Ανδρέας Τζήμας (Βασίλης Σαμαρινιώτης)

Πεθαίνει στην Πράγα, 1/12/1972, ο Ανδρέας Τζήμας (Βασίλης Σαμαρινιώτης).

Ο Ανδρέας Τζήμας, γεννήθηκε στην Καστοριά, 1 Σεπτεμβρίου 1909, γνωστός με το ψευδώνυμο Βασίλης Σαμαρινιώτης,

Ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΤΖΗΜΑΣ (Σαμαρινιώτης ), Καστοριανός δικηγόρος, υπήρξε μέλος της ΟΚΝΕ από το 1924.

Οντας φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης ήταν δραστήριο μέλος της ΑΕ της Αχτίδας Φοιτητών. Πήρε μέρος στις μεγάλες απεργίες εκείνης της περιόδου.

Στις εκλογές του Γενάρη του 1936 εκλέχτηκε βουλευτής του ΚΚΕ στη Φλώρινα – Καστοριά.

Θα μπορούσε να ακολουθήσει τη στρωμένη καριέρα του δικηγόρου ή αστού βουλευτή, όπως ο πατέρας του, αντί γι’ αυτό όμως, ο Ανδρέας Τζήμας επέλεξε τη γεμάτη διώξεις και στερήσεις ζωή του “εξ επαγγέλματος” επαναστάτη, όπως αυτοχαρακτηριζόταν σε αυτοβιογραφικό του σημείωμα το 1944 σε έκθεσή του προς το Στάλιν για χορήγηση σοβιετικής βοήθειας στον ΕΛΑΣ και την ΠΕΕΑ. Ο λαός μας αναγνώρισε την ανεκτίμητη προσφορά του, κάνοντάς τον τραγούδι, με το θρυλικό του ψευδώνυμο (Βασίλης Σαμαρινιώτης) στο πλάι του Άρη και του Σαράφη.

Με σημαντικό κύρος μέσα στο κόμμα έγινε βουλευτής του Παλλαϊκού Μετώπου το 1936. Επί Μεταξά έζησε στην παρανομία ως Α’ Γραμματέας της ΚΟ Θράκης στην Ξάνθη και μετά στην Αλεξανδρούπολη. Κλήθηκε εκ νέου στην Αθήνα ως Β’ Γραμματέας της ΚΟΑ όπου ωστόσο συνελήφθη γρήγορα τον Απρίλη του 1939. Παρά τη δίμηνη (…) του στη διαβόητη Ειδική Ασφάλεια, δεν υπέγραψε δήλωση μετανοίας και μεταφέρθηκε στις φυλακές Ακροναυπλίας, όπου κατά δήλωσή του, έμαθε καλά ρωσικά.

Αποφυλακίστηκε στην αρχή της Κατοχής της 1η Ιουλίου 1941.

Τον Αύγουστο του ’41 ορίζεται γραμματέας της ΚΟΑ, την οποία αφήνει λίγους μήνες αργότερα, ασχολούμενος με την ανάπτυξη του αντάρτικου στη Στερεά Ελλάδα και οργανώνοντας την πρώτη έξοδο του Βελουχιώτη στην ενδοχώρα. Στις 10 Μάρτη του 1943 φεύγει από την Αθήνα με τον Άρη και την επομένη για πρώτη φορά εμφανίζεται η υπογραφή του με το ψευδώνυμο Σαμαρινιώτης.

Μετά από μια σύντομη επιστροφή στην πρωτεύουσα αναλαμβάνει καθοδηγητής του ΕΑΜ στο Γενικό Στρατηγείο του ΕΛΑΣ.

Μαζί με το Σαράφη και το Βελουχιώτη υπέγραψαν το λεγόμενο “Σύμφωνο των Εθνικών Ανταρτικών Ομάδης της Ελλάδας” με τις οποίες ο ΕΛΑΣ υπαγόταν στο Στρατηγείο της Μέσης Ανατολής, κίνηση που προιωνιζόταν τους συμβιβασμούς του Λιβάνου και της Καζέρτας που ακολούθησαν.

Το 1944 ταξιδεύει στο στρατηγείο του Τίτο στη νήσο Βις, όπου συνομιλεί και με τη σοβιετική αντιπροσωπεία, υποβάλλοντας το αίτημα βοήθειας που προαναφέρθηκε. Οι θέσεις του για το Μακεδονικό έχουν ερμηνευθεί ως λόγος ψύχρανησης της σχέσης του με το κόμμα που διαφαίνεται μεταπολεμικά. Αφενός όμως για το συγκεκριμένο ζήτημα υπάρχουν πολλά σκοτεινά σημεία, αφετέρου δεν μπορεί να γίνει λόγος για πλήρη παραγκωνισμό του, καθώς με εξαίρεση την αναγκαστική του απουσία ως εξόριστος στην Ικαρία, απ’όπου δραπέτευσε το 1947, συμμετείχε ενεργά και στο στήσιμο του δεύτερου αντάρτικου.

Στην εξίσωση υπεισέρχεται και ο παράγοντας της κλονισμένης ψυχικής του υγείας, ζήτημα για το οποίο ο ίδιος γράφει τα εξής σε αναφορά του στο ΠΓ του ΚΚΕ το 1949: “Όπως ανέφερα, στην αρχή, στις αρχές του 1948 βρισκόμουν ολότελα κάτω από την επιρροή της θεραπείας και δε φταίω εγώ αν σ’αυτή την κατάσταση με στέλνουν στο γενικό στρατηγείο. Ακολούθησαν 3 μήνες στο νοσοκομείο.

Και μετά πάλι στο Μπούλκες. Βέβαια στο Μπούλκες είμαι καλύτερα, δουλεύω. Μα η ευαισθησία μου μεγάλη. Ο Τζήμας υπό αδιευκρίνηστες συνθήκες βρέθηκε από τη Γιουγκοσλαβία, με την οποία εξάλλου είχε ήδη έρθει σε ρήξη το ΚΚΕ, στην Ουγγαρία, όπου νοσηλεύτηκε εκ νέου σε ψυχιατρείο, με τον ίδιο να διατείνεται πως κρατήθηκε παραπάνω απ’ό,τι προέβλεπε η αποθεραπεία του.

Το 1954 έφτασαν στη Βουδαπέστη η σύζυγός του Λουΐζα και τα τρία παιδιά τους και εγκαταστάθηκαν αρχικά στο χωριό Μπελογιάννης και μετέπειτα στην Πράγα, όπου ο Τζήμας απεβίωσε την 1η Δεκέμβρη 1972.