Ράγες οδύνης και ευθύνης

Αυτές τις μέρες, τις κυριολεκτικά εκτροχιασμένες, κυριαρχεί το αααα... του πόνου και της στέρησης. Το άλφα του αχ! και το άλφα το στερητικό. Αυτό που βρίσκεις στην ατέλεια, αλλά και στην αλήθεια. Αυτό που βρίσκεις στην άνοια και στην ανοησία. Στην ακηδεία, που σημαίνει έλλειψη φροντίδας, και στην ακήδευτη νεαρή επιβάτιδα απ' την οποία δεν έμεινε ούτε σταγόνα της ύπαρξής της. Είναι το άλφα του αβάσταχτου πόνου. Και η ασχήμια αυτού της αμορφωσιάς. Αλλά κυρίως το φωνήεν στο αν που τραγικοποιείται, γιατί παραμένει στις τραγωδίες δυστυχώς ανίκανο να γυρίσει τον χρόνο πίσω. Και μένει ο νους ακάθιστος, αφού η ζωή δεν είναι ποτέ από τη φύση της αδιατάρακτη σκυταλοδρομία.

Πάνε δεκαετίες που τα τρενάκια τα θεωρώ το πιο τρυφερό παιχνίδι για παιδιά, κι ας μην είναι τόσο διαδεδομένο όσο η μπάλα, το τόπι, όπου Γης. Και γι' αυτό ευθύνεται μια λαϊκή, ζεστή, ασχημόμορφη σταρ του ελληνικού κινηματογράφου, η Γεωργία Βασιλειάδου. Την ήξερα καλά τόσο ώστε να ξέρω και το μυστικό της απωθημένο. Μεγαλωμένη στη φτώχεια και τις στερήσεις ως παιδί, ζήλευε πάντα τα παιχνίδια τρενάκια. Μόλις έβγαλε λεφτά απ' τη δουλειά της, μεγάλη πια, έκανε μυστικά το όνειρό της πραγματικότητα. Είχε νοικιάσει ή αγοράσει, δεν θυμάμαι, ένα μικρό διαμέρισμα και το γέμισε λόφους, γέφυρες, σταθμούς και πάμπολλες ράγες με φανταχτερά παιχνίδια τρένα κάθε λογής. Ισα που χωρούσε να κάθεται στη μέση και να παίζει. Πατούσε κουμπιά και τα χάζευε, κι όπως έλεγε γλίτωνε και τα χάπια και τον ψυχίατρο. Τη σκέφτομαι αυτές τις μέρες. Θα είχε συντριβεί ως και το παιδί μέσα της.

Αναρωτιέμαι πόσα παιδάκια σήμερα παίζουν τυχόν με τρένα. Στην εποχή των τρανσφόρμερς και των ηλεκτρονικών παιχνιδιών καταδίωξης αυτοκινήτων, όπου ο μάγκας και σήματα παραβιάζει κι αμάξια πετάει έξω από τις πίστες, παίζουν τυχόν την τραγωδία στα Τέμπη, για να ξορκίσουν τον φόβο και τη στεναχώρια που εισπράττουν γύρω τους. Θανατηφόρα παιχνίδια της άγνοιας και της αφέλειας, κάτι σαν «τράκα», αυτή τη φρικτή λέξη του συρμού που εκτροχιάζει τη λέξη σύγκρουση από τις ράγες και της οδύνης και της ευθύνης. Κάπως σαν να λες ατύχημα για τις λαμαρίνες και δυστύχημα όταν αυτές γεμίζουν αίματα.

Κανένας από τους, πλην των οικείων των θυμάτων, προσωρινώς πενθούντες των ημερών όμως, δεν έχει, δεν πρέπει να έχει το δικαίωμα να δει το μοναδικό σταθερής τροχιάς μαζικό μέσο μεταφοράς που είναι το τρένο, ο συρμός, υπέργειο ή υπόγειο, σαν παιχνίδι. Και δη και κακό και πολιτικό παιχνίδι. Αν η λύπη, η φρίκη, η οργή και η ενοχή, που έβγαλε τον κόσμο στους δρόμους για να εκφρασθεί, μείνει εκεί, τότε αργά ή γρήγορα και το επόμενο τρένο θα μπει σε λάθος ράγες και σε πορεία μαζικά καταστροφική.

Πρέπει πολιτικά σκεπτόμενοι και όχι παίζοντες, να μετατραπούμε αμέσως όλοι μας από απλώς συλλυπούμενοι μιας κηδείας σε επιβάτες. Συνειδητοί. Επιβάτες κάθε τρένου εν δυνάμει είμαστε όλοι μας. Ακόμα κι όσοι το έχουμε δει απλώς να περνάει. Συνεπιβάτες μας το σκέφθηκαν, το έφτιαξαν, το οδήγησαν, απ' τα ορυχεία ως το σκάψιμο της γης, κι απ' το κάρβουνο ως τα μικροτσίπ, κι απ' τα κλειδιά ως τους σταθμούς. Το τρένο φτιάχτηκε από ανθρώπους και τις ανάγκες τους και όχι για ένα ραντεβού με την Ιστορία, γραμμένη εναντίον τους. Η συναισθηματική φόρτιση των ημερών πρέπει άμεσα να τροχοδρομηθεί στις ράγες της πολιτικής και ιδεολογικής συναίσθησης του τι σημαίνει δημόσια και τι ιδιωτικά μέσα μαζικής μεταφοράς ανθρώπων κι εμπορευμάτων. Ως επιβάτες πρέπει να μην επιβιβαζόμαστε σε τρένα, που αν γυρίσει ανάποδα το κλειδί μπορεί και να έχουν τελικό προορισμό τα Αουσβιτς του κέρδους...

Της
Λιάνας ΚΑΝΕΛΛΗ