14 Ιούνη 1947, ξημερώματα Σαββάτου, πεθαίνει από τα οικτρά βασανιστήρια στην Ασφάλεια, ΑΛΥΓΙΣΤΟΣ, ο Στρατής Περγαλίδης, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου Κρήτης.
Στο Ηράκλειο οι πρώτες προσπάθειες για την οργάνωση των εργατών έγιναν στα μέσα της 10ετίας του 1920. Την πρωτοβουλία πήρε η συντακτική επιτροπή της εφημερίδας «Η φωνή του εργάτη». Από τα πρώτα βήματα του συνδικαλιστικού κινήματος το ΚΚΕ βρέθηκε στην πρωτοπορία, πρωτοστάτησε στο στήσιμο Σωματείων και Εργατικών Κέντρων.
Παράλληλα, η αστική τάξη για να χτυπήσει το εργατικό κίνημα έπρεπε πρώτα να χτυπήσει την πρωτοπορία του, το ΚΚΕ. Ετσι, από το 1927 είχε ιδρυθεί στο Ηράκλειο ο «αντικομμουνιστικός σύλλογος.
Τον Ιούνη του 1935 η εργοδοσία αρνείται να συζητήσει με το Σωματείο Σταφιδεργατών, όπως κάθε χρόνο, για την αμοιβή τους. Ετσι, στις 25/7/1934 αποφασίζεται πανεργατική απεργία. Στις 4/8, το σταφιδεργατικό πρόβλημα οξύνθηκε και σημειώθηκαν αιματηρές συγκρούσεις εργατών και ενόπλων της Χωροφυλακής και του Στρατού. Μέχρι να 'ρθουν ενισχύσεις, οι απεργοί γίνονται κύριοι της κατάστασης. Στις συμπλοκές ο Στρατός χρησιμοποίησε και πολυβόλα, δολοφονώντας τρεις εργάτες και τραυματίζοντας 15.
Το επόμενο πρωί έγινε μάχη μιας ώρας με την Αστυνομία και το Στρατό από την πλατεία Αγίου Μηνά μέχρι το «Μεϊντάνι». Αλλοι τρεις εργάτες δολοφονήθηκαν και τραυματίστηκαν δέκα. Μπροστά στην αποφασιστικότητα των εργαζομένων, στις 6/8 ο επιθεωρητής εργατικών διαφορών και οι εκπρόσωποι των Σωματείων συμφώνησαν σε 10 ζητήματα, ένα από τα οποία ήταν η προμήθεια βιβλιαρίων Υγείας σε όλους τους εργάτες. Για τους σταφιδεργάτες οι σταφιδοεξαγωγείς αποδέχτηκαν αυξήσεις 15% για τους εργάτες και τις εργάτριες, ακόμη και για τις υπερωρίες, τη νυχτερινή εργασία, τις Κυριακές και τις γιορτές.
Η Εργατική Πρωτομαγιά του 1936 γιορτάστηκε με κοσμοσυρροή στο κτήμα του Στρατή Περγαλίδη, μάρτυρα της εργατικής τάξης. Η διαδήλωση προχώρησε και διαλύθηκε στο Βαλιδέ Τζαμί τη νύχτα πια.
Απαίτηση για το «Ριζοσπάστη»
Τα γεγονότα της Θεσσαλονίκης το '36 ώθησαν στην πανελλαδική απεργία στις 13 του Μάη. Το τότε Εργατικό Κέντρο Ηρακλείου (ΕΚΗ), μεταξύ άλλων, προβάλλει το αίτημα για ελεύθερη διακίνηση και κυκλοφορία του «Ριζοσπάστη». Το κράτος, βλέποντας τη δύναμη του λαϊκού κινήματος, θορυβήθηκε και το κατέστειλε βίαια. Διασπά και αποδυναμώνει το ΕΚΗ, προχωρώντας στην απόσχιση των συντηρητικών εργατών και στην ίδρυση του Εργατικού Κέντρου Συντηρητικών. Προχωρεί σε αθρόους εκτοπισμούς δημοκρατικών και κομμουνιστών.
