Με νέους συσχετισμούς και πιο καθοριστική παρέμβαση στους χώρους της Εκπαίδευσης

Μια σειρά από εκλογικές μάχες στους χώρους της Εκπαίδευσης αποτυπώνουν την εξής εικόνα: Προβάλλει ένας νέος, θετικός συσχετισμός στους φορείς του κινήματος στους χώρους της Εκπαίδευσης. Διαμορφώνεται μάλιστα η δυνατότητα αυτός ο συσχετισμός να εδραιωθεί ως τέτοιος και να επεκταθεί.

Πιο συγκεκριμένα: Το τελευταίο διάστημα περίπου 250.000 άνθρωποι πήραν μέρος σε εκλογικές διαδικασίες.

Στις φοιτητικές εκλογές συμμετείχαν 52.373 φοιτητές, με το ψηφοδέλτιο της «Πανσπουδαστικής ΚΣ» να αναδεικνύεται πρώτη δύναμη πανελλαδικά με ποσοστό 33,50% και 16.681 ψήφους. Στις εκλογές στη ΔΟΕ συμμετείχαν 45.584 εκπαιδευτικοί, με το ψηφοδέλτιο της ΑΣΕ να αναδεικνύεται για πρώτη φορά δεύτερη δύναμη με ποσοστό 21,35% και 9.709 ψήφους, μόλις 0,40% πίσω από τη ΔΑΚΕ. Στις εκλογές στην ΟΛΜΕ συμμετείχαν 29.672 εκπαιδευτικοί, με το ψηφοδέλτιο της ΑΣΕ να αναδεικνύεται τρίτη δύναμη για πρώτη φορά με ποσοστό 18,9% και 5.473 ψήφους. Στο συνέδριο της ΑΣΓΜΕ εκπροσωπήθηκαν περίπου 115.000 γονείς που ψήφισαν στα σχολεία και το ψηφοδέλτιο της «Δημοκρατικής Ενότητας Γονέων» έλαβε - για άλλη μια φορά - την απόλυτη πλειοψηφία των αντιπροσώπων, με περίπου 70%.

Στα παραπάνω στοιχεία πρέπει να προστεθεί επίσης ένα αξιοσημείωτο γεγονός. Σε όλους τους χώρους υπάρχει σοβαρή άνοδος των δυνάμεων που στηρίζουν το ΚΚΕ και η ΚΝΕ, σε σχέση με το 2019, και μάλιστα σε συνθήκες που διαφαίνεται δυσαρέσκεια από την κυβερνητική πολιτική της ΝΔ και συνολικότερα και στον χώρο της Εκπαίδευσης, τις γενικότερες εξελίξεις, υπάρχει σημαντική φθορά των δυνάμεων της ΝΔ. Με απλά λόγια, σε αυτές τις εκλογικές διαδικασίες, η δυσαρέσκεια και κυρίως η εμπιστοσύνη για την παραπέρα δράση στο κίνημα εκφράζεται με στήριξη στα ψηφοδέλτια που συμμετέχουν οι κομμουνιστές.

Οπωσδήποτε, αν και δεν υπάρχει πανελλαδικά συγκροτημένη και μετρήσιμη απεικόνιση των συσχετισμών στα Γυμνάσια και Λύκεια της χώρας (που αριθμούν περίπου 500.000 μαθητές), ξεχωρίζει η προσπάθεια των μαθητικών δυνάμεων της ΚΝΕ που μαζί με άλλους αγωνιστές μαθητές παίζουν ουσιαστικά πρωτοπόρο ρόλο στην οργάνωση των αγώνων, ενώ μάλιστα η Συντονιστική Επιτροπή Μαθητών Αθήνας είναι πλατιά κατοχυρωμένη σε πανελλαδικό επίπεδο. Δίνει τον τόνο και τη δυναμική, με αποκορύφωμα τους δεκάδες χιλιάδες μαθητές και τα 1.000 σχολεία που βγήκαν στους δρόμους του αγώνα. Οπως επίσης σημαντικά είναι τα βήματα στη συγκρότηση των Συλλόγων σπουδαστών στους χώρους Κατάρτισης (δημόσια και ιδιωτικά ΙΕΚ, κ.α.) με περίπου 5.000 νέους να συμμετέχουν στις εκλογές για την ανάδειξη ΔΣ, στα οποία πρωτοστατούν μέλη της ΚΝΕ και άλλοι αγωνιστές σπουδαστές.

