Πακτωλός στο κεφάλαιο και ομοβροντία αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων

«Καλούμε τις ελληνικές αρχές να προχωρήσουν αποφασιστικά (...) στη νομοθέτηση ενός αποτελεσματικού νέου πτωχευτικού κώδικα, στη διασφάλιση μίας κατάλληλης επιβολής των ενεχύρων και στην κατάργηση του τρέχοντος πλαισίου για την προστασία της πρώτης κατοικίας στο τέλος Ιουλίου του 2020».
Αυτό αναφέρει μεταξύ άλλων η επίσημη ανακοίνωση του Γιούρογκρουπ, που εκδόθηκε το βράδυ της Πέμπτης, αναφορικά με την
επικύρωση της 6ης έκθεσης «ενισχυμένης εποπτείας» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και την εκταμίευση δόσης ύψους 748 εκατ. ευρώ προς τον ελληνικό κρατικό προϋπολογισμό. Παραπέρα το Γιούρογκρουπ επισημαίνει: «Επιπλέον, τονίζουμε την ανάγκη να ενισχύσουν (οι ελληνικές αρχές) την εφαρμογή άλλων βασικών μεταρρυθμίσεων, περιλαμβανομένων αυτών που αφορούν στην περαιτέρω ενίσχυση της φορολογικής διοίκησης, των δημόσιων επενδύσεων, του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και της εφαρμογής σημαντικών μεταρρυθμίσεων στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Αυτό θα συνεχίσει να παρακολουθείται στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας».
Σε αυτό το φόντο, ανοίγει ο 7ος κύκλος της «μεταμνημονιακής» εποπτείας, ενώ αντιλαϊκά προαπαιτούμενα, όπως η διαμόρφωση του νέου πτωχευτικού κώδικα και η άρση κάθε παρεχόμενης δικαστικής προστασίας στην πρώτη κατοικία, αναμένεται να έρθουν για ψήφιση στη Βουλή μέσα στο καλοκαίρι.

Φρέσκο «εθνικό» πακέτο στους επιχειρηματικούς ομίλους

Στην κυριολεξία, τα πάντα υποτάσσονται στη στρατηγική ανάκαμψης των επιχειρηματικών ομίλων και στην προσπάθεια να φορτωθεί και η νέα καπιταλιστική κρίση στις πλάτες του λαού.
Σε αυτό το πλαίσιο, αποκαλυπτικό είναι το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ) για την περίοδο 2021 - 2025, που δόθηκε σε διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης την περασμένη Πέμπτη.
Ουσιαστικά το ΕΠΑ αποτελεί το σχέδιο χρηματοδότησης των επιχειρηματικών ομίλων μέσω του ελληνικού κρατικού προϋπολογισμού, ειδικότερα μέσα από το «εθνικό σκέλος» του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, που επίσης τροφοδοτείται από τους φόρους, τα χαράτσια και τις κάθε είδους περικοπές που φορτώνονται στις λαϊκές πλάτες.
Αποκαλυπτικό για το μέγεθος της κρατικής στήριξης στους επιχειρηματικούς ομίλους αλλά και του «λογαριασμού» που έρχεται στο λαό τα επόμενα χρόνια είναι το γεγονός ότι το πρόγραμμα αυτό στην επόμενη 5ετία (2021 - 2025) φτάνει στα 10 δισ. ευρώ, ποσό που ισοδυναμεί κατά μέσο όρο με 2 δισ. σε ετήσια βάση. Πρόκειται για τριπλασιασμό των σχετικών δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού καθώς τα προηγούμενα χρόνια το ύψος του ΠΔΕ κυμαινόταν γύρω στα 650 εκατ. ευρώ το χρόνο. Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά τονίζεται, «επιθυμητή είναι η εμπροσθοβαρής εκτέλεση του προγράμματος, με αυξημένο προϋπολογισμό στα πρώτα δύο έτη με ποσοστό 35% και από 10% στα τρία επόμενα».
Πέρα από το μέγεθος φυσικά, ο προσανατολισμός των πακέτων αφορά τις βασικές προτεραιότητες του κεφαλαίου για την επόμενη περίοδο, με το υπουργείο Ανάπτυξης να επισημαίνει πως το ύψος του προγράμματος προσδιορίζεται λαμβάνοντας υπόψη το ευρύτερο πλαίσιο οικονομικής πολιτικής της χώρας, ενώ στους παράγοντες που το προσδιορίζουν περιλαμβάνονται και οι υποχρεώσεις που έχουν αναληφθεί για υφιστάμενα επενδυτικά έργα, η ανάγκη διατήρησης της δημοσιονομικής σταθερότητας και οι δεσμεύσεις της χώρας για την επίτευξη δημοσιονομικών στόχων.

Με «ομπρέλα» το «Ταμείο Ανάκαμψης»

