«Ελντοράντο» για το κεφάλαιο, μπαρουταποθήκη για τον λαό

 ΘΡΙΑΣΙΟ ΠΕΔΙΟ

Δεκάδες εκατομμύρια τόνοι πετρελαιοειδών αποθηκευμένοι και υπό επεξεργασία, τεράστιες βιομηχανίες χημικών, πλαστικών, τσιμέντου, χαλυβουργίες, τροφίμων, ναυπηγεία, εταιρείες ανακύκλωσης, σκραπατζίδικα, αποθήκες όλων των ειδών... Ολα αυτά σε απόσταση αναπνοής από ένα αεροδρόμιο, αλλά και από τις αυλές σπιτιών λαϊκών οικογενειών. Μέσα από αυτήν τη «χαβούζα» περνάει μία από τις κεντρικές οδικές αρτηρίες που συνδέουν την Αττική με την Πελοπόννησο και τη Δυτική Ελλάδα. Ο λόγος για το Θριάσιο Πεδίο, που φιλοξενεί 7 με 10 χιλιάδες ρυπογόνες βαριές βιομηχανίες, αποτελώντας μια βραδυφλεγή βόμβα για τη δημόσια υγεία, τη ζωή και την ασφάλεια όλων των κατοίκων του Λεκανοπεδίου.

Την περασμένη Δευτέρα μία ακόμα πυρκαγιά, τη φορά αυτή στον αύλειο χώρο εργοστασίου πλαστικών σωλήνων στον Ασπρόπυργο, χτύπησε «συναγερμό» για πολλοστή φορά. Η περιοχή μπορεί ανά πάσα στιγμή να τιναχτεί στον αέρα. Αυτό είναι γνωστό και έρχεται να επιβεβαιωθεί κάθε λίγο και λιγάκι. Μόνο τα δύο τελευταία χρόνια άλλωστε έχουν συμβεί πολλά:

- Στις 22/6/2021 έκρηξη σε εγκαταστάσεις φόρτωσης υγραερίου στον Ασπρόπυργο, σε κατοικημένη περιοχή, μια ανάσα από τα «Ελληνικά Διυλιστήρια» και από εργοστάσια χημικής βιομηχανίας, με 3 τραυματίες.

- Τέσσερις μήνες πριν, έκρηξη σε υποσταθμό του ΑΔΜΗΕ, σε απόσταση 200 μέτρων από το προηγούμενο ατύχημα.

- Στις 7/2/2021 πυρκαγιά στο Κέντρο Υπερύψηλης Τάσης Ασπροπύργου. Εκεί όπου, όπως αποδείχθηκε, ο αυτομετασχηματιστής κατασκευάστηκε το 1986, ο διακόπτης το 1972 και τέθηκαν σε λειτουργία το 1991!

- Στις 19/6/2020 μεγάλη φωτιά σε επιχείρηση ανταλλακτικών και λιπαντικών στη Λεωφόρο ΝΑΤΟ στον Ασπρόπυργο.

- Στις 31/1/2020 έκρηξη στη «Motor Oil» στους Αγίους Θεοδώρους.

Καμία άσκηση εκκένωσης

Σε μια τέτοια περιοχή, λοιπόν, δεν έχει πραγματοποιηθεί ποτέ (τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια) μια άσκηση με ευθύνη του κράτους για την άμεση εκκένωση της περιοχής, οι χιλιάδες εργάτες που περνούν εκεί τη μισή ζωή τους δεν έχουν ενημερωθεί με επίσημο τρόπο τι να κάνουν σε περίπτωση ατυχήματος. Κανένας δεν γνωρίζει πόση ώρα χρειάζεται για την ασφαλή μετακίνηση μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων σε ασφαλές σημείο άπαξ και σημάνει συναγερμός. Τα μέχρι τώρα δείγματα, με τα συχνά ατυχήματα, όπως στα ΕΛΠΕ με τους 5 νεκρούς το 2015, ή η πυρκαγιά σε εταιρεία ανακύκλωσης τον Ιούνη του 2015 στον Ασπρόπυργο, που μετέτρεψε όλη την Αττική σε «θάλαμο αερίων», είναι συνεχή προειδοποιητικά μηνύματα προς τις κρατικές υπηρεσίες, αλλά η ανταπόκριση είναι μηδενική.

