 |
|
Μεγάλη του Γένους Σχολή στην Κωνσταντινούπολη 1454 |
Το Εικοσιένα. Έχουμε ως την ώρα
την ιστορία του; Φοβάμαι πως όχι.
Την μυθολογία του; Φοβάμαι πως ναι.
Κωστής Παλαμάς
….
 |
|
Μανουήλ Γεδεών |
«Η τουρκική κυβέρνησις, ανεχομένη την χριστιανικήν θρησκείαν, εγίγνωσκεν ότι εις τους ναούς αναγιγνώσκουσι και ψάλλουσιν οι παπάδες και οι ψάλται, και ότι τα αναγιγνωσκόμενα και ψαλλόμενα έπρεπε να διδαχθώσιν εγκαίρως και συνεπώς ουδέποτε εν ομαλή καταστάσει πραγμάτων εμπόδισε την εν νάρθηξι και κελλίοις διδασκαλίαν (…) Μέχρι σήμερον ουδαμού ανέγνω εν ομαλή καταστάσει βεζίρην, ή αγιάνην, ή σουλτάνον εμποδίσαντα σχολείου σύστασιν, ή οικοδομήν…».
Μανουήλ Γεδεών, σημαντικός εκκλησιαστικός λόγιος, αρχειοδίφη και «άρχοντας» του Οικουμενικού Πατριαρχείου
 |
|
Ευαγγελική Σχολή στη Σμύρνης 1733 |
....
 |
| Κοσμάς ο Αιτωλός |
Μαρτυρία του Κοσμά του Αιτωλού ο οποίος βεβαίωνε σε γράμμα του προς τον αδελφό του Xρύσανθο, γύρω στα 1775:
«Έως τριάκοντα επαρχίας περιήλθον, δέκα σχολεία ελληνικά εποίησα, διακόσια δια κοινά γράμματα».
....
Ο κατάλογος των ελληνικών σχολείων
στο λεξικό του Γεωργίου Κωνσταντίνου (1757)
Μια εξαιρετική μαρτυρία για την ελεύθερη λειτουργία των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στην υπόδουλη Ελλάδα στη διάρκεια του 18ου αιώνα, αποτελεί και το «Λεξικόν τετράγλωσσον, περιέχον τας τέσσαρας διαλέκτους, Ελληνικήν, πεζήν ήτοι απλήν Ρωμαϊκήν, Λατινικήν και Ιταλικήν», που εξέδωσε στη Βενετία ο Γεώργιος Κωνσταντίνου το 1757.
Στο λεξικό, που εκδόθηκε με τη χορηγία του Έλληνα βοεβόδα (διοικητή) Ουγγροβλαχίας Ι.Κ. Μαυροκορδάτου, επισημαίνεται η ανάγκη να μεταφερθούν στη γλώσσα του λαού όλα τα επιστημονικά συγγράμματα της Δύσης, προκειμένου να σταματήσει η πνευματική καταπόνηση των νέων από τη σχολαστική ενασχόληση με τη γραμματική.
Ο συγγραφέας, αφού υπενθυμίσει στους κατηγόρους του ότι η πολιτιστική πρόοδος της Δύσης έχει ελληνικά θεμέλια, παραθέτει στην Εισαγωγή του μια πολύτιμη μαρτυρία, έναν πίνακα με τα 36 κυριότερα σχολεία που λειτουργούσαν στον ελληνικό χώρο, τονίζοντας μάλιστα ότι στη Μοσχόπολη υπήρχε και ελληνικό Τυπογραφείο.
Με τον όρο «σχολεία», ο Κωνσταντίνου δεν εννοεί τα διδακτήρια βασικών (εκκλησιαστικών ή κοσμικών) γνώσεων, αλλά ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα οποία λειτουργούσαν ελεύθερα στην οθωμανική επικράτεια. Με την παράθεση του πίνακα, βρίσκει την ευκαιρία να επιτεθεί σε όλους, όσοι θεωρούσαν βάρβαρη τη γλώσσα του λαού και ανύπαρκτη την πνευματική καλλιέργεια των Ελλήνων:
«Ο παρών κατάλογος των σχολείων, όπου την σήμερον σώζονται εις το ημέτερον Γένος, θέλει βεβαιώσει τα ρηθέντα και θέλει ελέγξει ως ψευδομένους τους τα ενάντια λέγοντας».
Παράλληλα, δημοσιεύει το πρόγραμμα σπουδών τους, στο οποίο έχουν θέση όχι μόνο τα παραδοσιακά μαθήματα, αλλά και οι νεωτερικές επιστήμες:
«Εις τα άνω ρηθέντα κοινά σχολεία διδάσκονται τα συγγράμματα των συγγραφέων της Ελλάδος, ρητόρων, ποιητών και ιστορικών και τα των Αγίων Πατέρων, όσα συνθείνουσιν (sic) εις την Γραμματικήν, Ποιητικήν και Ρητορικήν της Εγκυκλοπαιδείας.