Αν και κάθε χώρος έχει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, τις δικές του «παραδόσεις» και συσχετισμούς, μπορούμε να βγάλουμε σίγουρα το εξής συμπέρασμα:

Μια σαφώς υπολογίσιμη μάζα - ψηφίζοντας στους χώρους της Εκπαίδευσης - αναδεικνύει κομμουνιστές και άλλους πρωτοπόρους αγωνιστές κάθε ηλικίας σε καθοριστική δύναμη για την πορεία, το περιεχόμενο, την κατεύθυνση, την ίδια τη δυναμική του κινήματος. Και μάλιστα πρόκειται για έναν χώρο που οι εξελίξεις σε αυτόν δεν αφορούν στενά τους άμεσα εμπλεκόμενους (εκπαιδευτικοί, φοιτητές, σπουδαστές κ.τ.λ.) αλλά κυριολεκτικά ακουμπάει σε κάθε λαϊκό σπίτι. Η συζήτηση δηλαδή για το τι γίνεται στο σχολείο, στο πανεπιστήμιο κ.τ.λ. ανοίγει δρόμους για μια ευρύτερη συνάντηση με την πολιτική πρόταση του ΚΚΕ.

Υπόθεση πρωτοπόρας δουλειάς

 

Τα θετικά αποτελέσματα στους χώρους της Εκπαίδευσης είναι αποτύπωση μιας οπωσδήποτε κοπιαστικής δουλειάς που συμβάλλει στο να μετράμε βήματα στην οργάνωση, στον σχεδιασμό της παρέμβασης στο κίνημα. Αποκρυσταλλώματα στην αντίληψη που διαμορφώνεται σε ευρύτερες κομματικές και ΚΝίτικες δυνάμεις, δηλαδή σε αυτό που είναι η πρωτοπορία, για την παρέμβασή μας στο κίνημα. Δηλαδή κατοχυρώνεται και ωριμάζει το τι σημαίνει κομμουνιστική δουλειά στο κίνημα. Δηλαδή, πώς ο κομμουνιστής διαμορφώνει σχέσεις με ευρύτερες μάζες, κατοχυρώνεται στην πράξη ως ηγέτης στον χώρο του. Κερδίζει τον σεβασμό. Πρόκειται για έναν «τίτλο» που κατακτιέται, κερδίζεται. Και από αυτήν την άποψη, πρέπει να στηριχθούν ουσιαστικά οι εκατοντάδες πρόεδροι και μέλη των ΔΣ που έχουν αναλάβει τα ηνία στους φοιτητικούς συλλόγους και αλλού. Η αλήθεια φυσικά είναι ότι δεν ξεκινάμε από το μηδέν. Μια σειρά πρόεδροι και μέλη ΔΣ, γενικότερα κομμουνιστές και αγωνιστές συνδικαλιστές για τους οποίους «πίνουν νερό στ' όνομά τους» εκατοντάδες και χιλιάδες εργαζόμενοι. Πρωτοπόροι μαθητές που συσπειρώνουν και μάλιστα - περνώντας στο πανεπιστήμιο - ήδη έχουν παρουσιάσει δείγματα γραφής πρωτοστατώντας σε αγώνες και δίνοντας πολύ αποτελεσματικά και τη μάχη των φοιτητικών εκλογών. Οπως επίσης και εκατοντάδες κομμουνιστές και άλλοι πρωτοπόροι γονείς που συμμετέχουν σε Συλλόγους, Ενώσεις, Ομοσπονδίες και κυριολεκτικά τους ξέρουν και οι πέτρες.

Κατοχυρώνοντας μια οπωσδήποτε υπολογίσιμη έως και ηγετική θέση στους χώρους της Εκπαίδευσης, πρέπει να ρίξουμε φως στο περιεχόμενο της παρέμβασής μας.

