4/5/1924 Πώς υπεκλάπη ο νεκρός του σ. Παρασκευαΐδη

 
Από τας πρωινάς ώρας της χθες επιτροπή του Εργατικού Κέντρου Αθηνών, επισκεφθείσα τους γονείς του φονευθέντος συντρόφου Σ. Παρασκευαΐδου, αφού προσέφερεν ως πρώτην αρωγήν χρηματικόν τι ποσόν, εδήλωσεν ότι την κηδείαν του προσφιλούς νεκρού θέλει αναλάβει εξ ολοκλήρου η Μεγάλη Εργατική Οικογένεια. Επίσης ήρχισαν να γίνωνται αι δέουσαι ενέργειαι όπως διατηρηθή μέχρι σήμερον ο νεκρός του ατυχούς συντρόφου.

Μετά ταύτα η επιτροπή των εργατών εμερίμνησε διά την αγοράν νεκροκρεββάτου και λοιπών ειδών διά την κηδείαν, ήτις θα εγίνετο μεγαλοπρεπέστατη σήμερον, ως είχαμεν ήδη αναγγείλει.

Εν τω μεταξύ όμως τοιαύτη ψυχολογική πίεσις εξησκήθη εκ μέρους ωρισμένων δημοκρατικών οργάνων τα οποία ως πληροφορούμεθα παρουσίασαν τους κομμουνιστάς ως μασόνους κ. τ. ρ. και τόσον αήθης εκμετάλλευσις της άνευ στηρίγματος οικογενείας του φονευθέντος, ώστε ο ατυχής πατήρ του θύματος, λιποψυχήσας προς στιγμήν κατά την απουσίαν των εργατών, εξηναγκάσθη να παραδώση τον νεκρόν του φονευθέντος υιού του, ο οποίος ετάφη εν κρυπτώ και παραβύστω, άκλαυτος και δίχως τον τελευταίον ασπασμόν από τας τόσας χιλιάδας των εργατών, που ητοιμάζοντο να τον συνοδεύσουν σήμερον μέχρι της τελευταίας του κατοικίας.

Και έτσι οι κύριοι της κεφαλαιοκρατικής Δημοκρατίας, υποκλέπτοντες ένα πτώμα, ενόμισαν ότι θα κατορθώσουν να υποκλέψουν και έναν από τους αγαπημένους μας νεκρούς, των οποίων η μνήμη και το όνομα έχουν ήδη χαραχθή στο αιματοβαμμένο μαρτυρολόγιον του Εργατικού Αγώνος.

Εάν απετράπη κατά τοιούτον τρόπον η κηδεία, δεν θα είνε δυνατό να αποτραπή το προσκύνημα της εργατικής τάξεως Αθηνών στο νωπό ακόμη μνήμα του εκλιπόντος αγωνιστού. Η εργατική τάξις ευθύς ως επιδέση τις ματωμένες πληγές της, ευθύς ως επιβάλη την αποφυλάκισιν των κρατουμένων συντρόφων εντείνουσα τας δυνάμεις της, θα θεωρήση ως ύψιστον καθήκον προς την μνήμην του συντρόφου Παρασκευαΐδη το προσκύνημα αυτό (...)

***

Σωτήρης Παρασκευαΐδης

Η πρώτη Πρωτομαγιά στην Ελλάδα που βάφτηκε στο αίμα ήταν αυτή του 1924. Ο πρώτος νεκρός ήταν ο 24χρονος εργάτης Σωτήρης Παρασκευαΐδης, μέλος της ΟΚΝΕ και του Σωματείου Τεχνιτών Ζαχαροπλαστών της Αθήνας.

Η συγκέντρωση στην Αθήνα πραγματοποιήθηκε μπροστά στο Εργατικό Κέντρο και δέχτηκε την άγρια καταστολή της κυβέρνησης Παπαναστασίου. Η επίθεση ξεκίνησε με υδραντλίες και ακολούθησαν πυροβολισμοί. Ο νεαρός κομμουνιστής δέχθηκε χτύπημα από ξιφολόγχη στο κεφάλι και ξεψύχησε μια μέρα μετά νοσηλευόμενος, ενώ άλλοι 12 εργάτες τραυματίστηκαν.

Η άγρια καταστολή της κυβέρνησης Παπαναστασίου, που πριν από λίγο είχε σχηματιστεί, διέλυσε απότομα τις όποιες ψευδαισθήσεις είχαν αναπτυχθεί στους κόλπους της εργατικής τάξης αναφορικά με τη «δημοκρατική κυβέρνηση».

Μετά τη δολοφονία, η κυβέρνηση προσπάθησε να αποκρύψει την πολιτική τοποθέτηση του Σωτ. Παρασκευαΐδη, παρουσιάζοντάς τον ως περαστικό που σκοτώθηκε κατά λάθος. Γι' αυτό πίεσαν τον πατέρα του, όπως φαίνεται στο παραπάνω δημοσίευμα του «Ριζοσπάστη», και κατόρθωσαν να ταφεί ο νεαρός κομμουνιστής κρυφά.

Λίγες μέρες μετά, ο «Ριζοσπάστης» δημοσίευσε μια συγκλονιστική επιστολή του πατέρα του θύματος:

«1) Ο Σωτήρης μου ήταν γραμμένος στην Ενωση Παλαιών Πολεμιστών και στην Κομμουνιστική Νεολαία Αθηνών.

2) Δεν πέθανε περαστικός τάχα και κατά τύχη, όπως θέλησαν να πούνε, αλλά υπέστη επίθεση και έφερε τραύματα ως αναφέρει η ιατροδικαστική έκθεση αγωνιζόμενος στην πρώτη γραμμή.

3) Δεν φταίω καθόλου εγώ αν ο Σωτήρης μου, ο δολοφονημένος, θάφτηκε "εν κρυπτώ και παραβύστω" όπως γράφετε, άκλαυτος και αφίλητος από τη μεγάλη εργατική οικογένεια της οποίας ήτο μέλος.

4) Εγώ μέσα στην παραζάλη μου και μέσα στον πόνο του ξαφνικού θανάτου του γυιού μου δεν ήξερα καλά καλά τι ήθελαν οι κύριοι (ο μάστορής του, κάποιος ζαχαροπλάστης και ακόμα άλλοι δύο) που καταχρώμενοι της ψυχολογικής μου καταστάσεως επήραν το νεκρό του γυιού μου ενώ είχε έρθει και ο αστυνόμος με 10 χωροφύλακας.

5) Εγώ είχα και δύο άλλα παιδιά ακόμη σκοτωμένα στον πόλεμο, τον Γιάννη που σκοτώθηκε στη Θράκη και τον Μανώλη που βρήκε ένα φρικτό πνιγμό μέσα στο πολεμικό καράβι έξω απ' την Καλαμάτα και

6) Ευχαριστώ τη Γενική Συνομοσπονδία, την Κομμουνιστική Νεολαία και όλη την Εργατική Τάξη για την τόση αγάπη και εκτίμηση που δείξανε στο παιδί μου. Είθε η ακούσια εκ μέρους μου πράξις την οποία καταγγέλλω να μη βαρύνει στην αιώνια τιμημένη μνήμη ενός μάρτυρος της εργατικής Ιδέας, του αδικοσκοτωμένου Σωτήρη μου».

Βλ. περισσότερα:

Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ 1918 - 1939, τόμ. Α2, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 2018, σελ. 227.