Πολεμικοί προϋπολογισμοί, «σοκ και δέος» για τον λαό με ακρίβεια και ενεργειακή φτώχεια

Μέρα με τη μέρα η ιμπεριαλιστική πολεμική αντιπαράθεση στο έδαφος της Ουκρανίας προκαλεί αλυσιδωτές και εντεινόμενες δραματικές επιπτώσεις για τις εργατικές - λαϊκές οικογένειες. Οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, της βενζίνης, του πετρελαίου, του φυσικού αερίου, των σιτηρών και σχεδόν όλων των βασικών ειδών κατανάλωσης εκτοξεύονται.

Οι εκθέσεις διεθνών ιδρυμάτων και οργανισμών για την κατάσταση της οικονομίας δημοσιοποιούνται, αναθεωρούνται και επικαιροποιούνται σχεδόν κάθε μέρα. Ολα αυτά αποτελούν τις επιπτώσεις των ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών, που θέτουν σε άμεσο κίνδυνο πλέον για το επόμενο χρονικό διάστημα ακόμα και το ελάχιστο επίπεδο διαβίωσης του λαού.

Η κυβέρνηση βαθαίνει ακόμα περισσότερο την εμπλοκή της χώρας στους επικίνδυνους σχεδιασμούς, με τον λαό, αφού πλήρωσε την καπιταλιστική κρίση και ανάκαμψη του κεφαλαίου, να πληρώνει τώρα και αυτό το «πρόσωπο» της καπιταλιστικής ανάπτυξης.

Παράλληλα, στελέχη της κοροϊδεύουν στεγνά, διαρρέοντας τη λήψη κάποιων μέτρων που αποδεδειγμένα, ήδη από το προηγούμενο κύμα ακρίβειας που σάρωνε το λαϊκό εισόδημα πριν τον πόλεμο, δεν φτάνουν ούτε για «ζήτω», και «ξεκαθαρίζουν» πως όλα αυτά αποτελούν το βαρύ τίμημα που πρέπει να πληρώσει ο λαός ώστε η αστική τάξη να αξιοποιήσει την «ευκαιρία» για την αναβάθμιση των συμφερόντων της στην περιοχή.

Η πραγματικότητα, όπως πλέον ομολογούν όλοι, είναι ότι αυτή η κατάσταση θα συνεχιστεί όλο το 2022 και το 2023. Και τα αστικά επιτελεία προειδοποιούν από τώρα ότι οι όποιες προσπάθειες για αποκλιμάκωση τοποθετούνται στο 2ο τρίμηνο του 2023 «και αν», με τη μόνη βεβαιότητα να είναι ότι όλα θα φορτωθούν στις πλάτες των λαών. Αλλωστε, η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τις κατευθυντήριες γραμμές για το 2023, που δημοσιοποιήθηκε την Τετάρτη 2 Μάρτη, αναφέρει σαφώς ότι υπάρχει ανάγκη προσαρμογής των δημοσιονομικών πολιτικών «ως αντίδραση στις ταχέως μεταβαλλόμενες συνθήκες», προϊδεάζοντας για τις μεγάλες αυξήσεις στις τιμές της Eνέργειας και στην αλυσίδα εφοδιασμού και δείχνοντας το βαρύ οικονομικό τίμημα που θα πληρώσουν οι λαοί εξαιτίας των ιμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων.

Εκτινάσσεται παραπέρα το κόστος της Ενέργειας

Για να καταλάβουμε τι ακριβώς συμβαίνει με το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας και τι περιμένει τα λαϊκά νοικοκυριά, αρκεί να δούμε ορισμένα συγκριτικά στοιχεία των τελευταίων 9 ημερών για τη χώρα μας.

Στις 23 Φλεβάρη, μία μέρα πριν το ξέσπασμα του πολέμου, η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας βρισκόταν ήδη σε επίπεδα ρεκόρ των τελευταίων χρόνων και έφτανε τα 150 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ως αποτέλεσμα των τεράστιων αυξήσεων του προηγούμενου διαστήματος από την «απελευθέρωση» και την πολιτική της «πράσινης μετάβασης».

Στις 24 Φλεβάρη, μέρα που ξεκίνησε ο πόλεμος, η τιμή της εκτοξεύτηκε στα 235,5 ευρώ, αύξηση 35%.

Την Πέμπτη 3 Μάρτη, μέσα σε λίγες μέρες, έφτασε τα 362,22 ευρώ, αύξηση 30% μέσα σε μία μέρα.

Δηλαδή αν κάποιος καταναλωτής την Τετάρτη πλήρωνε το ηλεκτρικό ρεύμα 100 ευρώ, την Πέμπτη αυτό έγινε 130 ευρώ!

Αντίστοιχα, η τιμή του φυσικού αερίου στις 23 Φλεβάρη βρισκόταν ήδη σε επίπεδα ρεκόρ των τελευταίων χρόνων και έφτανε τα 80 ευρώ.

