιτς, όπως χαρακτηριστικά έλεγε, ήθελε να απεικονίσει τη ζωή που συνεχίζει με τις ιδέες του Λένιν ακόμη και όταν εκείνος «έλειψε».