ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΤΕΝΤΑ ΣΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ
Η ανάγκη για κατάργηση κάθε πνευματικής ιδιοκτησίας σε φάρμακα και εμβόλια προκύπτει σήμερα ακόμη πιο έντονα
Η πρόταση της κυβέρνησης των ΗΠΑ να συζητηθεί στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου η προσωρινή και κατ' εξαίρεση «άρση» της πατέντας των εμβολίων κατά της Covid-19 χαρακτηρίστηκε από πολιτικές δυνάμεις και στη χώρα μας «τολμηρή», «πρωτοπόρα», ακόμα και «προς όφελος των φτωχών». Ορισμένες απ' αυτές, μάλιστα, βλέπουν στην πρόταση Μπάιντεν την «ενσάρκωση» του συνθήματος «οι άνθρωποι πάνω από τα κέρδη».
Φυσικά, όλοι αυτοί - όπως και οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ - δεν αμφισβητούν το «δικαίωμα» των φαρμακευτικών ομίλων να παράγουν και να πουλάνε θεραπείες κι εμβόλια με σκοπό το κέρδος. Ούτε διανοούνται βέβαια την κατάργηση κάθε πατέντας και πνευματικού δικαιώματος για όλα τα φάρμακα.
Απ' αυτήν τη σκοπιά, είναι αναμενόμενο να επικροτούν μια πρόταση, που ουσιαστικά αναγνωρίζει την πνευματική ιδιοκτησία των φαρμακευτικών ομίλων και που αν υλοποιηθεί, η όποια «άρση» της πατέντας θα συνοδευτεί από διαπραγματεύσεις για κερδοφόρες επιχειρηματικές συμφωνίες παραγωγής εμβολίων, κρατικές αποζημιώσεις, επιχορηγήσεις κ.λπ.
Να σημειωθεί επίσης πως η «άρση» της πατέντας που προτείνουν οι ΗΠΑ δεν αφορά σε φάρμακα, θεραπείες και άλλα σκευάσματα για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Η άμεση, όμως, και πλήρης κατάργηση της πατέντας και κάθε πνευματικής ιδιοκτησίας σε φάρμακα και εμβόλια προκύπτει από την ανάγκη να έχουν όλοι τη θεραπεία που χρειάζονται, έγκαιρα, δωρεάν και χωρίς αποκλεισμούς, με όλα τα διαθέσιμα σκευάσματα που προσφέρει η εξέλιξη της έρευνας και της επιστήμης.
Δεν είναι τυχαίο ότι πρόσφατη δημοσκόπηση (Data for Progress και Progressive International) στις ΗΠΑ δείχνει ότι το 59% των Αμερικανών υποστηρίζουν την κατάργηση όλων των πνευματικών δικαιωμάτων που κατέχουν οι φαρμακοβιομηχανίες σε κρίσιμα φάρμακα, όπως κατά της Covid-19, του HIV/AIDS, για καρδιακές παθήσεις και για διαβήτη, καθώς 1 στους 4 δεν μπορεί να εκτελέσει τις συνταγές του λόγω των υψηλών τιμών των φαρμάκων.
Την επείγουσα ανάγκη για κατάργηση των πατεντών επιβεβαιώνουν και οι επιστημονικές επισημάνσεις ότι η πανδημία που διανύουμε σίγουρα δεν είναι το τέλος. Από τους κορονοϊούς Sars και Μers και από την εμφάνιση του Ebola, μέχρι τα μεταλλαγμένα στελέχη του SARS-CoV-2, οι επιδημιολόγοι προειδοποιούν ότι έχουμε εισέλθει σε μια νέα εποχή πανδημιών. Για την αντιμετώπισή τους είναι αναγκαίος ο έγκαιρος, μαζικός και χωρίς αποκλεισμούς εμβολιασμός, σε συνδυασμό βέβαια με άλλα μέτρα πρόληψης και ενίσχυσης των δημόσιων συστημάτων Υγείας, με ευθύνη του κράτους.
Σε κάθε περίπτωση, το κίνητρο της κυβέρνησης των ΗΠΑ δεν είναι να εξασφαλιστούν όσο το δυνατόν περισσότερα εμβόλια για τους λαούς του κόσμου, αλλά η ενίσχυση των ΗΠΑ στον παγκόσμιο γεωπολιτικό ανταγωνισμό που εξελίσσεται και γύρω από τους εμβολιασμούς.
Σε αυτό τον «πόλεμο» οι ΗΠΑ βλέπουν με ανησυχία την Κίνα να κερδίζει έδαφος εξάγοντας - επιλεκτικά και στοχευμένα - εμβόλια σε Ασία, Λατινική Αμερική, Αφρική, Βαλκάνια, Ευρώπη. Η έξαρση της πανδημίας στην Ινδία και ο περιορισμός των εξαγωγών εμβολίων ενέτειναν τον ανταγωνισμό, καθώς, σύμφωνα με αναλυτές, «ο κόσμος γίνεται όλο και πιο εξαρτημένος από την Κίνα για τα εμβόλια». «Η Κίνα δεν έγινε μόνο ο μεγαλύτερος εξαγωγέας, για πολλές χώρες έχει γίνει η μόνη επιλογή», τονίζεται.
