Στις 26 Δεκέμβρη του 1991 η σοβιετική κόκκινη σημαία δεν κυμάτιζε πλέον στο Κρεμλίνο.
Η υποστολή της σημαίας σηματοδότησε ένα τεράστιο ιστορικό πισωγύρισμα με τη διάλυση του πρώτου εργατικού κράτους, σε βάρος του σοβιετικού λαού και των λαών όλου του κόσμου.
«Ψηλά τη σημαία. Μπορεί να χάθηκε μια μάχη αλλά θα κερδηθεί ο μεγάλος πόλεμος. Ο σοσιαλισμός θα νικήσει». Αυτό το κάλεσμα του πρωτοσέλιδου του «Ριζοσπάστη» στις 28 Δεκέμβρη του 1991 προς τους κομμουνιστές αποτέλεσε οδηγό στην δράση του Κόμματος τα επόμενα χρόνια.
30 Χρόνια η σημαία κρατήθηκε ψηλά!
Συνεχίζουμε - Θα νικήσουμε.
Οι νίκες και οι ήττες του 20ού αιώνα μάς προσφέρουν πολύτιμη γνώση. Οι νέες δυνατότητες του 21ου αιώνα ενισχύουν την επαναστατική αισιοδοξία μας.
Συνεχίζουμε αποφασιστικά με εμπιστοσύνη στη δύναμη της εργατικής τάξης. Η Ιστορία δεν τελειώνει στον βάλτο της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Ο σοσιαλισμός είναι η απάντηση για τον 21ο αιώνα.
Τα συνταρακτικά γεγονότα της εποχής και όσα ακολούθησαν μέσα από τις σελίδες του «Ριζοσπάστη»
Τη καλημέρα μου και χρόνια πολλά. Κρατήσαμε τη Σημαία ψηλά την ώρα που τα ποντίκια του Οπορτουνισμού με επικεφαλής τον ΑΘΛΙΟ ΦΑΡΑΚΟ πέρασαν ανοιχτά με τον καπιταλισμό αφού πρώτα δολοφόνησαν το Σοσιαλισμό. Αποκαταστήσαμε τα Μπολσεβίκικα χαρακτηριστικά του ΚΚΕ ξηλώνοντας την εγκληματική θεωρία των ...σταδίων το 1996. Συνεχίζουμε κρατώντας πάντα την Σημαία ψηλά με γραμμή κοινωνική συμμαχία Σοσιαλφασισμός. Σοσιαλισμός με δικτατορία του προλεταριάτου είναι το μέλλον. Συνεχίζουμε. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΑπάντησηΔιαγραφήhttps://www.902.gr/eidisi/arthra/281227/m-papadopoylos-sosialismos-i-apantisi-gia-ton-21o-aiona ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτο βιβλίο του ο γοητευμένος από τον Γκορμπατσώφ («η συνάντησή μου με τον Γκορμπατσόφ σημάδεψε τη ζωή μου» (σελ. 8-9) Π. Τριγάζης γράφει σχετικά: «εκεί τελείωσε η συζήτηση και ήρθε η ώρα, «κατά τα ειωθότα», να δώσουμε ένα αναμνηστικό δώρο στον Γκορμπατσόφ. Είχαμε μαζί μας ένα αντίγραφο μιας προτομής του Ηρακλή από το Μουσείο Μπενάκη. Το έδωσα στην Α. Παπαρήγα, η οποία προσφέροντας το στον Γκορμπατσόφ είπε: «Για το ηράκλειο έργο που κάνετε». Έτσι ακριβώς! Βγαίνοντας από το γραφείο του, ανταλλάξαμε με τον Γκορμπατσόφ τις καθιερωμένες χειραψίες» (Πάνος Τριγάζης: Συνάντηση με τον Γκορμπατσόφ, σελ. 37, εκδ. «Δελφίνι», Αθήνα 1992).
ΑπάντησηΔιαγραφήΑπό την μπροσούρα του Νίκανδρου Κεπέση «Μαρξισμός-Λενινισμός και Προλεταριακός Διεθνισμός» (Αθήνα 2007)
Μνήμων ουκ αμνήμων
Τζάμπα κόπος
ΔιαγραφήΤα στελέχη του ΚΚΕ δεν λερώνονται
ΔΣΕ
Μιλάμε για πραγματικό γλέντι με τους χαφιέδες του Μανιαδάκη να Σκούζουν δικαιώνοντας απόλυτα το ΚΚΕ. Οταν σταματήσουν θα ψάξουμε τι λάθος κάναμε. Καλή χώνεψη. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΔιαγραφήΗ Αποκατάσταση των Μπολσεβίκικων χαρακτηριστικών του ΚΚΕ τα τελευταία 30 χρόνια πέταξε έξω και τα Κεντρίστικα οπορτουνιστικά βαρίδια του Κάουτσκι τους Μανιαδάκηδες ξεβρομίζοντας τον τόπο. Το 15ο συνέδριο του 1996 είναι σταθμός στην ιστορία του κόμματος καταργώντας την εγκληματική θεωρία των ...σταδίων.. με την οποία το ΕΑΜ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ εγκλώβισε τον λαό κάτω απο την σημαία του ελληνικού και Αγγλικού Ιμπεριαλισμού με αποτέλεσμα να μη διεκδικήσει την εξουσία τον ΟΚΤΩΒΡΗ ΤΟΥ 1944 και να οδηγηθεί δεμένος χειροπόδαρα στη σφαγή φυλακές εξορίες εκτελέσεις. Αφιερωμένο σε όλους τους χαφιέδες του Μανιαδάκη με τον οπορτουνιστικό καρκίνο. Ξυδάκι... ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΔιαγραφήΔΣΕ. Σε απόγνωση βρίσκονται. Τους έχει μπει τόσο βαθιά που βογκάνε τρέχουν χοροπηδάνε και Σκούζουν. Ας απολαύσουμε το γλέντι με τα οπορτουνιστικά ΣΚΥΛΙΑ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Διαγραφήhttps://www.imerodromos.gr/koyva-sto-85-6-i-pliris-emvoliastiki-kalypsi-toy-plithysmoy/ Οι Απατεωνιές του οπορτουνισμού δεν πιάνουν. Τα πράγματα είναι καλύτερα ακόμα στην Κούβα σε σχέση με τις καπιταλιστικές χώρες γιατί ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί η ανατροπή του Σοσιαλισμού απο την οπορτουνιστική αντεπανάσταση που επικράτησε στο νησί το 2008. Οσο Εδραιώνονται οι νόμοι του καπιταλισμού και αδυνατίζει ο κεντρικός σχεδιασμός η καπιταλιστική ζούγκλα θα μεγαλώνει και δεν θα υπάρχει καμία διαφορά με τις καπιταλιστικές χώρες. Η εμπειρία της ΕΣΣΔ με την οπορτουνιστική αντεπανάσταση 1956 1991 είναι καταπέλτης. Δεν τσιμπάμε.... ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΑπάντησηΔιαγραφήΤζάμπα τόσο παραμύθιασμα για να δικαιολογηθούν τα αδικαιολόγητα. Τα ιστορικά γεγονότα είναι αδήριτα, το ίδιο κι οι αδιάσειστες μαρτυρίες. Και οι φωτογραφίες από την συνάντηση υπάρχουν, όπως και τα σχετικά δημοσιεύματα της «Πράβντα» και του «Ριζοσπάστη», άλλο αν εκείνα τα φύλλα του τελευταίου δεν ψηφιοποιούνται και δεν γίνονται προσβάσιμα στο διαδίκτυο (γιατί άραγε;). Επομένως τζάμπα οι χυδαιολογίες («τους έχει μπει τόσο βαθιά») κι οι δήθεν καθώς πρέπει υπεκφυγές («τα στελέχη του ΚΚΕ δεν λερώνονται»), γιατί η ιστορική πραγματικότητα είναι πείσμων και δεν παραχαράσσεται, οι πάντες και μάλιστα τα στελέχη ενός κομμουνιστικού κόμματος κρίνονται και είναι υπόχρεα μπροστά στον εργαζόμενο λαό σε αυτοκριτική. Όποιοι τα αγνοούν όλα αυτά, κακό του κεφαλιού τους. Εδώ είμαστε και θα το δούμε...
ΑπάντησηΔιαγραφήΜνήμων ουκ αμνήμων
Ρε άσχετε τι μ@λ@κιες γράφεις;
ΔιαγραφήΜόνο σε ένα θα σου απαντήσω , γιατί όλοι η «φιλοσοφία» είναι για τα σκουπίδια.
Ο ριζοσπάστης είναι η πρώτη εφημερίδα που «ανέβηκε» στο ιντερνέτ και μάλιστα δωρεάν, και ελευθέρα να μπορείς να κάνεις αναπαραγωγή, οι άλλες ακολούθησαν πολύ αργότερα
Όσο λάσπη και να ρίχνεις δεν πιάνει στα στελέχη του ΚΚΕ
ΔΣΕ
Μιλάμε για πραγματικό γλέντι με τους χαφιέδες του Μανιαδάκη να Σκούζουν δικαιώνοντας απόλυτα το ΚΚΕ. Οταν σταματήσουν θα ψάξουμε τι λάθος κάναμε. Καλή χώνεψη. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΔιαγραφήΗ Αποκατάσταση των Μπολσεβίκικων χαρακτηριστικών του ΚΚΕ τα τελευταία 30 χρόνια πέταξε έξω και τα Κεντρίστικα οπορτουνιστικά βαρίδια του Κάουτσκι τους Μανιαδάκηδες ξεβρομίζοντας τον τόπο. Το 15ο συνέδριο του 1996 είναι σταθμός στην ιστορία του κόμματος καταργώντας την εγκληματική θεωρία των ...σταδίων.. με την οποία το ΕΑΜ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ εγκλώβισε τον λαό κάτω απο την σημαία του ελληνικού και Αγγλικού Ιμπεριαλισμού με αποτέλεσμα να μη διεκδικήσει την εξουσία τον ΟΚΤΩΒΡΗ ΤΟΥ 1944 και να οδηγηθεί δεμένος χειροπόδαρα στη σφαγή φυλακές εξορίες εκτελέσεις. Αφιερωμένο σε όλους τους χαφιέδες του Μανιαδάκη με τον οπορτουνιστικό καρκίνο. Ξυδάκι... ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΑπάντησηΔιαγραφήΔΣΕ. Σε απόγνωση βρίσκονται. Τους έχει μπει τόσο βαθιά που βογκάνε τρέχουν χοροπηδάνε και Σκούζουν. Ας απολαύσουμε το γλέντι με τα οπορτουνιστικά ΣΚΥΛΙΑ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΑπάντησηΔιαγραφή....Σήμερα 29 Δεκεμβρίου που έχουμε το θλιβερό ρεκόρ των 28.828 κρουσμάτων και συνολικά έχουμε 20.636 νεκρούς, τι να κάνουμε κ. Μητσοτάκη; https://www.imerodromos.gr/otan-o-mitsotakis-apaxione-tis-provlepseis-ton-epistimonon-gia-10-000-kroysmata/........ Οτι και σε ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ ΙΣΠΑΝΙΑ ΤΣΕΧΙΑ ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ που συμβαίνουν ακριβώς τα ίδια με Αριστερές κυβερνήσεις που συμμετέχουν και ...Κ.Κ. Είναι ο Καπιταλισμός Ηλίθιοι. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΑπάντησηΔιαγραφή....Ο νεοφιλελευθερισμός είναι απολύτως ασυνεπής ως προς τις διακηρύξεις του, ότι τάχα το αόρατο χέρι της αγοράς είναι αυτό που εξισορροπεί τις τιμές και ο ανταγωνισμός τις ρίχνει. Να το πούμε εν τέλει με μία λέξη; Αυτή που ανήκει στην ξύλινη γλώσσα που απεχθάνονται οι χαρτογιακάδες; Αυτό είναι ΜΟΝΟΠΩΛΙΟ!https://www.kordatos.org/aisxrokerdeia-etaireion-kinitis-tilefonias/...... ΧΑΧΑΧΑ Και ο Εφοπλιστής Μαρινάκης στο Πειραιά ...