«Κλειδί» νέων αντεργατικών ανατροπών και έντασης της εκμετάλλευσης

Με τις γνωστές απαράδεκτες διαδικασίες, καταθέτοντας την Παρασκευή σαν τον κλέφτη μια ακόμα τροπολογία της τελευταίας στιγμής στο νομοσχέδιο κύρωσης προηγούμενων ΠΝΠ, η κυβέρνηση νομοθετεί το αντεργατικό πρόγραμμα «Συν-Εργασία», το οποίο δίνει το κλειδί στην εργοδοσία για να προχωρήσει σε μαζικό τσάκισμα των μισθών των εργαζομένων και παραπέρα χτύπημα της πλήρους απασχόλησης.


Το πρόγραμμα έρχεται να «κουμπώσει» στα υπόλοιπα δήθεν «έκτακτα» αντιλαϊκά μέτρα της τελευταίας περιόδου και συνολικά σε όλο το προηγούμενο αντεργατικό οπλοστάσιο που έχουν διασφαλίσει στο κεφάλαιο όλες οι κυβερνήσεις ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ.

Η διάρκειά του ορίστηκε σε τουλάχιστον 4 μήνες (από 15 Ιούνη έως 15 Οκτώβρη), ενώ για τις επιχειρήσεις στις Αερομεταφορές προβλέπεται η παράτασή του μέχρι το τέλος του 2020.
Συγκεκριμένα:

• Ο νέος μηχανισμός στήριξης του κεφαλαίου προβλέπει περικοπή των μισθών κατά 20%, μέσα από τη δυνατότητα της εργοδοσίας να μετατρέπει τις συμβάσεις πλήρους απασχόλησης σε μερική και εκ περιτροπής εργασία. Η εργοδοσία μπορεί να μειώνει το ωράριο και τον εργατικό μισθό μέχρι και κατά 50%, ενώ το κράτος μέσω του εν λόγω προγράμματος θα καλύπτει μόνο το 60% των απωλειών του εργαζόμενου, γεγονός που τελικά οδηγεί σε μείωση εισοδήματος κατά 20%.

Για παράδειγμα, εργαζόμενος με πλήρες ωράριο και ονομαστικό μισθό 850 ευρώ μπορεί να αναγκαστεί από την εργοδοσία να δουλέψει μόνο τις μισές ώρες. Σε αυτήν την περίπτωση, ο εργοδότης θα καταβάλει 425 ευρώ και το κράτος άλλα 255 ευρώ (μέχρι το 60% του υπόλοιπου ποσού). Ο συνολικός μισθός μειώνεται στα 680 ευρώ και ο εργάτης θα έχει απώλεια 170 ευρώ το μήνα.

• Τον μηχανισμό αυτό μπορούν να αξιοποιήσουν όλες οι επιχειρήσεις, ακόμα και αυτές που παρουσιάζουν μεγάλη κερδοφορία, καθώς η μόνη προϋπόθεση είναι «να εμφανίζουν μείωση του τζίρου τους, τουλάχιστον 20%, κατά το προηγούμενο χρονικό διάστημα, ανεξαρτήτως ΚΑΔ» (ούτε καν δηλαδή να εμφανίζουν ζημιές...).
• Το πρόγραμμα ουσιαστικά δεν έχει ημερομηνία λήξης, οι ανατροπές που προσθέτει ήρθαν για να μείνουν. Ετσι ενώ σε πρώτη φάση θα εφαρμοστεί μέχρι 15 Οκτώβρη, η κυβέρνηση δεν έχει αποκλείσει την «επέκταση της χρονικής ισχύος του εάν και εφόσον χρειαστεί», ενώ το αντίστοιχο ευρωενωσιακό πρόγραμμα «SURE», με το οποίο θα συνδεθεί, αναφέρεται ρητά ότι θα έχει ορίζοντα μέχρι το τέλος του 2022... Πολύ περισσότερο, ακόμα και αν οι σχετικές προβλέψεις «λήξουν» τυπικά στα μέσα Οκτώβρη, είναι προφανές ότι η εργοδοσία μετά από τόσους μήνες (από φέτος τον Μάρτη) επιβολής εκ περιτροπής εργασίας, αναστολών συμβάσεων, μερικής απασχόλησης κ.ο.κ., δεν πρόκειται να επαναφέρει ξαφνικά εν μέσω καπιταλιστικής κρίσης το 100% του μισθού και πλήρη απασχόληση!
• Οι επιχειρήσεις με τη λήξη του προγράμματος θα μπορούν ελεύθερα και να απολύουν τους εργαζόμενους που εντάχθηκαν σε αυτό ή να προχωρούν σε αλλαγή συμβάσεων εργασίας με μείωση ωρών απασχόλησης και μισθού, καθώς η κυβέρνηση δεν έθεσε ούτε καν αυτούς τους υποτυπώδεις χρονικούς περιορισμούς που μπαίνουν σε άλλα προγράμματα «ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης» - ανακύκλωσης της ανεργίας. Η δήθεν «προστασία» των εργαζομένων όσον αφορά τη θέση εργασίας και το είδος της σύμβασης περιορίζεται αυστηρά και μόνο στο διάστημα που ισχύει το πρόγραμμα. Παράλληλα, και κατά τη διάρκεια εφαρμογής του προγράμματος, η εργοδοσία έχει το «ελεύθερο» να απολύει άλλους εργαζόμενους της επιχείρησης.
• Το βάρος του νέου κρατικού μηχανισμού στήριξης του κεφαλαίου θα μεταφερθεί και πάλι στις πλάτες των εργαζομένων και του λαού, μέσω της αντιλαϊκής φοροληστείας και νέων περικοπών σε κρίσιμες για το λαό κρατικές δαπάνες.
• Πίσω από τις αναφορές της τροπολογίας για «εγγύηση του κατώτατου μισθού από το κράτος» κρύβεται το γεγονός ότι ο νέος μηχανισμός, σε συνάρτηση με όλες τις προηγούμενες ανατροπές, διαμορφώνει τις προϋποθέσεις ώστε η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων να υποχρεωθούν από τους εργοδότες να εργάζονται με τις αμοιβές - ψίχουλα που προβλέπει ο κατώτατος μισθός (550 ευρώ καθαρά).
• Επιπλέον, με δεδομένη την ανυπαρξία ελεγκτικών μηχανισμών και κάτω από τον εκβιασμό των εργοδοτών, είναι «δεδομένο» ότι, όπως πολλές φορές συμβαίνει με τις συμβάσεις μερικής απασχόλησης, που το ωράριο παρατείνεται παράνομα, έτσι και τώρα χιλιάδες εργαζόμενοι θα υποχρεωθούν σε εργασία κατά το χρόνο που υποτίθεται ότι δεν θα εργάζονται. Αλλά ακόμα και όταν τηρηθεί τυπικά ο χρόνος εργασίας με μειωμένο ωράριο, το μοντέλο αυτό οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε παραπέρα εντατικοποίηση της εργασίας.