Γ. Παπανδρέου βγάζει διαταγή, για την διάλυσης του ΕΛΑΣ

Ο πρωθυπουργός της κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας» Γ. Παπανδρέου βγάζει διαταγή, 30/11/1944, που καθορίζει τις 10 Δεκεμβρίου ως ημερομηνία διάλυσης του ΕΛΑΣ και της Εθνικής Πολιτοφυλακής. Την επόμενη μέρα οι υπουργοί του ΕΑΜ παραιτούνται απ’ τη κυβέρνηση σε ένδειξη διαμαρτυρίας, ενώ μαζικές συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις κατά της διαταγής πραγματοποιούνται σε όλη τη χώρα.

Ο Γ. Παπανδρέου, από την εποχή του Λιβάνου ακόμη, δεν έκρυβε αυτές του τις επιδιώξεις. Στις 13/7/1944, λίγες εβδομάδες μετά τη Διάσκεψη – παρόλο που υποτίθεται ότι εξέφραζε, ως πρωθυπουργός, την κυβέρνηση «εθνικής ενότητας» – σε συνάντησή του με τον υπαρχηγό του ΕΔΕΣ, Κ. Πυρομάγλου, ρωτούσε τον τελευταίο αν ο ΕΔΕΣ είναι σε θέση να διαλύσει τον ΕΛΑΣ.

 Η απάντηση του Πυρομάγλου δεν τον ικανοποίησε. Και ο Γ. Παπανδρέου ξεκαθάρισε στον συνομιλητή του:

• «Τότε τον ΕΛΑΣ, θα τον διαλύσω με τους Αγγλους».

• «Προ ή μετά την απελευθέρωσιν, κύριε πρόεδρε;».

• «Μετά την απελευθέρωσιν»

(Κ. Πυρομάγλου: «Η Εθνική Αντίστασις», Εκδόσεις ΔΩΔΩΝΗ, σελ. 274).

Ακριβώς σ’ αυτή τη γραμμή κινήθηκε και αυτή τη γραμμή υπηρέτησε. Αλλά και οι Εγγλέζοι, που ήταν οι εμπνευστές, καθοδηγητές και στη συνέχεια οι εκτελεστές αυτής της υπόθεσης έκαναν ό,τι ήταν δυνατό για να πετύχουν τους σκοπούς τους. 

Ενδεικτικό των προθέσεών τους είναι το παρακάτω τηλεγράφημα του Τσόρτσιλ προς τον υπουργό του επί των Εξωτερικών, Α. Ιντεν, στις 7/11/44: «Ελπίζω – έλεγε ο Τσόρτσιλ – ότι η ελληνική ταξιαρχία θα φτάσει σύντομα και ότι δε θα διστάσει να ανοίγει πυρ, όπου είναι αναγκαίο… Χρειαζόμαστε άλλες 8 με 10 χιλιάδες στρατιώτες για να κρατήσουμε για λογαριασμό της ελληνικής κυβερνήσεως, την πρωτεύουσα και τη Θεσσαλονίκη. Το θέμα επεκτάσεως της ελληνικής εξουσίας πρέπει να το εξετάσουμε αργότερα». 

Η αντίδραση οδηγούσε τα πράγματα σε ρήξη με το ΕΑΜικό κίνημα και στήριξε αυτές της τις επιδιώξεις στις βρετανικές ένοπλες δυνάμεις που βρίσκονταν στην Ελλάδα, στις αντικομμουνιστικές οργανώσεις των συνεργατών των Γερμανών και κάθε λογής δοσιλόγων, καθώς και στα στρατιωτικά σώματα ελλήνων πραιτοριανών που είχε υπό τον έλεγχό της. 

Η Ορεινή Ταξιαρχία, π.χ., για την οποία κάνει λόγο στο τηλεγράφημά του ο Τσόρτσιλ, αλλά και ο Ιερός Λόχος είχαν δημιουργηθεί από ακραιφνή ακροδεξιά και φασιστικά στοιχεία, μετά την καταστολή του κινήματος της Μέσης Ανατολής.

