Ο καρκίνος είναι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα υγείας που παρατηρούνται σήμερα στον πλανήτη. Αποτελεί τη δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου μετά τις καρδιοπάθειες.
Το 2020 στην ΕΕ διαγνώστηκαν με καρκίνο 2,7 εκατομμύρια άτομα και άλλα 1,3 εκατομμύρια έχασαν τη ζωή τους, μεταξύ αυτών και πάνω από 2.000 νέοι, ενώ τα κρούσματα καρκίνου αναμένεται να αυξηθούν κατά 24% έως το 2035, καθιστώντας τον την κύρια αιτία θανάτου στην ΕΕ.
Η εγκληματική διαχείριση της πανδημίας όξυνε το πρόβλημα, αφού η μετατροπή των νοσοκομείων σε «μίας νόσου» εκτίναξε τη non-COVID νοσηρότητα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί πως αν συνεχιστούν οι τρέχουσες τάσεις, θα σημειωθεί στον κόσμο αύξηση 60% στις περιπτώσεις καρκίνου τις επόμενες δύο δεκαετίες. Η μεγαλύτερη αύξηση (περίπου 81%) σε νέες περιπτώσεις θα προκύψει στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, όπου τα ποσοστά επιβίωσης σήμερα είναι τα χαμηλότερα.Η τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Μητρώου Ανισοτήτων του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (OOΣΑ) για τον Καρκίνο (1/2/2023) δείχνει ότι ακόμα και με τα στοιχεία των αστικών επιτελείων, η κατάσταση που βιώνουν οι καρκινοπαθείς στην Ελλάδα είναι τραγική.
Εκτός από τον ακρογωνιαίο λίθο της πρόληψης, η σύγχρονη θεραπεία του καρκίνου απαιτεί τη συνεργασία πολλών ειδικοτήτων. Ανάλογα με τη μορφή και το στάδιο της νόσου μπορεί να απαιτείται χειρουργική επέμβαση, ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία, ορμονοθεραπεία, θεραπεία με βιολογικούς παράγοντες ή συνδυασμοί θεραπειών και ανακουφιστική αγωγή.
Κάποιοι παράγοντες που σχετίζονται με την αυξημένη και πρόωρη θνητότητα, όπως αποτυπώνονται από την έκθεση του ΟΟΣΑ, είναι:
1. Ανθρώπινο δυναμικό σε μονάδες διάγνωσης και θεραπείας: Πέρα από τις 5.500 κενές οργανικές θέσεις γιατρών, τις 25.000 σε νοσηλευτικό, διοικητικό και λοιπό προσωπικό και την απαράδεκτα χαμηλή χρηματοδότηση των δημόσιων νοσοκομείων, που θέτουν σε υπολειτουργία όλα τα τμήματα, το εμπορευματοποιημένο ΕΣΥ που έφτιαξαν όλες οι κυβερνήσεις έχει σημαντικές ελλείψεις σε εξειδικευμένο ογκολογικό προσωπικό, π.χ. παθολόγους, αιματολόγους, χειρουργούς ογκολόγους, ογκολόγους ακτινοβολίας, ογκολογικούς νοσηλευτές και τεχνικό προσωπικό για τη διαχείριση του ογκολογικού εξοπλισμού υψηλής τεχνολογίας. Λείπουν οι ομάδες συνδυασμού δεξιοτήτων που απαιτούνται για μια ασθενοκεντρική προσέγγιση, όπως οι κοινωνικοί λειτουργοί της Ογκολογίας, οι ψυχίατροι, οι ψυχολόγοι και οι διαιτολόγοι.
