Η μάχη της Αμφιλοχίας

Στη διάρκεια των μεγάλων επιχειρήσεων στο Γράμμο, το καλοκαίρι του 1948, και ενώ το σχέδιο «Κορωνίς» βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη, το Γενικό Αρχηγείο του ΔΣΕ έδωσε εντολή στη II Μεραρχία της Ρούμελης, να προχωρήσει σε έναν «αντιπερισπασμό». Να καταλάβει την Αμφιλοχία, ώστε, ενεργώντας στα νώτα των κυβερνητικών δυνάμεων, να αποσπάσει κάποιες από τις δυνάμεις τους, από το κύριο μέτωπο.

Η μάχη της Αμφιλοχίας

Να πώς περιγράφεται στο βιβλίο «Ο ΔΣΕ στη Ρούμελη» αυτή η μάχη (σελ. 147-149): «Τα μεσάνυχτα της 30.6.48 τα ορισμένα τμήματά μας έφτασαν στ' ακραία σπίτια της Αμφιλοχίας χωρίς να συναντήσουν καμιά αντίσταση. 

Ο σταθμός διοίκησης της Μεραρχίας βρίσκεται στα Σαρδίνινα, πολύ κοντά στην επιχείρηση. Τη χαραυγή της 1ης Ιούλη 1948 η μάχη γενικεύεται και ο αγώνας παίρνει φοβερές διαστάσεις. 

Την πόλη υπερασπιζόταν δύναμη ως δύο ταγμάτων πεζικού που είναι οχυρωμένα σε σημεία ετοιμασμένα, αλλά και μέσα σε σπίτια. Από τις πρώτες ώρες παίρνουν μέρος στη μάχη με κανονιοβολισμό 2 ή 3 μικρά πολεμικά που βρίσκονταν στο λιμάνι».

Η μάχη ήταν σκληρή καθ' όλη τη διάρκειά της. Το ίδιο βράδυ, τα τμήματα του ΔΣΕ κατάφεραν να απαγκιστρωθούν απ' τις θέσεις τους. 

Η μάχη χάθηκε, ωστόσο, ήταν σκληρή και γεμάτη απώλειες. Τουλάχιστον 14 οι επιβεβαιωμένοι νεκροί του ΔΣΕ. Δύο σοβαρά τραυματίες: 

Ο ταγματάρχης Κώστας Βραχωρίτης στην κοιλιά, και ο λοχαγός Σπύρος Παφίλης στο χέρι και τη σπονδυλική στήλη. Τους τραυματίες αυτής της μάχης μετέφερε, με τον τρόπο που μόλις μας διηγήθηκε, ο Κ. Τάτσης.

Τα ονόματα των νεκρών ανταρτών του ΕΛΑΣ (1944) και του ΔΣΕ (1948) στην Αμφιλοχία

Για την επίθεση του ΔΣΕ στην Αμφιλοχία διαβάζουμε σε εφημερίδα της εποχής:

Η κατά της Αμφιλοχίας συμμοριτ. επίθεσις

Ο Διοικητής της 36ης περιφέρειας απέστειλε τηλεγράφημα προς τον υπουργόν Στρατιωτικών δι΄ ου αναγγέλλει ότι οι εις την περιοχήν του Βάλτου Στερεάς δρώντες συμμορίται επετέθησαν χθες το απόγευμα κατά των ημετέρων δυνάμεων των στρατωνιζομένων έξω της Αμφιλοχίας και ηνάγκασαν ταύτας ν΄ αναδιπλωθούν και να εισέλθουν εις την πόλιν προς διαφύλαξίν της.

Η κατάστασις αύτη διήρκεσε καθ΄ όλην την νύκτα και αι ολίγαι δυνάμεις υπερήσπιζον σθεναρώς την πόλιν ότε την πρωΐαν ενώ ήσαν κατάκοποι και θα ήτο ζήτημα αν θα ηδύναντο ν΄ ανθέξουν περισσότερο, πολεμικόν του Βασιλικού Ναυτικού ήρχισε βομβαρδίζον καταιγιστικώς τας θέσεις των συμμοριτών οίτινες καταληφθέντες εξ απροόπτου ηναγκάσθησαν να τραπούν εις φυγήν. Πάραυτα οι πολιορκούμενοι άνδρες ετέθησαν εις καταδίωξιν των και παρά την κόπωσίν επέφεραν μετά των εν τω μεταξύ καταφθασασών ενισχύσεων τεραστίας απωλείας εις τους συμμορίτας.