Στις 16-6-1936, ιδρύεται ο «Εθνικός και Κοινωνικός Σύνδεσμος Ηρακλείου» για τη «διά παντός νομίμου μέσου προστασία του υπάρχοντος αστικού συστήματος». Ενώ προηγούμενα, στις 13-6-1936, η Ασφάλεια συνέλαβε 5 κομμουνιστές προέδρους Σωματείων και στελέχη του ΕΚΗ και τους εκτόπισε στον Αϊ - Στράτη. Ανάμεσά τους ο Ναπολέων Σουκατζίδης, πρόεδρος του Σωματείου Ιδιωτικών Υπαλλήλων, που δεν ξαναγύρισε ποτέ, αλλά ακολούθησε το δρόμο της θυσίας. Παραδόθηκε ως κρατούμενος της Ακροναυπλίας στους Γερμανούς και εκτελέστηκε στην Καισαριανή μαζί με τους 200 κομμουνιστές...
Από τον Αύγουστο του 1936 η αστική δικτατορία διαλύει συνδικάτα, καταργεί τις λαϊκές ελευθερίες. Η ταξική πάλη συνεχίζεται στα ξερονήσια, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και, με την είσοδο της χώρας στον πόλεμο, στα πεδία της μάχης.
Στο Ηράκλειο με την υποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων το ΚΚΕ δίνει τη γραμμή για νέα καθήκοντα στις νέες συνθήκες. Αναδιοργανώνονται τα Σωματεία και το Εργατικό Κέντρο. Ηδη από τον Οκτώβρη του 1944 ο Στρατής Περγαλίδης, ως πρόεδρος του τότε Εργατικού Κέντρου, σε έκθεσή του αναφέρει ότι στο Ηράκλειο είναι οργανωμένα 32 Σωματεία.
Το 1945 οργανώνεται συγκέντρωση για την Εργατική Πρωτομαγιά στον Αγιο Κωνσταντίνο. Εκτός από τα 46 τότε Σωματεία του Εργατικού Κέντρου συμμετείχε και το ΕΑΜ. Η βία και η τρομοκρατία οργιάζουν. Οι διαβόητες ομάδες των Μπαντουβάδων, εκτός από τους αντάρτες, εκβιάζουν και τρομοκρατούν τους δραστήριους συνδικαλιστές.
Σε αυτό το κλίμα φτάνουμε στον Ιούνη του 1947. Ο κομμουνιστής πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου πιάνεται στις 12 του μήνα μαζί με τον γραμματέα του Εργατικού Κέντρου και βασανίζονται στην Ασφάλεια. Το επόμενο πρωί οργανώνεται συγκέντρωση από τα εργατικά Σωματεία στη Νομαρχία. Τους υποδέχτηκε η Αστυνομία, η οποία ανοίγοντας πυρ σκότωσε επί τόπου τον Χρήστο Χατζηγεωργίου , πρόεδρο του Σωματείου Υποδηματεργατών. Και λίγο παρακάτω, έξω από το Μουσείο, τον Κωνσταντίνο Χατζηγεωργίου.
Τιμή και δόξα στους ηρωικούς νεκρούς της εργατικής τάξης του Ηρακλείου
Συμπληρώθηκαν αυτό το μήνα 72 χρόνια από την άνανδρη και στυγερή δολοφονία τριών ηρώων της εργατικής τάξης του Ηρακλείου Κρήτης. Του Στρατή Περγαλίδη, προέδρου του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου, του Χρήστου Χατζηγεωργίου προέδρου του Σωματείου Τσαγκαράδων και του αδελφού του Κώστα Χατζηγεωργίου.
