Αλλαγή σκυτάλης μεταξύ Αγγλίας και ΗΠΑ

Στις 21 Φλεβάρη του 1947 η Αγγλία γνωστοποίησε επισήμως στις ΗΠΑ πως αδυνατούσε πλέον να στηρίξει οικονομικά τις κυβερνήσεις Ελλάδας και Τουρκίας. Η Αγγλία είχε βγει οικονομικά πληγωμένη από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, χάνοντας την ηγεμονία του ιμπεριαλιστικού στρατοπέδου. 

Η καταστολή του κινήματος στην Ελλάδα αποτελούσε ουσιαστικά μια ακόμα επιβάρυνση για τα οικονομικά της και μάλιστα σε μία περίοδο που είχαν αρχίσει να φουντώνουν τα αντιαποικιοκρατικά κινήματα σε μια σειρά αγγλικές αποικίες.

Η αποχώρηση του αγγλικού ιμπεριαλισμού καθώς δεν ήταν σε θέση να αντιμετωπίσει έναν ανοιχτό πόλεμο και το γεγονός ότι ο ΔΣΕ σημείωσε αρκετές στρατιωτικές επιτυχίες με περιορισμένης έκτασης και εμβέλειας δράση, αναδεικνύουν ότι το αστικό κράτος δεν είχε ολοκληρώσει ακόμα την ανασυγκρότησή του, άρα και τη δυναμική μιας προσανατολισμένης ένοπλης πάλης στην άμεση κατάκτηση της εξουσίας κατά τη διάρκεια του πρώτου χρόνου της δράσης του ΔΣΕ.

Στις 12 Μάρτη του 1947 ο Αμερικανός πρόεδρος Τρούμαν ανακοίνωσε το δόγμα του, το οποίο εστίαζε στην οικονομική βοήθεια 400 εκατομμυρίων δολαρίων προς την Ελλάδα και προς την Τουρκία, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος του κομμουνισμού. Αντίστοιχα και το σχέδιο Μάρσαλ, που εκπονήθηκε στις 5 Ιούνη, είχε στόχο να ενισχύσει την ελληνική αστική τάξη και το κράτος της. Η συνολική βοήθεια σε δολάρια ανήλθε σχεδόν σε 1,2 δις, ποσό μεγαλύτερο από οποιοδήποτε άλλο έλαβε κάποια άλλη χώρα, αναλογικά με τον πληθυσμό της, σε εξωτερική βοήθεια, ποσό κατά 4 φορές μεγαλύτερο από το προπολεμικό εισόδημα της Ελλάδας, μεγαλύτερο από τα εξωτερικά δάνεια που εισέπραττε η Ελλάδα από το 1821 έως το 1930.

Ο διευθυντής του Γραφείου Εγγύς Ανατολής και Αφρικανικών Υποθέσεων του State Department, Λ. Χέντερσον, εκτίμησε πως «εάν οι Βρετανοί απέσυραν τους στρατιώτες τους από την Ελλάδα και δεν παρέμβουμε, οι Έλληνες κομμουνιστές αντάρτες (…) θα αποκτούσαν σίγουρα τον έλεγχο της Ελλάδας. Εάν συνέβαινε αυτό (…) η Ανατολική Μεσόγειος και η Εγγύς Ανατολή θα χανόταν στους κομμουνιστές».

Το κυβερνητικό σχέδιο «Τέρμινους»

Οργανώθηκε από το γενικό επιτελείο του αστικού στρατού. Συντάχθηκε από τον αρχηγό της εγγλέζικης αποστολής Ρόλινγκς. Πρώτο πεδίο η Ρούμελη. Στόχος ο εγκλωβισμός και εξουδετέρωση του ΔΣΕ με κυκλωτικές κινήσεις. Στις 5 Απρίλη 1947 ο στρατός εξορμά με 7 Μεραρχίες με σύνολο 40 τάγματα πεζικού, 36 λόχους ΛΟΚ, 20 τάγματα χωροφυλακής, 43 τάγματα εθνοφρουράς, στο γενικό σύνολο 80.000, με 60 αεροπλάνα και 40 πυροβόλα. Απέναντι, το Αρχηγείο Ρούμελης έχει να αντιπαραθέσει όλους κι όλους 1.000 αντάρτες. Το ειδικό σχέδιο ονομάζεται «Αετός». έπεσε με σπασμένα τα φτερά του. Ούτε ένας εγκλωβισμός δεν πέτυχε.

Στρατηγός Ζαφειρόπουλος: Η συντριβή του συμμοριτισμού, αποδείχτηκε ανώτερος των δυνάμεων του Στρατού (…) ανεδαφική,, στηριζόμενη εις την εσφαλμένη εκτίμησην των ηθικών και υλικών δυνάμεων του αντιπάλου.

Στις 17 Αυγούστου του ’47 το Γενικό Αρχηγείο του ΔΣΕ με συντακτική πράξη καταργεί τη Βασιλεία και η Ελλάδα ανακηρύσσεται προεδρευομένη Δημοκρατία.

Στις 20 Αυγούστου το Αρχηγείο της Ρούμελης συνοδεύει το Γενικό Αρχηγείο ως τα υψώματα Τετράκωμου Αυχένα Μεσούντας. Από κει τους πήραν τα μακεδονικά τμήματα.

Το «Τέρμινους» συνέχισε προς Γράμμο με το όνομα «Κόραξ».

Στις 12-13 Σεπτέμβρη του ’47 η 3η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ δίνει γραμμή για ολοκληρωτικό πόλεμο. 

6 Διαλέξεις για τον ΔΣΕ