Προβλήματα στο σύστημα επικοινωνίας και την πυρασφάλεια εντόπισαν εμπειρογνώμονες

Σοβαρά κενά και παραλείψεις στις ραδιοεπικοινωνίες και τα αυτόματα συστήματα ασφαλείας, εντόπισε η πενταμελής επιτροπή διερεύνησης του εγκλήματος στα Τέμπη που διορίστηκε από τους συγγενείς των θυμάτων, από τα πρώτα συμπεράσματα που εξήγαγαν και προέκυψαν μετά τις αυτοψίες στο σημείο του δυστυχήματος.

Οι τεχνικοί Σύμβουλοι και πραγματογνώμονες, Φαίδωνας Καραϊωσηφίδης, αεροναυπηγός - Μηχανικός, διερευνητής και Αεροναυπηγών ατυχημάτων, Γιώργος Βλασσόπουλος, υποπτέραρχος, Κώστας Λακαφώσης, πραγματογνώμονας, Μηχανολόγος Αεροναυπηγός Μηχανικός, Βασίλης Παπαδόπουλος, Μηχανολόγος Μηχανικός, πραγματογνώμονα ατυχημάτων και Γιώργος Περιβολιώτης, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, πραγματογνώμονας και σύμβουλος ασφαλείας, ανέφεραν μεταξύ άλλων για ελλείψεις στις επικοινωνίες, που δεν είναι τυποποιημένες, και που υπάρχουν σημεία χωρίς να λειτουργεί ο ασύρματος, αλλά και για την πυρασφάλεια.

Συγκεκριμένα ο Κώστας Λακαφώσης είπε ότι «παρατηρήθηκαν σοβαρές ελλείψεις στο σύστημα ραδιοεπικοινωνίας ανάμεσα σε σταθμαρχεία και συρμούς, οι οποίες θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των μεταφορών: Ρύθμιση κυκλοφορίας με ανεπαρκές σύστημα VHF FM simplex με γνωστά κενά στην κάλυψη. Σύστημα GSMR με καθυστερήσεις στην υπόλοιπη και περιορισμένης καταλληλότητας για ρύθμιση κυκλοφορίας» ενώ ο Γιώργος Βλασσόπουλος, ανέφερε ότι υπάρχουν ενδείξεις για σοβαρά προβλήματα στον οργανισμό του ΟΣΕ και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ αλλά και της «Hellenic Train» με κοινό σημείο την έλλειψη ή μη τήρηση συγκεκριμένων διαδικασιών όπως τη μη τυποποιημένη ασύρματη επικοινωνία μεταξύ σταθμών συρμών, τη μη τυποποιημένη εκπαίδευση στην πραγματική εκπαίδευση των νέων σταθμαρχών, τη μη τυποποιημένη εκτέλεση διαδικασιών κυκλοφορίας συρμών, αλλά και την προβληματική διαδικασία αξιολογήσεων και πιστοποιήσεων. 

«Έχουμε ισχυρές ενδείξεις ότι τα υλικά που υπήρχαν μέσα στο βαγόνι δεν ήταν των προδιαγραφών πυρασφαλείας που έπρεπε. Στο πλαίσιο της δουλειάς μας αυτόν τον ένα μήνα έχουν βρεθεί, ακολουθώντας το αεροπορικό πρότυπο, κάποια ευρήματα είπε ο Φ. Καραϊωσηφίδης ενώ ο Κ. Λακαφώσης είπε ότι η επιτροπή ερευνά πως ξεκίνησε η φωτιά καθώς φαίνεται να εκδηλώνεται κάπου μεταξύ του πρώτου βαγονιού και στο κυλικείο και πως δεν είναι φυσιολογική και αναμενόμενη εικόνα.

Επιπλέον οι εμπειρογνώμονες γνωστοποίησαν πως το chek list των σταθμαρχών ήταν γραμμένο σε ένα σχολικό τετράδιο κολλημένο σε ένα τζάμι. 