Δεν είναι δύο παράλληλοι δρόμοι αυτοί. Ισα ίσα, η πείρα επιβεβαιώνει ότι στον βαθμό που μέσα στο κίνημα ή και αυτοτελώς ως Κόμμα θέτουμε στο επίκεντρο ζητήματα που «καίνε», αφορούν στο περιεχόμενο της σχολικής γνώσης, της ανάπτυξης της επιστήμης σε κάθε χώρο, οι πρωτοβουλίες αγκαλιάζουν νέες δυνάμεις και όχι μόνο κλασικές και παραδοσιακές περιπτώσεις. Αυτό επιβεβαιώνεται περίτρανα από τη συμμετοχή γονιών σε συζητήσεις για θέματα εξαρτήσεων, bullying, από τη συμμετοχή κυρίως εκπαιδευτικών σε εκδηλώσεις και την ημερίδα του Τμήματος Παιδείας και Ερευνας για τα προγράμματα σπουδών, τη μαζικότατη διακίνηση του «κόκκινου Αερόστατου» με τις ξεχωριστά ενδιαφέρουσες και χρήσιμες θεματικές του εκδόσεις (1821, πόλεμος στην Ουκρανία).

Υπ' αυτήν την έννοια, τα αποτελέσματα αυτά είναι θετικά, γιατί είναι καρπός μιας δουλειάς που υλοποιεί και γονιμοποιεί συμπεράσματα που βγάλαμε συλλογικά στο 21ο Συνέδριο του Κόμματος. Στις θέσεις της ΚΕ διαβάζουμε:

«Από το 20ό Συνέδριο αναπτύχθηκαν αγώνες που έχουν πιο έντονο το στοιχείο της πρωτοβουλίας των δυνάμεων του Κόμματος και της ΚΝΕ, όχι μόνο αυτοτελώς αλλά και σε μαζικές οργανώσεις, βέβαια με διαφοροποιήσεις και στο επίπεδο κίνησης μαζών (μαθητικοί αγώνες, φοιτητικά ξεσπάσματα, κινητοποιήσεις ιδιαίτερα αναπληρωτών εκπαιδευτικών, συμμετοχή γονιών σε εκπαιδευτικά συλλαλητήρια κ.ά.). Αναδεικνύονται ορισμένα πιο μόνιμα θετικά χαρακτηριστικά στην αντίληψή μας για την παρέμβαση των κομμουνιστών στο κίνημα, ειδικά στους χώρους της Εκπαίδευσης, που χρειάζεται να διατηρηθούν και να επεκταθούν ως τρόπος σκέψης και δράσης.

Προκύπτει το συμπέρασμα ότι η δουλειά με τις προγραμματικές εξειδικεύσεις σε κάθε χώρο και εκπαιδευτική βαθμίδα συμβάλλει αποφασιστικά στην ικανότητα επεξεργασίας στόχων πάλης μέσα στη ζωντανή δράση στο κίνημα. Δίνει τη δυνατότητα να αντιμετωπίζεται ταξικά κι επιχειρηματολογημένα η εκάστοτε κυβερνητική πολιτική στον χώρο της Παιδείας. Λειτουργεί προωθητικά και στην ενασχόληση με μια σειρά από νέα ζητήματα που εμφανίζονται ή και προβλήματα που με οξύτητα ανακύπτουν στην Εκπαίδευση, αν κι εκφράζουν τα προβλήματα της εξέλιξης της αστικής κοινωνίας (π.χ. γλωσσική φτώχεια, bullying, επίδραση στις νεανικές συνειδήσεις από την καπιταλιστική αξιοποίηση του διαδικτύου κ.ά.) (...)

Εχουν γίνει βήματα στην κατανόηση, πρώτα απ' όλα "από τα πάνω", δηλαδή καθοδηγητικά, ότι το εκπαιδευτικό πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπιστεί ως κοινωνικό - πολιτικό πρόβλημα, και από την άποψη της γενικής θεωρητικής τοποθέτησης, αλλά και από την άποψη διατύπωσης κι επεξεργασίας στόχων πάλης που ενοποιούν τα επιμέρους κινήματα και φορείς στο μέτωπο της Παιδείας».

