ΜΑΘΕ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΣΟΥ

Δευτέρα 13 Σεπτεμβρίου 2021

Η αλήθεια για το Μελιγαλά

 


Η μάχη του Μελιγαλά,  13 ως και τις 15 Σεπτέμβρη του 1944

Επί δεκαετίες ακροδεξιές ομάδες, με την ανοχή επίσημων εκπροσώπων της αστικής τάξης, συναθροίζονται στο Μελιγαλά, για να «τιμήσουν» τους «ηρωικούς» όπως λένε νεκρούς, που σφαγιάστηκαν από τους «κομμουνιστοσυμμορίτες»! Φέτος, μάλιστα, επιχειρείται να διοργανωθούν διάφορες εκδηλώσεις με τη συμμετοχή και ξένων νεοφασιστικών οργανώσεων από διάφορες χώρες της ΕΕ, όπου διώκονται οι κομμουνιστές ενώ οι νεοφασίστες δρουν ελεύθερα.

Για τη μάχη του Μελιγαλά έχουν γραφτεί και γράφονται από τους αντιπάλους του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ πάρα πολλά, παραποιώντας τα γεγονότα και την ιστορική αλήθεια. Πρόκειται για μια προσπάθεια συγκάλυψης της εγκληματικής και αντιλαϊκής πολιτικής της αστικής τάξης και σε εκείνα τα χρόνια. Κανενός Ελληνα εργαζόμενου δεν μπορεί να πονάει η καρδιά του για τους ταγματασφαλίτες. Πληρώθηκαν όπως τους άξιζε.

Τα «Τάγματα Ασφαλείας», που είχαν συγκροτηθεί προς το τέλος του 1943 από την κατοχική κυβέρνηση Ι. Ράλλη για την αντιμετώπιση του «κομμουνιστικού κινδύνου» και την «προστασίαν του κοινωνικού καθεστώτος», είχαν συγκεκριμένη αποστολή κατά τη στιγμή της αποχώρησης των Γερμανών, να αποτελέσουν την οπισθοφυλακή και πλαγιοφυλακή τους, ώστε να κρατήσουν τις θέσεις τους και να απασχολήσουν και φθείρουν τον ΕΛΑΣ. Ετσι, όχι μόνο θα στερούσαν τον ΕΛΑΣ από τα ηθικά και υλικά οφέλη που θα αποκόμιζε από το χτύπημα των Γερμανών, αλλά θα του προξενούσαν και απώλειες.

Κυρίως, όμως, τα «Τάγματα Ασφαλείας», όπως προαναφέρθηκε, συγκροτήθηκαν ως ένα ένοπλο χέρι της αστικής τάξης, ενταγμένο στους σχεδιασμούς της για τη μεταπολεμική εξέλιξη της πολιτικής κατάστασης. Γι' αυτό και στη συγκρότηση των «Ταγμάτων Ασφαλείας» συμμετείχαν οι Βενιζελικοί Θ. Πάγκαλος και Στυλ. Γονατάς, καθώς και άλλοι.

Εγραψε σχετικά με τα «Τάγματα Ασφαλείας» ο ιδρυτής τους Ι. Ράλλης: «Κατορθώσαμεν να έχωμεν εις τη διάθεσιν της Κυβερνήσεως Εθνικής Ενότητος, δύναμιν εγγυωμένην πλήρως την ασφάλεια και την τάξιν. Κατορθώσαμεν τέλος να εύρουν οι κ.κ. Παπανδρέου, Κανελλόπουλος, κλπ. ενταύθα αποβιβαζόμενοι, ΕΛΛΑΔΑ». «Ο κίνδυνος του κομμουνισμού είναι εγγύς. Η εξουθένωσις της Ελληνικής Φυλής και ημών αυτών έσεται βέβαια αν δεν ετοιμασθώμεν και αντιδράσωμεν». («Ο Ιωάννης Δ. Ράλλης ομιλεί εκ του τάφου», Αθήναι 1947, σελ. 70 και 92).

Εξάλλου πρέπει να υπογραμμιστεί ότι οι Γερμανοί είχαν εγκαταλείψει την Πελοπόννησο όταν διαδραματίστηκαν τα γεγονότα στο Μελιγαλά.

Η απόφαση της κυβέρνησης της λεγόμενης «Εθνικής Ενότητας», που ενώ κατάγγειλε τα «Τάγματα Ασφαλείας» στην πράξη τα προστάτευε, δεν ήταν παρά μια καταδολίευση του ΕΑΜ. Οι μυστικές οδηγίες των Αγγλων και των παλαιοκομματικών προς τα «Τάγματα Ασφαλείας» ήταν να μην παραδοθούν και να πολεμήσουν τον ΕΛΑΣ. Ο ΕΛΑΣ δεν είχε άλλη διέξοδο από το βίαιο αφοπλισμό και τη διάλυση των «Ταγμάτων Ασφαλείας», τα οποία, όμως, προσπαθούσαν να κρατηθούν ως τον ερχομό των Αγγλων, που όπως αποδείχτηκε αργότερα, θα τα μετατρέπανε σε «συμμαχικό» στρατό.

Επομένως η βίαιη διάλυση των «Ταγμάτων Ασφαλείας», ήταν βέβαιο ότι θα προσέκρουε στις επιδιώξεις των Αγγλων και της κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας». Ο Γ. Παπανδρέου άλλωστε είχε αρχίσει από παλιά (και οι Αγγλοι ιμπεριαλιστές το ίδιο), να κάνει λόγο ευθέως για τρομοκρατία του ΕΑΜ ή της «ΕΑΜικής μειοψηφίας κατά της πλειοψηφίας», και το επισημοποίησε στο Λίβανο.

