Η σφαγή στα Λιβερά Κοζάνης

Στις 3 Φλεβάρη 1944 είχε προγραμματιστεί να γίνει Νομαρχιακή Συνδιάσκεψη των Οργανώσεων του ΚΚΕ του Νομού Κοζάνης στο χωριό Λιβερά. Είχε αποφασιστεί εκεί να γίνει η Συνδιάσκεψη γιατί θεωρούνταν ημιελεύθερη περιοχή και οι Γερμανοί κατακτητές σπάνια φαίνονταν από αυτά τα χωριά.

Η Συνδιάσκεψη έγινε στο σχολείο του χωριού, ξεκίνησε το μεσημέρι και ολοκληρώθηκε το απόγευμα. Την ευθύνη της περιφρούρησης είχε ένα απόσπασμα του 53ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ. Από τις κινήσεις που γίνονταν στο σχολείο μαθεύτηκε το γεγονός και η συνδιάσκεψη προδόθηκε στους Γερμανούς από ΠΑΟτζήδες συνεργάτες των κατακτητών.

Οι Γερμανοί δεν έχασαν την ευκαιρία και αφού συγκέντρωσαν αρκετές δυνάμεις, τη νύχτα 3 προς 4 Φλεβάρη κινήθηκαν για να κυκλώσουν το χωριό. Το ξημέρωμα οι φασίστες κατακτητές εισέβαλαν στο χωριό αρχίζοντας να καίνε και να σκοτώνουν χωρίς διάκριση. Ο αιφνιδιασμός και τα καταιγιστικά πυρά των Γερμανών προκάλεσαν μεγάλες απώλειες. 

Ανάμεσα στους νεκρούς ήταν τα παρακάτω στελέχη του ΚΚΕ: 

Χρήστος Κάλφας (Ανδρέας), γραμματέας Δυτικής Μακεδονίας του ΚΚΕ. 

Μήτσος Κωνσταντινίδης (Σάββας), γραμματέας Νομού Κοζάνης του ΚΚΕ. 

Μιχάλης Θεοδωρίδης (Μίχας), γραμματέας Αχτιδικής Επιτροπής Εορδαίας του ΚΚΕ. 

Σαρκής Μαρδιροσιάν (Στέφανος), αχτιδικό στέλεχος ΠΕ Κοζάνης του ΚΚΕ. 

Κοσμάς Σαββίδης (Λεβεντάκος), μέλος της ΠΕ Κοζάνης του ΚΚΕ. 

Βασίλης Παπαδόπουλος, γραμματέας της ΕΠΟΝ Κοζάνης. 

Θεόδωρος Μαριόλης (Λευτέρης), γραμματέας ΠΕ Γρεβενών του ΚΚΕ. 

Διομήδης Βασιλειάδης, μέλος της ΠΕ Κοζάνης του ΚΚΕ. 

Ζήσης Παπαδόπουλος, στέλεχος της ΕΠΟΝ από Λιβερά. 

Παγκαρλιώτας Αθανάσιος (Ξανθάκης), μέλος της ΠΕ Κοζάνης του ΚΚΕ.

Νεκροί ήταν άλλοι 7 αντάρτες από το απόσπασμα του ΕΛΑΣ. Οι φασίστες Γερμανοί κατακτητές, ύστερα από την αποτυχία τους να συλλάβουν ή να εξοντώσουν τους συγκεντρωθέντες, ξέσπασαν στους αμάχους. Έκαψαν τα δυο χωριά και αφού συνέλαβαν 40 κατοίκους των δυο χωριών Λιβερά - Σιδερά στη συνέχεια τους εκτέλεσαν.

Στο μνημείο του χωριού, που στήθηκε αργότερα για να τιμηθεί η μνήμη των αθάνατων νεκρών, είναι γραμμένα με χρυσά γράμματα τα ονόματα 61 θυμάτων (57 επώνυμων και 4 ανώνυμων ανταρτών).