Για πολλοστή φορά ο πρόεδρος της ΝΔ Κυρ. Μητσοτάκης, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ανέδειξε την πρόθεσή του σχετικά με την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος, η οποία φυσικά θα γίνει στην επόμενη Βουλή, και όπως χαρακτηριστικά ανέφερε «πρέπει να καταργηθεί το αδιανόητο μονοπώλιο του κράτους στην Εκπαίδευση». Η «διαφορά» σε σχέση με την ίδρυση ιδιωτικών - μη κρατικών πανεπιστημίων από πλευράς τόσο του ΣΥΡΙΖΑ όσο και του ΠΑΣΟΚ (με τα οποία συμφωνούν), σύμφωνα με τις τοποθετήσεις τους, είναι στο κατά πόσο μπορεί να εξασφαλιστεί υψηλό ακαδημαϊκό επίπεδο σε αυτά.
Ο μεν Αλ. Τσίπρας είχε πει (15/5/2023, στην εκπομπή «Πρωταγωνιστές» του Στ. Θεοδωράκη) πως συμφωνεί με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια «αν υπήρχε η δυνατότητα εδώ να έχεις - ας πούμε - ξέχωρα από το κράτος πανεπιστήμια τύπου Χάρβαρντ, εγώ είμαι έτοιμος να το συζητήσω. Αλλά αυτή τη στιγμή δεν έχουμε αυτό. Εχουμε ΙΕΚ Φούφουτος», ενώ ο Ν. Ανδρουλάκης σε συνέντευξή του (18/6/2023, «Καθημερινή») ανέφερε πως δεν θέλει «διώροφα στην Κάνιγγος που θα εμπορεύονται πτυχία», θα επιδίωκε όμως ιδιωτικά πανεπιστήμια «όπως τα μεγάλα πανεπιστήμια στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, είμαστε θετικοί».
Σχετικά με τα παραπάνω, θα επιχειρήσουμε να δώσουμε απαντήσεις μέσα από την πείρα των ιδιωτικών - μη κρατικών πανεπιστημίων στην Αγγλία, μέσω ενός άρθρου που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στους «New York Times» με τίτλο «"Πέρνα τον": Πώς ένα βρετανικό κερδοσκοπικό κολέγιο έβγαλε εκατομμύρια» («"Pass Him": How a British For-Profit College Made Millions», Emma Bubola, «New York Times»). Το άρθρο αποδεικνύει ότι «φούφουτος», τελικά, είναι η εξασφάλιση πανεπιστημίων υψηλού ακαδημαϊκού επιπέδου με απελευθερωμένο το εμπόριο πτυχίων, αφού αντικειμενικά τα ΑΕΙ με υψηλό ακαδημαϊκό επίπεδο θα συνυπάρχουν με τα κολέγια που περιγράφονται στο άρθρο, αποσπάσματα του οποίου αναδημοσιεύουμε παρακάτω.
Περιγράφεται δηλαδή πώς λειτουργεί η «μπίζνα» των «business schools» (ιδιωτικές σχολές επαγγελματικής κατάρτισης) στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση της Αγγλίας, η οποία περιλαμβάνει όλες τις βαθμίδες της Μεταλυκειακής Εκπαίδευσης. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι μια εικόνα από «το μέλλον που ονειρεύονται» και έχουν ανοιχτά δηλώσει όλα τα κόμματα του συστήματος για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση της χώρας.
«Χρόνια αλλαγών τύπου ελεύθερης αγοράς στη βρετανική Τριτοβάθμια Εκπαίδευση έχουν δημιουργήσει ευκαιρίες για κερδοσκοπικά κολέγια όπως το Oxford Business College. Μέσω αδιαφανών συμφωνιών εταιρικής σχέσης με πανεπιστήμια που χρηματοδοτούνται από το Δημόσιο, τα κολέγια μπορούν να προσφέρουν προπτυχιακούς τίτλους σπουδών και να έχουν πρόσβαση στη φοιτητική βοήθεια της βρετανικής κυβέρνησης. Ορισμένα διαφημίζονται ως τρόποι απόκτησης ενός εύκολου πτυχίου και γρήγορων χρημάτων, με τη μορφή περίπου 16.000 δολαρίων ετησίως σε κρατικά δάνεια για έξοδα διαβίωσης.