Στις 24 Φλεβάρη έφτασε τα 120,9 ευρώ, αύξηση 36,1%.

Μέσα σε λίγες μέρες, την Πέμπτη 3 Μάρτη έφτασε τα 200 ευρώ για πρώτη φορά στην Ιστορία.

Και ενώ ο λαός έχει μπει σε μια ατέλειωτη περιπέτεια, με βαθιά ενεργειακή φτώχεια, η κυβέρνηση παρουσιάζει ως «φάρμακο» τις επιδοτήσεις - ψίχουλα, που δεν έφταναν ούτε για τα προ πολέμου επίπεδα.

Επιπρόσθετα, «ανοιχτή» παραμένει και η συζήτηση για το θέμα της επάρκειας. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις 2 Μάρτη πραγματοποιήθηκε έκτακτη σύσκεψη υπό την προεδρία της ΡΑΕ και με τη συμμετοχή της ΔΕΠΑ, του ΔΕΣΦΑ, της ΔΕΗ και εκπροσώπων των ηλεκτροπαραγωγών («Elpedison», «Ηρων»), με θέμα την ομαλή τροφοδοσία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Αφορμή για τη σύσκεψη στάθηκαν οι πληροφορίες ότι ενδεχομένως ένα φορτίο LNG που ήταν προγραμματισμένο να αφιχθεί στις 7 του μήνα θα καθυστερούσε για 2 μέρες. Κατά τη διάρκεια της σύσκεψης διαπιστώθηκε ότι λόγω των συνθηκών της αγοράς και καθώς η Ελλάδα εμφάνιζε κάπως χαμηλότερες τιμές από τις γειτονικές της χώρες, πραγματοποιούνται εξαγωγές.

Για να πραγματοποιηθούν αυτές οι εξαγωγές, διαπιστώθηκε ότι οι παραγωγοί ηλεκτρισμού «τραβούν» από το σύστημα μεγαλύτερες ποσότητες φυσικού αερίου σε σχέση με τις αρχικές τους δηλώσεις, με αποτέλεσμα οι ανάγκες τους να καλύπτονται από το αέριο εξισορρόπησης του ΔΕΣΦΑ και να σπαταλώνται αποθέματα από τους αποθηκευτικούς χώρους της Ρεβυθούσας. Γι' αυτόν τον λόγο νέα σύσκεψη έγινε την Παρασκευή 4 Μάρτη, προκειμένου να επανεξεταστεί η κατάσταση, με τη ΡΑΕ να εξετάζει το ενδεχόμενο να ζητήσει από τους ηλεκτροπαραγωγούς να καταναλώνουν αυστηρά τις ποσότητες που δηλώνουν και να μην κάνουν υπερβάσεις που μειώνουν τα αποθέματα της Ρεβυθούσας.

Είναι κι αυτά τα επεισόδια εντελώς ενδεικτικά του ότι η «απελευθερωμένη» αγορά ηλεκτρισμού, με την προτεραιότητα στις εξαγωγές, το φυσικό αέριο ως βασικό ηλεκτροπαραγωγό καύσιμο και όλο τον υπόλοιπο ενεργειακό σχεδιασμό να γίνεται με γνώμονα τα κέρδη του κεφαλαίου, εκθέτει από παντού σε κινδύνους, ακόμα και σε ό,τι αφορά τη διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας.

Προβλέψεις ακόμα και για επισιτιστική κρίση!

Οι επιπτώσεις στον λαό αντανακλώνται και στις ανατιμήσεις σε βασικά προϊόντα πλατιάς κατανάλωσης, οι οποίες τινάζουν στον αέρα τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Την Πέμπτη 3 Μάρτη διεθνείς αναλύσεις έκαναν λόγο για ενδεχόμενη επισιτιστική κρίση εξαιτίας της εκτόξευσης του λειτουργικού και μεταφορικού κόστους των επιχειρήσεων, εν μέσω έντονων πληθωριστικών πιέσεων.

Πιο συγκεκριμένα, οι τιμές του σιταριού και του καλαμποκιού ήδη κινούνταν στα ύψη, με του σιταριού να έχει αυξηθεί κατά 12% από την αρχή του έτους και του καλαμποκιού κατά 14,5%. Η τιμή της σόγιας έχει βρεθεί στο υψηλότερο επίπεδο από το 2008, ενώ αυτή του φοινικέλαιου, ενός προϊόντος που χρησιμοποιείται σχεδόν στο 50% των προϊόντων σούπερ μάρκετ, σημείωσε νέο ρεκόρ.

Τα προϊόντα που ακριβαίνουν είναι σε πρώτη φάση: Ψωμί, είδη αρτοποιίας, ζυμαρικά, δημητριακά, αλεύρια, μαγειρικά έλαια, μαργαρίνες, γαλακτοκομικά και κρέας, ενώ στην εγχώρια αγορά ήδη προετοιμάζονται νέες ανατιμήσεις στο ψωμί και σε άλλα είδη αρτοποιίας, καθώς και στα ζυμαρικά.