αντιμονοπωλιακό... αγώνα κάνει ενάντια στο κακό μονοπώλιο της Κόσκο. Στο ίδιο μετερίζι με το Κύριο Λιόση και όλο τον οπορτουνιστικό συρφετό. ...ΖΗΤΩ Ο ΜΑΝΙΑΔΑΚΗΣ.... ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΑπάντησηΔιαγραφή....Κορυφαία και εμβληματική αντιδημοκρατική ενέργεια της κυβέρνησης του ήταν η αξιοποίηση της δικαιοσύνης για να ανατρέψει τη νόμιμη διοίκηση της ΓΣΕΕ επιβάλλοντας ηγεσία που πειθαρχούσε στην πολιτική του. Να θυμίσουμε ακόμη την ψήφιση του άρθρου 4 και την επιβολή εξοντωτικού προστίμου στο Ριζοσπάστη επειδή έδωσε αυξήσεις στους εργαζόμενους και ακόμη τη σκληρή λιτότητα μετά τις εκλογές του 1985.Το ζήτημα για τους κομμουνιστές, τον αριστερό κόσμο και τους εργαζόμενους τίθεται ευθέως: Θα συμβιβαστούμε με μία από τα ίδια (που τώρα θα είναι χειρότερα) ή, με τη δράση και την όλη συμπεριφορά μας, θα συμβάλουμε να μπει η χώρα σε μία νέα πορεία, που σημαίνει απόρριψη της αστικής πολιτικής, ακύρωση της δικομματικής εναλλαγής και ήττα όλων των πολιτικών δυνάμεων που την υπηρετούν;
ΑπάντησηΔιαγραφήΕίναι ένας στόχος που απαιτεί χρόνο μεγάλες προσπάθειες και αγώνες, δεν είναι ζήτημα μιας ψήφου στις εκλογές. Απαιτείται η ανάπτυξη του εργατικού κινήματος σε ταξική ενωτική βάση και του κινήματος όλων των άλλων κοινωνικών στρωμάτων που υφίσταται την εκμετάλλευση σε συμμαχία και υπό την ηγεμονία της εργατικής τάξης που θα προσανατολίσει τη δράση ενάντια στην πολιτική του κεφαλαίου με στόχο νίκες και ανατροπή της εξουσίας του.
Κεντρική παράμετρος της δράσης των κομμουνιστών πρέπει να είναι η δημιουργία των προϋποθέσεων για κόμμα επαναστατικό στη βάση του μαρξισμού-λενινισμού και στόχο την ανατροπή της αστικής εξουσίας και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού.
Δεν πρέπει να περιοριστεί το κίνημα στα άμεσα. Η δράση για τα άμεσα εργατικά και λαϊκά προβλήματα, για την βελτίωση της ζωής του λαού είναι το πρώτο και αναγκαίο βήμα. Όμως, θα πρέπει να συνδέσουμε τον αγώνα αυτόν με τα στρατηγικά καθήκοντά μας.https://www.ergatikosagwnas.gr/arthra/politiki/2853-oi-anagkes-tou-politikoy-systimatos-kai-i-anadeiksi-tou-kinal....... Μεγάλα τα ζόρια του Καπιταλισμού που τρέχει να φτιάξει το νέο οπορτουνιστικό ανάχωμα που έχει ανάγκη και αντιμετωπίζει τεράστιες δυσκολίες. Εμφανίστηκε λοιπόν το ταξικό ναυάγιο ο Μανιαδάκης Αραβανής να μας σερβίρει τις οπορτουνιστικές του παπάτζες που δεν δικαιώθηκαν ποτέ και πουθενά πνίγοντας τους λαούς στο αίμα. ΕΑΜ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ ΟΚΤΩΒΡΗΣ 1944. ΚΚΕ υπάρχει έχοντας αποκαταστήσει πλήρως τα Μπολσεβίκικα χαρακτηριστικά και απευθύνουμε προσκλητήριο συμπόρευσης σε εργάτες αυτοαπασχολούμενους και φτωχούς αγρότες στην κοινωνική συμμαχία με μοναδικό κριτήριο το ταξικό. Διεκδικούμε προσωρινά μέτρα ανακούφισης και στην ιδεολογική πάλη και ζύμωση βάζουμε την πρόταση εξουσίας για έξοδο απο την Ε.Ε με Κοινωνικοποίηση των βασικών συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής ξήλωμα του Καπιταλιστικού κέρδους και δικτατορία του προλεταριάτου συμμετέχοντας στο αστικό κοινοβούλιο με θέσεις εργατικής λαικής αντιπολίτευσης. Επίσης στα μέσα μαζικής ενημέρωσης του ΚΚΕ δουλεύουν επαγγελματικά στελέχη με 800 ευρώ το μήνα χωρίς κανένα προνόμιο. Το ότι δεν γινόταν το ίδιο στο παρελθόν... ήταν λάθος... με τραγικά αποτελέσματα διάβρωσης των συνειδήσεων. Με τις θέσεις του ΚΚΕ να έχουν δικαιωθεί απόλυτα το 2012.. αφήνουμε το κεντρίστικο οπορτουνιστικό βαρίδι του Κάουτσκι να Σκούζει όσο θέλει. Ταξική ενότητα και αγώνας. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