"Εγγραφείτε σε ένα πανεπιστήμιο χωρίς κανένα προσόν και λάβετε έως και 18.500 λίρες", γράφει μια διαφήμιση στο Facebook, χωρίς να αναφέρει κολέγιο, μόνο έναν αριθμό τηλεφώνου και το ποσό των χρημάτων, που είναι περίπου 23.000 δολάρια. Δεκάδες παρόμοιες ανώνυμες αναρτήσεις εμφανίζονται σε ομάδες στο Facebook για Ανατολικοευρωπαίους στη Βρετανία».
Αν παρακάμψουμε το επίπεδο των διαφημίσεων, που είναι σίγουρα ενδεικτικό και για το επίπεδο της γνώσης που παίρνουν οι φοιτητές στα «επαγγελματικά κολέγια», έχει σημασία ότι έχει μελετηθεί (σύμφωνα με το άρθρο) σε ποιες κοινωνικές ομάδες απευθύνεται, δηλαδή σε μετανάστες που λόγω αδυναμίας να αντεπεξέλθουν σε υψηλά δίδακτρα, ενδεχομένως και στις μορφωτικές απαιτήσεις των πιο ακριβών πανεπιστήμιων, τους πλασάρουν ως ευκαιρία τη φοίτησή τους σε ένα business school.
Τι περιγράφει το άρθρο ότι συμβαίνει; Το δημόσιο πανεπιστήμιο συνεργάζεται με το ιδιωτικό κολέγιο, δίνοντάς του τη «σφραγίδα». Ετσι, το κράτος μπορεί να δανείζει (φοιτητοδάνεια), οι φοιτητές/-τριες χρεώνονται, το κολέγιο έχει έσοδα από δίδακτρα και σε αντάλλαγμα ...μοιράζει πτυχία.
Οσο το κράτος επιδοτεί έμμεσα τα ιδιωτικά κολέγια,, μέσω των φοιτητοδανείων, για τα δημόσια πανεπιστήμια δεν υπάρχει επαρκής κρατική χρηματοδότηση ώστε να λειτουργήσουν, με αποτέλεσμα να αναζητούν έσοδα με άλλους τρόπους. Ενας από αυτούς περιγράφεται στα παρακάτω αποσπάσματα:
«Οι συνεργασίες μεταξύ πανεπιστημίων με δημόσια χρηματοδότηση και άλλων σχολών, γνωστές ως συμφωνίες franchising, είναι επιτρεπτές εδώ και χρόνια στη Βρετανία. Αλλά μόλις πρόσφατα έχουν γίνει τόσο προσοδοφόρες για τα κολέγια και σανίδα σωτηρίας για τα πανεπιστήμια, λένε οι ειδικοί. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η άμεση κρατική ενίσχυση έχει σχεδόν στερέψει (...).
Τα πανεπιστήμια, ιδιαίτερα εκείνα που δεν μπορούν να προσελκύσουν υψηλότερα αμειβόμενους διεθνείς φοιτητές, αγωνίζονται για έσοδα (...).
Το Oxford Business College έχει τουλάχιστον τρεις συμφωνίες συνεργασίας με διαπιστευμένα, δημόσια χρηματοδοτούμενα πανεπιστήμια. Κάθε νέος φοιτητής που γίνεται δεκτός στο πλαίσιο αυτών των συμφωνιών σημαίνει χρήματα για δίδακτρα τόσο για το κολέγιο όσο και για τον δημόσιο συνεργάτη του.
90.000 προπτυχιακοί φοιτητές πλήρους φοίτησης εγγράφηκαν ως μέρος των συμφωνιών franchising το περασμένο ακαδημαϊκό έτος. Αυτός ο αριθμός έχει σχεδόν τριπλασιαστεί σε τέσσερα χρόνια, σύμφωνα με το Γραφείο Φοιτητών (...).