Να σημειωθεί ότι ο εναρμονισμένος πληθωρισμός, που θα ανακοινωθεί από την ΕΛΣΤΑΤ την ερχόμενη βδομάδα, αναμένεται στο επίπεδο του 7% και μάλιστα με γενικευμένες ανατιμήσεις σε ολόκληρη την γκάμα της λαϊκής κατανάλωσης. Σε κάθε περίπτωση, ο επίσημος πληθωρισμός αποκτά μονιμότερα χαρακτηριστικά και μάλιστα με επιταχυνόμενους ρυθμούς. Ενδεικτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία της Γιούροστατ στο τελευταίο 5μηνο διαμορφώθηκε ως εξής: Οκτώβρης 2021 2,8%, Νοέμβρης 4%, Δεκέμβρης 4,4%, Γενάρης 2022 5,5% και Φλεβάρης 6,3%.

Οπως είναι γνωστό, οι συνέπειες είναι άμεσες στα τρόφιμα καθώς η Ουκρανία θεωρείται ο σιτοβολώνας της Ευρώπης. Ουκρανία και Ρωσία αντιπροσωπεύουν πάνω από το 25% της παγκόσμιας αγοράς σίτου, γύρω στο 20% στο καλαμπόκι και 80% στο ηλιέλαιο. Αυτό σημαίνει νέες αυξήσεις σε βασικά τρόφιμα. Η περιοχή της Μαύρης Θάλασσας ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη περιοχή εξαγωγής σιτηρών στον κόσμο το 2021, με 111,2 εκατομμύρια τόνους φορτίου, με τη Ρωσία και την Ουκρανία να αντιπροσωπεύουν το 30% των παγκόσμιων εξαγωγών σιταριού.

Οι επιπτώσεις χτυπάνε με ακόμα μεγαλύτερη σφοδρότητα τους βιοπαλαιστές αγρότες της χώρας μας, που όλο αυτό το διάστημα δίνουν αγώνα επιβίωσης για να μπορούν να μείνουν και να καλλιεργούν στον τόπο τους. Αυτοί άλλωστε θα φορτωθούν και το κόστος από το νέο εμπάργκο που ετοιμάζεται για τη Ρωσία και το οποίο θα έρθει να προστεθεί στα όσα ήδη πληρώνουν από το 2014, όταν το εμπάργκο προκάλεσε σοβαρά εμπόδια στις ελληνικές εξαγωγές οπωροκηπευτικών - οι οποίες, πριν από την επιβολή του, ξεπερνούσαν τα 160 εκατομμύρια ευρώ ετησίως - προκαλώντας μεγάλες απώλειες εισοδήματος στους αγροτοπαραγωγούς. Επιπλέον, κανένα ουσιαστικό μέτρο στήριξης και αναπλήρωσης χαμένου εισοδήματος δεν έχει ληφθεί, και οι όποιες ενισχύσεις έχουν δοθεί από τις ελληνικές κυβερνήσεις και την ΕΕ δεν ήταν παρά «ασπιρίνες», που δεν αντιμετώπισαν την κατάσταση.

Η αύξηση του κόστους των λιπασμάτων επιδεινώνει ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Ηδη οι τιμές έχουν πάρει την ανηφόρα λόγω των μειωμένων προμηθειών ποτάσας από τη Λευκορωσία, μετά τις αμερικανικές κυρώσεις, και οποιαδήποτε μείωση στις εξαγωγές λιπασμάτων από τη Ρωσία θα εντείνει την πίεση. Επίσης, αν οι αγρότες περιορίσουν τη χρήση θρεπτικών συστατικών, οι καλλιέργειες μπορεί να μην έχουν την ίδια απόδοση, αυξάνοντας τις ανησυχίες για την προσφορά.

Και μπορεί κύκλοι της αγοράς λιπασμάτων να ισχυρίζονται ότι υπήρξαν διαβεβαιώσεις από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης πως θα μειωθεί ο ΦΠΑ από το 13% στο 6%, ωστόσο για τους μικρούς παραγωγούς αυτό θα εξανεμιστεί άμεσα, αφού οι τιμές των λιπασμάτων θα εκτοξευτούν. Κι αυτό γιατί Ρωσία και Ουκρανία είναι μεγάλοι εξαγωγείς πρώτων υλών, αλλά και τελικού προϊόντος. Η Ουκρανία εξάγει κάθε χρόνο 200.000 τόνους αμμωνίας. Η Ρωσία από την πλευρά της εξάγει τεράστιες ποσότητες αμμωνίας, ουρίας, φωσφόρου και καλίου. Η Ρωσία έχει περίπου τα 2/3 της παγκόσμιας ετήσιας παραγωγής νιτρικού αμμωνίου των 20 εκατομμυρίων τόνων, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας χρησιμοποιείται σε λιπάσματα. Επιπλέον, το φυσικό αέριο αποτελεί την πρώτη ύλη για την παραγωγή αμμωνίας...

Κ. Πασ.