Στις 8/9/1944, ο ΕΛΑΣ έδωσε τη μάχη για την απελευθέρωση της Καλαμάτας από τους ταγματασφαλίτες. Αιχμαλώτισε το μεγαλύτερο μέρος, ένα τμήμα όμως, με επικεφαλής τον κατοχικό Νομάρχη Μεσσηνίας Περωτή, διέφυγε προς Μελιγαλά. Στο δρόμο προς το χωριό Ασπρόχωμα, οι ταγματασφαλίτες έσφαξαν 30 πολίτες και 4 ΕΛΑΣίτες, οι οποίοι εκτελούσαν τηλεφωνική υπηρεσία σ' αυτό το χωριό.

Η μάχη του Μελιγαλά

 

Οι εκκλήσεις του ΕΛΑΣ να σταματήσουν οι συγκρούσεις δε βρήκαν καμιά ανταπόκριση, εξαιτίας των ραδιουργιών των Αγγλων και της κυβέρνησης του Καΐρου, που πίστευαν ότι μ' αυτά θα μπορέσουν να καταβάλουν τις ισάριθμες σχεδόν δυνάμεις της ΙΙΙ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ και να κρατήσουν υπό τον έλεγχό τους την Πελοπόννησο ως την άφιξη των αγγλικών στρατευμάτων.

Για την τριήμερη σκληρή μάχη που έδωσε ο ΕΛΑΣ στο Μελιγαλά, όπου είχαν συγκεντρωθεί γύρω στους 1.000 ταγματασφαλίτες, παραθέτουμε ένα απόσπασμα από το «Ματωμένο και ένδοξο χρονικό» του γιατρού Στάθη Κανναβού, Επάρχου διοικητικού αντιπροσώπου της ΠΕΕΑ, εκείνη την εποχή. Το χρονικό δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εθνική Αντίσταση» (τεύχος 21, 1979).

«11 Σεπτέμβρη. Στην οχυρωμένη μ' όλα τα μέσα της πολεμικής τέχνης από τους Γερμανούς κωμόπολη του Μελιγαλά, έχουν συγκεντρωθεί να δώσουν την αποφασιστική δολοφονική τους μάχη, οι πιο αιμασταγείς ταγματαλήτες 2 επαρχιών. Οι βάσεις Βελίκας, Καλαμάτας, Μελιγαλά, Διαβολιτσιού, Δώριου, Κοπανακιού. Αποβραδίς, οι ηρωικοί ΕΛΑΣίτες του 8ου και 9ου Συντάγματος, έχουν δέσει γύρω από το άντρο αυτό της εθνοπροδοσίας ασφυκτικό κλοιό. Εφεδροελασίτες και από τις 3 επαρχίες πλαισιώνουν κι εδώ, στις πρώτες γραμμές, τον ΕΛΑΣ, ενεργούν αναγνωρίσεις, δίνουν πληροφορίες. Και τρεις μέρες και τρεις νύχτες, από το χάραμα της 12 Σεπτέμβρη, ο μικρός κάμπος και τριγύρω τα βουνά κρατούν την ανάσα τους στο ασταμάτητο σάλαγο της φονικής σύρραξης. Για τον ΕΛΑΣ, χάρη στις Καζέρτες και στα Λίβανα, κάθε σφαίρα, είναι ακριβότερη κι από το χρυσό. Είσαι υποχρεωμένος χίλιες να σφυρίζουν στ' αυτιά σου και ν' απαντάς με μία. Μονάχα που διαθέτει κανόνι! Είναι μια σκέτη κάννη, ψαρεμένη από το ΕΛΑΝ στ' απομεινάρια κάποιου ναυαγίου. Για να ψευτοσταθεί στον τόπο της, ύστερα από κάθε βολή, φορτώνεται μ' έναν αρμακά πέτρες. Μα κι έτσι, πάλι κλοτσοπηδάει και τα φέρνει όλα γύρω της, άνω - κάτω. Και οι άντρες για σιγουριά έχουν δέσει από τη σκανδάλη της ένα καραβόσκοινο, κι αυτό τραβάνε από καμιά δεκαριά μέτρα μακριά κάθε φορά που θέλουν να πυροβολήσουν!

14 Σεπτέμβρη. Μια εγγλέζικη αποστολή έρχεται καταϊδρωμένη και ζητάει να περάσει στις γραμμές της εθνοπροδοσίας. Θα έπειθε λέει, τους αλήτες να σταματήσουν την αιματοχυσία, να παραδοθούν στον ΕΛΑΣ και να περιμένουν να κριθούν από την Κυβέρνηση. Οταν το παράλλο πρωινό, αιχμάλωτοι πια του ΕΛΑΣ, οι διπλοπουλημένοι αυτοί στους ξένους επιδρομείς "εθνικόφρονες" ρωτήθηκαν γιατί έστω και την τελευταία στιγμή δε δέχτηκαν να σταματήσουν την αιματοχυσία, η απάντησή τους ήταν και πάλι αυτή του αναίσθητου, επαγγελματία προδότη.

- Οι Εγγλέζοι μας πίεσαν να συνεχίσουμε...