Το έτος πριν από τη συμφωνία του με το Buckinghamshire New University, το Oxford Business College είχε περίπου 25.000 λίρες στην τράπεζα και το Buckinghamshire παρουσίαζε έλλειμμα, σύμφωνα με τα εταιρικά αρχεία. Το επόμενο έτος, το Oxford Business College είχε στη διάθεσή του πάνω από 1 εκατομμύριο λίρες και το Buckinghamshire είχε πλεόνασμα, χάρη σε μια ευρύτερη στρατηγική ανάπτυξης που περιλάμβανε το franchising, σύμφωνα με τα αρχεία.
Σύμφωνα με αυτό, οι φοιτητές που φοιτούν στο Oxford Business College θα αποφοιτήσουν με πτυχίο από συνεργαζόμενο πανεπιστήμιο».
Το franchising (δικαιόχρηση) δεν είναι καινούργιο στην Ελλάδα, αντίθετα υπάρχουν δεκάδες τίτλοι σπουδών με προπτυχιακά ιδιωτικών ΙΕΚ franchised με αγγλικά γνωστά πανεπιστήμια. Αλλωστε και η κυβέρνηση της ΝΔ και η προηγούμενη του ΣΥΡΙΖΑ ψήφισαν και εφάρμοσαν νόμους, προχωρώντας στην αναγνώρισή τους.
Το πώς λειτουργεί ως μορφή εμπορικής συνεργασίας περιγράφεται αρκετά γλαφυρά στο άρθρο που αναδημοσιεύουμε αποσπάσματά του.
«Ο κύριος Σμιθ, πρώην υπεύθυνος συνεντεύξεων, είπε: "Οι οδηγίες που μου έδωσαν ρητά ήταν ότι όσο περισσότερους φοιτητές παίρνει το κολέγιο τόσο περισσότερη χρηματοδότηση λαμβάνει, επομένως δεν πρέπει να είμαι πολύ αυστηρός". (...)
Η Λίντια Λέι, τριτοετής φοιτήτρια από το Ανατολικό Τιμόρ, είπε: "Τι είδους πανεπιστήμιο είναι αυτό; Αναρωτιόμασταν τι συμβαίνει εδώ μέσα. Το πανεπιστήμιο θέλει απλώς να βγάλει χρήματα;". (...)
Οι ρυθμιστικές αρχές δεν διενεργούν ελέγχους σε συμφωνίες εταιρικής σχέσης και τα ακαδημαϊκά δεδομένα δεν αναλύονται, γεγονός που καθιστά δύσκολο να πούμε την απόδοση των φοιτητών. Το σχολείο, όμως, τα πάει καλά. Το 2022, κέρδισε περίπου 6 εκατ. λίρες και είχε περίπου 15 εκατ. λίρες στην τράπεζα, δείχνουν τα αρχεία».
Στην «απελευθερωμένη» αγορά της Τριτοβάθμιας, όσο «πουλάει» το εμπόρευμα τόσο πιο «άριστο» το βρίσκουν οι κυβερνήσεις και τα κόμματα του συστήματος...
Γι' αυτό είναι κοροϊδία τα όσα λένε για τη δήθεν εξασφάλιση του ακαδημαϊκού επιπέδου των ιδιωτικών - μη κρατικών ΑΕΙ, αφού σε μια πλήρως εμπορευματοποιημένη αγορά θα υπάρχουν «επιλογές» για κάθε τσέπη, δηλαδή θα συνυπάρχουν τα «ΙΕΚ Φούφουτος» και τα διώροφα στην Κάνιγγος για τη λαϊκή οικογένεια με τα ΑΕΙ επιπέδου Οξφόρδης για πιο... βαθιές τσέπες.
Στον βαθμό που προχωρήσουν αυτές οι κατευθύνσεις στη χώρα μας, το σίγουρο είναι ότι θα έχουμε ακόμα μεγαλύτερη κατηγοριοποίηση πτυχίων και αποφοίτων, με νέες κατηγορίες πτυχίων στην «αγορά», αλλά και μεγαλύτερη ενίσχυση των ταξικών εμποδίων σε ό,τι αφορά τη φοίτηση στα πανεπιστήμια. Κι αυτό με τη σειρά του θα έχει αντανάκλαση και προεκτάσεις στην ένταση των ταξικών φραγμών στο σύνολο της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Τα σχέδια για ίδρυση ιδιωτικών - μη κρατικών ΑΕΙ στη χώρα μας υπάρχουν εδώ και χρόνια, αλλά οι κυβερνήσεις δεν έχουν καταφέρει να τα προχωρήσουν, γιατί έχουν βρει εμπόδιο την αποφασιστική παρέμβαση του φοιτητικού κινήματος, συνολικά το λαϊκό κίνημα στη χώρα μας, με το ΚΚΕ πάντα μπροστά, και όχι βέβαια τις «διαφωνίες» για τα «ακαδημαϊκά κριτήρια» που αυτό θα γίνει...
