Η χειρουργική θεραπεία δεν είναι πολυτέλεια

Τρεις φράσεις είναι αποτυπωμένες στο μυαλό μου σε όλη τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού, από την έναρξή της μέχρι και πριν από λίγες μέρες.

• Το σύστημα Υγείας είναι θωρακισμένο και ενισχύεται/ προετοιμάζεται για κάθε ενδεχόμενο.
• Πήραμε 381 επικουρικούς γιατρούς, οι οποίοι τελικά δεν χρειάζονταν.
• Δεν υπάρχει κανένα χειρουργείο που να αναβλήθηκε, τα χειρουργεία λειτουργούν κανονικά.

Και οι τρεις φράσεις, ελαφρά παραφρασμένες αλλά με ακέραιο το νόημά τους, ανήκουν στον υφυπουργό Υγείας κ. Κοντοζαμάνη, ο οποίος μέχρι και πριν από λίγες μέρες διακήρυττε την «πλήρη ετοιμότητα» του συστήματος Υγείας. Και ξαφνικά, λίγες μέρες μετά, έρχεται η απόφαση για μείωση των τακτικών χειρουργικών επεμβάσεων κατά 80% για τις επιβαρυμένες περιοχές όπως π.χ. η Αττική. Επί της ουσίας, η απόφαση αυτή καταρρίπτει πλήρως το οικοδόμημα της «θωράκισης» και της «ετοιμότητας» του συστήματος που χτίστηκε με τις πιο πάνω τρεις φράσεις.

Ποια αναγκαιότητα υπάρχει τώρα για να σταματήσουν τα χειρουργεία, εκτός από τα υπερεπείγοντα; Υπάρχει αναγκαιότητα για περισσότερες κλίνες ΜΕΘ ή ΜΑΦ και απλές κλίνες για covid ασθενείς. Δηλαδή, για να φτιάξουν κλίνες ΜΕΘ θα δεσμεύσουν χειρουργικές αίθουσες και αναπνευστήρες του χειρουργείου, θα δεσμεύσουν αναισθησιολόγους, νοσηλευτές και λοιπό προσωπικό.

* * *

Είναι άραγε φυσιολογικό, το 2020 να συζητάμε για νοσοκομεία «μιας νόσου»; Θα πει κανείς πως η κατάσταση είναι έκτακτη. Μα ο λαός κλείστηκε στα σπίτια του στο πρώτο κύμα της πανδημίας και σχεδόν μηδένισε τα κρούσματα, δίνοντας χρόνο στην κυβέρνηση να αναπτύξει τις αναγκαίες υποδομές σε ΜΕΘ, ΜΑΦ και απλές κλίνες covid. Οκτώ μήνες μετά, η κυβέρνηση τι έκανε; Μιλά συνεχώς για έναν ιό που είναι «ύπουλος εχθρός», αλλά στην πραγματικότητα ύπουλη είναι η πολιτική της. Προσέλαβε 381 γιατρούς και σχεδόν 4.000 νοσηλευτές, όλοι συμβασιούχοι. Οταν τα κενά σε γιατρούς, με ευθύνη και όλων των προηγούμενων, είναι τουλάχιστον 6.500 και σε νοσηλευτές 30.000, για τον καλό καιρό, όταν δεν έχει πανδημία ή έκτακτη κατάσταση. Σταγόνα στον ωκεανό.

Τη ίδια ώρα, βρήκε χρόνο να περάσει και επιδιώκει να περάσει ακόμα περισσότερο αντεργατικές, αντιλαϊκές διατάξεις - εκτρώματα (χτύπημα της απεργίας, των συνδικάτων, απλήρωτες υπερωρίες), συνεχίζοντας και κλιμακώνοντας την επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων, με την αξιοποίηση και της πανδημίας.

Πιστεύει άραγε κανείς ότι η λοιπή νοσηρότητα εξαφανίστηκε; Σταμάτησαν οι άλλες παθήσεις λόγω κορονοϊού ή μπήκαν κι αυτές σε καραντίνα; Δυστυχώς όχι. Η λοιπή νοσηρότητα είναι εδώ και δεν μπορεί να κρυφτεί κάτω απ' το χαλάκι.