Για το Μεσσηνιακό λαό για μια ακόμη τώρα φορά ενισχύονταν οι ανησυχίες του για το αύριο, ενώ οι ταγματαλήτες με τις ευλογίες τώρα γερμανών, εγγλέζων, της κυβέρνησης συνέχιζαν με πιο πολλή λύσσα, και αναισθησία το αιματοκύλισμα του λαού. Ο ΕΛΑΣ έχασε όσα σε καμιά μάχη του με τους Γερμανούς, κάπου 200 διαλεχτά παλικάρια. Οι ταγματαλήτες ως την τελευταία στιγμή, έβγαλαν από το Μπεζεστένι ομήρους τους και τους εκτελούσαν.

15 Σεπτέμβρη. Λίγο μετά το ηλιβάρεμα, οι δολοφόνοι του Μελιγαλά, σηκώνουν από παντού λευκές σημαίες. Πετούν στα φυλάκια τα άτιμα όπλα τους και μπουλούκια - μπουλούκια, τρέχουν να κλειστούν στο Μπεζεστένι. Λίγες στιγμές πριν την παράδοσή τους, στις ανατολικές παρυφές της κωμόπολης είχε φτάσει χωρίς να προλάβει να πάρει μέρος στη μάχη το 11ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ μαζί με το θρυλικό καπετάνιο του Λαϊκού μας στρατού - τον Αρη Βελουχιώτη. Ο πόνος, η οργή και το αίσθημα της πιο άγριας εκδίκησης των χιλιάδων μαυροφορεμένων από τα γύρω χωριά που πλημμύρισαν την κωμόπολη ήταν ολόκληρο βουνό. Και μ' όλα αυτά, ο πατριωτισμός και η ανθρωπιά του εθνικολαϊκού μας κινήματος δεν υστέρησε. Από την πρώτη ημέρα με τη βοήθεια του ΕΛΑΣ διώχτηκαν στα χωριά τους εκατοντάδες ανοργάνωτοι, που περιφέρονταν στην πόλη, λεηλατούσαν και προκαλούσαν ανεύθυνα. Από τις πρώτες στιγμές οι κατά τόπους οργανώσεις ξεκαθάρισαν από το Μπεζεστένι πάνω ίσως κι από χίλιους Γερμανοντυμένους που υποτίθονταν ότι δε βαρύνονταν μ' εγκλήματα και τους έστειλαν στα σπίτια τους. Από την ίδια ημέρα το Λαϊκό Συμβούλιο Αυτοδιοίκησης συνέρχονταν και με εισήγηση του υποφαινόμενου αποφάσιζε την οργάνωση συσσιτίου για τις οικογένειες των ταγματαλητών!

Και μέσα σ' ένα τέτοιο αιμοσταγές περιβάλλον το ανθρώπινο πρόσωπο του Λαϊκού μας αγώνα, εύρισκε και πάλι την αντοχή του να εκδηλωθεί.

16 Σεπτέμβρη. Ενα μετά το άλλο τα 3 Συντάγματα του Λαϊκού Στρατού αποσύρονται από το Μελιγαλά και προχωρούν από την απάνω Τριφυλία, την Ιθώμη, την Εύα, τη Βουφράδα, σ' ένα μέτωπο που πιάνει όλο το μάκρος του Νομού. Ολες οι δυνάμεις θα συγκλίνουν στους Γαργαλιάνους, τη μεγάλη αντάρτισσα πόλη του Μωρηά, με τους 600 αντάρτες της και τους χιλιάδες κυνηγημένους της. Εδώ έχει φωλιάσει ο αρχιδολοφόνος Στούπας και με τις ορδές του συνεχίζει και μετά την αποχώρηση των Γερμανών τις επιδρομές και τη σφαγή στα χωριά της Κάτω Τριφυλίας και της Πυλίας.

Στη σύρραξή του αυτή με τα τελευταία υπολείμματα της εθνοπροδοσίας, ο ΕΛΑΣ πληρώνει και πάλι μ' ακριβές απώλειες. Οι δολοφόνοι του Στούπα, ηττημένοι, σκορπίζονται στις σταφίδες και στην πορεία τους προς την Πύλο αιματοκύλησαν την περιοχή, σκοτώνοντας άνανδρα, κάθε χωριάτη που δούλευε ανύποπτος στα χτήματά του. Ο αρχιπροδότης Στούπας κλείνεται στο Κάστρο της Πύλου να γλιτώσει. Μα κάποτε αποκάνει από την αντιλαϊκή λύσσα του και αυτοκτονεί.

Ετσι, στις 20 Σεπτέμβρη η Μεσσηνία είναι λεύτερη. Ο ηρωικός καπετάνιος του Εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα Αρης Βελουχιώτης προχωρεί σ' όλο το μάκρος, από Πύλο - Μεσσήνη, Αρκαδικά σύνορα, αποχαιρετάει το λαό και με τα 3 Συντάγματα του ΕΛΑΣ τραβάει για το κέντρο του Μωρηά.

