Το Ράιχσταγκ στις φλόγες της ναζιστικής σκευωρίας

Τη νύχτα της 26ης προς 27 Φλεβάρη 1933, οι ναζί προχωρούν στην προβοκάτσια κατά των κομμουνιστών με τον εμπρησμό του γερμανικού κοινοβουλίου (Ράιχσταγκ).

Δυο μέρες αργότερα αναστέλλονται όλα τα άρθρα του Συντάγματος και η εξουσία παραδίδεται απολύτως στον Χίτλερ και τους ναζί. Χιλιάδες κομμουνιστές θα συλληφθούν, θα φυλακισθούν και θα σταλούν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης τους επόμενους μήνες.

Πώς και από ποιους σχεδιάστηκε ο εμπρησμός. Στόχος το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα. Ο Γκέρινγκ σχεδιάζει και καθοδηγεί. Η αποκάλυψη του προβοκάτορα. Η δίκη της Λιψίας

Ο «εμπρησμός του Ράιχσταγκ» θεωρείται από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις των μηχανισμών της αντίδρασης κατά του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος. Στην υπόθεση αυτή επιστρατεύτηκαν από το ναζιστικό κόμμα όλα τα μέσα: H πλαστογραφία, η παραχάραξη, η προβοκάτσια, το έγκλημα. 

Στόχος, η ενοχοποίηση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος για να δικαιολογηθούν οι διώξεις εναντίον του και να προετοιμαστεί το έδαφος για το ξέσπασμα του Β` Παγκοσμίου Πολέμου. Αν ο «εμπρησμός του Ράιχσταγκ» ήταν, από τη μία πλευρά, απόδειξη για το πού μπορεί να φτάσουν οι μηχανισμοί της αντίδρασης, από την άλλη, έγινε αιτία για μια ηθική και πολιτική νίκη του κομμουνιστικού κινήματος. Ο Γκιόργκι Ντιμιτρόφ, ο Ερνστ Τέλμαν και οι άλλοι κομμουνιστές ηγέτες κατέρριψαν τις κατηγορίες μία προς μία και μετατράπηκαν σε κατηγόρους του ναζισμού.

Μετά την κατάληψη της εξουσίας απ' τον Χίτλερ, στις 30 του Γενάρη 1933, τα πράγματα δεν εξελίσσονται έτσι όπως ήλπιζαν οι αντιδραστικές δυνάμεις της Γερμανίας, αλλά και οι εκπρόσωποι των αμερικανοαγγλικών τραστ. Παρά το αχαλίνωτο, άγριο, κυνηγητό κατά των κομμουνιστών και τους επαναστατών σοσιαλδημοκρατών, κατά των δημοκρατών και των χριστιανοδημοκρατών, παρά την απαγόρευση του επαναστατικού εργατικού Τύπου, το Κομμουνιστικό Κόμμα Γερμανίας οργανώνει την εργατική τάξη, για τον αντιφασιστικό μαζικό αγώνα. Οι φασίστες συναντούν πολλές δυσκολίες, στην προσπάθειά τους να διεισδύσουν στο βιομηχανικό προλεταριάτο. Ο χρόνος ως τις καινούριες εκλογές για το γερμανικό Κοινοβούλιο, το Ράιχσταγκ, που ορίστηκαν για τις 5 του Μάρτη, περνά γρήγορα, αλλά η αναγκαία αυτοδυναμία, που επιδίωκε το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα του Χίτλερ, φαίνεται ακόμα να βρίσκεται πολύ μακριά.

Μάρτης του 1933.

Συγκέντρωση του ναζιστικού κόμματος

σε πλατεία του Βερολίνου για την καύση βιβλίων

«Δυνατό χτύπημα»

Οι χιτλεροφασίστες είναι αποφασισμένοι να αλλάξουν την κατάσταση με ένα «δυνατό χτύπημα». Οι καταστάσεις με τα ονόματα των κομμουνιστών και των σοσιαλδημοκρατών που πρέπει να συλληφθούν είναι από καιρό έτοιμες. Μόνο η αφορμή λείπει ακόμα. Ετσι, εξαπολύεται μια πρωτοφανής προβοκάτσια τεράστιας έκτασης. Και να πώς εξελίσσεται:

Ο Γκαίμπελς, υπαρχηγός του Χίτλερ και πρόεδρος του γερμανικού Κοινοβουλίου, του Ράιχσταγκ, γράφει στις 31 του Γενάρη στο ημερολόγιό του: «Σε μια συνομιλία με τον Φίρερ, καθορίζουμε την κατευθυντήρια γραμμή του αγώνα ενάντια στην κόκκινη τρομοκρατία. Προς το παρόν, θέλουμε να αποφύγουμε τα άμεσα αντίποινα, πρέπει να φουντώσει πρώτα η προσπάθεια της μπολσεβίκικης επανάστασης. Μετά, στην κατάλληλη στιγμή, θα δώσουμε το αποφασιστικό χτύπημα».