Η ύπαρξη σχεδίων στα χαρτιά, χωρίς αυτά να έχουν ποτέ επικαιροποιηθεί, χωρίς να έχουν γίνει ασκήσεις ετοιμότητας, χωρίς να έχει ποτέ ενημερωθεί ο πληθυσμός, η ανεπάρκεια υποδομών, οδών διαφυγής, μέσων και οργανωτικών μέτρων για την περίπτωση που θα απαιτηθεί εκκένωση της περιοχής σε κάποιο ατύχημα, είναι ορισμένες μόνο από τις πλευρές που αναδεικνύουν ότι η όλη δραστηριότητα στην περιοχή είναι ένα παιχνίδι διαρκείας με τη φωτιά.

Μεγάλος κίνδυνος

Το ζήτημα της πυροπροστασίας σε αστικές και βιομηχανικές περιοχές είναι μεγάλο και σύνθετο.

• Εργαζόμενοι και κάτοικοι κινδυνεύουν από πυρκαγιές και εκρήξεις σε βιομηχανικούς και βιοτεχνικούς χώρους, όχι μόνο από εγκαύματα και τραυματισμούς αλλά και από έκθεση σε επικίνδυνες ουσίες. Μόλις πριν μερικές βδομάδες είχαμε τέτοιο ατύχημα με την πυρκαγιά στη «Sunlight». Θυμίζουμε αντίστοιχα την πυρκαγιά στο Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) στον Ασπρόπυργο το 2015, που οδήγησε σε ρύπανση της περιοχής με επικίνδυνες ουσίες, τα θανατηφόρα ατυχήματα με πυρκαγιές εργοστασίων, όπως στη Μάνδρα τον Φλεβάρη, στον Βόλο τον Μάρτη και παλιότερα σε άλλες περιοχές.
• Υπάρχει κίνδυνος για ένα Βιομηχανικό Ατύχημα Μεγάλης Εκτασης (ΒΑΜΕ), σε περιοχές όπου γειτνιάζουν κατοικίες με βιομηχανίες που διαχειρίζονται μεγάλες ποσότητες επικίνδυνων ουσιών, εύφλεκτων, εκρηκτικών και τοξικών. Θυμίζουμε ενδεικτικά τις πυρκαγιές το 1986 στην «Jet Oil» στη Θεσσαλονίκη και το 2006 στη Χύμα στο Λαύριο. Μεγάλα ατυχήματα με δεκάδες νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες, που έχουν συμβεί σε διεθνές επίπεδο, υπογραμμίζουν τη σημασία της πρόληψης, όπως η έκρηξη στις εγκαταστάσεις υγραερίου της Πόλης του Μεξικού το 1984, με πάνω από 500 νεκρούς και 2.500 τραυματίες, τα ατυχήματα με μακροπρόθεσμες συνέπειες σοβαρά προβλήματα υγείας λόγω διαρροής τοξικών ουσιών, όπως τα ατυχήματα στην πόλη Bhopal της Ινδίας (3.800 νεκροί, 11.000 τραυματίες και αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας αργότερα, σύμφωνα με την κυβέρνηση - 8.000 και 500.000 αντίστοιχα, σύμφωνα με άλλες πηγές) και στη «Seveso» στην Ιταλία. Σύμφωνα με το Γραφείο Ασφάλειας Αγωγών, στις ΗΠΑ την περίοδο 1998 - 2017 έγιναν πάνω από 5.700 ατυχήματα στο σύστημα διανομής φυσικού αερίου, με συνολικά 306 νεκρούς και 1.262 τραυματίες. Η Ελλάδα είναι σεισμογόνος χώρα και ένας σεισμός μεγάλου μεγέθους - όπως αντίστοιχα και μια μεγάλη πλημμύρα - θα μπορούσε να αποτελέσει εναρκτήριο γεγονός ενός ατυχήματος μεγάλης έκτασης.
• Υπάρχει κίνδυνος για πυρκαγιές σε κατοικίες, που τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί, και ιδιαίτερα για πυρκαγιές σε σχολεία, νοσοκομεία, οίκους ευγηρίας, χώρους συνάθροισης κοινού κ.λπ. Θυμίζουμε τη φωτιά σε νοσοκομείο της Νότιας Κορέας τον Γενάρη, με 37 νεκρούς και πολλούς τραυματίες, τη φωτιά σε πολυώροφο κτίριο στο Λονδίνο το προηγούμενο καλοκαίρι, με 79 νεκρούς ενοίκους, αλλά και αυτή στη χώρα μας τον Γενάρη, σε οίκο ευγηρίας στην Καλλιθέα, που κόστισε τη ζωή σε 2 γυναίκες. Επίσης, τις πυρκαγιές σε ξενοδοχεία, όπως αυτή στην Πράγα τον Γενάρη, με 4 νεκρούς και αρκετούς τραυματίες.

