Το «εξής ένα» κοινό αντιλαϊκό σχέδιο...

ΣΧΕΔΙΑ «ΠΙΣΣΑΡΙΔΗ» ΚΑΙ ΑΝΤΙ-«ΠΙΣΣΑΡΙΔΗ»

 

Κεντρικό, κοινό άξονα τόσο του «σχεδίου Πισσαρίδη» της ΝΔ όσο και του «αντι-σχεδίου» του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί η «αξιοποίηση» των κονδυλίων του λεγόμενου «Ταμείου Ανάκαμψης» της ΕΕ. Η στήριξη δηλαδή των επιχειρηματικών ομίλων με πακέτα κρατικών ενισχύσεων. Βασικοί στόχοι είναι το άνοιγμα «πράσινων» και «ψηφιακών» πεδίων κερδοφορίας στις επιχειρήσεις ώστε να βρουν κερδοφόρες διεξόδους τα λιμνάζοντα κεφάλαια που αποτελούν την αιτία της καπιταλιστικής κρίσης αλλά και η θωράκιση της ανταγωνιστικότητας των ομίλων της ΕΕ απέναντι στα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα.

Πού λοιπόν βρίσκεται η αντιπαράθεση δύο στρατηγικών στην οποία αναφέρεται ο ΣΥΡΙΖΑ;

Η πρόταση ΣΥΡΙΖΑ για συγκρότηση διακομματικής επιτροπής που από κοινού θα αναλάβει τη διαχείριση των κονδυλίων του Ταμείου μιλάει από μόνη της, ενώ φανερή είναι η προσπάθειά του να παρουσιάσει την ίδια τη συγκρότηση του Ταμείου ως δείγμα τάχα «προοδευτικής στροφής» της ΕΕ, ικανοποίηση του «πάγιου αιτήματος» σοσιαλδημοκρατικών και άλλων δυνάμεων για «αμοιβαιοποίηση χρεών» σε επίπεδο ΕΕ και «πεδίο διεκδίκησης» για τα εργατικά - λαϊκά στρώματα.

Η αντιπαράθεσή τους αφορά το με ποιο «σχέδιο» θα υπηρετηθούν καλύτερα οι στρατηγικές στοχεύσεις του κεφαλαίου, ενώ στο λαό λένε και οι δύο το ίδιο ψέμα. Οτι η βελτίωση της ζωής του περνάει μέσα από την ανάκαμψη του κεφαλαίου.

Ομως, η κρατική παρέμβαση ενίσχυσης των ομίλων δεν έχει απεριόριστες δυνατότητες, αλλά όρια που τα καθορίζουν το πολύ υψηλό κρατικό και ιδιωτικό χρέος και η διαπάλη στο εσωτερικό της Ευρωζώνης για τη διαχείριση των χρεών αυτών, ενώ σε κάθε περίπτωση χρεώνει βαρύ «λογαριασμό» που θα κληθούν να τον πληρώσουν τα λαϊκά στρώματα σε δεύτερο χρόνο.

Γι' αυτό άλλωστε στο πλαίσιο του «Ταμείου Ανάκαμψης» έχουν αποφασιστεί νέοι μηχανισμοί εποπτείας, οι οποίοι θα ελέγχουν την προώθηση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, για να επιτρέπουν την εκταμίευση των κονδυλίων, ενώ οι λαοί θα κληθούν να πληρώσουν με νέες θυσίες και μέτρα και τα «φουσκωμένα» κρατικά χρέη.

Χαμένος ο λαός από τα «πράσινα deal» του κεφαλαίου

Μήπως όμως ο λαός έχει να περιμένει κάτι από τις «κοινές προσπάθειες» της κυβέρνησης της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ και των υπόλοιπων αστικών κομμάτων για το άνοιγμα νέων πεδίων κερδοφορίας στη λεγόμενη «πράσινη» και «ψηφιακή» οικονομία; Κάθε άλλο. Στην ουσία πρόκειται για μια τεραστίων διαστάσεων κρατική παρέμβαση - που εκφράζεται με κάθε λογής «κίνητρα», φοροαπαλλαγές, απευθείας χρηματοδοτήσεις, αναδιαρθρώσεις και προσαρμογές σε μια σειρά από πλευρές του αστικού κράτους, της Δικαιοσύνης κ.ο.κ. - με στόχο τη στήριξη των μεγάλων επενδυτικών σχεδίων που αφορούν τη «μετάβαση» αυτή, όπως και τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών. Ενώ η παρέμβαση αυτή αφορά και την προσπάθεια για ελεγχόμενη απαξίωση του κεφαλαίου, π.χ. με το κλείσιμο των λιγνιτικών σταθμών, την απόσυρση συμβατικών αυτοκινήτων και την αλλαγή των ενεργειακών δικτύων.