Ετσι, έχει εμποδιστεί η αναθεώρηση του άρθρου 16 στο πρόσφατο παρελθόν, όπως και πολλοί ακόμα αντιεκπαιδευτικοί νόμοι στα ΑΕΙ, ή έχουν μείνει στα χαρτιά, με πιο πρόσφατες κατακτήσεις την αποτροπή της διαγραφής φοιτητών, την «πόρτα» που έφαγε η πανεπιστημιακή αστυνομία, το πάγωμα της κατάργησης της παιδαγωγικής επάρκειας κ.ά.
Το ΚΚΕ θα συνεχίσει να δίνει όλες του τις δυνάμεις, μέσα και έξω από τη Βουλή, ενάντια στις νέες αντιεκπαιδευτικές αλλαγές που έρχονται, στο ενδεχόμενο αναθεώρησης του άρθρου 16. Στο χέρι μας είναι αυτές οι δυνάμεις να είναι όσο το δυνατόν περισσότερες μετά το αποτέλεσμα των εκλογών της 25ης Ιούνη.
Ευτυχίας ΧΑΤΖΗΔΑΚΗ*
*Η Ευ. Χατζηδάκη είναι μέλος του Τμήματος Παιδείας και Ερευνας της ΚΕ του ΚΚΕ
Ε, και που πέθανε;
ΑπάντησηΔιαγραφήΈναν εφιάλτη βγαλμένο από τις πιο αρρωστημένες εργοδοτικές πρακτικές έζησαν εργαζόμενοι σε μεγάλη εταιρεία στη Μαδρίτη, όταν αναγκάστηκαν να συνεχίσουν τη δουλειά τους παρά το γεγονός ότι δίπλα τους πέθανε μια συνάδελφος εν ώρα εργασίας.
Συγκεκριμένα, η 57χρονη εργαζόμενη στην «Konekta» ένιωσε μια ξαφνική αδιαθεσία και λίγο μετά κατέρρευσε από ανακοπή, με τους συναδέλφους της να παθαίνουν σοκ βλέποντάς την να ξεψυχάει μπροστά στα μάτια τους. Όπως καταγγέλλουν, όμως, εκείνη τη στιγμή «έτρεχε» ένα σημαντικό έργο του τηλεφωνικού κέντρου, εξυπηρετώντας πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας, οπότε η σύσταση, παρά τις διαμαρτυρίες, ήταν: «Συνεχίστε να εργάζεστε».
Η εταιρεία, που διαθέτει πάνω από 200 τηλεφωνικά κέντρα σε 24 χώρες, για τουλάχιστον 45 λεπτά δεν επέτρεπε καμία διακοπή στον χώρο δουλειάς. Στον ίδιο χώρο όπου η συνάδελφός τους κειτόταν νεκρή, οι υπόλοιποι εργαζόμενοι σήκωναν αδιάκοπα τα τηλέφωνα, αφού η «εξυπηρέτηση» δεν μπορεί να περιμένει... Ακόμα πιο προκλητική είναι η δικαιολογία της εργοδοσίας, ότι «κανείς κοντά (!) στο πτώμα δεν εξαναγκάστηκε να συνεχίσει να εργάζεται». Ε, μετά από μία ώρα και βάλε ανακοινώθηκε στο προσωπικό ότι «μπορεί να εργαστεί εξ αποστάσεως», να μη βλέπουν δηλαδή την τραγωδία μπροστά στα μάτια τους...
Η εργοδοτική ασυδοσία «στα καλύτερά της», σε μια οικονομία που βρίσκεται σταθερά ψηλά στους δείκτες ανταγωνιστικότητας και με μια σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση στο τιμόνι...
902