Σε αναζήτηση της επαναφοράς του ως αξιόπιστης εναλλακτικής για το σύστημα

Σε τροχιά έντονης κινητικότητας έχει εισέλθει ο χώρος της σοσιαλδημοκρατίας, με τον ΣΥΡΙΖΑ να «σέρνει τον χορό» έπειτα απ' την παραίτηση του Αλ. Τσίπρα, αλλά και το ΠΑΣΟΚ να ακολουθεί μετά την αποχώρηση του Ανδ. Λοβέρδου, που συνοδεύτηκε από σενάρια ακόμα και για ίδρυση νέου φορέα.

Η αναδιάταξη του χώρου, την οποία όλοι προεξοφλούν, σχετίζεται άμεσα με την επιδίωξη αποκατάστασης της σταθερότητας στο αστικό πολιτικό σύστημα. Εκεί εντάσσεται και η συζήτηση για την ανάγκη να υπάρξει μια σθεναρή «αντιπολίτευση», που θα μπορεί να παίζει τον ρόλο της στην κυβερνητική εναλλαγή και να λειτουργεί σαν «αμορτισέρ» για την απορρόφηση κοινωνικών κραδασμών. Στο ίδιο πλαίσιο εκφράζεται προβληματισμός για το αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταφέρει να ανακάμψει ή έχει μπει ανεπίστρεπτα σε τροχιά συρρίκνωσης κι αν το ΠΑΣΟΚ έχει τα φόντα να αναπληρώσει το κενό στον χώρο της σοσιαλδημοκρατίας, προσφέροντας μια αξιόπιστη εναλλακτική στο σύστημα.

Στον ΣΥΡΙΖΑ η συζήτηση για τους όρους με τους οποίους θα εξασφαλιστούν η ανάκαμψή του, η ανάκτηση της δυνατότητας χειραγώγησης του λαού, κύριο προσόν του τα προηγούμενα χρόνια, η εδραίωση της κυριαρχίας του στη σοσιαλδημοκρατία και η επαναφορά του σε κυβερνητική τροχιά, έχει ανοίξει για τα καλά. Η αντιπαράθεση στο εσωτερικό του καλά κρατεί, ανάμεσα σε όσους υποστηρίζουν πως το «ψωμί» βρίσκεται στο «κέντρο» και σε όσους επιμένουν πως η «αριστερή» στροφή βγάζει ταχύτερα στον προορισμό της ενσωμάτωσης της λαϊκής δυσαρέσκειας.

Οι σχετικές αναζητήσεις συνδέονται άμεσα και με την εκλογή προέδρου, που θα σηματοδοτήσει και το ποια άποψη παίρνει προβάδισμα. Στην Πολιτική Γραμματεία της προηγούμενης Κυριακής αποφασίστηκε το χρονοδιάγραμμα των εσωκομματικών διαδικασιών, που περιλαμβάνει την «εκλογή νέου προέδρου από τη βάση» στις αρχές Σεπτέμβρη. Μέσα Νοέμβρη θα πραγματοποιηθεί τακτικό συνέδριο.

Το χρονοδιάγραμμα εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία. Υπήρξαν διαφωνίες με πιο ηχηρές των Χρ. Σπίρτζη και Δ. Τεμπονέρα, που υποστήριξαν από διαφορετική αφετηρία ο καθένας πως με τη διαδικασία αυτή μπαίνει «το κάρο μπροστά απ' το άλογο» και πως θα πρέπει η πολιτική συζήτηση και οι συνεδριακές διαδικασίες να προηγηθούν της εκλογής προέδρου. Η άποψή τους μειοψήφησε, με τους δύο να αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο της παραίτησής τους απ' τα όργανα και της αποχώρησης ακόμα, αν τελικά και η Κεντρική Επιτροπή επικυρώσει αυτήν τη διαδικασία.