...Γιώργος Κρεασίδης: Όταν η ηγεσία του ΚΚΕ ανακάλυπτε πως η Περεστρόικα ενίσχυε τον σοσιαλισμόhttps://prin.gr/2021/12/prin-ussr-30/..... Τρικυμία στο κρανίο του Σοσιαλφασίστα μαζί με πανικό και απόγνωση που το ΚΚΕ δεν έγινε σαν τα μούτρα τους. Το ΚΚΕ πραγματικά έλεγε αυτές τις οπορτουνιστικές παπάτζες την περίοδο 1985 1991 με βάση το πρόγραμμα του 9ου συνεδρίου το 1973 που μίλαγε για πολιτικά μέτωπα και ενδιάμεσα στάδια που γέννησαν όλο αυτό τον οπορτουνιστικό συρφετό. Δεν τους ενδιαφέρουν όλα αυτά πριν το 1991. Τους πονάει και τους τσούζει η πορεία αποκατάστασης των Μπολσεβίκικων χαρακτηριστικών του κόμματος τα τελευταία 30 χρόνια καταργώντας την θεωρία των ...σταδίων... το 1996 και ξεβρομίζοντας και απο τον κεντρίστικο οπορτουνισμό του Κάουτσκι για πρώτη φορά στην ιστορία. Ας Σκούζουν όσο θέλουν τα οπορτουνιστικά Σκυλιά. ΟΥΤΕ ΒΗΜΑ ΠΙΣΩ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΑπάντησηΔιαγραφή.....Η εργατική λαϊκή αντιπολίτευση θα διεκδικεί την ανατροπή της κυβέρνησης της ΝΔ, αλλά και της αστικής πολιτικής που αυτή εφαρμόζει. Αρνείται τον ρηχό αντιδεξιό προσανατολισμό, που ανοίγει το δρόμο στην εναλλαγή του ΣΥΡΙΖΑ για να συνεχίσει την ίδια πολιτική. Δεν μένει και στο «κάτω η κυβέρνηση» ή στο «κάτω η χούντα του Μητσοτάκη», που σήμερα μπορεί να εκφράζουν αντιδραστικές τάσεις. Αυτό δεν σημαίνει όμως πως η μαχόμενη Αριστερά θα διστάζει να θέσει το αίτημα ανατροπής αυτής της επικίνδυνης κυβέρνησης και της πολιτικής που υλοποιεί, όπως κάνει για παράδειγμα το ΚΚΕ. Απαιτείται σαφήνεια πολιτική, αριστερή αντικαπιταλιστική σκοπιά και ταξική αναφορά στα εργατικά συμφέροντα και όχι βέβαια ευρωπαϊσμός και τεχνοκρατισμός αλά ΜέΡΑ25. Έμπνευση μπορεί να δώσει μια ισχυρή ΑΝΤΑΡΣΥΑ και αντικαπιταλιστική Αριστερά.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ εργατική λαϊκή αντιπολίτευση δρα και συγκροτείται κυρίως στο κίνημα και στους δρόμους, προωθώντας τη συλλογική πάλη (και την ταξική αλληλεγγύη) των εργατικών λαϊκών στρωμάτων, το ξέσπασμα αγώνων, την κλιμάκωση και την ενοποίησή τους σε ενιαίο μέτωπο. Αρνείται το απεργιακό μορατόριουμ που έχει κηρύξει ο υποταγμένος συνδικαλισμός και προωθεί συνολικούς πανεργατικούς απεργιακούς αγώνες, που δυστυχώς αρνείται και το ΠΑΜΕ. https://prin.gr/2021/12/politiki-souma-2021/....... Να ενημερώσουμε τα Τροτσκιστικά εξαπτέρυγα της ...πασοκάρας.... πως οι Κομμουνιστές στο κοινοβούλιο συμμετέχουμε με θέσεις εργατικής λαικής αντιπολίτευσης για όσο οι καπιταλιστές έχουν τα μέσα παραγωγής στα χέρια τους και ταυτόχρονα καλούμε όλους σε συμπόρευση στη κοινωνική συμμαχία χωρίς διασπαστικούς διαχωρισμούς αριστερός ...δεξιός με μοναδικό κριτήριο το ταξικό. Διεκδικούμε προσωρινά μέτρα ανακούφισης και στην ιδεολογική πάλη και ζύμωση βάζουμε την πρόταση εξουσίας για έξοδο απο την Ε.Ε Κοινωνικοποίηση ξήλωμα του καπιταλιστικού κέρδους και δικτατορία του προλεταριάτου. Δίνουμε το χέρι σε κάθε απλό άνθρωπο που εγκλωβίστηκε στον οπορτουνισμό και ταυτόχρονα αγώνας χωρίς έλεος για το τσάκισμα των φορέων όλων των Σοσιαλφασιστικών απόψεων που είναι η 5η φάλαγγα του Καπιταλισμού. Ταξική ενότητα και αγώνας. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Οι Κομμουνιστές πάντα εφαρμόζουμε τον δημοκρατικό συγκεντρωτισμό και δεν τον παραβιάζουμε ποτέ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΑπάντησηΔιαγραφή«Η εμφάνιση του διηπειρωτικού πυραύλου έκανε παρελθόν το σχετικό στρατηγικό άτρωτο των ΗΠΑ. Αλλαξε ο στρατηγικός συσχετισμός δύναμης, προς όφελος του σοσιαλιστικού στρατοπέδου» (Α. Γκρομίκο - Μπ. Πονομαριόφ στο: «Η ιστορία της εξωτερικής πολιτικής της ΕΣΣΔ»). Οι εξελίξεις διέψευσαν με τραγικότητα αυτές τις εκτιμήσεις (στη φωτογραφία συγκρότημα πυραύλων «S300»)
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο Κόμμα μας μελετά την Ιστορία, τόσο τη δική του, όσο και του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Ξεκινά από την αφετηρία πως οι κομμουνιστές, όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και σε όλον τον κόσμο, πρέπει με κριτική ματιά να μελετήσουν την Ιστορία (και αυτή των διεθνών σχέσεων του πρώτου σοσιαλιστικού κράτους), για να αντλήσουν χρήσιμα συμπεράσματα για το παρόν και το μέλλον του κομμουνιστικού κινήματος. Παρακάτω θα αναφερθούμε σε ορισμένα από αυτά, που βέβαια δεν ήταν κάποια λάθη της εξωτερικής πολιτικής της ΕΣΣΔ, αλλά θεωρητικά λάθη ή λάθη στις εκτιμήσεις του ΚΚ της Σοβιετικής Ενωσης, που στη συνέχεια επηρέασαν και την εξωτερική πολιτική της ΕΣΣΔ.