Στην άλλη του όψη όμως το «νόμισμα» για τα εργατικά - λαϊκά στρώματα γράφει ενεργειακή φτώχεια και χιλιάδες διακοπές ρεύματος, εκτίναξη των τιμολογίων για τις πανάκριβες ΑΠΕ, χιλιάδες απολύσεις και ελαστικές εργασιακές σχέσεις στους κλάδους αυτούς, νέα βάρη στα λαϊκά νοικοκυριά για την αγορά «πράσινων» αυτοκινήτων, συσκευών, όπως και νέα «πράσινα» χαράτσια κι έμμεσους φόρους στο λαό για να στηρίξει το κράτος τις επενδύσεις των ομίλων. Και βέβαια παραπέρα υπονόμευση παραγωγικών δυνατοτήτων, για τις οποίες δεν ενδιαφέρεται το μεγάλο κεφάλαιο, αφού δεν διασφαλίζουν υψηλή κερδοφορία, όπως δείχνει και το παράδειγμα της «εγκατάλειψης» μιας σειράς από μορφές Ενέργειας που θα μπορούσαν να διασφαλίσουν φτηνή και πλήρη κάλυψη των αντίστοιχων αναγκών του λαού.

Ποια είναι η απάντηση του ΣΥΡΙΖΑ σε αυτά; Η λεγόμενη «δίκαιη» πράσινη μετάβαση. Η υλοποίηση δηλαδή του ίδιου σχεδιασμού και του ίδιου στρατηγικού στόχου, δίνοντας έμφαση σε μορφές και σχήματα που εξασφαλίζουν μια ευρύτερη κοινωνική συνοχή και στήριξη των αναδιαρθρώσεων. Τέτοιες μορφές είναι οι «ενεργειακές κοινότητες», στις οποίες βεβαίως δεν πρωτοτυπεί αφού η ΝΔ έχει ψηφίσει και υλοποιεί ανάλογους νόμους. Τι ζητάει ακόμα; Αυτό που ζητάνε και επιχειρηματικοί όμιλοι που επιδιώκουν να δραστηριοποιηθούν στον τομέα, να υπάρχει κρατικός έλεγχος σε δίκτυα και υποδομές, να εγγυηθεί το κράτος το πιο κοστοβόρο κομμάτι που απαιτεί συντήρηση, ώστε αυτοί να μην επιβαρύνονται και να έχουν μέγιστο κέρδος από τις επενδύσεις τους. Αυτό βέβαια ο ΣΥΡΙΖΑ το εμφανίζει ως «κοινωνική πολιτική».

«Δίκαιη ψηφιακή μετάβαση» και άλλα παραμύθια

Αντίστοιχη είναι και η εικόνα σε ό,τι αφορά τη λεγόμενη «ψηφιακή μετάβαση», όπου η ενίσχυση των ψηφιακών υποδομών και υπηρεσιών δεν στοχεύει γενικώς στη «διάχυση των οφελών της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης στην κοινωνία», όπως αναφέρουν στα προπαγανδιστικά τους κείμενα αλλά στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των μονοπωλίων που είναι σε βάρος εργατικών - λαϊκών αναγκών.

Αυτό αποτυπώνεται σε κάθε πλευρά του «κοινού σχεδίου»:

• Στην επιτάχυνση των διαδικασιών για τον λεγόμενο «ψηφιακό μετασχηματισμό» του αστικού κράτους, ώστε πιο αποτελεσματικά και «ευέλικτα» να εφαρμόζεται η αντιλαϊκή πολιτική, όπως και για το άνοιγμα νέων χρυσοφόρων πεδίων για το κεφάλαιο, π.χ. με την «αξιοποίηση» των δεδομένων του Δημοσίου από τα μονοπώλια.
• Στο στόχο της λεγόμενης «ανάπτυξης των ψηφιακών δεξιοτήτων», κατά τη γνωστή απαίτηση των επιχειρηματικών ομίλων για προσαρμογή του εργατικού δυναμικού στις νέες απαιτήσεις τους.
• Στις κάθε είδους διευκολύνσεις για την ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών σε κλάδους και επιχειρήσεις με κριτήριο όχι τις λαϊκές ανάγκες αλλά τους στόχους του κεφαλαίου, «για την ανάπτυξη νέων προϊόντων, επιχειρηματικών μοντέλων και αγορών». Ακριβώς αυτή η ένταξη στην παραγωγή των νέων δυνατοτήτων υπό το ζυγό του κεφαλαίου σηματοδοτεί αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης, όπως και των απολύσεων και της ανεργίας για τους εργαζόμενους σε μια σειρά από κλάδους.

