Μ. Καραγάτσης

Γεννήθηκε ο συγγραφέας, Μ. Καραγάτσης, φιλολογικό ψευδώνυμο του Δημήτρη Ροδόπουλουστην Αθήνα στις 23/6/1908, αλλά η οικογένειά του είχε εγκατασταθεί στη Λάρισα.. Το ψευδώνυμο Καραγάτσης προήλθε από το δέντρο πτελέα ή καραγάτσι στο εξοχικό της οικογένειάς του στη Ραψάνη της Θεσσαλίας. Το «Μ.» προήλθε πιθανότατα από το ρώσικο όνομα «Μίτια», με το οποίο τον αποκαλούσαν φίλοι και συμφοιτητές του, εξ αιτίας της μεγάλης του αγάπης για τον Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι.

Αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1930, ενώ είχε εμφανιστεί ως πεζογράφος το 1927 με το διήγημα «Η κυρία Νίτσα». Το πρώτο του μυθιστόρημα ήταν «Ο Συνταγματάρχης Λιάπκιν» που δημοσίευσε το 1933. Ακολούθησαν η «Χίμαιρα» και ο «Γιούγκερμαν» που μαζί με τον «Συνταγματάρχη Λιάπκιν» αποτέλεσαν μια τριλογία υπό τον τίτλο «Εγκλιματισμός κάτω από τον Φοίβο» και θέμα την αποτυχημένη προσπάθεια τριών ξένων να προσαρμοστούν στην Ελλάδα.

Ο Μ. Καραγάτσης ντυμένος ως Λιάπκιν

Ξεχωριστή θέση στην πορεία του κατέχει το «Χαμένο Νησί», ενώ στη συνέχεια ο Καραγάτσης που ήταν ίσως ο περισσότερο ενασχολούμενος με την ιστορία πεζογράφος, επιχείρησε να γράψει μια ευρεία σύνθεση υπό τον τίτλο «Ο κόσμος που πεθαίνει» και η οποία θα περιλάμβανε 10 βιβλία με θέμα την ιστορία μιας οικογένειας από το 1821 ως τη σύγχρονη εποχή. Τελικά έγραψε μόνο τρία «Ο κοτζάμπασης του Καστρόπυργου», «Αίμα χαμένο και κερδισμένο» και τα «Στερνά του Μίχαλου» όπου εκθέτει και τις πολιτικές του απόψεις.

Ενδιαφερόμενος πάντα για την ιστορία, επιχείρησε να γράψει την Ιστορία των Ελλήνων, ωστόσο έγραψε μόνο τον πρώτο τόμο και τη μυθιστορηματική βιογραφία «Βασίλης Λάσκος». Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το έργο «Σέργιος και Βάκχος» με καυστικότατη κριτική και απομυθοποίηση του Βυζαντίου και όχι μόνο.

Προς το τέλος της ζωής του σχεδίαζε μια άλλη ενότητα τεσσάρων βιβλίων, από την οποία ξεκίνησε μόνο το «10» το οποίο δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει.

Ο Μ. Καραγάτσης ήταν «γεννημένος πεζογράφος» και οξυδερκέστατος παρατηρητής της κοινωνίας και των ανθρώπων. Η γραφή του είναι πολύ σκληρή, όμως κάτω από αυτήν, ο προσεκτικός αναγνώστης θα ανακαλύψει μια αγάπη και κατάφαση για τη ζωή παρά το σπαραγμό και κυρίως τη συνείδηση της τελικής συντριβής. Ο Καραγάτσης είναι από τους συγγραφείς που ακόμα κι αν διαφωνεί κανείς μαζί τους αξίζει να διαβαστούν.

«Εφυγε» στις 14 Σεπτεμβρίου 1960, ενώ η τελευταία αράδα του ανολοκλήρωτου «10» ήταν «ας γελάσω».