Ηταν η περίοδος του εμφυλίου πολέμου που προκάλεσαν οι ιμπεριαλιστές και οι ντόπιοι υποτακτικοί τους, για να αναχαιτίσουν και να συντρίψουν το ρωμαλέο δημοκρατικό και λαϊκό κίνημα και ν' ανακόψουν την πορεία προς την κοινωνική πρόοδο και το σοσιαλισμό.
Στην Κρήτη είχε ξεσπάσει, όπως σε ολόκληρη τη χώρα, όργιο τρομοκρατίας και αίματος από το δοσιλογικό και αντιδραστικό κράτος και το παρακράτος, που στην ουσία είχε υπό τον έλεγχό του το ίδιο το κράτος.
Κλίμα τρομοκρατίας
Το 1947 στο Ηράκλειο ξεκινούν απεργίες των εργαζομένων στη βυρσοδεψία, το Μάη πρωτοστατούν οι τσαγκαράδες, ενώ οι εργατικοί αγώνες κορυφώνονται με την απεργία διαρκείας των τυπογράφων και η οποία λήγει στις 9 Ιούνη.
Το ίδιο βράδυ πυροβολείται ένας απεργοσπάστης στην περιοχή Αγίας Τριάδας. Οι αρχές χρεώνουν το γεγονός αυτό στους απεργούς τυπογράφους και η Αστυνομία τότε συλλαμβάνει την απεργιακή επιτροπή, που αργότερα αφήνεται ελεύθερη μετά τη μαρτυρική κατάθεση του ίδιου του τραυματία, ο οποίος απέδωσε το επεισόδιο σε οικογενειακές διαφορές.
Στις 12 Ιούνη 1947 συλλαμβάνονται από την Ασφάλεια Ηρακλείου ο πρόεδρος τους Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου Στρατής Περγαλίδης και ο γενικός γραμματέας Ανδρέας Σταυρουλάκης, στους οποίους και απαγγέλλεται η κατηγορία της ηθικής αυτουργίας στην παρεμπόδιση απεργοσπαστών να δουλέψουν.
Πυρ κατά των εργατών
Στις 13 Ιούνη 1947 οι επιτροπές των σωματείων, που αριθμούσαν περί τα 400 άτομα, αφού συγκεντρώθηκαν στο Μεϊντάνι κατευθύνθηκαν στη Νομαρχία, στην πλατεία των Τριών Καμαρών, για να συναντήσουν το νομάρχη και να εκφράσουν την οργή και την αγανάκτησή τους για τη σύλληψη του εργατικού ηγέτη Στρατή Περγαλίδη και να αξιώσουν δυναμικά την απελευθέρωσή του.
Ο τότε νομάρχης Ηρακλείου, πιστός στις εντολές και την πολιτική του αστυνομικού κράτους, αρνήθηκε να δεχτεί επιτροπή εργατών στο γραφείο του. Η διαταγή προς την Αστυνομία ήταν ρητή. Αν δεν αποχωρήσουν να διαλυθούν βιαίως. Ομως οι συγκεντρωμένοι δε διαλύθηκαν, εμμένοντας στην απόφασή τους να συναντήσουν το νομάρχη. Στις απαιτήσεις και διαμαρτυρίες των εργατών τα όργανα του κράτους απάντησαν με πυρ. Χωρίς καμία προειδοποίηση έριξαν στο "ψαχνό"!
Η συνέχεια ήταν τραγική. Ακολουθούν στιγμές σύγχυσης και πανικού. Πρώτος νεκρός πέφτει ο πρόεδρος των υποδηματεργατών Χρήστος Χατζηγεωργίου,έξω από το ξενοδοχείο "Πέτρα", ενώ συγχρόνως τραυματίζονται 7 εργάτες. Την ίδια ώρα πέφτει επίσης νεκρός έξω από το Μουσείο ο Κώστας Χατζηγεωργίου,αδελφός του Χρήστου. Στη συνέχεια η Αστυνομία εξαπολύει επιχείρηση ομαδικών συλλήψεων εργατών.