2. Παρωχημένες υποδομές: Οι υλικοτεχνικές βάσεις (ιατροτεχνολογικός εξοπλισμός) για την εκτέλεση του προληπτικού - διαγνωστικού - θεραπευτικού αντικαρκινικού μηχανισμού στο εμπορευματοποιημένο ΕΣΥ είναι ξεπερασμένες ή σε έλλειψη. Δηλαδή ενδοσκόπια, laser, πυρηνικοί τομογράφοι, μαγνητικοί τομογράφοι, αξονικοί τομογράφοι, υπερηχογράφοι κ.λπ. απαραίτητα εργαλεία κατά την κλινική έρευνα, όσο και κατά τις διαδικασίες της διάγνωσης και θεραπείας καρκινοπαθών. Χωρίς αυτόν τον εξοπλισμό, οι διαδικασίες - από την πιο απλή μέχρι και την πιο σύνθετη - είναι αδύνατες. Σε αυτό προστίθεται ο απαρχαιωμένος εξοπλισμός παθολογοανατομικών εργαστηρίων, που είναι επιβαρυμένα με χημικούς - τοξικούς παράγοντες απειλητικούς για την υγεία παρασκευαστών - τεχνολόγων, και η έλλειψη ΜΕΘ, παρά τα όποια «πανηγύρια» της κυβέρνησης.
3. Κατακερματισμός των υπηρεσιών: Διαίρεση σε πολλά μικρά κομμάτια των υπηρεσιών που υπάρχουν σε τμήματα των διοικητικών υπηρεσιών. Πέρα από τη νοσηλεία των ασθενών, που με τις συνθήκες που επικρατούν στα ογκολογικά νοσοκομεία σε κάποια τμήματα αγγίζει τα όρια της επισφάλειας, υπάρχουν κι άλλες πλευρές. Για παράδειγμα χιλιάδες ταλαιπωρούνται για μία απλή βεβαίωση που μπορεί να τους εξασφαλίσει μία κουτσουρεμένη σύνταξη, αν καταφέρουν και περάσουν το σφαγείο των ΚΕΠΑ.
4. Ανιση κατανομή των πόρων: Αν και οι πόροι δεν είναι άνισα κατανεμημένοι αλλά πετσοκομμένοι από όλες τις κυβερνήσεις, η κατάσταση περιγράφεται γλαφυρά, αν σκεφτεί κανείς ότι η δαπάνη για την περίθαλψη του καρκίνου στην Ελλάδα συγκαταλέγεται στα χαμηλότερα επίπεδα στην Ευρώπη.
5. Ελλειψη στρατηγικών και προγραμμάτων για τον προσυμπτωματικό έλεγχο και την έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου, καθώς και αύξηση των παραγόντων κινδύνου στις πλέον ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Αξίζει να αναφερθεί ότι το υψηλότερο ποσοστό στην Ελλάδα παρατηρείται στην Περιφέρεια Αττικής, με 255 θανάτους ανά 100.000 άτομα (στοιχεία 2019). Είδηση της τελευταίας στιγμής είναι ότι μόλις στις 28/2/23 το υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε ως πρωτοποριακή μέθοδο (!) τη χαμηλής δόσης αξονική τομογραφία θώρακος (low dose CT), με σκοπό την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα σε καπνιστές. Ο τσαρλατανισμός έγκειται στο ότι η συγκεκριμένη εξέταση είναι εδώ και πάνω από μια δεκαετία περασμένη στις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες ως μέτρο πρόληψης, αλλά στην Ελλάδα προβάλλεται ως πρωτοποριακή μέθοδος της ΝΔ!
Με βάση τα διεθνή στάνταρ, για να καλυφθούν οι ανάγκες των καρκινοπαθών σε ακτινοθεραπεία πρέπει να λειτουργούν 6 Ακτινοθεραπευτικά Μηχανήματα - Γραμμικοί Επιταχυντές ανά 1 εκατ. κατοίκους. Στην Ελλάδα λειτουργούν λιγότερα από 3 Ακτινοθεραπευτικά Μηχανήματα ανά εκατομμύριο πληθυσμού στα δημόσια νοσοκομεία και, συμπεριλαμβανομένων και των ιδιωτικών, 3,5 ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Ακτινοθεραπείες κατ' έτος χρειάζονται 35.000 καρκινοπαθείς στη χώρα μας. Με βάση τις δυνατότητες των μηχανημάτων (δημόσιου και ιδιωτικού τομέα), τις ώρες λειτουργίας (μόνο πρωί) και την αδυναμία προσφυγής όλο και περισσότερων ασθενών στον ιδιωτικό τομέα, εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι αποκλείονται τουλάχιστον 13.000 καρκινοπαθείς από τις ακτινοθεραπείες.