Εκεί, στα τέλη του Σεπτέμβρη, έφτανε στην Καλαμάτα και ο αντιπρόσωπος της Κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας» κ. Παναγ. Κανελλόπουλος. Από την πρώτη κι όλας στιγμή φάνηκε ότι μοναδική έγνοια και αγωνία της Κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου ήταν το πώς θα περιμαζέψει, θα διατηρήσει οπλισμένους και θα μεταφέρει στην Αθήνα τους ταγματαλήτες, για τη νέα αιματοχυσία που ετοίμαζε με τους Αγγλους πάτρωνές της. Λαϊκές επιτροπές από όλα τα στρώματα ανεβοκατεβαίνουν κάθε μέρα στο ξενοδοχείο που στάθμευε ο Αντιπρόσωπος της κυβέρνησης, χωρίς να παίρνουν έστω μια αόριστη απάντηση για τα προβλήματα ζωής ή θανάτου, που τους πίεζαν. Κι ήταν πάλι και τότε η πρωτοβουλία και πίεση των λαϊκών οργανώσεων, που έδινε μια άμεση και σωστική λύση σε πολλά αδιέξοδα. Με την υπογραφή του κ. Κανελλόπουλου του Διοικητ. Αντιπροσώπου Επαρχίας Καλαμάτας και του υποφαινόμενου σαν Διοικητικού αντιπροσώπου της Επαρχίας Μεσσήνης, εκδίδονταν για το Νομό και κυκλοφορούσαν ειδικά χαρτονομίσματα, εγγυημένα από το κράτος που θα δημιουργούνταν. Μ' αυτά πληρώθηκαν χιλιάδες υπάλληλοι που ένα δυο μήνες έμειναν απλήρωτοι και νηστικοί. Μ' αυτά άνοιξε και κινήθηκε η αγορά κι ο λαός ένιωσε ξανά ότι μπορεί μόνος του να κουμαντάρει κάθε πλευρά της ζωής του».

«Προσοχή νάρκες»

Η μάχη του Μελιγαλά Δεν τελείωσε με τη νικηφόρα έκβαση που είχε η μάχη για τον ΕΛΑΣ. Δημιουργήθηκε ένα φοβερό κλίμα που μύριζε θανατικό. Ο λαός της περιοχής ζητούσε με κάθε τρόπο να εκδικηθεί, ξεπαστρεύοντας τις εγκληματικές αυτές μορφές των ταγματασφαλιτών που είχαν διαπράξει ανήκουστα κακουργήματα σε βάρος του.

Η κατάληψη της μισητής εχθρικής εστίας από τον ΕΛΑΣ και μετά μάλιστα από τέτοιο φοβερό κόστος σε αίμα, είχε εξαγριώσει τα πράγματα. Κάποιοι αντάρτες είχαν αρχίσει να καίνε σπίτια απ' τα οποία τους χτυπούσαν και χρειάστηκε να επέμβει ο καπετάνιος Φώτης Αποστολόπουλος, για να συγκρατήσει την εκδικητική τους ορμή (1).

Για την εκδικητική μανία του κόσμου, ο Αρίστος Καμαρινός λέει σχετικά: «Είχα την ευθύνη της συγκέντρωσης των αιχμαλώτων στο Μπεζεστένι. Το έργο μας ήταν πολύ δύσκολο. Επρεπε να συγκρατήσουμε ομάδες εξοργισμένων πολιτών, οι οποίοι οπλισμένοι με τσεκούρια ορμούσαν να εκδικηθούν για τα θύματά τους. Για να περιφρουρήσουμε τους αιχμαλώτους, βάλαμε ισχυρή φρουρά στο Μπεζεστένι και γράψαμε με μεγάλα γράμματα: "Προσοχή Νάρκες!"» (2).

«Τους αιχμαλώτους», διηγείται ο Βαγγέλης Μαχαίρας, «σε πρώτη φάση τους μεταφέραμε στις αρχικές μας θέσεις. Συγκεντρώθηκαν εκεί εκατοντάδες αγανακτισμένοι Μεσσήνιοι, που φώναζαν: "Δολοφόνοι, προδότες, σκοτώσατε τους δικούς μας". Και απειλούσαν λιντσαρίσματα. Με το πιστόλι στ' αριστερό μου χέρι (το δεξί το είχα στο γύψο), τους είπα: "Δεν θα επιτρέψω να θιγεί ούτε ένας αιχμάλωτος" και τους εξήγησα: "1. Δεν ξέρουμε ποιοι κάνανε εγκλήματα. Χρειάζεται ανάκριση και 2. Αν θέλατε να εκδικηθείτε ας ερχόσαστε να λάβετε μέρος στη μάχη. Τρεις μέρες κράτησε"». (3)

Συνεχίζει ο Στάθης Κανναβός: «Οπως και στη Μεσσηνία, η ιστορία στην ένδοξη για το λαό εκείνη περίοδο περπάτησε με βήματα βαριά και απαραχάρακτα. Σπιθαμή με σπιθαμή το χώμα της έχει ποτιστεί με το αίμα χιλιάδων αγνών πατριωτών και ηρώων. Στη μνήμη του Κώστα Ξυδέα, του Νικήτα Σούμπλη, του Αντώνη Δημόπουλου, του Γιώργη Ζερμπίνου, της Ελένης Πιερράκου, του Τάκη Μουντζουρέα, του Κώστα Μπασακίδη, του Κώστα Κανελλόπουλου, του Μήτσου Κανελλόπουλου, του Γιάννη Δρυνέα, του Θόδωρου Κορμά, του Τάκη Αλεβιζάτου, του Μήτσου Οικονομόπουλου, του Πούλου Πουλόπουλου, του Τάκη Κουλαμπά, του Νίκου Μητρόπουλου, του Κώστα Σταθόπουλου, του Κλέαρχου Συρράκου, του Χρίστου Αντωνόπουλου, του Κώστα Νέζη, του Αντώνη Νέζη, του Βασίλη Μπράβου, του Νίκου Ανδριανόπουλου, του Παναγιώτη Κατσώλη, του Παναγιώτη Μπάρτζιου, του γιατρού Ματζή, του Μήτσου Κούκλινου, του Θόδωρου Μπουμπού, του Κούτρη, του Παναγιωτακάκη και των άλλων δεκάδων νεκρών κι αθάνατων στελεχών του»(4).