Για παράδειγμα, στον έναν χρόνο από τη διεξαγωγή του 21ου Συνεδρίου, διαμορφώθηκαν σοβαρά μέτωπα αντιπαράθεσης με την κυβερνητική πολιτική στην Παιδεία. Η αντιδραστική «αξιολόγηση» δέχτηκε σοβαρά πλήγματα, σημειώθηκαν μαζικότατες κινητοποιήσεις εκπαιδευτικών που μάλιστα συναντήθηκαν με τους μαθητές στους δρόμους του αγώνα. Οι φοιτητές που πάλεψαν για να ανοίξουν τα πανεπιστήμια μέσα στην πανδημία με όρους ασφάλειας, που κινητοποιήθηκαν ενάντια στον περίφημο νόμο Κεραμέως - Χρυσοχοΐδη, στην πρόβλεψη για πανεπιστημιακή αστυνομία που ενάμιση χρόνο μετά παραμένει στα χαρτιά. Σημειώθηκαν μεγαλειώδεις μαθητικές κινητοποιήσεις με επίκεντρο τα αναγκαία μέτρα για την ασφαλή λειτουργία των σχολείων, ενάντια στην Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, αγώνες που στηρίχτηκαν από την ΑΣΓΜΕ, με σημαντική έκφραση της αλληλεγγύης σε επίπεδο σχολείου, που έσπαγε στην πράξη τις προσπάθειες «κοινωνικού αυτοματισμού», κ.ά.

Στην ηγεσία όλων αυτών των αγώνων βρέθηκαν κομμουνιστές. Σε κάθε σωματείο εκπαιδευτικών, σε κάθε σχολείο, σε κάθε σύλλογο φοιτητών. Ξετυλίγοντας μια βασανιστική ιδεολογική - πολιτική προσπάθεια που δεν ήταν παράλληλος δρόμος με τη δουλειά στις μάζες αλλά μέσα στις μάζες, με όπλο την πρόταση του ΚΚΕ για την Προσχολική Αγωγή, για το σχολείο, για τα πανεπιστήμια. Με πολύ καλύτερους όρους κατανόησης ότι οι στρατηγικές μας θέσεις και προτάσεις αφορούν το σήμερα, είναι ρεαλιστικές και αναγκαίες και είναι όπλο για την κατανόηση των αλλαγών, θεμελιώνουν ένα επεξεργασμένο πλαίσιο πάλης που δίνει διέξοδο στις σύγχρονες ανάγκες.

Υπάρχουν πολλά παραδείγματα που μας δείχνουν ότι οι στρατηγικές μας επεξεργασίες για την Παιδεία δίνουν υπεροχή στη διαπάλη με τις εκάστοτε αστικές κυβερνήσεις και τις άλλες πολιτικές δυνάμεις που δρουν στους χώρους της Παιδείας. Αυτές τις μέρες που συζητιέται ο νόμος - πλαίσιο για τα πανεπιστήμια, μπορούμε να αναδείξουμε με γεγονότα ότι η κριτική του ΣΥΡΙΖΑ στον νόμο καταλήγει τελικά στην ίδια κοίτη του ποταμού του επιχειρηματικού πανεπιστημίου, με διαφορές τελικά στο ποιος θα το διοικεί.

Αρα, οι θέσεις μας δημιουργούν όρους απεγκλωβισμού απέναντι στις υπαρκτές μεν, διαφορετικές συνταγές διαχείρισης στην Εκπαίδευση, που προωθούν όμως την ίδια στρατηγική, όπως αυτή εκφράζεται στη συνέχεια που υπάρχει ανάμεσα στις κυβερνήσεις στα κρίσιμα ζητήματα: Στην εμβάθυνση της επιχειρηματικής δράσης στα πανεπιστήμια, στην κατηγοριοποίηση των εκπαιδευτικών δομών (σχολείων, ΑΕΙ, κ.τ.λ.), στην άμεση παρέμβαση του κεφαλαίου στους προσανατολισμούς όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων, στην επέλαση μιας αγοράς προσόντων που υπονομεύει το πτυχίο. Ολα τα παραπάνω και πολλά άλλα ακόμα, έχουν την κοινή σφραγίδα των κυβερνήσεων ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ.

Δεν μπορεί να γίνει κατανοητή σε όλο της το περιεχόμενο και να στεριώσει πολιτικά η εναντίωση με την αντιδραστική αξιολόγηση αν δεν τεθεί στο επίκεντρο η απαίτηση για το σχολείο των σύγχρονων αναγκών και δυνατοτήτων της εποχής μας, αν δεν μπολιάσει το κίνημα ο κομμουνιστής με τη θέση του ΚΚΕ για το σχολείο, η οποία προϋποθέτει συνολικούς όρους ανατροπής στο επίπεδο της πολιτικής εξουσίας και της οικονομίας.

Δεν μπορεί να αγκαλιάσει ευρύτερες μάζες η αντιπαράθεση με τους απανωτούς νόμους για τα πανεπιστήμια αν δεν συζητηθεί με όρους αντεπίθεσης η σύγχρονη πρόταση του ΚΚΕ για τις σπουδές, για την επιστημονική συγκρότηση των πτυχίων, για το γεγονός ότι ακόμα και μια σειρά εκσυγχρονισμών μένουν δέσμιοι των εκμεταλλευτικών αστικών σχέσεων.

Αποκαλύπτουμε την ταξικότητα των επιλογών των αστικών κυβερνήσεων, θέτοντας εμείς επιθετικά το δικό μας περιεχόμενο σε μια σειρά από θετικά φορτισμένες έννοιες που η κυριαρχία της αστικής ιδεολογίας και πολιτικής έχει εδραιώσει. Αναδεικνύουμε τις αντιφάσεις από τις προτεραιότητες που έχει κάθε αστική κυβέρνηση.

Γινόμαστε ακόμα πιο ικανοί να δώσουμε θετικό περιεχόμενο στην έννοια της ανάπτυξης της επιστήμης, της συνεργασίας των επιστημών, όπως την προσδιορίζουμε στη θέση του ΚΚΕ για το πανεπιστήμιο. Θέτουμε επιθετικά την ανάγκη για σύνδεση των σπουδών και των πτυχίων με την εργασία, με όρους αναβάθμισης σπουδών, με όρους πάλης για να δυναμώσει η διαπραγματευτική ισχύς της αυριανής επιστημονικά ειδικευμένης εργατικής δύναμης, τελικά χωρίς την αναρχία της αγοράς και την κατάρα της εκμετάλλευσης, δηλαδή προβάλλοντας την υπεροχή του επιστημονικού κεντρικού σχεδιασμού.

Ακολούθως, η ανάδειξη των προβλημάτων της Προσχολικής Αγωγής, από τα χιλιάδες κοντέινερ και το στοίβαγμα των νηπίων, τα ζητήματα αγωγής, τα θέματα των αποκλεισμών νηπίων από την κατά τ' άλλα δημόσια Προσχολική Εκπαίδευση μπορούν να εμπλουτιστούν ουσιαστικά συζητώντας για τη θέση του ΚΚΕ για την Προσχολική Αγωγή, που «μετατρέπει σχεδιασμένα την υπόθεση της διαπαιδαγώγησης των παιδιών αυτής της ηλικίας σε υπόθεση όλης της κοινωνίας και όχι απλά στενά της οικογένειας. Με τον τρόπο αυτό απελευθερώνεται η γυναίκα και η οικογένεια από την αποκλειστική ευθύνη για τη φροντίδα των παιδιών. Ετσι όμως ουσιαστικοποιείται και αναβαθμίζεται και η ευθύνη της οικογένειας απέναντι στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών της».

Νέες προκλήσεις - ανεβασμένα καθήκοντα

Ηδη φαίνεται ότι το επόμενο διάστημα θα ενταθεί η πίεση στην εργατική - λαϊκή οικογένεια που ήδη μετράει σοβαρότατες απώλειες στο εισόδημά της. Γίνονται ακόμα πιο εμφανείς η τάση ενίσχυσης της απόλυτης φτώχειας, η αδυναμία αναπαραγωγής των συνθηκών ζωής μιας μεγάλης πλειοψηφίας του λαού με τους όρους που μέχρι τώρα γινόταν. Ταυτόχρονα, ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος στην Ουκρανία δείχνει να επεκτείνεται και η χώρα μας, που συμμετέχει ενεργά σε αυτόν, μετατρέπεται σε στόχο.

Σε αυτό το μεγάλο θέατρο των εξελίξεων είναι σημαντική υπόθεση οι κομμουνιστές σε κάθε χώρο στην Εκπαίδευση να σφυρηλατήσουμε δεσμούς αγώνα και γνήσιας λαϊκής αλληλεγγύης. Τη στιγμή που σε πολλά σπίτια ανοίγει η συζήτηση για το «τι θα κόψουμε φέτος», να συμβάλουμε για να μην κοπεί αλλά αντίθετα να στηριχτεί με πρακτικό τρόπο η προσπάθεια για μόρφωση, να οργανώσουμε ακόμα πιο αποφασιστικά Μαθήματα Λαϊκής Αλληλεγγύης με ευθύνη σωματείων και άλλων φορέων. Να μην επιτραπεί κανένα σπίτι να μείνει χωρίς ρεύμα, κανένα παιδί να μείνει απροστάτευτο στον δύσκολο χειμώνα που θα έρθει.

Να γίνουμε ακόμα πιο ικανοί και περισσότεροι για τους μεγάλους σκοπούς μας!

Οπωσδήποτε κάθε Οργάνωση του Κόμματος και της ΚΝΕ είναι πιο ικανή να διαβάσει τα αποτελέσματα των αρχαιρεσιών, να εντοπίσει αδυναμίες, καθυστερήσεις αλλά και δυνατότητες. Ομως, ανεξάρτητα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, ξεχωρίζει η ανάγκη να διευρυνθεί ο αριθμός των κομμουνιστών που δρουν σε κάθε χώρο. Και η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν σημαντικές εφεδρείες που σήμερα, χτες, πρέπει να ανοίξει ουσιαστική, συντροφική συζήτηση μαζί τους, για τη σημασία της οργανωμένης συνειδητής ένταξης στο ΚΚΕ και στην ΚΝΕ. Αναφερόμαστε σε ανθρώπους που πολλές φορές «είναι το ΚΚΕ» στους μαζικούς χώρους, συμμετέχουν στα αγωνιστικά ψηφοδέλτια, αναλαμβάνουν ευθύνες με παρρησία. Ομως, αυτό δεν αρκεί, γιατί πρέπει να γίνει το ουσιαστικό βήμα της στράτευσης για τους μεγάλους σκοπούς μας.

Φυσικά, πλάι σε αυτό το κρίσιμο ζήτημα, υπάρχει και αυτό της ολόπλευρης στήριξης των κομματικών και ΚΝίτικων δυνάμεων. Αυτό είναι θέμα που απασχόλησε το 21ο Συνέδριο του Κόμματος και πρέπει σε αυτό ακριβώς το πνεύμα να συνεχίσει να απασχολεί δημιουργικά όλες τις Οργανώσεις. Για να γίνουν βήματα ώστε κάθε ΚΟΒ και ΟΒ να αποτελεί πόλο έλξης ευρύτερων δυνάμεων μέσα από ένα ολόπλευρο σχέδιο παρέμβασης στους χώρους ευθύνης τους, για να παρεμβαίνουν στις εξελίξεις και να βαθαίνει η κατανόηση της αναγκαιότητας βαθιών αλλαγών στην κοινωνία, για την ανατροπή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας.

Τα μεγάλα είναι μπροστά μας λοιπόν! Τα αισιόδοξα και ελπιδοφόρα μηνύματα από τα θετικά βήματα αλλαγής των συσχετισμών μάς γεμίζουν νέα καθήκοντα για να συνεχίσουμε σε αυτόν τον δρόμο αλλά και να βγάλουμε τα εμπόδια που στέκονται μπροστά μας. Το βήμα που έκανε ακόμα περισσότερος κόσμος να μας εμπιστευτεί, κόντρα στον εγκλωβισμό, ενάντια στη λογική του «δεν αλλάζουν τα πράγματα», είναι το γόνιμο έδαφος ώστε στις εκλογές που ήδη έχουν τεθεί στην ημερήσια διάταξη, να εκφραστεί με δυνατό ΚΚΕ.

Του
Κυριάκου ΙΩΑΝΝΙΔΗ*
*Ο Κ. Ιωαννίδης είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Παιδείας και Ερευνας της ΚΕ