Η Κίνα έχει ήδη εξαγάγει περίπου 240 εκατ. δόσεις και έχει δεσμευτεί για άλλες 500 εκατ., ενώ την προηγούμενη βδομάδα ο Κινέζος ΥΠΕΞ υποσχέθηκε στους ομολόγους του από τα κράτη της Νότιας Ασίας ότι η χώρα του θα εφοδιάσει με εμβόλια τις χώρες που εξαρτιόνταν από την Ινδία.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό, οι ΗΠΑ, που έχουν συσσωρεύσει πολλαπλάσιες δόσεις εμβολίων, επιδιώκουν να διαδραματίσουν πιο ενεργό ρόλο και ο Μπάιντεν έχει δηλώσει πως η χώρα του θα γίνει «οπλοστάσιο για την καταπολέμηση της Covid-19» παγκοσμίως. Βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις και «εξετάζουν» πού θα εξαγάγουν τα 60 εκατ. δόσεις του εμβολίου της «AstraZeneca», το οποίο δεν έχει εγκριθεί ακόμη στις ΗΠΑ, επειδή «περισσεύει», και έτσι καθυστερεί η εξαγωγή του σε άλλες χώρες που το έχουν ανάγκη.
Από την άλλη, ο ίδιος ο ανταγωνισμός και η εξασφάλιση των καπιταλιστικών κερδών θέτουν σοβαρά εμπόδια στην αύξηση της παραγωγής εμβολίων με αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων και εγκαταστάσεων, όπως και στη διανομή τους. Κι αυτό δεν αλλάζει με τέτοιες προτάσεις περί «άρσης» της πατέντας.
Σύμφωνα με εσωτερικό έγγραφο της αμερικανικής κυβέρνησης, που επικαλείται το «Ρόιτερς» λίγες μέρες μετά την πρόταση Μπάιντεν, οι ΗΠΑ «εξετάζουν την επίδραση που θα είχε η άρση (της πατέντας) στην Κίνα και τη Ρωσία, πριν τεθεί σε ισχύ». Το κυβερνητικό έγγραφο «αναγνωρίζει τις ανησυχίες ότι το μοίρασμα της πνευματικής ιδιοκτησίας θα μπορούσε να βλάψει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των ΗΠΑ έναντι της Κίνας» στη νέα τεχνολογία mRNA, αναφέρει το ρεπορτάζ.
Πρόκειται για τεχνολογία - χρυσωρυχείο, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί μελλοντικά σε εμβόλια και θεραπείες ακόμη και κατά του καρκίνου. «Κίνα, Ρωσία, Ινδία, Νότια Αφρική και άλλοι θέλουν να αποκτήσουν πρόσβαση» σε αυτή. «Η κυβέρνηση Μπάιντεν πιστεύει ότι μπορεί να αντιμετωπίσει αυτές τις ανησυχίες μέσω των διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ, αλλά δεν διευκρίνισε πώς», σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το «Ρόιτερς».
Η «Fosun Pharma» της Κίνας έχει συνάψει συμφωνία με την «BioNTech» για ανάπτυξη εμβολίων κατά της COVID-19, η οποία θα μπορούσε ενδεχομένως να της δώσει πρόσβαση σε ορισμένες από τις τεχνολογίες. Αλλες κινεζικές εταιρείες προσπαθούν να αναπτύξουν mRNA εμβόλια και αυτό της «Walvax Biotechnology» ξεκινά σύντομα δοκιμές τελικού σταδίου στο Μεξικό.
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τον Αμερικανό Πρόεδρο, σχεδόν οι μισοί ηγέτες του πλανήτη έχουν ζητήσει να τους βοηθήσουν οι ΗΠΑ με εμβόλια. «Θα προσπαθήσουμε», σημείωσε ο Μπάιντεν, εκτιμώντας ότι «μπορούμε να παρασκευάσουμε πολύ περισσότερα εμβόλια», αν και, όπως είπε, πρόθεση της κυβέρνησης είναι να δώσει προτεραιότητα στους Αμερικανούς.
Μάλιστα, την περασμένη βδομάδα εγκρίθηκε στις ΗΠΑ το εμβόλιο των «Pfizer» - «BioNTech» για τους εφήβους 12 - 15 ετών, την ώρα που άλλες χώρες δεν έχουν δει ακόμη εμβόλια. Παρά τις συστάσεις του ΠΟΥ να μην εμβολιαστούν στα αναπτυγμένα κράτη έφηβοι και παιδιά, προτού εμβολιαστούν σε όλες τις χώρες υγειονομικοί και ηλικιωμένοι, ο Μπάιντεν τόνισε πόσο κρίσιμο είναι να εμβολιαστούν οι έφηβοι στο πλαίσιο της εκστρατείας ανοσοποίησης. Το εμβόλιο εγκρίθηκε για εφήβους στον Καναδά και εξετάζεται στη Βρετανία.
