Αρχίζει η δίκη του Νίκου Μπελογιάννη

Αρχίζει, 19/10/1951, στο Έκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών η δίκη του Νίκου Μπελογιάννη και των άλλων 93 του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ, κατηγορούμενων με τον Α.Ν. 509/1947. 

Παρά τους σχεδιασμούς και τις επιδιώξεις του αστικού καθεστώτος, στη δίκη, οι όροι αντιστράφηκαν με τους κατηγορουμένους να γίνονται κατήγοροι. Ξεχωριστή στιγμή, η ώρα της απολογίας του Ν. Μπελογιάννη, ο οποίος τόνισε μεταξύ άλλων: «Είμαι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και ακριβώς για την ιδιότητά μου αυτή δικάζομαι, γιατί το κόμμα μου παλεύει και χαράζει το δρόμο της Ειρήνης, της Ανεξαρτησίας και της Ελευθερίας. Στο πρόσωπό μου δικάζεται η πολιτική του ΚΚΕ».

Η απολογία του Μπελογιάννη εξελίχθηκε σε ποταμό, που δεν άφησε τίποτα στο πέρασμά του από την αντικομμουνιστική προπαγάνδα του καθεστώτος. Εντυπωσιακό, μάλιστα, ήταν το σημείο εκείνο της απολογίας, όπου ο Μπελογιάννης συνέτριψε όλο το προπαγανδιστικό οικοδόμημα περί ξενοκίνητου ΚΚΕ. «Θα έλεγα - είπε - ότι "δε μιλάνε για σχοινί στο σπίτι του κρεμασμένου", γιατί ο κόσμος το 'χει τούμπανο τι ρόλο παίζουν οι Αμερικανοί στην Ελλάδα. Και εδώ μέσα αποδείχτηκε ο ρόλος τους, ακόμη και στις ανακρίσεις της Ασφάλειας. Οι κομμουνιστές δεν είναι όργανα των ξένων. Ο κομμουνισμός είναι πανανθρώπινο ιδανικό και παγκόσμιο κίνημα. Ξεκίνησε μια φούχτα τον καιρό του Μαρξ, έφτασε σήμερα τα 800 εκατομμύρια και αύριο θα απλωθεί σε όλον τον κόσμο. Μπορεί ποτέ όργανα των ξένων να δημιουργήσουν ένα τέτοιο μεγαλειώδες κίνημα; Ποιος ξένος πράκτορας δίνει με τέτοια απλοχεριά τη ζωή του, όπως τη δίνουν χιλιάδες κομμουνιστές; Οι θυσίες αυτές μόνο με τις θυσίες των πρώτων χριστιανών μπορεί να συγκριθούν. Αλλά και πάλι υπάρχει μια διαφορά, ότι ενώ οι χριστιανοί δέχονταν το μαρτύριο και το θάνατο, ελπίζοντας να κληρονομήσουν τη βασιλεία των ουρανών, οι κομμουνιστές δίνουν τη ζωή τους μην ελπίζοντας σε τίποτα. Τη δίνουν για ν' ανατείλει στην ανθρωπότητα ένα καλύτερο, ευτυχισμένο αύριο, που αυτοί δε θα το ζήσουν. Ποιο όργανο των ξένων μπορεί να προσφέρει τη ζωή του σ' έναν τέτοιο μεγάλο σκοπό;».

Απολογία κουκουέδων

Η στάση του Μπελογιάννη, της Ελλης Ιωαννίδου, του Τάκη Λαζαρίδη και άλλων κατηγορουμένων στη δεύτερη δίκη ήταν υποδειγματική, όπως και στην πρώτη. Η επιχειρηματολογία τους κατακεραύνωσε και συνέτριψε την κατασκευασμένη κατηγορία.

Παραθέτουμε ένα απόσπασμα από την απολογία του Νίκου Μπελογιάννη:

«... Τον Απρίλη του 1944 στη Λακωνία, τότε που ήταν η περίοδος που οι σύμμαχοι ετοίμαζαν την απόβαση στη Δυτική Ευρώπη, το δεύτερο μέτωπο, για να παραπλανηθούν οι γερμανοί έδωσε εντολή εδώ πέρα το Στρατηγείο της Μ. Ανατολής, έδωσε εντολή στον ΕΛΑΣ να αρχίσει μια έντονη δράση κατά των γερμανών, με σκοπό ακριβώς αυτοί να παραπλανηθούν. Και πραγματικά άρχισε αυτή η δράση. Οι γερμανοί νόμισαν ότι μπορεί κάτι να συμβεί εδώ πέρα και άρχισαν να παίρνουν μέτρα και ειδικότερα στη Νότια Πελοπόννησο πιο πολύ. Εκείνη την περίοδο ακριβώς στη Λακωνία πήρα μια πληροφορία ότι θα περάσει ένας γερμανός Στρατηγός με το επιτελείο του και ένα τμήμα γερμανικό για να επιθεωρήσει τα έργα που γινόντουσαν στη Νότια Πελοπόννησο και με ρώτησαν οι άγγλοι τι θα κάνουμε, θα τους χτυπήσουμε ή όχι; Και η ερώτηση αυτή είχε το νόημά της, γιατί ένα γερμανό Στρατηγό θα τον πληρώναμε πολύ ακριβά. Είχαν προηγηθεί άλλες περιπτώσεις. Στο Κούρνοβο ανατινάχτηκε μια αμαξοστοιχία και εκτελέστηκαν 120 στελέχη του ΚΚΕ που είχαν κάνει και στην Ακροναυπλία. Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν χωρούν δισταγμοί και αδίσταχτα είπα, χτυπήστε τους. Πέρασαν, δεν έχω ακριβώς την εφημερίδα και ξεχνώ το όνομα του Στρατηγού, τον χτύπησαν, σκοτώθηκε ο γερμανός, το επιτελείο του και αρκετοί φαντάροι. Για αντίποινα οι γερμανοί τουφέκισαν 200 στελέχη του Κόμματος στο σκοπευτήριο της Καισαριανής από το Χαϊδάρι. Επίσης την ίδια ακριβώς περίοδο ανακοίνωσαν: "ως αντίποινα διά την δολοφονία δύο γερμανών Αξ/κών διαπραχθείσαν την 25 Απριλίου 1944 ανάνδρως εξ ενέδρας, διέταξα τον τυφεκισμόν 110 κομμουνιστών επί τόπου και την ριζικήν καταστροφήν του χωρίου Κυριάκη. Ο Ανώτατος Αρχηγός των Ταγμάτων Ασφαλείας και της Αστυνομίας Ελλάδος", δηλαδή ο περιβόητος Σιμάνα. Αυτή ήταν η δική μας δράση. Και αυτές τις εκατόμβες προσφέραμε. Ετσι αγαπάμε εμείς την Ελλάδα, με την καρδιά μας και με το αίμα μας».

