ΜΑΘΕ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΣΟΥ

Κυριακή 26 Ιουλίου 2020

Ιδρύεται η «Φεντερασιόν»

Ιδρύεται, 26/7/1909, στη Θεσσαλονίκη η πολιτική - συνδικαλιστική οργάνωση της «Φεντερασιόν», μια από τις πιο μαχητικές, μαζικές και συνεπείς σοσιαλιστικές οργανώσεις, που έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην ενοποίηση του σοσιαλιστικού κινήματος της χώρας μας. Πολυεθνική στη σύνθεσή της, η εφημερίδα της έβγαινε σε 4 γλώσσες (ελληνικά, τουρκικά, βουλγαρικά και ισπανοεβραϊκά).

Μια ξεχωριστή σελίδα στην Ιστορία του εργατικού κινήματος στη χώρα μας είναι αυτή που αφορά στην οργάνωση «Φεντερασιόν», μια από τις μεγάλες οργανώσεις που δρούσε στο χώρο της Βόρειας Ελλάδας (που τότε ήταν ακόμα μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας) και η οποία πήρε μέρος στην
ίδρυση του ΚΚΕ, το 1918. Μια εκτενής αναφορά στην ιστορία της οργάνωσης ξεφεύγει από τα όρια του χώρου της εφημερίδας που διαθέτουμε σήμερα.

Η ιστορία της «Φεντερασιόν» πάει πίσω, στα πρώτα χρόνια του προηγούμενου αιώνα. Μετά τη νίκη των Νεότουρκων (1908) ξέσπασε πρωτοφανές έως τότε απεργιακό κύμα, με συμμετοχή 30.000 εργατών και με επικεφαλής τους σιδηροδρομικούς, που έθεσαν μισθολογικά (αύξηση 30 - 40% και προσαύξηση 50% στις επίσημες αργίες) και ασφαλιστικά αιτήματα (αναδιοργάνωση των ιατρικών υπηρεσιών και του συνταξιοδοτικού ταμείου), τα οποία σε μεγάλο βαθμό ικανοποιήθηκαν. Ακόμα απήργησαν οι τροχιοδρομικοί, οι αρτεργάτες, οι καπνεργάτες, οι ζυθοποιοί, οι μυλεργάτες και οι κεραμοποιοί του εργοστασίου «Αλλατίνη», οι ράφτες, οι κουρείς, οι σαπωνοποιοί και οι σερβιτόροι.

Οξυνση της ιδεολογικής διαπάλης

Η εφημερίδα «Αβάντι», της «Φεντερασιόν»
στη Θεσσαλονίκη, φύλλο του 1914
Η επίδραση της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, παρά την επιρροή των «Στενών», οδήγησε την «Ομοσπονδία» να χωρίζει το σοσιαλιστικό πρόγραμμα σε μίνιμουμ και μάξιμουμ, αλλά και να καλεί σε εργατικούς αγώνες. Η οργανωτική ενοποίηση δεν γεφύρωσε τις ιδεολογικές - πολιτικές διαφωνίες.

Αντίθετα, διατηρήθηκαν τα ξεχωριστά οργανωτικά σχήματα και οι εφημερίδες «Ρ. Ισκρα» και «Εφημερίς του Εργάτου», αντίστοιχα. Η Πρωτομαγιά του 1909 γιορτάστηκε ξεχωριστά από τη Λέσχη και το Σοσιαλδημοκρατικό Κέντρο των «Στενών».Ομως, στη συνέχεια (Ιούνης/Ιούλης 1909) η «Φεντερασιόν» απάντησε με διαδήλωση στα προωθούμενα αντεργατικά μέτρα που απαγόρευαν τη συνδικαλιστική οργάνωση και την απεργία στις δημόσιες υπηρεσίες (τραμ, σιδηρόδρομος, φωταέριο κ.λπ.). Στη διαδήλωση συμμετείχαν περίπου 6.000 άτομα, καθιστώντας τη Θεσσαλονίκη κέντρο της εργατικής αντίστασης. Νέα μεγάλη διαδήλωση πραγματοποιήθηκε από τη «Φεντερασιόν» στην πρώτη επέτειο της επανάστασης «Σοσιαλιστική Ομοσπονδία Θεσσαλονίκης» των Νεότουρκων (Ιούλης 1909), παρά τις εκκλήσεις των τελευταίων για κοινό εορτασμό από τους εργάτες και τους αστούς όλων των εθνοτήτων.