Ο αρχές όμως δεν αρκέστηκαν στο αίμα των δολοφονηθέντων και τραυματισθέντων. Ακολούθησαν μαζικές συλλήψεις εργαζομένων. Πολλοί από αυτούς βασανίστηκαν και πέρασαν από το Εκτακτο Στρατοδικείο Ηρακλείου, καταδικάστηκαν με αυστηρές ποινές και κλείστηκαν για πολλά χρόνια στις φυλακές ή στάλθηκαν εξορία.
Πέθανε όρθιος
Στις 14 Ιούνη 1947, ξημερώματα Σαββάτου, πεθαίνει από τα οικτρά βασανιστήρια στην Ασφάλεια ο πρόεδρος του ΕΚ Ηρακλείου, Στρατής Περγαλίδης.
Στις 12.6.1947 συλλαμβάνεται από την Ασφάλεια του Ηρακλείου και βασανίζεται απάνθρωπα για ν' αποκηρύξει τις ιδέες και τους αγώνες του. Ομως αρνήθηκε. Τα φρικτά βασανιστήρια που υποβλήθηκε δεν έκαμψαν το φρόνημά του, δε χαμήλωσε το κεφάλι, δεν αρνήθηκε την εργατική τάξη, τον εαυτό του και τις ιδέες του. Ο Περγαλίδης πέθανε όρθιος στις 14 Ιούνη 1947. Πιστός στο κόμμα του και την υπόθεση της Εργατικής Τάξης. Παραμένει και σήμερα ιερό σύμβολο των αγώνων της εργατικής τάξης από την οποία τιμήθηκε και την οποία τίμησε με την πίστη του, την αφοσίωσή του, τους αγώνες και τη θυσία του.
Ο Στρατής Περγαλίδης γεννήθηκε στην Προύσα της Μικράς Ασίας και ήρθε στην Ελλάδα με την οικογένειά του μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Είχε αποκτήσει τις πικρές εμπειρίες αυτού του πολέμου. Εγινε μέλος της ΟΚΝΕ την περίοδο της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου. Μετά τη Μάχη της Κρήτης διωκόμενος από το Ηράκλειο της Κρήτης, κατέφυγε στο Λασήθι, έγινε μέλος του ΚΚΕ και με την καθοδήγησή του συνεχίζει μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ τους αγώνες του για τους σκοπούς και τα ιδανικά της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης. Το 1945 μετά την απελευθέρωση επιστρέφει στο Ηράκλειο και μπαίνει επικεφαλής της προσπάθειας για την αναδιοργάνωση του συνδικαλιστικού κινήματος Ηρακλείου Κρήτης, εκλέγεται πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου Κρήτης. Εκλέχτηκε αντιπρόσωπος στο 7ο Πανελλαδικό Συνέδριο της ΓΣΕΕ και έγινε μέλος της διοίκησής της.
Στο πρόσωπό του η εργατική τάξη του Ηρακλείου είχε βρει τον άξιο, αφοσιωμένο και πιστό ως θάνατο ηγέτη, γι' αυτό και οι αντιδραστικές δυνάμεις τον βάλανε στο μάτι.
Ο Περγαλίδης και οι αδελφοί Χατζηγεωργίου είναι καθολικά καταξιωμένοι στη συνείδηση της εργατικής τάξης του Ηρακλείου και όλων των εργαζομένων. Το παράδειγμά τους, η πίστη, η αφοσίωση και η γενναιότητά τους, οι θυσίες τους, τα ιδανικά τους, ζουν στους καθημερινούς οικονομικούς, κοινωνικούς πολιτικούς και εθνικούς αγώνες. Είναι ζωντανοί, εμπνέουν και φωτίζουν το δρόμο μας.
Τα κείμενα αντλήθηκαν από τον Ριζοσπάστη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Tα σχόλια στο μπλοκ πρέπει να συνοδεύονται από ένα ψευδώνυμο, ενσωματωμένο στην αρχή ή το τέλος του κειμένου