Η κατάσταση στη ΜΕΘ είναι τραγική, καθώς αναπτύχθηκαν επιπλέον 5 κρεβάτια στα 6 που προϋπήρχαν, σε ακατάλληλο χώρο, με συνέπεια το στρίμωγμα των ασθενών σε απαράδεκτα κοντινή απόσταση. Ο Χειρουργικός Τομέας του νοσοκομείου εξωθείται σε επιπλέον συρρίκνωση, λόγω της έλλειψης αναισθησιολόγων. Τραγική είναι και η υποστελέχωση στο Φαρμακευτικό Τμήμα του νοσοκομείου. Η δυναμικότητα του Τμήματος μειώνεται στο 50% των οργανικών θέσεων, με αποτέλεσμα να μην είναι εφικτή η κάλυψη των ασθενών όσον αφορά τις φαρμακευτικές τους ανάγκες, ενώ τίθεται και θέμα ασφάλειας των διαδικασιών. Η Νοσηλευτική Υπηρεσία αντιμετωπίζει τεράστιες ελλείψεις προσωπικού, με κενές 146 οργανικές θέσεις. Το Τμήμα των Τραυματιοφορέων στενάζει κάτω από την τραγική έλλειψη προσωπικού, με τους εναπομείναντες 9 συναδέλφους να βρίσκονται στα πρόθυρα της κατάρρευσης.
Στο Ακτινολογικό Τμήμα λειτουργούν 1 αξονικός τομογράφος, 1 μαστογράφος, 3 υπερηχοτομογράφοι, 1 ψηφιακό ακτινολογικό μηχάνημα νέας γενιάς, σύστημα στερεοτακτικής βιοψίας μαστού, PetCT και άλλα νέας γενιάς μηχανήματα, αλλά ο εξοπλισμός αυτός δεν συνοδεύεται και από την ανάλογη αύξηση του προσωπικού ώστε να λειτουργήσει. Αντίθετα, με το πέρασμα των χρόνων επήλθε δραματική μείωσή του. Ενώ πριν 10 χρόνια το τμήμα καλυπτόταν από 14 ιατρούς (χωρίς τότε να υπάρχει το σύνολο του προαναφερθέντος εξοπλισμού), τώρα έχουν απομείνει μόνο 6!
Η εξατομικευμένη θεραπεία σηματοδοτεί και τη νέα εποχή της Ογκολογίας του 21ου αιώνα. Οι βιοδείκτες, οι καρκινικοί δείκτες (μοριακές εξετάσεις που πραγματοποιούνται στον όγκο, με αποτέλεσμα να προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες για την επιλογή της καταλληλότερης θεραπείας του ασθενούς) είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με τη σωστή ογκολογική θεραπεία και το δικαίωμα της καθολικής και δωρεάν πρόσβασης όλων των ασθενών με ιατρικές ενδείξεις σε αυτά. Χωρίς αυτούς τους κρίσιμους δείκτες, οι οποίοι αποτελούν τη βάση της εξατομικευμένης θεραπείας των ασθενών, δεν μπορεί να προχωρήσει η «ιατρική ακριβείας». Ενα παράδειγμα: Το Τμήμα Γενετικής του Νοσοκομείου «Ο Αγιος Σάββας» είναι το μοναδικό Τμήμα στη χώρα στο οποίο εκτελούνται περισσότερες από 30 διαφορετικές εξετάσεις, καθώς και Γενετική Συμβουλευτική για τα κληρονομούμενα καρκινικά σύνδρομα.