Ωστόσο, γρήγορα ανέκυψαν νέες διαφωνίες ανάμεσα στα διαφορετικά εθνοτικά τμήματα της 
Ομοσπονδίας, που πήγαζαν από διαφωνίες για τη στρατηγική. Οι «Στενοί» κατηγορούσαν τη «Φεντερασιόν», που επηρεαζόταν από στελέχη της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, όπως ο Πάρβους και ο Ρακόφσκι, ότι αποσκοπούσε να ενσωματώσει το εργατικό κίνημα στις αστικές στοχεύσεις. Οι «Στενοί» αποχώρησαν οριστικά το Νοέμβρη του 1909 και μέχρι την είσοδο των ελληνικών στρατευμάτων στη Θεσσαλονίκη διατήρησαν αυτοτελή οργάνωση. Ομως, η «Φεντερασιόν» ήταν ασύγκριτα μαζικότερη.Μάλιστα, το 1910 ίδρυσε και τη Σοσιαλιστική Νεολαία.

Πριν από την ίδρυση της «Φεντερασιόν» υπήρχαν στη Θεσσαλονίκη 19 συνδικάτα με 7.000 μέλη, από τα οποία 8 κατηύθυνε ο Εβραϊκός Σύνδεσμος, 4 το Σοσιαλδημοκρατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, 1 οι Νεότουρκοι και 6 η ελληνική «Οργάνωση». Από τα 12 συνδικάτα που επηρέαζε η «Φεντερασιόν» σε πρώτη φάση, 4 ήταν πολυεθνικά και 8 εθνικά, ανάμεσά τους και το μαζικό συνδικάτο των Ισραηλιτών καπνεργατών με 1.000 μέλη, αλλά και των εργατών σιγαροχάρτων με 500 μέλη.

Ο Αβραάμ Μπεναρόγια, ηγέτης της «Φεντερασιόν»,
σε μεταγενέστερη φωτογραφία, φυλακισμένος.
Η έκδοση εφημερίδας αποτελούσε από τις πρώτες μέριμνες και το Σεπτέμβρη του 1909 εκδόθηκε η «Εφημερίς του Εργάτου» (Χορνάλ ντε Λαβοραδόρ), αρχικά σε 4 γλώσσες (ισπανοεβραϊκή, ελληνική, βουλγαρική και τουρκική) και σε 2 στη συνέχεια (ισπανοεβραϊκή και βουλγαρική). Η έκδοση διακόπηκε για οικονομικούς λόγους (Απρίλης 1910) και ένα χρόνο μετά κυκλοφόρησε η «Εργατική Αλληλεγγύη» (Σολινταριδάδ Οβραδέρα). Η αρχικά εβδομαδιαία, μετά δισεβδομαδιαία και τέλος τρισεβδομαδιαία εφημερίδα έφτασε να διακινεί 3.000 φύλλα και κατέκτησε την πρώτη θέση στη Θεσσαλονίκη. Ωστόσο, σταμάτησε να εκδίδεται μετά το κύμα διώξεων, την άνοιξη του 1912.

Αν και επηρέαζε χιλιάδες Εβραίους εργάτες, η «Φεντερασιόν» αδυνατούσε αρχικά να απλώσει την επιρροή της πέρα από τους εργασιακούς χώρους της Θεσσαλονίκης, ενώ οι Ελληνες και Βούλγαροι εργάτες που την ακολουθούσαν ήταν ελάχιστοι.Το 1911, μέσω του συνδικάτου των καπνεργατών, επέκτεινε την επιρροή της στην Καβάλα, στη Δράμα, στις Σέρρες, στην Ξάνθη κ.α. Ετσι, ξεπέρασε τους αστικούς εθνικισμούς και διαδραμάτιζε πρωτοπόρο ρόλο στη Μακεδονία.

 «Φεντερασιόν»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Tα σχόλια στο μπλοκ πρέπει να συνοδεύονται από ένα ψευδώνυμο, ενσωματωμένο στην αρχή ή το τέλος του κειμένου