Η μάχη του Μελιγαλά ήταν μια μάχη ταξική μεταξύ των δυνάμεων της λευτεριάς και κοινωνικής προόδου και της πιο μαύρης αντίδρασης.

Συμπεράσματα

Είναι θεμελιακής σημασίας το γενικότερο συμπέρασμα που προκύπτει, τόσο από τα γεγονότα στο Μελιγαλά όσο και από τα ανάλογα σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, που αφορούσαν σε συγκρούσεις του ΕΛΑΣ με τα «Τάγματα Ασφαλείας», με τον ΕΔΕΣ, με την ΕΚΚΑ και άλλες οργανώσεις: Εχθρός όλων των αστικών δυνάμεων (και των Γερμανόφιλων και Αγγλόφιλων) ήταν το λαϊκό κίνημα (ΕΑΜ) και φυσικά το ΚΚΕ, παρά τις οξύτατες αντιθέσεις που υπήρχαν ανάμεσα στις αστικές δυνάμεις, αντιθέσεις που τις έφεραν να μάχονται μεταξύ τους και με τα όπλα.

Ωστόσο, κι ενώ συγκρούονταν μεταξύ τους, ταυτόχρονα συνεργάζονταν για την αντιμετώπιση του ΚΚΕ και του ΕΑΜ.

Το γεγονός εξηγείται: «... η αντίθεση κεφαλαίου - εργασίας περιέχονταν στον αντιφασιστικό χαρακτήρα του πολέμου» (5). Και εκδηλώθηκε με ακόμη πιο ανοιχτό και οξύτατο τρόπο μετά την άνοιξη του 1943, όταν είχε επέλθει η στροφή στον πόλεμο σε βάρος της Γερμανίας και υπέρ της Σοβιετικής Ενωσης. Από τότε ακριβώς αναπροσαρμόστηκε πιο συγκροτημένα η στρατηγική των αστικών δυνάμεων (Εγγλέζων - ντόπιων) κατά του ΕΑΜ (όχι όμως και η στρατηγική του ΕΑΜικού κινήματος), με τις γνωστές εξελίξεις που ακολούθησαν.

Πηγές:

  • Κωνσταντίνος Μπρούσαλης: «Η Πελοπόννησος στο Πρώτο Αντάρτικο 1941-1945», εκδόσεις «Επικαιρότητα», σελ. 469.
  • Γρηγόρη Κριμπά: «Η Εθνική Αντίσταση στη Μεσσηνία και τους γύρω νομούς», σελ. 334.
  • Στο ίδιο, σελ. 333.
  • Περιοδικό «Εθνική Αντίσταση», τεύχος 21, 1979.
  • «Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 60 χρόνια από την Αντιφασιστική Νίκη των λαών», σελ. 12.


Tου
Χρήστου ΤΣΙΝΤΖΙΛΩΝΗ*
*Ο Χρήστος Τσιντζιλώνης είναι μέλος του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ

 

13 σχόλια:

  1. Συμπεράσματα

    Είναι θεμελιακής σημασίας το γενικότερο συμπέρασμα που προκύπτει, τόσο από τα γεγονότα στο Μελιγαλά όσο και από τα ανάλογα σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, που αφορούσαν σε συγκρούσεις του ΕΛΑΣ με τα «Τάγματα Ασφαλείας», με τον ΕΔΕΣ, με την ΕΚΚΑ και άλλες οργανώσεις: Εχθρός όλων των αστικών δυνάμεων (και των Γερμανόφιλων και Αγγλόφιλων) ήταν το λαϊκό κίνημα (ΕΑΜ) και φυσικά το ΚΚΕ, παρά τις οξύτατες αντιθέσεις που υπήρχαν ανάμεσα στις αστικές δυνάμεις, αντιθέσεις που τις έφεραν να μάχονται μεταξύ τους και με τα όπλα.

    Ωστόσο, κι ενώ συγκρούονταν μεταξύ τους, ταυτόχρονα συνεργάζονταν για την αντιμετώπιση του ΚΚΕ και του ΕΑΜ.