Βέβαια, το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2021 - 2025, που έσπευσε να ανακοινώσει η κυβέρνηση, θα έρθει να κουμπώσει με τις προτεραιότητες του υπό διαμόρφωση νέου πολυετούς προϋπολογισμού της ΕΕ για την περίοδο 2021 - 2027, όπου εντάσσονται το «Ταμείο Ανάκαμψης» και το ΕΣΠΑ της επόμενης περιόδου αναφορικά με τις χρηματοδοτήσεις των επιχειρηματικών ομίλων από τα ταμεία της ΕΕ σε συνδυασμό με την κλιμάκωση των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων.
Ο πολυετής προϋπολογισμός και το «Ταμείο Ανάκαμψης» βρίσκονται στην ατζέντα της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ που συνεδριάζει μέσω τηλεδιάσκεψης την ερχόμενη Παρασκευή, ενώ τα αντιλαϊκά παζάρια βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη με επίδικο τη μοιρασιά της λείας τους. Οπως όλα δείχνουν, οι τελικές αποφάσεις, ενόψει κάποιου συμβιβασμού, παραπέμπονται για επόμενη Σύνοδο Κορυφής, με τη φυσική παρουσία των ηγετών από τις κυβερνήσεις της ΕΕ εάν αυτό καταστεί δυνατό λόγω κορονοϊού.
Θυμίζουμε ότι η πρόταση της Κομισιόν ρητά προβλέπει πως ο μηχανισμός θα ενσωματωθεί στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, στα μνημόνια διαρκείας δηλαδή της ΕΕ. Μεταξύ άλλων τα κράτη - μέλη θα υποβάλουν «εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας» στο πλαίσιο των εθνικών τους προγραμμάτων μεταρρυθμίσεων, σύμφωνα με τις μακροπρόθεσμες στρατηγικές της ΕΕ, ενώ, όπως διευκρινίζεται, «η έμφαση θα δοθεί στις επενδύσεις και τις μεταρρυθμίσεις για τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη και την ανθεκτικότητα» των καπιταλιστικών οικονομιών. Παράλληλα, τα προς διανομή κεφάλαια θα έχουν επίκεντρο τη χρηματοδότηση της λεγόμενης «πράσινης ανάπτυξης», της ψηφιακής οικονομίας και της έρευνας και τεχνολογίας, με ταυτόχρονη «δέσμευση των κρατών - μελών στη μεταρρυθμιστική ατζέντα», που υπαγορεύεται από τις ανάγκες του κεφαλαίου και σηματοδοτεί ακόμη μεγαλύτερη εκμετάλλευση, φτώχεια και κινδύνους για τους λαούς.

Σε αρμονία με αυτά τα «επενδυτικά κενά», τις απώλειες και τις ανάγκες των ομίλων βρίσκεται η πρόταση που ανακοίνωσε η Κομισιόν και μεταξύ άλλων προβλέπει πακτωλό ύψους 750 δισ. ευρώ για τη συγκρότηση του «Ταμείου Ανάκαμψης», που ενεργοποιείται στο πλαίσιο του υπό διαμόρφωση πολυετούς προϋπολογισμού της ΕΕ για την περίοδο 2021 - 2027, ύψους 1,1 τρισ. ευρώ, με το συνολικό πακέτο να φτάνει τα 1,85 τρισ. ευρώ.

Γενικευμένη κατρακύλα

Την ίδια ώρα, ο ΟΟΣΑ στην εξαμηνιαία έκθεση διαπιστώνει κατάσταση γενικευμένης κατρακύλας στην παγκόσμια οικονομία αλλά και στα επιμέρους κέντρα για το 2020, ενώ, παρά και τον πακτωλό των κρατικών και διακρατικών ενισχύσεων προς τους επιχειρηματικούς ομίλους, οι ρυθμοί ανάκαμψης για το 2021 προβλέπονται σε επίπεδα αρκετά χαμηλότερα από το μέγεθος της πτώσης που θα έχει προηγηθεί τη φετινή χρονιά.

Για την ελληνική οικονομία, η έκθεση του ΟΟΣΑ προβλέπει ρυθμό πτώσης 8% το 2020 και ανάκαμψη 4,5% το 2021, ενώ στο δυσμενέστερο σενάριο -9,8% (2020) και +2,3% (2021). Σε κάθε περίπτωση, η επάνοδος του ΑΕΠ στα επίπεδα του 2019 παραπέμπεται στην καλύτερη περίπτωση μετά από διετία, με την προϋπόθεση βέβαια ότι θα προχωρήσουν οι αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις που προβλέπονται στη «μεταμνημονιακή» συμφωνία με την Ευρωζώνη, που έφερε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και εφαρμόζει αυτή της ΝΔ.

Σε αυτό το πλαίσιο, η εξαμηνιαία έκθεση του ΟΟΣΑ, εστιάζοντας στο ζήτημα των «κόκκινων» δανείων, αναφέρει ότι «ο κίνδυνος αύξησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων υπογραμμίζει την ανάγκη ταχείας εφαρμογής του σχεδίου για την αποκατάσταση της υγείας των τραπεζών και τη χρηματοδότηση επενδύσεων», δίνοντας σήμα επέλασης στην πρώτη κατοικία, ενώ στέκεται στην ανάγκη διαμόρφωσης «πολυετούς προγράμματος μετασχηματισμού», καθώς, όπως λέει, η τρέχουσα κρίση «καθυστερεί κάποιες από τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες της κυβέρνησης, ενώ επιταχύνει άλλες», με την ίδια βέβαια κατεύθυνση, που αφορά τα συμφέροντα του κεφαλαίου σε βάρος των εργαζομένων.

Λόγω του «ασυνήθιστου βαθμού αβεβαιότητας», ο ΟΟΣΑ παραθέτει δύο σενάρια για όλες τις οικονομίες, τα οποία θεωρεί εξίσου πιθανά. Στο πρώτο σενάριο, με βάση το οποίο δεν θα υπάρξει νέα έξαρση του κορονοϊού, η οικονομία της Ευρωζώνης αναμένεται να βυθιστεί σε ποσοστό 9,1% το 2020 και να ανακάμψει με ρυθμό 6,5% το 2021. Στο δυσμενέστερο σενάριο, τα ποσοστά αυτά διαμορφώνονται σε -11,5% φέτος και μάλιστα με εξαιρετικά ρηχή ανάκαμψη, μόλις 3,5%, το 2021...

Α. Σ