Η μάχη του Καμπραί (ή Καμπρέ)

 Η μάχη του Καμπραί ήταν αιματηρή μάχη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, στην οποία για πρώτη φορά στην ιστορία έγινε μεγάλη χρήση τεθωρακισμένων. Ήταν η πρώτη αποτελεσματική ανάπτυξη ενός μεγάλου αριθμού αρμάτων σε μάχη που έχει γίνει ποτέ. Ωστόσο, δεν ήταν η πρώτη φορά που αναπτύχθηκαν άρματα μάχης. Ο κόσμος είδε το άρμα μάχης στο πεδίο της μάχης για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο του 1916. Άρματα μάχης, επίσης, αναπτύχθηκαν σε μεγάλους αριθμούς από την Βρετανία κατά την τρίτη μάχη του «Υπρ» και από την Γαλλία στις αρχές του 1917.

Η προετοιμασία της μάχης

Τον Ιούνιο του 1917 οι Τζον Φούλλερ και Χένρι Χιουζ Τούτνορ εξαπόλυσαν επίθεση με τα τανκς στην Καμπραί. Ο στρατηγός  Τζούλιαν Μπριν, διοικητής της Τρίτης Βρετανικής Στρατιάς, ενώ αρχικά αποσκοπούσε στην κατάληψη της Καμπραί, υιοθέτησε την συμβουλή που πήρε και άλλαξε τα σχέδια, με νέο στόχο να διαπεράσει το γερμανικό μέτωπο. Έδωσε μάλιστα την διαταγή να διασπάσει το γερμανικό μέτωπο στο σημείο αυτό, αφήνοντας πύλη ανοιχτή με πρόσβαση στα μετόπισθεν του εχθρού. Η επιλογή της Καμπραί βασίζονταν κυρίως στην φυσική διαμόρφωση του εδάφους της περιοχής που ήταν πιο επίπεδο και πιο σκληρό και άντεχε το πέρασμα των τανκς.

Το Βρετανικό σχέδιο ήταν να διεισδύσουν στην Γερμανική «Γραμμή Χίντεμπουργκ». Αυτή η αμυντική γραμμή κατά το παρελθόν θεωρήθηκε απόρθητη. Οι Βρετανικές δυνάμεις είχαν επιτυχίες κατά την πρώτη μέρα της μάχης. Ωστόσο, τη δεύτερη ημέρα προέκυψαν μηχανικά προβλήματα με τα Βρετανικά Mark IV από τις άμυνες του Γερμανικού πεζικού και πυροβολικού. Δύο Βρετανικά Σώματα (ένα στρατιωτικός σχηματισμός που θεωρητικά θα μπορούσε να αποτελείται από 20000 έως 40000 στρατιώτες) και ένα Γερμανικό Σώμα συμμετείχαν στην μάχη.

Το δαιδαλώδες σχέδιο της μάχης προέβλεπε την συγκέντρωση της σφοδρής επίθεσης σε ένα περιορισμένο χώρο πλάτους πέντε χιλιομέτρων μεταξύ Canal du Nord και Canal de Saint-Quentin για να διασπάσει την άμυνα των Γερμανών. Την πρώτη μέρα τα γινόταν επίθεση του 3ου σώματος από τον Νότο με κατεύθυνση πορείας προς Crèvecoeur και Bonavis. Το ιππικό θα ενίσχυε την επίθεση αυτή. Το 4ο σώμα θα επιτίθονταν στο βορά και θα καταλάμβαναν τις πόλεις Havrincourt, Flesquières, Graincourt και Marcoing. 216 τανκς θα έπαιρναν μέρος στην πρώτη επίθεση, ενώ 96 εφεδρικά θα περίμεναν.

Κατά την διάρκεια της μάχης δοκιμάστηκαν για πρώτη φορά νέες τακτικές πολέμου, και νέοι συνδυασμοί επίθεσης με τανκς, πεζικό και αεροπλάνα. Μπροστά προέλαυναν τα τανκς, ακολουθούμενα από πεζικό σε μια απόσταση 45–50 μέτρων. Μερικά από τα τανκς ξεδίπλωναν γέφυρες πάνω από τα χαρακώματα για να περνάν οι πεζικάριοι που ακολουθούσαν. Άλλα τανκς μετέφεραν πυρομαχικά για εφοδιασμό μέσα στο πεδίο της μάχης.

Η διεξαγωγή της μάχης

Ο βρετανικός στρατός στην αρχή της μάχης είχε παραταχθεί από δεξιά προς τα αριστερά ως εξής: η 55η μεραρχία West Lancashire Jeudwine, η 12η ‘ανατολική μεραρχία Άρθουρ Σκοτ, η 20ή ελαφρή μεραρχία Ντάγκλας Σμιθ, η 6η μεραρχία Τόμας Μάρντεν, η 51η μεραρχία των Highland Τζωρτζ Χάρπερ, η 62η μεραρχία 2nd West Riding Γουόλτερ Μπράιθγουεϊτ, και η 36η μεραρχία Ulster Όλιβερ Νάγκετ. Μία ακόμα εφεδρική, η 29η βρετανική μεραρχία Henry de Beauvoir de Lisle ήταν έτοιμη να εκτελέσει εντολές.

Κέρδη και ζημιές για τις αντίπαλες δυνάμεις ήταν περίπου ισοδύναμες, μέχρι το τέλος της μάχης και το αποτέλεσμα της μάχης ήταν σχεδόν μια αδιέξοδη κατάσταση. Οι Βρετανοί είχαν 44000 θύματα και ο αντίστοιχος αριθμός για τους Γερμανούς ήταν 45000. 179 Βρετανικά άρματα μάχης καταστράφηκαν. Πολλά διδάγματα προέκυψαν από την μάχη, τα οποία οδήγησαν στην βελτίωση της σχεδίασης των Βρετανικών αρμάτων μάχης το 1918, όπου χρησιμοποιήθηκαν με επιτυχία στις τελικές επιθέσεις του πολέμου.

Ο υποστράτηγος Φούλλερ σημειώνει στα απομνημονεύματά του « Η επίθεση εστέφθη με τεράστια επιτυχία. Ο εχθρός έχασε τελείως την ισορροπία του. Όποιος δεν έφευγε πανικόβλητος, παρεδίδετο. Την 4μ.μ είχε κερδηθεί μία από τις πιο εκπληκτικές μάχες της παγκοσμίου ιστορίας».

Ο δε υπαρχηγός του Γερμανικού  Γενικού Επιτελείου Έριχ Φρίντριχ Βίλχελμ Λούντεντορφ στα δικά του απομνημονεύματα σημεώνει: «Επί πλάτους 20 χλμ είχε διασπασθεί το μέτωπο. 10.000 Γερμανοί συλλαμβάνονται αιχμάλωτοι και 200 τηλεβόλα πέφτουν στα χέρια των Άγγλων… Αυτή είναι μαύρη ημέρα του γερμανικού στρατού…»

 Αλέκος Χατζηκώστας