    Το γεγονός εξηγείται: «... η αντίθεση κεφαλαίου - εργασίας περιέχονταν στον αντιφασιστικό χαρακτήρα του πολέμου» (5). Και εκδηλώθηκε με ακόμη πιο ανοιχτό και οξύτατο τρόπο μετά την άνοιξη του 1943, όταν είχε επέλθει η στροφή στον πόλεμο σε βάρος της Γερμανίας και υπέρ της Σοβιετικής Ενωσης. Από τότε ακριβώς αναπροσαρμόστηκε πιο συγκροτημένα η στρατηγική των αστικών δυνάμεων (Εγγλέζων - ντόπιων) κατά του ΕΑΜ (όχι όμως και η στρατηγική του ΕΑΜικού κινήματος), με τις γνωστές εξελίξεις που ακολούθησαν....... Δεν μπορούσε να γίνει καμία αναπροσαρμογή γιατί το ΕΑΜ ήταν πολιτικό μέτωπο. Αναπροσαρμογή θα μπορούσε να γίνει αν το ΕΑΜ ήταν Κοινωνική συμμαχία. Η Διαφορά είναι τεράστια. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Με Κ.Δ στα χέρια των Μπολσεβίκων και μετά το 1935 εφαρμόζοντας τον ΕΛΙΓΜΟ των Λαικών Μετώπων με γραμμή ΕΑΜ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΣΟΣΙΑΛΦΑΣΙΣΜΟΣ το κάθε Κ.Κ θα διεκδικούσε την εξουσία την στιγμή της αποχώρησης των Γερμανών απο την χώρα του έτσι και εδώ όλη χώρα θα ήταν Μελιγαλάς αντιμετωπίζοντας ενιαία Τάγματα και οργανώσεις γέφυρα ΕΚΚΑ ΕΔΕΣ με στόχο το τσάκισμα τους για την ανατροπή της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής. ΔΥΣΤΥΧΩΣ.. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. https://www.ergatikosagwnas.gr/arthra/history/2778-i-proti-aeropeirateia-stin-ellada-apo-nearoys-komounistes Οι Χαφιέδες του Μανιαδάκη και καλά τιμούν τους Κομμουνιστές και τους αγώνες τους προσπαθώντας μάταια να κρύψουν τον λυσσασμένο Αντικομουνισμό τους. Το ερώτημα καίριο δεν το απαντάνε με τίποτα. Γιατί το ΕΑΜ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ δεν διεκδίκησε την εξουσία τον ΟΚΤΩΒΡΗ ΤΟΥ 1944 σε επαναστατικές συνθήκες με τον συσχετισμό στα Βαλκάνια συντριπτικό. https://www.rizospastis.gr/story.do?id=11036664 ΤΙΜΗΜΕΝΟ ΚΚΕ. ΑΛΗΤΕΣ ΣΟΣΙΑΛΦΑΣΙΣΤΕΣ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αιχμαλώτισε το μεγαλύτερο μέρος, ένα τμήμα όμως, με επικεφαλής τον κατοχικό Νομάρχη Μεσσηνίας Περωτή, διέφυγε προς Μελιγαλά
    Από που διέφυγε;
    Από τον σιδηροδρομικό σταθμό της Καλαμάτας!
    Που ακούστηκε στρατός να καταλαμβάνει πόλη και να αφήνει τον σταθμό αφρούρητο, όπως επισημαίνει ο Αρ. Καμαρινός.
    Για να μην επαναλαμβάνομαι πιάνοντας χώρο, όποιος ενδιαφέρεται ας δει κι αυτά:
    https://laikhexousia.blogspot.com/2020/10/blog-post_28.html#more
    Η τελευταία παράγραφος πιάνει και το θέμα των αιτίων της «διαφυγής».

    Επίσης:
    Ένα πολύ ενδιαφέρον αφιέρωμα του Teddy (Θοδωρής Αθανασιάδης) σε 8 συνέχειες εδώ.
    Κι ένα σχόλιο δικό μου, όπου θίγω και το ζήτημα της «διαφυγής» των ταγματασφαλητών.

    Η ιστορία του Μελιγαλά πρέπει να ιδωθεί σε συνάρτηση και με τα γεγονότα της Κρήτης και τον ρόλο των εγγλέζων (παράδοση του νησιού το ’41 στους Ναζί αμαχητί, και επίσης προστασία και αποχώρησή τους μετά την λήξη του πολέμου, τον Ιούνιο του ’45). Μαζί και οι Λίβανοι-Καζέρτες, ο ΕΔΕΣ, και ο Δεκέμβρης του ’44.
    Όλα αυτά μαζί ανήκουν σε ένα ενιαίο κεφάλαιο, που επιγράφεται «Παράξενος Πόλεμος», και όπου πρωταγωνίστησαν οι Εγγλέζοι και ο Τσώρτσιλ.
    Η πραγματική Ιστορία παραμένει ακόμη κρυμμένη για τον Λαό. Θυμάμαι, όταν ο μακαρίτης ο Φοίβος ο Τσέκερης μου πρωτοείπε πως «το ’44-45 οι Εγγλέζοι τάχαν κάνει πλακάκια με τους Γερμανούς» το θεώρησα …υπερβολή! Μας έχουν ταϊσει, η «επίσημη Ιστορία», πολύ σανό….

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Να συμπληρώσω την αποχώρηση των Αγγλων απο την Δουνκέρη το 1941 χωρίς να τους ενοχλήσουν οι Γερμανοί που τους είχαν αποκλεισμένους με τους ουρανούς δικούς τους. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
  5. https://gkagkarin.blogspot.com/2021/09/blog-post_3107.html ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Επαναλαμβάνω, γιατί, δυστυχώς, ή αγνοείται ή αποσιωπάται ή δεν είναι ευρύτερα γνωστή, την υπενθύμιση της αποτρόπαιης αποστολής Ντον Στοτ:

    https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A5%CF%80%CF%8C%CE%B8%CE%B5%CF%83%CE%B7_%CE%9D%CF%84%CE%BF%CE%BD_%CE%A3%CF%84%CE%BF%CF%84

    και υπογραμμίζω δυο εξαιρετικής σημασίας σημεία:

    Στις 4 Νοεμβρίου 1943 ο Στοτ πραγματοποίησε σύσκεψη με αρχηγούς οργανώσεων της Αθήνας. Σύνδεσμος του Στοτ με τις άλλες εθνικιστικές οργανώσεις ήταν ο Παναγιώτης Σιφναίος. Μεταξύ άλλων παρευρίσκονταν ο συνταγματάρχης Μιχαήλ Αντωνόπουλος της «Εθνικής Δράσης», ο Ηλίας Διαμέσης του «ΕΔΕΜ» [Εθνικό Δημοκρατικό Ελευθερωτικό Μέτωπο], Γεώργιος Γρίβας της «Χ», Χαράλαμπος Παπαθανασόπουλος του διασπασμένου προδοτικού ΕΔΕΣ Αθηνών, ο αντισυνταγματάρχης Πλευράκης της «ΕΟΚ» [Εθνική Οργάνωση Κρήτης] και οι λοχαγοί Αντώνης Σταθάτος της «Ρ.Α.Ν.» [Ρήλος–Αυλών-Νήσοι] και Μιχάλης Κιουρτσόγλου της «Τρίαινας». Ακόμη παρευρίσκονταν και ο ταγματάρχης Δημήτριος Σειραδάκης της Υπηρεσίας Πληροφοριών του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης της Κατοχικής κυβέρνησης.