Αντίστοιχα οι στόχοι για τη μετατροπή «κάθε ελληνικής επιχείρησης σε ψηφιακή επιχείρηση» καμία θετική εξέλιξη δεν σηματοδοτεί για το 85% των ατομικών και πολύ μικρών επιχειρήσεων που αδυνατούν να έχουν καν ηλεκτρονικό κατάστημα. Αντίθετα, το ηλεκτρονικό εμπόριο λειτουργεί αντικειμενικά ως εργαλείο για την επιτάχυνση της συγκέντρωσης και της συγκεντροποίησης του κεφαλαίου, τη μεγάλη μείωση του αριθμού των μικρών επιχειρήσεων και την προλεταριοποίηση αυτοαπασχολούμενων απ' τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις, όσες «ψηφιακές δεξιότητες» κι αν αποκτήσει ο μικρέμπορος.

Μονόδρομος η πολιτική της φθηνότερης εργατικής δύναμης για το κεφάλαιο και τις κυβερνήσεις του

«Εφόσον το σχέδιο ανάπτυξης εφαρμοστεί συστηματικά, θα οδηγήσει σε υψηλότερη ευημερία για τα νοικοκυριά, μέσω της συστηματικής ενίσχυσης της παραγωγικότητας και των αμοιβών της εργασίας», γράφεται στο «σχέδιο Πισσαρίδη», ενώ τις ίδιες αυταπάτες μπορεί να βρει κανένας και στο αντίστοιχο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, που «επιμελώς» βέβαια μιλάει για τον κατώτατο μισθό και όχι για τον μέσο μισθό που πετσοκόφτηκε παραπέρα επί των ημερών του. Αλλά και το «σχέδιο Πισσαρίδη» ευθαρσώς λέει ότι θα μειωθούν οι υψηλόμισθες θέσεις στη μεταποίηση.

Αλλωστε, παρά τις διακηρύξεις ή και τους «ευσεβείς πόθους», η φθηνότερη εργατική δύναμη και η αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης αποτελούν μονόδρομο για το κεφάλαιο και τις κυβερνήσεις του.

Η αλήθεια αυτή αποτυπώνεται και στον κοινό στόχο όλων για αύξηση του μεριδίου του ΑΕΠ που κατευθύνεται σε νέες επενδύσεις, με την κυβέρνηση να ποσοτικοποιεί το στόχο αυτόν μιλώντας για διπλασιασμό τα επόμενα χρόνια από το 12% στο 24% του ΑΕΠ.

Με απλά λόγια, ο στόχος αυτός σημαίνει πως μεγαλύτερο κομμάτι από την «πίτα» που παράγουν οι εργαζόμενοι, θα πηγαίνει ως κέρδη στο κεφάλαιο (αφού οι επενδύσεις είναι τα κεφαλαιοποιημένα κέρδη του) και αντίστοιχα ακόμα μικρότερο «κομμάτι» θα πηγαίνει στους μισθωτούς με τη μορφή μισθών και σε αυτοαπασχολούμενους κι επαγγελματίες ως εισοδήματα.

Ενώ και το άλλο κοινό «αγκωνάρι» των δύο προγραμμάτων, η περιβόητη αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας, στον καπιταλισμό σηματοδοτεί ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων.

Δεν είναι εξάλλου τυχαίο πως είναι στο όνομα της διατήρησης των θέσεων εργασίας, της «προστασίας» της εργασίας κ.τ.λ. που στα προγράμματά τους και στα όσα εφαρμόζουν κυβέρνηση - ΕΕ βρίσκονται δεκάδες μέτρα που αφορούν τη γενίκευση της «ευελιξίας», μεταξύ άλλων και με τη μονιμοποίηση, διά της «θεσμοθέτησης», των λεγόμενων «νέων μορφών» εργασίας, όπως η τηλεργασία, οι μειώσεις μισθών και η κάλυψη μέρους της μισθολογικής και ασφαλιστικής δαπάνης από το κράτος, όπως και η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για την εργοδοσία με την ταυτόχρονη προώθηση του κεφαλαιοποιητικού χαρακτήρα του Ασφαλιστικού, τα προγράμματα ανακύκλωσης της ανεργίας, επανακατάρτισης φτηνού εργατικού δυναμικού για τους επιχειρηματικούς ομίλους κ.τ.λ.

Αυτή λοιπόν η πολιτική της φτηνότερης εργατικής δύναμης, της έντασης της εκμετάλλευσης βρίσκεται αντικειμενικά στον «πυρήνα» και των δύο σχεδίων.