«Ειρηνική συνύπαρξη» και διαίρεση των αστικών δυνάμεων
Το ΚΚΕ, μετά από μελέτη της Ιστορίας της ΕΣΣΔ, έχει εκτιμήσει πως «η γραμμή της "ειρηνικής συνύπαρξης", όπως αναπτύχθηκε τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, ως ένα βαθμό στο 19ο (Οκτώβρης 1952) και κυρίως στο 20ό Συνέδριο του KKΣE (1956), αναγνώριζε την καπιταλιστική βαρβαρότητα και επιθετικότητα για τις ΗΠΑ και την Αγγλία, για ορισμένα τμήματα της αστικής τάξης και των αντίστοιχων πολιτικών δυνάμεων στα δυτικοευρωπαϊκά καπιταλιστικά κράτη, όχι όμως ως σύμφυτο στοιχείο του μονοπωλιακού καπιταλισμού, του ιμπεριαλισμού. Eτσι επέτρεψε την καλλιέργεια ουτοπικών αντιλήψεων ότι είναι δυνατόν ο ιμπεριαλισμός να αποδεχθεί μακροπρόθεσμα τη συμβίωση με δυνάμεις που έσπασαν την παγκόσμια κυριαρχία του»1. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Το φράγμα Ασουάν κατασκευάστηκε από το Σύμφωνο Οικονομικής Αλληλοβοήθειας. Σε πολλές περιπτώσεις η βιομηχανική ανάπτυξη των αναπτυσσόμενων χωρών στηρίχτηκε από τις επωφελείς οικονομικές τους σχέσεις με την ΕΣΣΔ και άλλες χώρες του ΣΟΑ. Ωστόσο αυτή η ανάπτυξη συνεπαγόταν και ενίσχυση των εγχώριων αστικών δυνάμεων
ΔιαγραφήΒεβαίως, είναι άλλο πράγμα το καθήκον που από την αρχή έμπαινε στη σοβιετική διπλωματία, να αξιοποιήσει κάθε «χαραμάδα», κάθε «ρήγμα», κάθε αντίθεση ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, με στόχο να επωφεληθεί η ΕΣΣΔ από αυτές και να ενισχυθεί, κι άλλο ο θεωρητικός «διαχωρισμός των ιμπεριαλιστικών κέντρων σε φιλειρηνικά και φιλοπόλεμα»2.
Οι εξελίξεις έδειξαν πως κι εκείνες οι αστικές δυνάμεις που εμφανίζονταν ως «φιλειρηνικές» και «δημοκρατικές» δεν δίστασαν να πραγματοποιήσουν εξίσου μεγάλα εγκλήματα σε βάρος των λαών, για να διασφαλίσουν τα κέρδη των μονοπωλίων τους και την εξουσία τους. Η πραγματικότητα έδειξε πως ο ιμπεριαλισμός - σύμφυτο στοιχείο του οποίου είναι και ο πόλεμος - χρησιμοποιεί τις διακρατικές συμφωνίες κατά το δοκούν και δεν πρέπει να υπάρχουν στους λαούς αυταπάτες για τις δήθεν «ειρηνικές» προθέσεις του. Εξακολουθούν να είναι επίκαιρες οι θέσεις του Λένιν: «Τα συνθήματα του πασιφισμού, του διεθνούς αφοπλισμού στις συνθήκες του καπιταλισμού, των δικαστηρίων διαιτησίας κ.τ.λ. δεν είναι μόνο αντιδραστική ουτοπία, αλλά και αποτελούν ανοιχτή εξαπάτηση των εργαζομένων, που αποσκοπεί στον αφοπλισμό του προλεταριάτου και στην απόσπασή του από το καθήκον του αφοπλισμού των εκμεταλλευτών. Μόνο η προλεταριακή, η κομμουνιστική επανάσταση μπορεί να βγάλει την ανθρωπότητα από το αδιέξοδο που δημιούργησε ο ιμπεριαλισμός και οι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι. Οποιες κι αν είναι οι δυσκολίες της επανάστασης και οι πιθανές προσωρινές αποτυχίες της, ή τα κύματα της αντεπανάστασης, η τελική νίκη του προλεταριάτου είναι αναπόφευκτη»3. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Να γιατί αυτός ο λαθεμένος διαχωρισμός των αστικών δυνάμεων, που διαστρέβλωνε «την αναφορά του Λένιν στην ειρηνική συνύπαρξη, που αφορούσε τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις ανάμεσα στα δύο κοινωνικοοικονομικά συστήματα, μεταλλάχθηκε και προσδόθηκε σε αυτήν ιδεολογικό και στρατηγικό περιεχόμενο»4.