Αρχίζουν οι «συμπτώσεις»

Στις 24 του Φλεβάρη 1933, η αστυνομία, για πολλοστή φορά, ενεργεί εξονυχιστικές έρευνες στο κτίριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας στο Βερολίνο. Αφού το κτίριο της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος έμεινε επί βδομάδες στην κατοχή της αστυνομίας, ξαφνικά βρέθηκε σ' αυτό «βαριά ενοχοποιητικό» υλικό. Με πελώριους τίτλους, ο ναζιστικός Τύπος μιλάει για «μυστικές οδηγίες», σύμφωνα με τις οποίες πρέπει «να πυρποληθούν κυβερνητικά κτίρια, μουσεία, επαύλεις και εργοστάσια ζωτικής σημασίας».

Στις 26 του Φλεβάρη, «κατά σύμπτωση», έχουμε εμπρησμούς δημοσίων κτιρίων. Ο δράστης, που κατορθώνει πάντοτε «να διαφεύγει χωρίς να αναγνωριστεί», προσπάθησε να βάλει φωτιά στο Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας της βερολινέζικης συνοικίας Καΐλιν, στο Δημαρχείο και στην έπαυλη Μπερλίνερ Σλος.

Το Ράιχσταγκ στις φλόγες

Αφού η «κοινή γνώμη» προθερμάνθηκε με τις πυρκαγιές της 26ης Φλεβάρη, την επομένη, 27 του Φλεβάρη, ώρα 9 μ.μ., εκδηλώνεται πυρκαγιά στο Ράιχσταγκ. «Κατά σύμπτωση» και πάλι, εκείνο το βράδυ ο επιθεωρητής του κτιρίου, μέλος του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος, αφήνει όλους τους υπαλλήλους, που είχαν υπηρεσία, να φύγουν νωρίτερα. Οι δράστες, είναι ολοφάνερο, έπρεπε να μπορούν να εισδύσουν ανενόχλητοι από έναν υπόγειο διάδρομο, που βρισκόταν στο σπίτι του προέδρου της Βουλής Γκέρινγκ, και να μείνουν ασύλληπτοι. Και για τρίτη φορά «κατά σύμπτωση» ακριβώς εκείνη την ημέρα , ο Χίτλερ, ο Γκαίμπελς και ο Γκέρινγκ έμειναν στο Βερολίνο, αν και ο εκλογικός αγώνας βρισκόταν στο αποκορύφωμά του. Δεν πήραν μέρος εκείνη τη βραδιά σε καμιά προεκλογική συγκέντρωση, προφανώς για να μπορούν να δώσουν αμέσως από τον τόπο της πυρκαγιάς το σύνθημα για το κυνηγητό των κομμουνιστών και των σοσιαλδημοκρατών. Ο Χίτλερ, μάλιστα, δεν περίμενε τα αποτελέσματα της ανάκρισης του μισότυφλου Ολλανδού Βαν ντερ Λούμπε, που συνελήφθη στο Ράιχσταγκ, και δηλώνει: «Αυτό είναι ένα σημάδι απ' το θεό. Κανείς δε θα μας εμποδίσει να εξαφανίσουμε τους κομμουνιστές, με σιδερένια γροθιά».

Αρχίζει το κυνηγητό

Την ίδια νύχτα ακόμα, όταν σ' ολόκληρη τη Γερμανία είχαν κιόλας συλληφθεί απ' την αστυνομία και την «Ες-Α», την ασφάλεια, πάνω από 10.000 κομμουνιστές και σοσιαλδημοκράτες, το ραδιόφωνο μεταδίδει ότι ο Βαν ντερ Λούμπε είχε μαζί του ένα βιβλιάριο μέλους του κομμουνιστικού κόμματος. Στις 29 του Φλεβάρη, μάλιστα, η εφημερίδα του Βερολίνου «Λοκάλ - Αντσάιγκερ» ανακοινώνει: «Οι δράστες του Ράιχσταγκ έχουν εκπαιδευτεί στη Ρωσία».

Στις 9 του Μάρτη, σ' ένα εστιατόριο του Βερολίνου, συλλαμβάνονται οι τρεις Βούλγαροι κομμουνιστές Γκεόργκι Ντιμιτρόφ, Βασίλ Τάνεφ και Μπλαγκόι Ποπόφ σαν συνένοχοι.