Ο λαός στην αντεπίθεση με τη σημαία των δικών του αναγκών

Τα παραπάνω αποκαλύπτουν πως οι όποιες επιμέρους διαφορές στα «σημεία» ανάμεσα σε ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και τα άλλα αστικά κόμματα κάθε άλλο παρά αναιρούν το γεγονός πως ο λαός βρίσκεται αντιμέτωπος με το «εξής ένα» σχέδιο, αυτό που ορίζουν τα συμφέροντα του κεφαλαίου, οι στόχοι της αστικής τάξης, η προσπάθεια να φορτωθεί μια ακόμα καπιταλιστική κρίση στις πλάτες του.

«Εκδοχές» αυτού του κοινού σχεδίου, και μάλιστα με ελάχιστες διαφορές, αποτελούν το «σχέδιο Πισσαρίδη» και το «σχέδιο αντι-Πισσαρίδη» γιατί αυτό επιβάλλουν τα συμφέροντα του κεφαλαίου.

Γι' αυτό άλλωστε και ο ΣΥΡΙΖΑ δυσκολεύεται να διαφοροποιηθεί στα «αναπτυξιακά προτάγματα» του κεφαλαίου και προσπαθεί να πετάξει την μπάλα «εκτός γηπέδου», διαμορφώνοντας αλλού τις κάλπικες διαχωριστικές γραμμές με την κυβέρνηση.

Γι' αυτό και μένει στον «αέρα» η προσπάθειά του στο πλαίσιο της μεταξύ τους διαπάλης να παρουσιαστεί ως ο «αυθεντικός εκφραστής» των νεοκεϊνσιανών συνταγών διαχείρισης, ως η δύναμη που μπορεί να διαχειριστεί πιο αποτελεσματικά τη μεγαλύτερη κρατική παρέμβαση που τάχα «την πιστεύει περισσότερο» από τη νεοφιλελεύθερη ΝΔ, η οποία επίσης υιοθετεί επεκτατική πολιτική, αφού αυτό επιτάσσουν σήμερα τα συμφέροντα του κεφαλαίου.

Επειδή είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα και επειδή έχει συσσωρευτεί πείρα αυτά τα χρόνια, είναι τουλάχιστον απαράδεκτο δυνάμεις του οπορτουνισμού εν έτει 2020 να αναμασούν τα παραμύθια του 2015. Να ξαναζωντανεύουν δηλαδή οι αυταπάτες για τους «προοδευτικούς» στόχους του σχεδίου του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τους λιπόψυχους εφαρμοστές τους που δεν είναι αποφασισμένοι να τα βάλουν με το «κεφάλαιο και την ΕΕ» - όπως γράφτηκε στο ΠΡΙΝ της περασμένης βδομάδας - καλώντας ουσιαστικά το λαϊκό κίνημα να επιβάλει με «ταξικούς όρους» την υλοποίησή τους!

Ο λαός μας όμως έχει πείρα και πρέπει να την αξιοποιήσει: Κανένα είδος κρατικής παρέμβασης δεν μπορεί να ματαιώσει, να ακυρώσει τις νομοτέλειες της καπιταλιστικής παραγωγής, που πληρώνουν η εργατική τάξη, ο λαός. Τα σχέδια κρατικής ενίσχυσης συγκεκριμένων κλάδων μαζεύουν «νέα καύσιμη ύλη», δημιουργούν τις προϋποθέσεις για τις επόμενες, βαθύτερες καπιταλιστικές κρίσεις, για την παραπέρα όξυνση όλων των αντιθέσεων. Η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, η μεγαλύτερη κρατική παρέμβαση δεν αναιρούν αλλά φορτώνουν ξανά, με διαφορετικό τρόπο, τα βάρη στις πλάτες του λαού.

Οι εργατικές-λαϊκές ανάγκες - με όποιον «οδηγό» - δεν βρίσκονται στο «ίδιο τρένο» με τα συμφέροντα του κεφαλαίου. Μπορούν αντίθετα να ικανοποιηθούν μόνο σε σύγκρουση με το κεφάλαιο, τις κυβερνήσεις και τα κόμματά του, τις ενώσεις του, από την οργανωμένη εργατική - λαϊκή πάλη που θα βάλει στο στόχαστρο τις ίδιες τις αιτίες του προβλήματος, το σάπιο καπιταλιστικό σύστημα. Μόνο η ανατροπή της εξουσίας και της οικονομίας του κεφαλαίου, η νέα κοινωνία, ο σοσιαλισμός - κομμουνισμός, οι νέες κομμουνιστικές σχέσεις παραγωγής, ο κεντρικός σχεδιασμός, ο εργατικός έλεγχος μπορούν να απελευθερώσουν τις πολύ μεγάλες σημερινές δυνατότητες από τα δεσμά του κέρδους, προς όφελος του λαού.

Τ. Γαλ