ΔιαγραφήΥπερεκτίμηση θετικών αλλαγών στο διεθνή συσχετισμό δυνάμεων
Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο όχι μόνο διαλύθηκε το αποικιοκρατικό σύστημα, αλλά και μια σειρά από χώρες στην Ευρώπη, στην Ασία και αργότερα στην Αμερική διακήρυξαν πως θα βαδίσουν στο δρόμο της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Επιπλέον, η ΕΣΣΔ, που είχε σηκώσει το κύριο βάρος της νίκης κατά του φασισμού, απέκτησε λόγο στη διαμόρφωση του ΟΗΕ, γενικότερα του διεθνούς δικαίου, που τότε διαμορφώνονταν ως αποτέλεσμα του συσχετισμού ανάμεσα στις δυνάμεων του καπιταλισμού και του σοσιαλισμού. Η ΕΣΣΔ απέκτησε το δικαίωμα του «βέτο» στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ενώ ανάλογο δικαίωμα πέτυχε λίγο αργότερα και για την Κίνα. Ολα τα παραπάνω διαμόρφωσαν την αίσθηση πως όχι μόνο δυναμώνουν κάποιες θετικές τάσεις στο διεθνή συσχετισμό δύναμης, αλλά πως αυτός έχει γίνει ήδη θετικός για τις δυνάμεις του σοσιαλισμού. Με άλλα λόγια, είχαμε υπερεκτίμηση των όποιων θετικών αλλαγών, τόσο από την ΕΣΣΔ, όσο και γενικότερα από το κομμουνιστικό κίνημα. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Βεβαίως και οι θετικές αποφάσεις που λάμβανε ο ΟΗΕ, κάτω από την επίδραση της σοβιετικής διπλωματίας, διευκόλυναν την πάλη τους για το ένα ή άλλο ζήτημα, ωστόσο δε σημαίνει ότι αυτές οι αποφάσεις γίνονταν πάντα πράξη, ότι δηλαδή υλοποιούνταν από τους ιμπεριαλιστές. Γνωρίζουμε π.χ. πως δίκαιες αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για το Κυπριακό, το Παλαιστινιακό κ.ά. έμειναν στα χαρτιά και δεν υλοποιήθηκαν ποτέ, αφού έρχονταν σε σύγκρουση με τα συμφέροντα των ΗΠΑ κι άλλων ισχυρών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Παρέμενε το πλέγμα της ανισότιμης αλληλεξάρτησης (πολιτικής, οικονομικής, στρατιωτικής) που υπάρχει ανάμεσα στις χώρες που ήταν ενταγμένες στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα. Αλλωστε, όπως εκτιμήσαμε στο 18ο Συνέδριο, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο «το ιμπεριαλιστικό σύστημα, με ηγέτιδα δύναμη τις ΗΠΑ, προχωρούσε στη συγκρότηση στρατιωτικών, πολιτικών, οικονομικών συνασπισμών και οργανισμών διεθνούς δανεισμού (ΝΑΤΟ, Ευρωπαϊκές Κοινότητες, ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα, διεθνικές συμφωνίες εμπορίου). Αυτοί εξασφάλιζαν το συντονισμό των καπιταλιστικών κρατών, γεφύρωναν ορισμένες αντιθέσεις μεταξύ τους, για να υπηρετήσουν τον κοινό στρατηγικό στόχο της πολύπλευρης πίεσης στο σοσιαλιστικό σύστημα. Οργάνωσαν ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, συστηματικές και πολύμορφες προβοκάτσιες και αντικομμουνιστικές εκστρατείες. Χρησιμοποίησαν τα πιο σύγχρονα ιδεολογικά όπλα χειραγώγησης των λαών, για να διαμορφώσουν ένα εχθρικό κλίμα σε βάρος των σοσιαλιστικών κρατών και του κομμουνιστικού κινήματος γενικότερα. Αξιοποίησαν τις οπορτουνιστικές παρεκκλίσεις και τα προβλήματα ιδεολογικής ενότητας του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Υποστήριξαν οικονομικά, πολιτικά και ηθικά, ακόμη και την παραμικρή εκδήλωση δυσαρέσκειας ή διαφωνίας με το KKΣE και τη Σοβιετική Eνωση. Διέθεσαν δισεκατομμύρια δολάρια, μέσα από τους κρατικούς προϋπολογισμούς τους, για τους σκοπούς αυτούς». ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτην υπερεκτίμηση του παγκόσμιου συσχετισμού δυνάμεων συνέβαλε και η αξιολόγηση ορισμένων τεχνολογικών επιτευγμάτων, όπως ήταν οι διηπειρωτικοί πύραυλοι, στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Ο Α. Γκρομίκο, υπουργός Εξωτερικών της ΕΣΣΔ από το 1957 έως το 1985, και ο Μπ. Πονομαριόφ, μέλος του ΠΓ του ΚΚΣΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων του ΚΚΣΕ από το 1955 έως το 1986, εκτιμούσαν: «Η κατασκευή των διηπειρωτικών και διαστημικών πυραύλων μεγάλης ακρίβειας, η εκτόξευση των πρώτων δορυφόρων και η αποστολή πυραύλου στο Φεγγάρι, όλα αυτά έδειχναν τις τεράστιες επιτυχίες της σοβιετικής χώρας σε σημαντικότατες σφαίρες της επιστήμης και της σύγχρονης τεχνολογίας, μεταξύ άλλων και στη στρατιωτική. Η εμφάνιση του διηπειρωτικού πυραύλου έκανε παρελθόν το σχετικό στρατηγικό άτρωτο των ΗΠΑ. Αλλαξε ο στρατηγικός συσχετισμός δύναμης, προς όφελος του σοσιαλιστικού στρατοπέδου»5.
ΔιαγραφήΟι εξελίξεις διέψευσαν με τραγικότητα αυτές τις εκτιμήσεις. Στην Απόφαση του 18ου Συνεδρίου για το σοσιαλισμό γίνεται σχετική εκτίμηση: «Και από τα δύο τμήματα του κομμουνιστικού κινήματος (εξουσίας και μη) υπερεκτιμήθηκε η δύναμη του σοσιαλιστικού συστήματος και υποτιμήθηκε η δυναμική στη μεταπολεμική ανασυγκρότηση του καπιταλισμού»6.