Από την πλευρά του ο Γ. Περιβολιώτης είπε πως «δυστυχώς έγινε φανερό στην συγκεκριμένη περίπτωση, όπως διαπιστώσαμε, ότι δεν υπήρχε καμία αυτόματη ασφαλιστική διάταξη ώστε να αποτρέψει το δυστύχημα. Η έλλειψη αυτόματων συστημάτων είναι αυτά που προκάλεσαν το δυστύχημα» και ότι υπάρχουν σειρά από προβλήματα. «Φωτόσημα δεν λειτουργούν, κάποια στιγμή δεν γίνονται οι συντηρήσεις έστω στα χειροκίνητα συστήματα που υπάρχουν. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρονται καθυστερήσεις στην υλοποίηση των έργων για συστήματα ETCS και τηλεδιοίκησης. Παρατηρούνται αδικαιολόγητα μεγάλα χρονικά διαστήματα επισκευής υφιστάμενων συστημάτων ζωτικών για την ασφάλεια της κυκλοφορίας, δηλαδή πίνακας κυκλοφορίας φωτόσημα. Δεν έχει γίνει εκπόνηση μελέτης επικινδυνότητας - ασφαλείας λειτουργίας. Υπάρχουν κενά της σχετικής νομοθεσίας σε ζητήματα πυρασφάλειας και πυροπροστασίας».

Μετά από όλα αυτά, η επιτροπή προχωρά σε συστάσεις ασφαλείας προς τον ΟΣΕ και ειδικότερα την άμεση εγκατάσταση και πλήρης λειτουργία σύγχρονου συστήματος τηλεδιοίκησης και ETCS, τη ριζική αναθεώρηση των διαδικασιών αξιολόγησης - πιστοποίησης για όλες τις ειδικότητες μετά το πέρας της θεωρητικής και πρακτικής εκπαίδευσης OJT, το θεσμό της περιοδικής αξιολόγησης του προσωπικού σε κρίσιμες θέσεις ασφαλείας, την επιμονή της εκπαίδευσης, της αξιολόγησης και της επίβλεψης στην αυστηρή τήρηση κρίσιμων διαδικασιών αλλά και η άμεση ανάπτυξη δικτύου αναμεταδοτών του αναλογικού συστήματος ραδιοτηλεφωνίας κατά μήκος του σιδηροδρομικού δικτύου, παράλληλα με την λειτουργία του GSMR. Αντίστοιχα, προς τις Κανονιστικές - Νομοθετικές Αρχές συστήνει τη δημιουργία κανονισμών πυρασφαλείας και πυροπροστασίας με τακτικούς ελέγχους σε συνεργασία με την Πυροσβεστική, την επανεξέταση των προδιαγραφών πυροπροστασίας και υλικών κατασκευής εσωτερικών επενδύσεων και ηλεκτρομηχανικού εξοπλισμού των συρμών, τη δημιουργία ειδικής υπηρεσίας με δικαιοδοσία άμεσων ελέγχων σε ζητήματα ασφαλείας αλλά και τη θεσμοθέτηση της υποχρέωσης εκπόνησης μελέτης Ανάλυσης Ρίσκου εκ μέρους των εμπλεκομένων φορέων.

Τέλος, οι συστάσεις της επιτροπής προς την «Ηellenic Train» αφορούν την άμεση εκπαίδευση και εφοδιασμό όλων των μηχανοδηγών με φορητές συσκευές GSM-R ως εφεδρικό σύστημα σε περίπτωση δυσλειτουργίας των συστημάτων VHF και GSM-R της μηχανής, την άμεση ενεργοποίηση των εγκατεστημένων τερματικών GSM-R στις μηχανές και η εγκατάσταση τερματικών GSM-R σε όσες μηχανές δεν το διαθέτουν ακόμα, την επανεξέταση και επικαιροποίηση των διαδικασιών ραδιοεπικοινωνίας ανάμεσα στους μηχανοδηγούς και στους προϊσταμένους των συρμών και στους σταθμάρχες καθώς επίσης την προμήθεια και εγκατάσταση του module επέκτασης Cockpit Voice recorder + video στο ήδη εγκατεστημένο καταγραφικό σύστημα της εταιρείας Hasler.

Παράλληλα έκαναν σαφές ότι θα υπάρξουν νέες έρευνες ενώ αναμένονται τα αποτελέσματα των εργαστηριακών ελέγχων αλλά και ότι θα παρακολουθούν στενά την έρευνα του Εφέτη ανακριτή που είναι σε εξέλιξη.

Σημειώνεται πως σύμφωνα με δήλωση του υπουργού Επικρατείας και Μεταφορών, Γ. Γεραπετρίτη, έως το Πάσχα αναμένεται να έχει βγει το πόρισμα για το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη και πως θα πραγματοποιηθεί μια ανεξάρτητη έρευνα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Σιδηροδρόμων, που θα χρειαστεί τουλάχιστον ένα εξάμηνο.