Θηλιά στο λαιμό των λαών η ανάκαμψη για το κεφάλαιο

ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ - ΕΥΡΩΖΩΝΗ

Την ερχόμενη βδομάδα αναμένονται τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ αναφορικά με την εξέλιξη του ΑΕΠ στη διάρκεια του β' φετινού τριμήνου, ενώ το υπουργείο Οικονομικών, ενόψει των πρωθυπουργικών εξαγγελιών αλλά και της κατάθεσης του προσχεδίου κρατικού προϋπολογισμού για το 2022, σχεδιάζει την αξιοποίηση του όποιου επιπλέον δημοσιονομικού χώρου για νέες παρεμβάσεις στήριξης των ισχυρών επιχειρήσεων και ομίλων.

Ο υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας, μιλώντας χτες στην Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι θα συνεχιστεί η μείωση των φόρων και τους «κόστους» της εργασίας για τις επιχειρήσεις, θα υπάρξει ένα καλύτερο τραπεζικό σύστημα και θα προωθηθούν διαρθρωτικές αλλαγές και ιδιωτικοποιήσεις, ενώ η Ελλάδα «θα αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα ευρωπαϊκά κονδύλια και από το Ταμείο Ανάκαμψης» όσο και από τον επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η ελληνική οικονομία θα καταγράψει το 2022 αύξηση των εξαγωγών κατά 8% και αύξηση των επενδύσεων κατά 15%, επισημαίνοντας ότι οι τελευταίες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφορικά με τους ρυθμούς ανάκαμψης είναι απόλυτα εφικτές.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο αντιλαϊκός πήχης ξεκινά από τις ισχύουσες (με βάση τον κρατικό προϋπολογισμό του 2021) μειώσεις ασφαλιστικών εισφορών για την εργοδοσία, τις κάθε είδους επιδοτήσεις, φοροελαφρύνσεις κ.ο.κ., ενώ ο ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για τον «δημοσιονομικό χώρο» και αντίστοιχα τα πακέτα που θα ξεκοκαλίσουν οι επιχειρηματικοί όμιλοι, πέρα και πάνω από τις εκταμιεύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης.

Εξοδος στις χρηματαγορές

Στο μεταξύ, νέα δάνεια συνολικού ύψους 2,5 δισ. ευρώ άντλησε το υπουργείο Οικονομικών από τις διεθνείς χρηματαγορές μέσω των επανεκδόσεων κρατικών ομολόγων 30ετούς και 5ετούς διάρκειας, με μέσο επιτόκιο 0,05% και 1,65% αντίστοιχα.

Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι οι προσφορές των επενδυτών πλησίασαν τα 19 δισ. ευρώ, ως αποτέλεσμα της υπερσυσσώρευσης κεφαλαίων που λιμνάζουν, σε συνδυασμό βέβαια με τη χαλαρή νομισματική πολιτική της ΕΚΤ.

Την ίδια ώρα, η αναζωπύρωση του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη φέρνει ξανά στην επιφάνεια τη διαπάλη αναφορικά με το μείγμα της κατάλληλης νομισματικής πολιτικής, ζήτημα που θα συζητηθεί την επόμενη βδομάδα στη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ.

Από την πλευρά του, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας (και μέλος του ΔΣ της ΕΚΤ) Γ. Στουρνάρας σημείωσε ότι η πρόσφατη αύξηση του πληθωρισμού οφείλεται σε προσωρινούς παράγοντες. Ο ίδιος μιλώντας στο «Bloomberg» τόνισε ότι «οι εξελίξεις στους μισθούς και το κόστος εργασίας ανά μονάδα που καθορίζουν τον πυρήνα του πληθωρισμού δεν εμφανίζουν την ίδια μεταβλητότητα με τον πληθωρισμό».

Σε αντίθετη κατεύθυνση, ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Λουίς ντε Γκίντος δήλωσε ότι η οικονομία της Ευρωζώνης αναπτύσσεται ταχύτερα από ό,τι είχε προβλεφθεί νωρίτερα, σε μια εξέλιξη που θα ληφθεί υπόψη στη χάραξη της νομισματικής πολιτικής.