    Οι οκτώ οργανώσεις υπέγραψαν συμφωνία που έθετε τις οργανώσεις τους υπό τις διαταγές του Γενικού Στρατηγείου της Μέσης Ανατολής για την εκτέλεση αντιστασιακών πράξεων ενώ παράλληλα γινόταν σαφής αντιεαμικός υπαινιγμός. Η συμφωνία αυτή έγινε, όμως, γνωστή και προκάλεσε την οργή του ΕΑΜ, ενώ η SOE πληροφορήθηκε το γεγονός μέσω του κατασκοπευτικού δικτύου του Απόλλωνα. Αν και οι Βρετανοί στόχευαν στη δημιουργία ενός δυναμικού αντίβαρου στο ΕΑΜ, η παρουσία οργανώσεων που έχουν προφανώς διασυνδέσεις με το δοσίλογο καθεστώς δημιουργούσε ενδοιασμούς.

    Ο Ντον Στοτ στις 13 Νοεμβρίου 1943, απέκτησε μέσω του διορισμένου δημάρχου Αθηναίων Άγγελου Γεωργάτου επαφή με τους Γερμανούς και κατέληξε σε συνομιλίες με τον συνταγματάρχη Λόος, αρχηγό της νοτιοανατολικής Ευρώπης της Μυστικής Στρατιωτικής Αστυνομίας GFP [Geheime Feldpolizei]. Η συνάντηση έγινε στο σπίτι του Δημάρχου Αθηνών και περιφρουρήθηκε από άνδρες του αρχηγού της Αστυνομίας Άγγελου Έβερτ και της «Εθνικής Δράσης». Ο Χίτλερ είχε επιτρέψει να γίνουν ανιχνευτικές επαφές μεταξύ των δυο μερών, αλλά στις διαπραγματεύσεις αναφέρθηκαν και στο ενδεχόμενο απόβασης των συμμάχων στην Ελλάδα, στην εναντίωση στο ΕΑΜ/ΕΛΑΣ και στην ΕΣΣΔ, καθώς και στην σύναψη ειρήνης με πρόταση των αξιωματικών της Μυστικής Αστυνομίας των Γερμανών. Τελικά ο Στοτ δέχτηκε να μεταφέρει τις προτάσεις ειρήνευσης στους Βρετανούς.


    Όλα αυτά ήδη από τον Νοέμβριο του 1943! Επισημαίνω ότι εκτενής αναφορά στην υπόθεση υπάρχει στην «Μεγάλη Πενταετία» του Π. Ρούσου που κυκλοφόρησε από τις «Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις» την δεκαετία 1960 εκτός Ελλάδας και την δεκαετία του 1970 στην Ελλάδα από τις εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή».

    Τελικά, μου φαίνεται πως σανό ταΐζονται και μασάνε μόνο όσοι το θέλουνε…

    Γραμματικός

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. σύντροφε ενώ έχω διάβαση κάμποσα βιβλία για την Ε.Α για αυτόν τον Νεοζηλανδό λοχία δεν έχω διάβαση τίποτα.

      Ευχαριστώ για το σχόλιο θα πάρω το βιβλίο

      ΔΣΕ

      Διαγραφή
  7. [1/4]

    @ ΔΣΕ

    Το βιβλίο «Η Μεγάλη Πενταετία 1940–1945» του Πέτρου Ρούσου είναι προ πολλού εξαντλημένο και δυσεύρετο, αφού οι κληρονόμοι του και κάτοχοι των πνευματικών δικαιωμάτων κατά αξιόπιστες πληροφορίες που διαθέτω εναντιώνονται για άγνωστους λόγους στην επανέκδοση ή ανατύπωση οποιουδήποτε από τα βιβλία του. Στο βιβλιοπωλείο της «Σύγχρονης Εποχής» στην Αθήνα το μάτι μου έχει πάρει κάποια λιγοστά αντίτυπα του δεύτερου τόμου της «Μεγάλης Πενταετίας», αλλά επειδή η εκτενής αναφορά στην υπόθεση Ντον Στοτ περιέχεται στον πρώτο τόμο, ποστάρω παρακάτω σε τέσσερις συνέχειες το σχετικό κεφάλαιο, ώστε να μπορέσεις να το διαβάσεις σε περίπτωση που δεν βρεις να αγοράσεις το βιβλίο. Αραβικοί αριθμοί μεταξύ κάθετων γραμμών (
    | | ) παραπέμπουν στο τέλος των σελίδων του πρωτοτύπου (Πέτρου Ρούσου, Η Μεγάλη Πενταετία 1940–1945, Τόμος Πρώτος, Αθήνα 1976, σελ. 509–512), υπογραμμίσεις του πρωτοτύπου δίνονται με ορθά ημίμαυρα, ενώ οφθαλμοφανή στοιχειοθετικά λάθη του πρωτοτύπου έχουν σιωπηρά διορθωθεί.