Οι ευθύνες όλων των οπαδών της εμπορευματοποιημένης Υγείας είναι βαρύτατες. Με την πολιτική τους εμπορευματοποιείται περαιτέρω το δημόσιο σύστημα Υγείας, συνέχισαν ο ένας μετά τον άλλον την υποχρηματοδότηση, αρνήθηκαν να προχωρήσουν σε προσλήψεις μόνιμου υγειονομικού προσωπικού, επιχειρούν τη συγχώνευση νοσοκομείων, βάζουν από το παράθυρο ιδιώτες στη λειτουργία των δομών και υπηρεσιών και οδηγούν τους ασθενείς στα επιχειρηματικά κοράκια της ιδιωτικής Υγείας. Κάπου και κάπως, σε ένα από τα στάδια που προαναφέρθηκαν, ο ασθενής θα χρειαστεί να χρυσοπληρώσει άμεσα, ενώ η έμμεση πληρωμή με τεράστια συμμετοχή είναι δεδομένη. Τα νοσοκομεία μετατρέπονται μέρα με τη μέρα σε επιχειρήσεις, με ασθενείς - πελάτες και εργαζόμενους με πετσοκομμένα δικαιώματα. Ειδικά στο θέμα των καρκινοπαθών, το «νέο ΕΣΥ» (Εμπορευματοποιημένο Σύστημα Υγείας) σπρώχνει τους καρκινοπαθείς στην ιδιωτική Υγεία. Η πολυπαραγοντικότητα της νόσου του καρκίνου, καθώς και η πρόληψη και προστασία, είναι θέμα της συνολικότερης επιστήμης της Δημόσιας Υγείας το οποίο ξεφεύγει από τους σκοπούς του παρόντος άρθρου. Για παράδειγμα, συγκεκριμένοι τύποι καρκίνου είναι άμεσα συνδεδεμένοι με το εργασιακό περιβάλλον και το επάγγελμα. Ακόμα κι απ' αυτήν τη σκοπιά φωτίζεται ζωντανά η αναγκαιότητα μιας άλλης κοινωνίας, που στο επίκεντρο θα βάζει την προστασία της ζωής και του περιβάλλοντος.
Οπως και να 'χει, το γεγονός ότι στην Ελλάδα υπάρχει σοβαρή απόκλιση μεταξύ των δυνατοτήτων και της καθολικής αξιοποίησής τους στον πληθυσμό οφείλεται ακριβώς στην πολιτική που ακολουθείται και θεωρεί την υγεία εμπόρευμα.
Το ΚΚΕ δίνει κάθε μέρα όλες του τις δυνάμεις στον αγώνα για ενιαίο, καθολικό, αποκλειστικά δημόσιο και δωρεάν σύστημα Υγείας - Πρόνοιας.
Στην περίπτωση του καρκίνου, ιδιαίτερο ρόλο παίζει η οργάνωση του συστήματος σε πρωτοβάθμιο - δευτεροβάθμιο - τριτοβάθμιο επίπεδο και Επείγουσα Ιατρική (ΕΚΑΒ), που είναι αλληλεξαρτώμενα, αλληλοεπιδρούν και η αποτελεσματικότητά τους εξαρτάται από τον βαθμό και την αποτελεσματικότητα της συνεργασίας τους.
Στις πρωτογενείς υπηρεσίες πρόληψης, για τη μείωση ή εξάλειψη των αιτιών που γεννούν την ασθένεια του καρκίνου.
Στις δευτερογενείς υπηρεσίες πρόληψης, για την προσυμπτωματική διάγνωση και έγκαιρη - ταχεία αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας.
Στην τριτογενή υπηρεσία, θεραπευτική δηλαδή παρέμβαση, η οποία αρχίζει μετά την κλινική εκδήλωση της νόσου, παρέχει πολύ εξειδικευμένες - νοσοκομειακού χαρακτήρα - υπηρεσίες Υγείας και παραπέμπονται σε αυτήν περιστατικά που εκτός από εξειδικευμένη νοσοκομειακή αγωγή προσφέρονται και για επιστημονική έρευνα.
Ο αγώνας που δίνουμε για την ενίσχυση των δημόσιων νοσοκομείων, για την απρόσκοπτη πρόσβαση των εργαζομένων σε δωρεάν, υψηλού επιπέδου παροχές Υγείας, βρίσκεται στον αντίποδα της έντασης της εμπορευματοποίησης που προωθούν όλες οι κυβερνήσεις.
Η ενίσχυση του ΚΚΕ και στις εκλογές θα δώσει δύναμη στον λαό και στον αγώνα του για την ίδια την υγεία και τη ζωή του.
Ακτινοθεραπευτής - Ογκολόγος, μέλος του ΔΣ του Σωματείου Εργαζομένων στο Νοσοκομείο «Μεταξά», συνεργάτης του Τμήματος Υγείας - Πρόνοιας της ΚΕ του ΚΚΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Tα σχόλια στο μπλοκ πρέπει να συνοδεύονται από ένα ψευδώνυμο, ενσωματωμένο στην αρχή ή το τέλος του κειμένου