Στη δίκη δεν παρουσιάστηκαν, οι βουλευτές της ΕΔΑ.

Για το θέμα αυτό ο ραδιοφωνικός σταθμός «Ελεύθερη Ελλάδα» μετέδωσε στις 11 Μάρτη 1952:

«Στις λαϊκές συνοικίες της Αθήνας, του Πειραιά, της Θεσσαλονίκης, του Βόλου κ.α. συζητιέται πολύ το γεγονός ότι η ΕΔΑ και οι βουλευτές της κράτησαν και γύρω από τη δίκη, όπου ουσιαστικά δικαζόταν και η ΕΔΑ, και γύρω από τις κινητοποιήσεις για τη σωτηρία των δικασμένων σε θάνατο λαϊκών αγωνιστών, πολύ περίεργη ανεκτική και χλιαρή στάση. Συζητιέται και το γεγονός ότι στη δίκη δεν παρουσιάστηκαν, (...) ούτε οι βουλευτές της ΕΔΑ, ούτε και ο Σαράφης...».

Υπάρχουν και απόψεις ότι σωστά έπραξαν οι βουλευτές της ΕΔΑ, που δεν πήγαν μάρτυρες υπεράσπισης! 

Διαβάζουμε:

«Ετσι, ορθά (συν)εκτιμήθηκε από τους δημοκρατικούς παράγοντες της ΕΔΑ, αλλά και από τον κομμουνιστικό πυρήνα της, ότι μια δημόσια εμφάνιση βουλευτών της, ως μάρτυρες υπεράσπισης του Νίκου Μπελογιάννη στη δεύτερη δίκη για "κατασκοπεία", θα μπλοκάριζε την κυβέρνηση Πλαστήρα, και θα επιτάχυνε τη διαδικασία του Αν. Ν. 509/1947 για να διαλύσει την ΕΔΑ και να τη θέσει εκτός νόμου (...) Αυτός ήταν ο πολύ σοβαρός λόγος, της μη εμφάνισης της επίσημης κοινοβουλευτικής ΕΔΑ, στη διάρκεια της δεύτερης δίκης του Νίκου Μπελογιάννη».

Την απουσία των βουλευτών της ΕΔΑ είχε στηλιτεύσει και η Ελλη Παππά σε μία από τις επιστολές της στον Νίκο Ζαχαριάδη:

«Η ΕΔΑ το ήξερε (...) Τι υπάρχει πίσω από όλα αυτά;».

Την αντίδραση του ΚΚΕ στην εκτέλεση του Μπελογιάννη, ο οπορτουνιστικός χώρος επί της ουσίας την αποδοκίμασε. Γράφτηκε:

«Πιο έντονη και βίαιη είναι η αντίδραση του ΚΚΕ. Ο ραδιοσταθμός του από το εξωτερικό χαρακτηρίζει τον Πιουριφόι "γκάγκστερ", τους Πλαστήρα και Βενιζέλο "δήμιους", που "παζάρεψαν το κεφάλι του Μπελογιάννη για να μείνει η κυβέρνησή τους" και ανοίγουν τον δρόμο στον Παπάγο. Το ίδιο περιεχόμενο έχουν και οι εκπομπές στα ελληνικά της Μόσχας και άλλων χωρών της Αν. Ευρώπης»!

Τελικά, ποιο ήταν εκείνο που τροφοδότησε με τόση δύναμη τον Μπελογιάννη, που τροφοδότησε με τόση δύναμη εκατομμύρια Μπελογιάννηδες στην Ελλάδα και όπου Γης, ώστε να αντιμετωπίσουν με τόση περιφρόνηση το θάνατο; Ηταν δίχως αμφιβολία το όραμα για μια κοινωνία απαλλαγμένη από την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, μια κοινωνία αληθινής ελευθερίας. Ηταν η πίστη ότι αυτά θα γίνουν πραγματικότητα. Οι νέες γενιές των κομμουνιστών ας κρατήσουν τα λόγια του Μπελογιάννη:

«Αντλείς όμως απέραντες και ανεξάντλητες δυνάμεις από την πίστη σου στο Κόμμα και στη νίκη».

Πέφτει στα χέρια της Ασφάλειας ο Νίκος Μπελογιάννης

Η πρώτη δίκη του Νίκου Μπελογιάννη

Η εκτέλεση του Ν. Μπελογιάννη