«Ειρηνική άμιλλα» και άλλες ουτοπικές θέσεις
Εκτός των άλλων, ιδιαίτερα μετά το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ η θέση περί «ειρηνικής συνύπαρξης» μεταλλάχθηκε σε θέση περί «ειρηνικής άμιλλας» των δύο κοινωνικοπολιτικών καθεστώτων. Μια τέτοια θέση, όμως, στην πράξη «εξωράιζε τον καπιταλισμό και εμπέδωνε τη λαθεμένη αντίληψη ότι, τουλάχιστο για μια ιστορική περίοδο, τα δύο συστήματα θα μπορούσαν να συνυπάρχουν και να συναγωνίζονται ειρηνικά μεταξύ τους»7. Στο παραπάνω έδαφος αναπτύχθηκαν ουτοπικές θέσεις, οπορτουνιστικές πολιτικές για τα διεθνή και περιφερειακά «συστήματα ασφαλείας», που θα εξασφάλιζαν την «ειρηνική συνύπαρξη» και τον αμοιβαίο «σεβασμό» των δύο κοινωνικοπολιτικών συστημάτων, υποτιμώντας την «αρπακτική» φύση του ιμπεριαλισμού. Ετσι, π.χ. το 1955 η ΕΣΣΔ ζητούσε από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις των ΗΠΑ και της Ευρώπης να προχωρήσουν από κοινού με την ίδια σ' ένα σύστημα ασφαλείας, τα κράτη - μέλη του οποίου «θα υπόσχονταν πως παραιτούνται από τη χρησιμοποίηση των Ενόπλων Δυνάμεων και όλα τα επίμαχα ζητήματα θα λύνονται με ειρηνικά μέσα»8. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Μια τέτοια θέση, οπωσδήποτε, δεν έχει να κάνει απλώς με κάποια προσπάθεια αξιοποίησης των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, αλλά ήταν χαρακτηριστική της οπορτουνιστικής στροφής στο ΚΚΣΕ και συμπερασματικά και στην εξωτερική πολιτική της ΕΣΣΔ, που οδηγούσαν σε μεγάλα θεωρητικά λάθη. Οπως έχει εκτιμήσει το Κόμμα μας, «το ίδιο αφορά και στην αποφυγή του θερμοπυρηνικού πολέμου. Οι ρεαλιστικές διακρατικές διαπραγματεύσεις για την αποφυγή του σε καμία περίπτωση δεν έπρεπε να οδηγήσουν σε ιδεολογικές γενικεύσεις για μια ειλικρινή και σταθερή στάση των καπιταλιστικών κρατών στο ζήτημα της ειρήνης (...) Σε όλη τη μεταπολεμική περίοδο οι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι ήταν μια πραγματικότητα. Σε τελευταία ανάλυση, ακόμα και όταν τα κράτη διαθέτουν πυρηνικά όπλα, η πιο συνεπής και αποτελεσματική πάλη ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους είναι η ολόπλευρη επαναστατική προετοιμασία και ετοιμότητα, ώστε στις ανάλογες οικονομικές και πολιτικές συνθήκες να γίνει πραγματικότητα η σοσιαλιστική επανάσταση, που θα επιβάλει την ειρήνη. Η συνεχής συσσώρευση και τελειοποίηση των πυρηνικών όπλων στην κούρσα των εξοπλισμών, αν και ήταν αναγκαία για τη στρατηγική ισορροπία ανάμεσα στα δύο συστήματα, από ένα σημείο και μετά επέδρασε αρνητικά στην ήδη προβληματική στρατηγική του διεθνούς κομουνιστικού κινήματος»9.
ΔιαγραφήΗ στάση της ΕΣΣΔ απέναντι στις «Αδέσμευτες Χώρες»
Ξεχωριστά πρέπει κανείς να δει το γεγονός ότι από την ΕΣΣΔ υπερτιμήθηκε και ο ρόλος των λεγόμενων Αδέσμευτων Χωρών. Το Κόμμα μας έχει εκτιμήσει πως: «Λαθεμένη και χωρίς βάση ήταν η προσδοκία και ο στόχος να συσπειρωθούν σε σταθερή αντιιμπεριαλιστική κατεύθυνση οι "εθνικές" αστικές τάξεις των χωρών αυτών, όπως επιδιώχτηκε από τη Σοβιετική Ενωση και άλλα κράτη. Η μεσοπρόθεσμη μη ένταξη πολλών νέων κρατών σε διεθνείς ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς οφειλόταν κυρίως στις ανάγκες των "εθνικών" αστικών τους τάξεων να ενισχύσουν τις θέσεις τους, σε συνδυασμό με τον τότε συσχετισμό δυνάμεων στο εσωτερικό των χωρών αυτών και διεθνώς.
Αναμφίβολα, η κατάκτηση της εθνικής ανεξαρτησίας αποτέλεσε για τις αποικιοκρατούμενες χώρες μια πρώτη και βασική προϋπόθεση για το ξεπέρασμα της καθυστέρησης που επικρατούσε σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής. Σε πολλές περιπτώσεις η βιομηχανική τους ανάπτυξη στηρίχτηκε από τις επωφελείς οικονομικές τους σχέσεις με την ΕΣΣΔ και άλλες χώρες του Συμβουλίου Οικονομικής Αλληλοβοήθειας. Ωστόσο αυτή η ανάπτυξη συνεπαγόταν και ενίσχυση των εγχώριων αστικών δυνάμεων, επομένως και όξυνση της ταξικής πάλης στο εσωτερικό αυτών των χωρών και πάλη για τη μελλοντική τους ένταξη σε ένα από τα δύο αντίπαλα κοινωνικοοικονομικά συστήματα. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Η ΕΣΣΔ και τα άλλα σοσιαλιστικά κράτη διαμόρφωσαν πολιτική οικονομικής και άλλης συνεργασίας και στήριξης των νέων καθεστώτων, των λεγόμενων Αδέσμευτων Χωρών, με στόχο να μην ενσωματωθούν στη διεθνή καπιταλιστική αγορά, τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις, αλλά να ενισχυθούν οι δυνάμεις του σοσιαλιστικού προσανατολισμού.
ΔιαγραφήΣτην πραγματικότητα, οι εξελίξεις οδήγησαν γρήγορα σε ισχυροποίηση των εγχώριων αντιδραστικών δυνάμεων. Δεν έγινε έγκαιρη και αποτελεσματική εκτίμηση της νέας κατάστασης από την ΕΣΣΔ και τα άλλα κράτη της σοσιαλιστικής οικοδόμησης»10.
Ετσι, λοιπόν, η προσπάθεια της Σοβιετικής Ενωσης να αναπτύξει οικονομικές σχέσεις, ακόμη και συμμαχίες, με κάποια καπιταλιστικά κράτη, ενάντια σε ισχυρότερες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, ήταν θεμιτή, κατανοητή, αφού αδυνάτιζε το ενιαίο μέτωπο των ιμπεριαλιστών, αποσπούσε απ' αυτό δυνάμεις, έστω προσωρινά, χρησιμοποιούσε αντιθέσεις στο ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο. Το πρόβλημα ήταν ότι αυτή η συγκυριακή (κρατική) επιλογή της ΕΣΣΔ, που εκδηλωνόταν σε οικονομικό, διπλωματικό ή άλλο επίπεδο με ορισμένες χώρες, αναγόταν σε αρχή, θεωρητικοποιήθηκε και μάλιστα γινόταν λόγος για το λεγόμενο «μη καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης» σ' αυτές τις χώρες, που συνδεόταν με την αντίληψη περί «ειρηνικού περάσματος», οδήγησε τις κομμουνιστικές δυνάμεις, επομένως και το εργατικό κίνημα να γίνουν ουρά αστικών δυνάμεων. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Μια απάντηση στις συκοφαντίες των οπορτουνιστών
ΔιαγραφήΒεβαίως, τα παραπάνω λάθη, παρεκκλίσεις, κακοί υπολογισμοί, σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να σβήσουν τη θετική συμβολή της ΕΣΣΔ, τη διεθνιστική της βοήθεια στους λαούς, που αναδείξαμε στο 1ο μέρος αυτού του άρθρου.