Εις δε τα φιλοσοφικά σπουδάζουσι και διδάσκουσι κοινώς τα του Κορυδαλλέως εις τον Αριστοτέλην και Αλεξάνδρου του Εξ Απορρήτων (ενν. τα φιλοσοφικά κείμενα του πρώτου Έλληνα Ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου), μελετώντες κατά μέρος οι μαθηταί τον Αφροδισιέα, τον Σιμπλίκιον, τον Φιλόπονον και τον Θεμίστιον.
Εις τα Μαθηματικά διδάσκουσιν την Μαθηματικήν Οδόν, φιλοπόνημα του Αιδεσιμοτάτου Αρχιπρεσβυτέρου Ιωαννίνων κυρού Μπαλάνου (…)
Ιδού λοιπόν τα σπουδαστήρια και αι σπουδαί, όπου την σήμερον γυμνάζονται οι των Ελλήνων παίδες».
Το κρυφό σχολειόκαι ο ρόλος της Εκκλησίας στην Παιδεία
200 χρόνια 1821
....https://www.e-prologos.gr/%CE%B3%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82-%CE%B6%CE%AD%CE%B2%CE%B3%CE%BF%CF%82-1821-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BE%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CF%82-%CE%B4%CF%85%CE%BD%CE%AC%CE%BC%CE%B5%CE%B9%CF%82/Η Ελλάδα δεν είχε ακόμα απελευθερωθεί απ’ τους Τούρκους δυνάστες. Οι λαϊκές μάζες σε απελπισμένη πάλη με τις σουλτανικές ορδές διεκδικούσαν «ή τη νίκη ή τη θανή», όπως λέει ο ποιητής. Μα σύγχρονα οι εμποροκοτζαμπάσηδες έπλεκαν τις καινούριες αλυσίδες του ξένου κεφαλαίου, που στα μετεπαναστατικά χρόνια αποστράγγιζε τον ελληνικό λαό και έκανε εικονική τη λευτεριά του, αποτραβούσαν το έθνος απ’ την τροχιά της προοδευτικής, επαναστατικής κίνησης και τόριχναν στην αγκαλιά της αντεπανάστασης στα χρόνια που οι λαϊκές μάζες ξαγόραζαν με αιματηρές εκατόμβες την εθνική λευτεριά, οι εμποροκοτζαμπάσηδες πρόδιναν αυτή τη λευτεριά στους ξένους κεφαλαιούχους. Απ΄ το 1821 μέχρι σήμερα συνεχίζουν το έργο της προδοσίας των εθνικών αγώνων του 1821 και σήμερα κυριαρχούν ουσιαστικά στην Ελλάδα οι ξένοι δυνάστες. Οι ξένοι ιμπεριαλιστές που την τυραννική τους δεσποτεία την εκφράζουν καθημερινά η Πάουερ, η Ούλεν, ο Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος και το άλλο πολυπλόκαμο δίχτυ της εκμετάλλευσης, σε στενή συνεργασία με την ελληνική πλουτοκρατία, καταδυναστεύουν οικονομικά, πολιτικά, εθνικά τον ελληνικό λαό και η χώρα βρίσκεται στην υπηρεσία της αντίδρασης.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠροδομένη η υπόθεση των αγωνιστών του 1821 περιμένει την ολοκλήρωσή της. Το σύγχρονο επαναστατικό κίνημα του εργαζόμενου έθνους, καθοδηγημένο απ’ το προλεταριάτο, κληρονόμο των εθνικών αγώνων, θα απαλλάξει τη χώρα απ’ την εξάρτηση του ξένου κεφαλαίου και απ’ τους ντόπιους εκμεταλλευτές και θ’ ανοίξει το δρόμο για να ανυψωθεί ο ελληνικός λαός, για να ανθίσει ο εθνικός του πολιτισμός. («Ριζοσπάστης» 25/3/1936, «Ο Ρίζος της Δευτέρας» 24/3/1947, Αθηνα)
*Ο Γιάννης Ζέβγος γεννήθηκε το 1897 στη Δόριζα Αρκαδίας, ήταν μέλος του Π.Γ. του ΚΚΕ και μέλος της ΚΕ του ΕΑΜ. Δολοφονήθηκε στις 20/3/1947 στη Θεσσαλονίκη από τους μοναρχοφασίστες....... Το μόνο που θα συμπληρώσω είναι πως δολοφονήθηκε το 1947 απο τους καπιταλιστές που δεν ανατρέψαμε τον ΟΚΤΩΒΡΗ ΤΟΥ 1944 κατά την αποχώρηση των Γερμανών επειδή μεσολαβούσε ένα ...στάδιο....https://www.rizospastis.gr/story.do?id=11036664 ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