Σε ό,τι αφορά τους διεκδικητές της προεδρίας, οι φερόμενοι σαν τέτοιοι κρατούν κλειστά τα χαρτιά τους. Το όνομα της Εφης Αχτσιόγλου κυριαρχεί, στο τραπέζι παραμένουν τα ονόματα των Π. Πολάκη και Ε. Τσακαλώτου, ενώ τις τελευταίες μέρες προστέθηκε και αυτό του Ν. Παππά, μετά τη διαπιστωμένη αδυναμία της προεδρικής πλειοψηφίας να καταλήξει σε κάποια αξιόλογη πρόταση για την προεδρία του κόμματος.

Οι διεργασίες και οι διαβουλεύσεις παράγουν και τη σχετική φασαρία, καθώς όλη τη βδομάδα δηλώσεις επί δηλώσεων επέτειναν το σκηνικό «βαβέλ» για την Κουμουνδούρου. Ο Χρ. Σπίρτζης, σε συνέχεια άλλων τοποθετήσεων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ που μιλάνε για «καλή κυβέρνηση της ΝΔ», κατακεραύνωσε το οικονομικό επιτελείο του κόμματος, δείχνοντας και την Εφη Αχτσιόγλου, ότι «δεν γνώριζε ότι πραγματικά η αγορά έχει πάρει μία μεγάλη ανάσα από αυτά που έδινε η προηγούμενη κυβέρνηση». Με τον Π. Σκουρλέτη να του απαντά ότι εκείνος συμμετείχε στον στενό πυρήνα των στελεχών που έπαιρναν τις αποφάσεις καθημερινά και άρα δεν μπορεί να κατηγορεί άλλους.

Ο Δ. Τεμπονέρας επέλεξε να δημοσιοποιήσει την παρέμβασή του στην ΠΓ, στην οποία έκανε λόγο για «στρατηγική ήττα», για «ιδεολογική, προγραμματική και οργανωτική ανεπάρκεια» του ΣΥΡΙΖΑ, για μια «αριστερή εκδοχή, δίχως αρχή, μέση και τέλος», που «δεν επιδέχεται διόρθωσης ούτε και "ανασυγκρότησης"». Υποστήριξε ακόμα πως ο ΣΥΡΙΖΑ είναι «μακριά από τις διεργασίες που συντελούνται στην ελληνική κοινωνία, τα τελευταία χρόνια» και ότι επέδειξε διαρκή αδυναμία «να συνδεθεί με τις μάζες και να αποκτήσει στοιχειώδη ιδεολογικοπολιτική φυσιογνωμία. Η "από τα πάνω" θεώρηση των πραγμάτων και η προσπάθεια να εμφανιστεί ως πολιτική πρωτοπορία μια μικρή "ελίτ" που λίγη σχέση είχε με τον μαζικό χώρο, στέρησε τη δυνατότητα σύνδεσης κόμματος και κοινωνίας. Η ανυπαρξία στον συνδικαλιστικό χώρο, στη νεολαία, στην αυτοδιοίκηση, είναι εκκωφαντική». Ζήτησε, τέλος, ένα συνέδριο «απολογισμού, ταυτότητας, θέσεων, πολιτικής φυσιογνωμίας και στρατηγικής» και κατέληξε: «Δηλώνω προκαταβολικά παρών σε όλες τις διεργασίες μόνο εφόσον συντελέσουν στη δημιουργία ενός νέου πολιτικού υποκειμένου, που θα συμβαδίζει με τις θέσεις και τις αρχές που σας ανέφερα».

Στον αντίποδα, ο Ν. Παππάς υποστήριξε ότι η επιστροφή στο «ασφαλές λιμάνι της ριζοσπαστικής αριστεράς είναι λάθος».

Η πρώην βουλευτής και μέλος της ΚΕ Γεωργία Γεννιά ξιφούλκησε κατά της ηγεσίας που «ούτε τη νίκη ούτε την ήττα μπορεί να διαχειριστεί» και δήλωσε πως βρίσκεται «λίγο πριν αποχωρήσει». Για ορατό κίνδυνο διάσπασης του ΣΥΡΙΖΑ έκανε λόγο ο Γ. Τσίπρας.