Η χειρουργική θεραπεία δεν είναι πολυτέλεια, είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση πολλών παθήσεων της συνηθισμένης νοσηρότητας. Πόσο να περιμένει ένας άνθρωπος με βαριά λόγου χάρη αρθρίτιδα, που δεν μπορεί να περπατήσει ούτε για να πάει στη δουλειά του ή να εξυπηρετήσει την καθημερινότητά του; Πόσες κρίσεις χολαγγειίτιδας ή παγκρεατίτιδας να κάνει ένας άνθρωπος, γιατί δεν του επιτρέπει το σύστημα να «βγάλει» τη χολή του; Δεν συζητάμε για κοσμητικές επεμβάσεις. Αναστολή τακτικών χειρουργείων σημαίνει ακριβώς ό,τι σημαίνει να μη βρίσκει κανείς στο φαρμακείο τα φάρμακά του για την πίεση ή το σάκχαρο κ.ο.κ. Συνιστά άρνηση του δημόσιου συστήματος Υγείας να προσφέρει θεραπεία στον ασθενή.

Την ίδια ώρα, βέβαια, ο ιδιωτικός τομέας είναι ελεύθερος, χωρίς κορονοϊό (covid free) να κάνει όλη αυτήν τη δουλειά με το αζημίωτο βεβαίως. Κοινώς, όπου φτωχός και η μοίρα του, όπως λέει και ο λαός.

* * *

Είναι πραγματικά τραγικό αυτό που συμβαίνει, με ευθύνη της σημερινής και όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων, που η διαχρονική αντιλαϊκή πολιτική τους αποτυπώνεται στο σημερινό χάλι της Υγείας. Είμαστε σε μια εποχή που η επιστήμη έχει κάνει άλματα. Η χειρουργική έχει στην καθημερινότητά της πια τη ρομποτική τεχνολογία. Σήμερα μπορούν να εκτελούνται με ακρίβεια και με ασφάλεια χειρουργικές επεμβάσεις που παλαιότερα απλά δεν γίνονταν καθόλου ή απαιτούσαν πολλές προϋποθέσεις για να πραγματοποιηθούν. Τι τεράστια αντίφαση, να βλέπει κανείς αυτήν την πρόοδο και ταυτόχρονα να μην μπορεί να την προσεγγίσει παρά μόνο αν το επιτρέπει η τσέπη του! Και πόσο άδικο ταυτόχρονα, να υπάρχει έμπειρο, εκπαιδευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, αλλά να παροπλίζεται χωρίς να μπορεί να προσφέρει στον λαό.

Βεβαίως, όπως λέει η κυβέρνηση, αυτό γίνεται σε όλα τα προηγμένα κράτη. Ακριβώς, σε όλα τα προηγμένα καπιταλιστικά κράτη με τα εμπορευματοποιημένα συστήματα Υγείας που τα διαφημίζουν σαν πρότυπο και παράδειγμα προς μίμηση, αυτό συμβαίνει.

Τι είναι αυτό που μπαίνει εμπόδιο στη συνδυασμένη ικανοποίηση τακτικών και έκτακτων αναγκών, αν όχι η πολιτική που θεωρεί την υγεία του λαού κόστος που πρέπει να μειωθεί γιατί είναι προϋπόθεση για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της επιχειρηματικότητας; Ενα σύγχρονο σύστημα Υγείας δεν μπορεί να μην έχει τις αναγκαίες εφεδρείες σε προσωπικό, υποδομές, εξοπλισμό και για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών. Είναι παραμύθι ότι είμαστε αντιμέτωποι με ένα πρωτόγνωρο γεγονός. Επιδημίες είχαμε, έχουμε και θα έχουμε.

* * *

Σήμερα περισσότερο από ποτέ άλλοτε, αναδεικνύονται τα τραγικά αδιέξοδα του σάπιου εκμεταλλευτικού συστήματος, που κινητήρια δύναμή του είναι το κέρδος και όχι η ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών. Εδώ και τώρα πρέπει άμεσα να προσληφθεί, με έκτακτες ταχείες διαδικασίες, ειδικευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό για να καλυφθούν οι ανάγκες. Εδώ και τώρα να επιταχθεί και να ενταχθεί υπό κρατικό έλεγχο ο ιδιωτικός τομέας της Υγείας, κλίνες και ΜΕΘ. Αμεσα και χωρίς προσκόμματα να μονιμοποιηθούν όλοι οι εργαζόμενοι με ελαστικές σχέσεις εργασίας στα νοσοκομεία, επικουρικοί γιατροί, νοσηλευτές κ.ο.κ. Εδώ και τώρα, έστω και στο «και πέντε» να ακούσουν τους γιατρούς και την Ομοσπονδία τους την ΟΕΝΓΕ που έγκαιρα πρότεινε μέτρα που δεν υλοποιήθηκαν.

Γιάννης ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΣ
Χειρουργός ορθοπεδικός, διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Επίκουρος Επιμελητής στο ΓΝΕ «ΘΡΙΑΣΙΟ», μέλος της ΕΓ της ΟΕΝΓΕ