Σωτηρία Βασιλακοπούλου

Ηταν 28 Ιούλη του 1980, παραμονές κινητοποιήσεων ενάντια στην αντεργατική πολιτική. Μαζί με τους εργάτες, οι Κομματικές και ΚΝίτικες Οργανώσεις «όργωναν» εργοστάσια, σχολές και γειτονιές. Το μεσημέρι της 28ης Ιούλη, μέλη της Οργάνωσης Σπουδάζουσας της ΚΝΕ και της Αχτίδας ΑΕΙ της ΚΟΑ του ΚΚΕ βρίσκονταν έξω από το κάτεργο της ΕΤΜΑ για να μοιράσουν προκηρύξεις. Ανάμεσά τους η 21χρονη Σωτηρία, δευτεροετής φοιτήτρια στο Πάντειο.

Η εντολή της εργοδοσίας εκείνη τη μέρα ήταν σαφής: 

«Να μην πάρουν οι εργάτες προκηρύξεις του ΚΚΕ. Για κανένα λόγο...».
Στον περίβολο του εργοστασίου είχε ήδη κάνει την εμφάνισή της η αστυνομία. Γύρω στις 2 το μεσημέρι άρχισαν να βγαίνουν από το εργοστάσιο οι πρώτοι εργάτες και παρά τις απειλές, παίρνουν τις προκηρύξεις. Οι υπόλοιποι εργάτες της βάρδιας παραμένουν στο χώρο του εργοστασίου, κλεισμένοι μέσα σε πούλμαν, σε μία προσπάθεια της εργοδοσίας να τους φυγαδεύσει χωρίς να έρθουν σε επαφή με τους κομμουνιστές.

Οταν αστυνομία και εργοδοσία δίνουν εντολή να βγουν τα πούλμαν με ταχύτητα έξω, πολλοί από τους εργάτες ανοίγουν τα παράθυρα και τα μέλη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ πετάνε τις προκηρύξεις μέσα, προσπαθώντας την ίδια ώρα να γλιτώσουν από την τρελή τους πορεία. Σε μια τέτοια προσπάθεια χτυπήθηκε η Σωτηρία. Ο οδηγός, παρά τις φωνές της ίδιας και των συντρόφων της, δεν φρενάρει. Οι πίσω τροχοί περνούν πάνω της. Είναι χαρακτηριστικά τα λόγια μιας εργάτριας λίγες ώρες μετά τη δολοφονία: «Η Σωτηρία ήταν δικό μας σπλάχνο... Τη φάγανε και είχαν όλους εμάς στο νου τους...»
    

Από την πρώτη στιγμή γίνεται προσπάθεια να παρουσιαστεί η εν ψυχρώ δολοφονία της Σωτηρίας ως «τροχαίο ατύχημα» και τα αστικά μέσα ενημέρωσης καταγράφουν την είδηση της δολοφονίας στο άθροισμα των 11 νεκρών... στα τροχαία του Σαββατοκύριακου.

Μετά τη δολοφονία, χιλιάδες λαού και νεολαίας φτάνουν στο εργοστάσιο, διαδηλώνουν και αφήνουν λίγα λουλούδια στον τόπο της δολοφονίας. Στις 10 το βράδυ ξεκινά η απεργία που έχει κηρύξει το Σωματείο Κλωστοϋφαντουργών και η Εργοστασιακή Επιτροπή της ΕΤΜΑ. Παρά τις απειλές και την τρομοκρατία της εργοδοσίας, που διαλαλεί από τα μεγάφωνα «Εργάτες και εργάτριες της ΕΤΜΑ, το εργοστάσιό σας (!) δεν απεργεί. Οσους σας παρασύρουν να τους αναφέρετε στη διεύθυνση...», η απεργία πετυχαίνει.

 

Στη συντρόφισσα Σωτηρία Βασιλακοπούλου

του Γ. Ρίτσου

Μικρή μας συντρόφισσα,

καλωσόρισες κι απόψε στη συντροφιά μας,

με μια αγκαλιά ματωμένα τριαντάφυλλα, τα 21 σου χρόνια

-καλωσορίζεις κάθε μέρα, κάθε νύχτα, στις δουλειές, στους αγώνες μας-

μικρή συντρόφισσα με το μικρό χαμόγελο και τα μεγάλα πανανθρώπινα όνειρα,

έχουμε νέες προκηρύξεις να μοιράσουμε,

έχουμε κι άλλα περιστέρια ν’ αμολήσουμε στον ορίζοντα,

έχουμε κι άλλα περιστέρια ν’ αμολήσουμε στις αυλές των φτωχόσπιτων.

Έχουμε πολλές σκοτεινές φυλακές να γκρεμίσουμε,

πολλά φωτεινά σπίτια να χτίσουμε,

γιατί ο κόσμος δεν το αντέχει πια το μαύρο,

ο κόσμος αγαπάει το άσπρο που αγαπούσες κι εσύ Σωτηρία,

μικρή μας συντρόφισσα, καλωσόρισες στη συντροφιά μας κι απόψε

σου ’χουμε κρατημένη τη θέση σου στην πρώτη-πρώτη σειρά της καρδιάς μας

και στην πλατεία μας, να, στην πρώτη-πρώτη σειρά η καρέκλα σου

πλάι στην Ηλέκτρα, πλάι στον Μπελογιάννη,

πλάι στον Πέτρουλα και στον Λαμπράκη,

πλάι στη Σταθοπούλου και στο Ρέππα και στο Διομήδη

-όμορφη συντροφιά, συντροφιά μας, με τα γαρύφαλλα στα χέρια σας-

μικρή μας συντρόφισσα, καλωσόρισες κι απόψε στη συντροφιά μας,

εσύ, μικρή μητέρα των περιστεριών και των ωραίων ονείρων,

μικρή συντρόφισσα που ταϊζεις τα παιδιά με το χαμόγελό σου,

μικρή συντρόφισσα με μια αγκαλιά ματωμένα τριαντάφυλλα, τα 21 σου χρόνια,

μεθαύριο, ξέρε το, θα καταθέσουμε στο μουσείο της επανάστασης τα γυαλιά σου,

σαν δυο ήλιους που φωτίζουν το δρόμο των νέων συντρόφων,

σαν δυο ήλιους που γράφουν με φως τις πινακίδες των καινούργιων

σοσιαλιστικών σχολείων

Αγάπη, Ειρήνη, Ελευθερία

Γιάννης Ρίτσος, Καρλόβασι 6.9.1980