Οπως φαίνεται και από τα παραπάνω, το ΚΚΕ, αντιμετωπίζοντας με κριτική ματιά τη σοσιαλιστική οικοδόμηση του 20ού αιώνα, απορρίπτει τόσο την εξιδανίκευσή της, όσο και τη συκοφαντική επίθεση, που γίνεται σε βάρος της Σοβιετικής Ενωσης, τόσο από αστικές δυνάμεις, όσο και από δυνάμεις του οπορτουνισμού, που στο πρόσφατο παρελθόν στα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής επιδίωκαν ακόμη και την απαράδεκτη κι ανιστόρητη ταύτιση της διεθνιστικής βοήθειας που έδινε η ΕΣΣΔ σε άλλα Κομμουνιστικά Κόμματα και λαϊκά κι επαναστατικά κινήματα με τις επεμβάσεις του αμερικανικού ιμπεριαλισμού σε άλλες χώρες, μιλώντας δήθεν για «σοσιαλιμπεριαλισμό». Τέτοιες κατηγορίες, οι οποίες αποτελούσαν κι αποτελούν «νερό στο μύλο» της αντίδρασης, τις απηύθυναν κατά της ΕΣΣΔ τα μικροαστικά οπορτουνιστικά ιδεολογικά ρεύματα του τροτσκισμού, του «ευρωκομμουνισμού», του «μαοϊσμού», που είχαν υποχωρήσει από τις αρχές του προλεταριακού διεθνισμού, παραγνωρίζοντας το γεγονός πως «αποτελεί υποχρέωση του σοσιαλιστικού κράτους η ανοιχτή υποστήριξη των επαναστατικών κινημάτων άλλων χωρών»11.
Τέτοιες, οπορτουνιστικές, αλλά κι άλλες, αστικές αντιλήψεις κατηγορούσαν την ΕΣΣΔ ότι «υπεράσπιζε το κρατικό συμφέρον της, σε βάρος του ταξικού» στις διάφορες χώρες του πλανήτη. Ομως, όπως έχει εκτιμήσει το Κόμμα μας, η αρχή του προλεταριακού διεθνισμού «δε διαχωρίζεται από το σοσιαλιστικό κρατικό συμφέρον, από το ταξικό συμφέρον της εργατικής τάξης σε καθεμιά χώρα (...) Ο παραπάνω διαχωρισμός συνειδητά παραγνωρίζει το γενικό συμφέρον της διεθνούς εργατικής τάξης, από το οποίο προκύπτουν κοινοί στόχοι για τα επιμέρους τμήματα του διεθνούς επαναστατικού κινήματος, τμήμα του οποίου ήταν και το ΚΚΣΕ, ως η ισχυρότερη μάλιστα συνιστώσα του»12.
Η κριτική προσέγγιση του ΚΚΕ, προς την ΕΣΣΔ και την εξωτερική πολιτική της, δεν έχει καμία σχέση με τα παραπάνω. Το ΚΚΕ σέβεται και τιμά τη συνεισφορά της μπολσεβίκικης επανάστασης, του πρώτου σοσιαλιστικού κράτους, κι επιδιώκει τη μελέτη και την άντληση συμπερασμάτων, τόσο από τις θετικές πλευρές, όσο και από τα λάθη και τις αδυναμίες, που αυτό είχε. Γιατί το μέλλον ανήκει στο σοσιαλισμό - κομμουνισμό και πρέπει να είμαστε «καλά διαβασμένοι» ώστε την επόμενη φορά να τα καταφέρουμε καλύτερα! ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Παραπομπές
ΑπάντησηΔιαγραφή1. Απόφαση του 18ου Συνεδρίου στο δεύτερο θέμα «Εκτιμήσεις και συμπεράσματα από τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ό αιώνα με επίκεντρο την ΕΣΣΔ. Η αντίληψη του ΚΚΕ για το σοσιαλισμό».
2. Διακήρυξη της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ για τα 100χρονα της μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης.
3. Β. Ι. Λένιν: «Πρόγραμμα του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ρωσίας (μπ)», «Απαντα», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», τ. 38, σελ. 421.
4. «Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ» Β' Τόμος 1949 - 1968, σελ. 94.
5. Α. Γκρομίκο - Μπ. Πονομαριόφ: «Η ιστορία της εξωτερικής πολιτικής της ΕΣΣΔ», τ. 2, περίοδος 1945 - 1985, σελ. 294 - 295.
6. Απόφαση του 18ου Συνεδρίου του ΚΚΕ: «Εκτιμήσεις και συμπεράσματα από τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ό αιώνα, με επίκεντρο την ΕΣΣΔ», έκδοση της ΚΕ του ΚΚΕ, σελ. 80.
7. «Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ» Β' Τόμος 1949 - 1968, σελ. 93.
8. Α. Γκρομίκο - Μπ. Πονομαριόφ: «Η ιστορία της εξωτερικής πολιτικής της ΕΣΣΔ», τ. 2, περίοδος 1945 - 1985, σελ. 218.
9. «Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ» Β' Τόμος 1949-1968, σελ.94.
10 . «Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ» Β' Τόμος 1949 - 1968, σελ. 96.
11. «Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ» Β' Τόμος 1949 - 1968, σελ. 94.
12. Στο ίδιο σελ. 97.
Του Ελισαίου ΒΑΓΕΝΑ*
*Ο Ελισαίος Βαγενάς είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεωνhttps://www.rizospastis.gr/story.do?id=9533994 ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Καλή χώνεψη Μανιαδάκη. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΑπάντησηΔιαγραφή