Πρόληψη και αντιμετώπιση πυρκαγιών στην ΕΣΣΔ

Οι πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν κατά τη διάρκεια του φετινού Ιουλίου στη χώρα μας επηρέασαν συνολική έκταση μεγαλύτερη των 130.000 στρεμμάτων.

Αναλυτικά, τον Ιούλιο, οι πυρκαγιές έκαψαν περί τα 40.000 στρέμματα στη Δαδιά Εβρου, 27.800 στρέμματα στην Πεντέλη, 24.500 στρέμματα στη Λέσβο, 20.020 στρέμματα στις Μέλαμπες Κρήτης, 12.150 στρέμματα στην Ιτέα και 8.250 στρέμματα στις Πόρτες Πελοποννήσου.

* Πριν από έναν χρόνο ξεκινούσε η πυρκαγιά που έκανε στάχτη τη μισή Εύβοια. Επί 12 ολόκληρους μήνες οι πυρόπληκτοι βιώνουν μία επαναλαμβανόμενη κοροϊδία.

 Πρόληψη και αντιμετώπιση πυρκαγιών στην ΕΣΣΔ

Η τραγωδία που βιώνει η χώρα μας, τα αποκαΐδια που άφησαν πίσω τους οι φονικές πυρκαγιές, ανέδειξε, για άλλη μια φορά, την αδυναμία του κρατικού μηχανισμού να προλαμβάνει και να αντιμετωπίζει τέτοιες καταστάσεις.

Αναδεικνύεται, με τον πλέον τραγικό τρόπο, ότι στο πλαίσιο του καπιταλιστικού συστήματος, ο τομέας της πολιτικής προστασίας υποβαθμίζεται και περιθωριοποιείται. Αντιπυρικά και αντιπλημμυρικά έργα δεν χρηματοδοτούνται διότι δεν είναι κερδοφόρα, προληπτικές παρεμβάσεις στα δασικά οικοσυστήματα αποφεύγονται ενώ οι δραματικές ελλείψεις σε υλικοτεχνικό εξοπλισμό και στελέχωση της πυροσβεστικής υπηρεσίας αντανακλούν την πολιτική που εξυπηρετεί το κεφάλαιο σε βάρος των λαϊκών αναγκών.

Το καπιταλιστικό σύστημα, που υπηρετούν πιστά και διαχρονικά οι ελληνικές κυβερνήσεις, βάζει στο περιθώριο τις ανάγκες των πολλών, υποβαθμίζει την κρατική μέριμνα για την προστασία του λαού. Ότι δεν συμφέρει το κεφάλαιο δεν είναι υλοποιήσιμο. Ότι δεν αποφέρει κέρδος δεν είναι επιλέξιμο από τις αστικές κυβερνήσεις, την Ε.Ε. και τους μηχανισμούς της.

Ανάμεσα στα επιτεύγματα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης που γνωρίσαμε τον 20ο αιώνα, σημαντική θέση κατέχει ο τομέας της πολιτικής προστασίας, τόσο από άποψη πρόληψης φυσικών- η μη- καταστροφών όσο και από πλευράς οργάνωσης του κρατικού μηχανισμού ώστε να ανταποκρίνεται αποτελεσματικά τις κρίσιμες στιγμές.

Στην Σοβιετική Ένωση, η αντιμετώπιση των πυρκαγιών αποτελούσε κομβικό σημείο της πολιτικής προστασίας, στο πλαίσιο του κεντρικού σχεδιασμού. Στις 17 Απρίλη 1918, ο Λένιν υπέγραψε σχετικό διάταγμα για την ίδρυση του «Οργανισμού Προστασίας από Πυρκαγιές». Στο διάταγμα γίνονταν λόγος για την ανάγκη σωστής και συστηματικής υλοποίησης των μέτρων προστασίας από πυρκαγιές και εφιστούσε την προσοχή στην σημασία ανάπτυξης υπηρεσιών πρόληψης, θεσμοθέτηση κανόνων και οδηγιών πυροπροστασίας, αλλά και δημιουργία υλικοτεχνικής υποδομής για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των πυρκαγιών.

 

                                         Η Κρατική Σχολή Πυροσβεστικής στο Λένινγκραντ.

Ιδιαίτερο βάρος δόθηκε στην πρόληψη, πάνω στην οποία βασίστηκε το σοβιετικό σύστημα πυρόσβεσης. Το 1924 ιδρύθηκε στο Λένινγκραντ η πρώτη σχολή πυροσβεστικής, ενώ το 1925 κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το περιοδικό «Pozharnoe delo» (πυρόσβεση). Η ραγδαία εκβιομηχανοποίηση στην ΕΣΣΔ είχε ως αποτέλεσμα τον πολλαπλασιασμό των πυροσβεστικών τμημάτων στην επικράτεια και τον εξοπλισμό τους με πυροσβεστικά μηχανήματα σοβιετικής κατασκευής. Δημιουργήθηκαν τμήματα πυρόσβεσης σε κάθε δήμο και κάθε εργοστάσιο, τα οποία εξοπλίστηκαν με αυτόματους μηχανισμούς εντοπισμού εστιών φωτιάς, συναγερμούς και μη-έφλεκτα υλικά.

Το 1934, ιδρύθηκε το Κεντρικό Συμβούλιο Πυροπροστασίας που αποτελούσε τμήμα του Κομισαριάτου Εσωτερικών Υποθέσεων. Την ίδια περίοδο δημιουργήθηκε υπηρεσία επικουρικής βοήθειας για την πυρόσβεση, με σκοπό την προστασία βιομηχανικών περιοχών υψηλού κινδύνου. Στο πλαίσιο του κεντρικού σχεδιασμού της οικονομίας, δόθηκε επί δεκαετίες ιδιαίτερο βάρος στην χρηματοδότηση υψηλού επιπέδου εκπαίδευση των επαγγελματιών πυροσβεστών, αλλά και την συνεχή επιστημονική έρευνα για νέες μεθόδους πρόληψης και αντιμετώπισης πυρκαγιών. Υπό την επίβλεψη του Υπουργείου Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΣΣΔ οργανώθηκε το Πανενωσιακό Επιστημονικό Ινστιτούτο Ερευνών για την Πυροπροστασία, ενώ σε όλη την σοβιετική επικράτεια συγκροτήθηκαν εθελοντικές ομάδες πυρόσβεσης (τη δεκαετία του 1960 υπήρχαν σε όλη τη χώρα 4 εκατομμυρία εθελοντές) οι οποίες λειτουργούσαν επικουρικά στο έργο των επαγγελματιών πυροσβεστών, βοηθώντας παράλληλα και σε έργα πρόληψης, όπου αυτό κρίνονταν αναγκαίο.

Στα σχολεία, οι μαθητές από μικρή ηλικία διδάσκονταν μεθόδους πρόληψης πυρκαγιών, αλλά και πως να αντιδράσουν σε περίπτωση φωτιάς. Προς αυτήν την κατεύθυνση υπήρχαν ώρες προβολής σχετικών εκπαιδευτικών βίντεο, αλλά και ασκήσεις έκτακτης ανάγκης. Τα παιδιά- όπως και ευρύτερα οι εργαζόμενοι- ενθαρρύνονταν να συμμετέχουν σε τοπικές εθελοντικές ομάδες πυρόσβεσης, όπου τους παρέχονταν από το κράτος υλικοτεχνικός εξοπλισμός και σχετική εκπαίδευση.

Αξίζει να παραθέσουμε ορισμένα στοιχεία έρευνας (Νοέμβρης 1964) του βρετανικού Οργανισμού Έρευνας για την Αντιπυρική Προστασία:

Το 1962, στην σοβιετική επικράτεια καταγράφτηκαν συνολικά 19.500 πυρκαγιές, μικρής, μεσαίας και μεγάλης έκτασης. Ο αντίστοιχος αριθμός στη Μεγάλη Βρετανία, το ίδιο έτος, ανέρχονταν σε 167.000 εστίες φωτιάς.

Την ίδια χρονιά, στην ΕΣΣΔ οι ανθρώπινες απώλειες από πυρκαγιές ανήλθαν σε 150, ενώ στη Μ. Βρετανία σε 667. Σημείωση: Η ΕΣΣΔ είχε έκταση 22.4 εκατομ. τετραγωνικά χιλιόμετρα και η Μ. Βρετανία 243.000 τετρ. χλμ.

Πηγή: Fire Research Note, Joint Fire Research Organisation (Fire Offices’ Committee & Department of Scientific and Industrial Research), No.574, November 1964.

*  "Ρ" Βόρεια Εύβοια, ένας χρόνος μετά

 Πρόληψη και αντιμετώπιση πυρκαγιών στην ΕΣΣΔ: Η ανωτερότητα του σοσιαλιστικού συστήματος