Νομοθεσία στα μέτρα των επιχειρηματικών ομίλων

Απέναντι σ' αυτήν την πραγματικότητα, διαχρονικά οι αστικές κυβερνήσεις βεβαιώνουν ότι η πιθανότητα εκδήλωσης ενός ατυχήματος δεν είναι μεγάλη, γιατί «λαμβάνονται μέτρα ώστε να μην εκδηλωθεί» και γιατί «υπάρχει νομοθεσία που προστατεύει». Αυτά δεν αντέχουν καν σε κριτική, μιας και είναι γνωστό ότι η νομοθεσία είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των μεγαλοβιομηχάνων και των επιχειρηματικών ομίλων που δραστηριοποιούνται σ' αυτές τις περιοχές. Ακόμα και αυτή η ελάχιστη προστασία που μπορεί να προβλέπεται, δεν εφαρμόζεται. Κάθε εργοδότης εξετάζει αν και ποια μέτρα θα λάβει με κριτήριο την επίδραση που θα έχουν αυτά στην κερδοφορία του.

Ταυτόχρονα, το αστικό κράτος θωρακίζει την κερδοφορία του μεγάλου κεφαλαίου με την απουσία ουσιαστικού ελέγχου για την εφαρμογή της υπάρχουσας νομοθεσίας, αλλά και με τη διατήρηση κενών στη νομοθεσία, ώστε αυτή να μην εφαρμόζεται αποτελεσματικά.

Κυκλωμένοι από παντού

Το πρόβλημα γιγαντώνεται αν αναλογιστεί κανείς ότι και η άλλη έξοδος από το Λεκανοπέδιο, αυτή του άξονα Αθηνών - Λαμίας, περνάει μέσα από μια τεράστια βιομηχανική ζώνη, όπου επίσης μπορεί να σημειωθεί ατύχημα μεγάλης έκτασης. Εύκολα σκέφτεται κανείς τι κινδύνους γεννά το γεγονός ότι το Λεκανοπέδιο μπορεί ουσιαστικά να «κλειστεί» από τις δύο αυτές εξόδους, που και οι δύο είναι παγιδευμένες, αφού περνούν μέσα από τις βιομηχανικές ζώνες.

Ο πολύωρος εγκλωβισμός εκατοντάδων οδηγών στην Εθνική οδό στο ύψος της Κινέτας, στην πυρκαγιά του 2018, ο εφιάλτης που έζησαν και ο οποίος περιγράφεται μέσα από μαρτυρίες, με τις φλόγες να διασχίζουν το οδόστρωμα και τους καπνούς να προκαλούν ασφυξία, είναι ίσως μια μικρογραφία σε ενδεχόμενο ΒΑΜΕ ή άλλη έκτακτη κατάσταση (π.χ. σεισμό) που πιθανώς θα απαιτήσει μαζική μετακίνηση κόσμου και βαρέων οχημάτων.