Η εμμονή των Εγγλέζων και της ντόπιας αντίδρασης για μονομερή και πάση θυσία αφοπλισμό του λαϊκού κινήματος δεν άφησε κανένα περιθώριο συμβιβασμού πάνω στο στρατιωτικό ζήτημα. Ετσι, επήλθε κυβερνητική κρίση, αποκορύφωμα της οποίας ήταν η παραίτηση από την κυβέρνηση των ΕΑΜιτών υπουργών στη 1 προς 2 Δεκέμβρη του 1944. Αλλά δεν ήταν μόνο η αδιαλλαξία των αντιπάλων του ΕΑΜ που έσπρωξε ως εκεί τα πράγματα. Ηταν και η στάση των Βρετανών, που συμπεριφέρονταν σα να βρίσκονταν σε μία από τις αποικίες τους. Μια συμπεριφορά στην οποία ανταποκρίνονταν δουλικά οι εκπρόσωποι της ντόπιας ολιγαρχίας. Μια συμπεριφορά, την οποία ο λαός και οι δικοί του εκπρόσωποι – με νωπές τις μνήμες του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα – δεν μπορούσαν να ανεχθούν.

Την πρώτη του Δεκέμβρη, ο λαός της Αθήνας, έκπληκτος, πληροφορούνταν από τον Τύπο διαταγή του Σκόμπι για αποστράτευση όλων των ανταρτών. Η διαταγή αυτή, πέραν του γεγονότος ότι προερχόταν από έναν ξένο στρατιωτικό που λειτουργούσε ως επικυρίαρχος κι όχι από την κυβέρνηση της χώρας, προχωρούσε ακόμη περισσότερο κι από το τελευταίο απαράδεκτο σχέδιο του Παπανδρέου, βάσει του οποίου μια ταξιαρχία του ΕΛΑΣ δε θα αφοπλιζόταν, αλλά θα παρέμενε εν ενεργεία, αποτελώντας τμήμα του υπό δημιουργία εθνικού στρατού. 

Οι προθέσεις ήταν καθαρές: Ολοκληρωτική διάλυση του ΕΛΑΣ, αφοπλισμός του λαϊκού κινήματος, πλήρης κυριαρχία των βρετανικών στρατευμάτων, των δοσιλόγων, των συμμοριών των γερμανοντυμένων και των πραιτοριανών της Ορεινής Ταξιαρχίας και του «Ιερού Λόχου». Να σημειωθεί δε, ότι τη διαταγή του αυτή ο Σκόμπι φρόντισε να την τυπώσει και να την πετάξει με βρετανικά αεροπλάνα πάνω από τις περιοχές των ανταρτών, μην και μείνει κανείς απληροφόρητος για το ποιος ήταν το αφεντικό της Ελλάδας!!! Ομως, ο Βρετανός στρατηγός δε σταμάτησε εκεί. 

Με διάγγελμά του προς τον ελληνικό λαό, την ίδια μέρα, τόνιζε χωρίς περιστροφές: «Είμαι αποφασισμένος να επιτύχω εφ’ όσον δύναμαι την εκτέλεσιν των σκοπών, οι οποίοι μου ανετέθησαν από την κυβέρνησίν μου». Δηλαδή από την κυβέρνηση της Μ. Βρετανίας!!! Και συμπλήρωνε: «Στέκομαι σταθερά εις το πλευρόν της σημερινής συνταγματικής κυβερνήσεως, μέχρις ότου το ελληνικόν κράτος μπορεί να αποκατασταθεί με νόμιμον ένοπλον δύναμιν εις τας διαταγάς του και να μπορούν να γίνουν ελεύθεραι εκλογαί. Εάν όλοι μαζί δεν επιτύχωμεν αυτό, το νόμισμα δε θα κρατηθή σταθερόν και ο λαός δε θα τραφή. Εγώ θα προστατεύσω σάς και την κυβέρνησή σας εναντίον οιασδήποτε απόπειρας πραξικοπήματος οπονθεδήποτε προερχομένης ή άλλης πράξεως βιαίας και αντισυνταγματικής». Το μήνυμα ήταν πεντακάθαρο: Υποταγή του λαού στις διαθέσεις και τις προθέσεις της συντήρησης, ντόπιας και ξένης.

 Κι από πάνω απειλές ότι ο λαός θα πεινάσει, αν δε σκύψει το κεφάλι. Για να μην μένει βέβαια καμιά αμφιβολία για τα παραπάνω, ο στρατηγός Σκόμπι σημείωνε: «Μένετε ήσυχοι, ότι η Μεγάλη Βρετανία, ένας νησιώτικος λαός, έχει βαθείαν αγάπη για την παλαιάν της σύμμαχον Ελλάδα και θα την υποστηρίξη»!! Θα υποστήριζε δηλαδή – όπως και έκανε – την Ελλάδα εγγλέζικο προτεκτοράτο!!! (για τη διαταγή και το διάγγελμα του Σκόμπι βλέπε: «Λευκή Βίβλος ΕΑΜ», σελ. 32 – 33).