Η αποκάλυψη του προβοκάτορα

Μόλις λίγες μέρες αργότερα, διαπιστώνεται ότι ο Βαν ντερ Λούμπε είναι ένας πουλημένος στους φασίστες αγύρτης αντικομμουνιστής, που έβαλε φωτιά, μαζί με άνδρες της «Ες-Α», που το 'σκασαν έγκαιρα. Το βιβλιάριό του ως μέλους του κομμουνιστικού κόμματος είχε δήθεν κόκκινο χρώμα. Ομως, το βιβλιάριο του ΚΚΓ είναι μαύρο και του ολλανδικού κόμματος δεν είναι κι αυτό κόκκινο. Ο Λούμπε ήταν, μεν, κάποτε μέλος της κομμουνιστικής νεολαίας στην Ολλανδία, έφυγε, όμως απ' αυτήν στις αρχές Απρίλη του 1931, λόγω διαφωνιών. Στη συνέχεια, ταξίδεψε στη Γερμανία, όπου ανέπτυξε σχέσεις με το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα. Μάλιστα, όπως έγινε γνωστό, διατηρούσε ομοφυλοφιλικές σχέσεις με στελέχη των ναζί. Η οικονομική του εξάρτηση απ' αυτούς είναι ολοφάνερη. Το ότι πήγε τάχα στη Ρωσία, γι' αυτό ούτε και ο ίδιος ξέρει τίποτα.

Ο Γκεόργκι Ντιμιτρόφ

απευθύνεται στο δικαστήριο,

 την τελευταία μέρα της δίκης της Λειψίας.

Η δίκη της Λιψίας

Στη δίκη για τον εμπρησμό του Ράιχσταγκ, το φθινόπωρο του 1933 στη Λιψία, το ψέμα για τους κομμουνιστές εμπρηστές ξεσκεπάζεται ολοκληρωτικά. Ο επιφανής ηγέτης της διεθνούς εργατικής τάξης Γκεόργκι Ντιμιτρόφ αποδείχνει, με απόλυτη ακρίβεια, ότι οι ίδιοι οι εθνικοσοσιαλιστές έβαλαν τη φωτιά στο κτίριο της Βουλής. Από κατηγορούμενος γίνεται κατήγορος. Μετά και από την κινητοποίηση της παγκόσμιας δημοκρατικής κοινής γνώμης, το δικαστήριο υποχρεώνεται να αθωώσει τους κατηγορούμενους κομμουνιστές.

Σε θάνατο καταδικάστηκε, όμως, ο Βαν ντερ Λούμπε, που η εκτέλεσή του έγινε μερικές βδομάδες αργότερα. Την ίδια τύχη είχε και ο αρχηγός της «Ες-Α» Καρλ Ερνστ, που, ολοφάνερα, κάτω από την καθοδήγησή του, εκτελέστηκε η εντολή της ναζιστικής καθοδήγησης. Στις 30 του Ιούνη 1934, από αφορμή το «πραξικόπημα του Ρεμ», δολοφονείται κι αυτός. Οι νεκροί δε μιλούν!

Συνένοχος ο Ερνστ

Τη συνενοχή του αρχηγού της «Ες-Α», Ερνστ, δεν μπορεί να την αμφισβητήσει ούτε ο Γκέρινγκ, κατά την ανάκρισή του στη Νυρεμβέργη, στις 13 του Οκτώβρη 1945:

Ερώτηση: «Θέλουμε να μιλήσουμε ανοιχτά για τον Ερνστ».
Απάντηση: «Αναφορικά με τον Ερνστ, τα θεωρώ όλα δυνατά».
Ερώτηση: «Γιατί συζητήσατε... το όνομα του Ερνστ και την Ες-Α σε συνδυασμό με τον εμπρησμό;».
Απάντηση:«Ο Ερνστ έπαιξε ένα ρόλο σ' αυτόν... Αποτελούσε κινητήρια δύναμη. Για τον Χίτλερ, ήταν κάποτε πολύ σπουδαίος».
Ερώτηση:«Ποιους είχε φίλους ο Ερνστ;».
Απάντηση: «Δεν ξέρω ποιος είχε στενές σχέσεις με τον Ερνστ... Δεν τον χώνευα τον Ερνστ και δε χώνευα και τις κλίσεις του».
Ερώτηση: «Μιλάτε για τις κλίσεις του της ομοφυλοφιλίας;».
Απάντηση: «Μάλιστα...».