Το σίγουρο είναι πως η πρόταση της κυβέρνησης Μπάιντεν στρίμωξε άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, «ανακάτεψε την τράπουλα» των διαπραγματεύσεων. Σύμφωνα με ειδικούς στον κλάδο της φαρμακοβιομηχανίας, ενδέχεται να χρειαστούν έως και δύο χρόνια διαπραγματεύσεων στον ΠΟΕ.
Καθώς ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία έχουν ουσιαστικά απαγορεύσει τις εξαγωγές εμβολίων κατά της Covid-19 και συστατικών που χρειάζονται για την παρασκευή τους, οι ηγέτες της ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής στο Πόρτο έστρεψαν τα «βέλη» προς τον Ατλαντικό και κάλεσαν τις ΗΠΑ και άλλες χώρες, που παρασκευάζουν εμβόλια, να εξαγάγουν την παραγωγή τους, αντί να συζητούν για την άρση της πατέντας.
Οπως είπε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, οι συζητήσεις για «άρση» δεν θα οδηγήσουν στην παραγωγή ούτε μιας δόσης εμβολίου βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα. Μόνο η αύξηση της παραγωγής, η άρση των εξαγωγικών φραγμών και το μοίρασμα των εμβολίων που έχουν ήδη παραγγελθεί θα βοηθούσαν αμέσως, πρόσθεσε.
Τα συμφέροντα της ισχυρής γερμανικής φαρμακοβιομηχανίας υπερασπίστηκε και η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ, προειδοποιώντας ότι η «χαλάρωση» της πατέντας θα μπορούσε να βλάψει την καινοτομία και τις προσπάθειες προσαρμογής των εμβολίων στις μεταλλάξεις. Ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, παρότρυνε την κυβέρνηση των ΗΠΑ να άρει τους περιορισμούς στις εξαγωγές εμβολίων και των πρώτων υλών ενώ χαρακτήρισε «λάθος» τη συζήτηση για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας.
Σε «θέση μάχης» έναντι των ανταγωνιστών της κάλεσαν την ΕΕ πέντε Ευρωπαίοι ηγέτες (Βελγίου, Δανίας, Σουηδίας, Ισπανίας, Γαλλίας), σημειώνοντας πως «τα εμβόλια έχουν καταστεί θέμα ασφαλείας και η ΕΕ δεν μπορεί να υστερεί. Για τον λόγο αυτό, βασική προτεραιότητα είναι η αύξηση της ικανότητας παραγωγής στην Ευρώπη», με «συγκέντρωση δημόσιων και ιδιωτικών εταίρων», σε «πνεύμα συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα».
Με τη μέθοδο του «στρίβειν διά του αρραβώνος», η Μεγάλη Βρετανία δήλωσε πως επιδιώκει μια «εποικοδομητική συζήτηση» στον ΠΟΕ, αλλά «ενόσω ασχολούμαστε εποικοδομητικά στις συζητήσεις, πρέπει να συνεχίσουμε με τη δράση τώρα, με εθελοντική αδειοδότηση (επιχειρηματικών) συμφωνιών για εμβόλια».
Στο ίδιο μοτίβο και η Κίνα «υποστηρίζει την πρόταση του ΠΟΕ να εισέλθουν στο στάδιο διαβούλευσης οι εξαιρέσεις στην προστασία πνευματικής ιδιοκτησίας για υλικά κατά της επιδημίας, όπως το εμβόλιο», επιδιώκοντας «μια ισορροπημένη και αποτελεσματική λύση».
Πάντως η κατοχύρωση της πνευματικής ιδιοκτησίας και της ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής εξασφαλίζει στους φαρμακευτικούς ομίλους ατελείωτα κέρδη και αυτήν την ιδιοκτησία υπερασπίζονται όλα τα ιμπεριαλιστικά κέντρα.
Ενδεικτικά, την περασμένη βδομάδα η γερμανική εταιρεία βιοτεχνολογίας «BioNTech» αναθεώρησε προς τα πάνω τις προβλέψεις για το 2021, ενόψει της αυξημένης ζήτησης και των νέων παραγγελιών. Αναμένει κύκλο εργασιών (τζίρο) ύψους 12,4 δισ. ευρώ από 9 - 10 δισ. ευρώ, ενώ τα κέρδη της θα πλησιάσουν τα 6 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας, για το 2021 έχουν καταγραφεί παραγγελίες για 1,8 δισ. δόσεις. Συνολικά υπολογίζει ότι έως το τέλος του έτους οι δυνατότητες παραγωγής της θα φτάσουν τα 3 δισ. δόσεις, ενώ για το 2022 εκτιμάται περαιτέρω αύξηση.
Η αμερικανική φαρμακοβιομηχανία «Pfizer», που συνεργάζεται με την «BioNTech», αναθεώρησε επίσης την πρόβλεψή της για τον τζίρο του 2021 από το εμβόλιο κατά 70%, στα 26 δισ. δολάρια.
Ε. Μ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Tα σχόλια στο μπλοκ πρέπει να συνοδεύονται από ένα ψευδώνυμο, ενσωματωμένο στην αρχή ή το τέλος του κειμένου