Παζάρια για το δημοσιονομικό πλαίσιο

Από την πλευρά του, το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής με χτεσινή παρέμβασή του συντάσσεται με τις θέσεις του Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου αναφορικά με τους υπό διαμόρφωση νέους δημοσιονομικούς κανονισμούς στην ΕΕ. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει, «η βασική διαπίστωση είναι πως οι υπάρχοντες κανόνες είναι μάλλον απίθανο να επανέλθουν ως είχαν. Ενδεχόμενη προσπάθεια επιστροφής στις προηγούμενες δημοσιονομικές συνθήκες θα απαιτούσε ιδιαίτερα αυστηρές περιοριστικές πολιτικές σε πολλές χώρες».

Ουσιαστικά πρόκειται για τη χαλάρωση του δημοσιονομικού πλαισίου με την αναμόρφωση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και με τις αναπροσαρμογές που απαιτούνται σε αυτήν τη φάση, έτσι ώστε να προχωρήσουν οι παρεμβάσεις στήριξης του ευρωπαϊκού κεφαλαίου.

Μεταξύ άλλων το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής θέτει τους παρακάτω άξονες:

-- Το κριτήριο του χρέους στο 60% του ΑΕΠ ως τιμή αναφοράς για όλα ανεξαιρέτως τα κράτη - μέλη είναι ιδιαίτερα περιοριστικό και πρακτικά ανεφάρμοστο και, όπως λένε, «θα πρέπει να καθοριστούν ρεαλιστικοί στόχοι για το ύψος του δημόσιου χρέους, διαφορετικοί για κάθε κράτος - μέλος, που θα λαμβάνουν υπόψη το αρχικό του ύψος, τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες, τις ευρύτερες οικονομικές συνθήκες (ονομαστική μεγέθυνση και επιτόκια δανεισμού) και τις δημοσιονομικές δυνατότητες προσαρμογής».

-- Ο μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός στόχος (ύψος ελλείμματος σε σχέση με το ΑΕΠ) «μπορεί να παραμείνει ως συμπληρωματικό στοιχείο, ενδεικτικό της δημοσιονομικής κατάστασης, χωρίς όμως να αποτελεί το βασικό κριτήριο συμμόρφωσης και επιβολής κυρώσεων όπως μέχρι σήμερα».

Σε αυτό το πλαίσιο, η απελευθέρωση δημοσιονομικού χώρου μεταφράζεται σε δυνατότητες νέων παρεμβάσεων στήριξης των επιχειρηματικών ομίλων.

Παραπέρα επισημαίνουν ότι «ενδεικτικά, θα μπορούσαν να αφαιρούνται από τις καθαρές δαπάνες τόσο οι "πράσινες" δημόσιες επενδύσεις όσο και το κόστος μετάβασης». Ουσιαστικά, η αφαίρεση των εν λόγω κρατικών ενισχύσεων από το ύψος των εμφανιζόμενων ελλειμμάτων δίνει νέες δυνατότητες κρατικής χρηματοδότησης προς τους επιχειρηματικούς ομίλους της «πράσινης μετάβασης».

-- «To Ταμείο Ανάκαμψης θα πρέπει να μετεξελιχθεί σε μόνιμο μηχανισμό» μακροοικονομικής σταθεροποίησης. Πρόκειται βέβαια για την επέκταση και μονιμοποίηση του μηχανισμού - «υπερμνημονίου» για τους λαούς και στους επόμενους πολυετείς προϋπολογισμούς της ΕΕ, με γνώμονα βέβαια την κλιμάκωση των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων.

Οπως επισημαίνουν, «ο μηχανισμός αυτός θα πρέπει να υποστηρίζεται από έναν μεγάλο προϋπολογισμό σε επίπεδο ΕΕ, ο οποίος θα πρέπει να χρηματοδοτείται μέσω φορολογίας και θα πρέπει να έχει τηδυνατότητα δανεισμού από τις διεθνείς αγορές».

Πρόκειται για τα χαράτσια νέας κοπής αλλά και τη διόγκωση των κρατικών χρεών τα οποία φορτώνονται στις λαϊκές πλάτες, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν οι παρεμβάσεις στήριξης στο κεφάλαιο.