    Γραμματικός


    Η ΑΠΑΙΣΙΑ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΝΤΟΝ ΣΤΟΤ

    Τον καιρό που είχαμε τις επιχειρήσεις με τους Γερμανούς στο Βοιωτικό κάμπο και περιπλανιώμασταν στον Ελικώνα, περνώντας πάλι από το Κυριάκι, ακούσαμε για μια φασαρία που έκανε ένας αξιωματικός του βρετανικού στρατού — σύνδεσμος στην εκεί μονάδα του ΕΛΑΣ. Δεν προλάβαμε να δούμε τι έγινε γιατί ο αξιωματικός είχε εξαφανιστεί γρήγορα. Αργότερα σαν μάθαμε το «επεισόδιο Ντον» πήγε ο νους μου σ’ αυτόν μα δεν μπορώ να το βεβαιώσω πως αυτός ήταν ο θορυβοποιός, επειδή δεν μπορώ να επαληθεύσω τις ημερομηνίες. Εκείνο που έγινε γνωστό με βεβαιότητα είναι πως εκείνες τις μέρες πέρασε από το Κυριάκι με κατεύθυνση προς Αθήνα ο Νεοζηλανδός λοχαγός Ντόναλντ Στοτ, ο «Ντον», αυτουργός μιας από τις μεγαλύτερες προδοσίες του βρετανικού ιμπεριαλισμού κατά των λαών και ιδιαίτερα κατά του ελληνικού λαού στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Ο λοχαγός Ντον ήταν μέλος της Βρετανικής (και τώρα «Συμμαχικής») Στρατιωτικής Αποστολής και είχε μαζί με άλλον λοχαγό, τον Αυστραλό Τζεφ, συμμετάσχει με τη βοήθεια του ΕΛΑΣ στην ανατίναξη της γέφυρας του Ασωπού. Τώρα χρησιμοποιώντας το κανάλι του ΕΛΑΣ, τάχα πως πήγαινε για σαμποτάζ, κατέβηκε στις 7–8 του Οχτώβρη 1943 στην πρωτεύουσα και μπήκε εκεί ντυμένος τη νεοζηλανδική στολή του με το γνωστό πλατύγυρο καπέλο του κάου-μπόυ! Αρνήθηκε να φορέσει πολιτικά που του δώσανε στα Δερβενοχώρια. Ο σύνδεσμος τον πέρασε στο τέλος για τρελό, τον άφησε ίσως μετά τη Χασιά και πανικόβλητος και ντροπιασμένος πήρε πίσω το δρόμο για τον προορισμό του, γρήγορα μην πάθει τίποτα. Μα τον «τρελό» τον παρέλαβε πιο κάτω σε αυτοκίνητό του ο διορισμένος «κουΐσλινγκ» δήμαρχος Αθηναίων Άγγελος Γεωργάτος, που είχε οργανώσει τη συνομωσία: την παραλαβή, την παραμονή καθώς και τη διεκπεραίωση της αποστολής του στην ελληνική πρωτεύουσα. Ποια ήταν αυτή η αποστολή; Οι βρετανικές αρχές διέψευσαν μεθύστερα πως είχε αποστολή συνομιλιών. Ο Κρις γράφει πως αποστολή του ήταν να κάνει σαμποτάζ και ότι ανακλήθηκε όταν ξεπέρασε την αποστολή του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. [2/4]

    Ας δούμε τι έκαμε ο Ντον. Έμεινε στην Αθήνα, κατά την ομολογία του Γεωργάτου, 22 μέρες. Ένας πρώτος κύκλος ενεργειών του ήταν να συγκεντρώσει σε σύσκεψη, στο σπίτι του πεθερού τού Σιφναίου, τους αρχηγούς των «αντικομ|509|μουνιστικών» ομάδων της Δεξιάς για δράση κατά του ΕΑΜ και κατάληψη της εξουσίας σε περίπτωση εκκένωσης της Αθήνας από τους Γερμανούς. Κατά τη μαρτυρία του Χρ. Ζαλοκώστα, που έπαιξε ενεργό ρόλο στην υπόθεση Ντον, στη σύσκεψη ήταν παρόντες οι συνταγματάρχες Βεντήρης της μοναρχικής οργάνωσης ΡΑΝ, Παπαθανασόπουλος του ΕΔΕΣ, Διάμεσης του ΕΔΕΜ, Αντωνόπουλος της Εθνικής Δράσης, Γρίβας της Χ, Πλευράκης της Κρητικής ΕΚΟ, ο ταγματάρχης Σειραδάκης της Υπηρεσίας Πληροφοριών και ένας λοχαγός της «Τρίαινας»*.

    Σ’ ένα νεύμα των Εγγλέζων οι φατρίες των «δυναμικών» οργανώσεων της αντίδρασης, μοναρχικών και αντιμοναρχικών (ΕΔΕΜ), παράτησαν τις φαγωμάρες τους και ενώθηκαν στον ιερό πόλεμο κατά του λαού υπογράφοντας και σχετικό σύμφωνο αντικομμουνιστικής δράσης.

    Ένας δεύτερος κύκλος ενεργειών του Ντον, πολύ πιο σατανικός, ήταν η συνάντησή του στο σπίτι του Γεωργάτου με ειδικούς απεσταλμένους της ανώτατης γερμανικής διοίκησης, το συνταγματάρχη Λος και ένα Γερμανό διπλωμάτη. Και οι Γερμανοί και ο Ντον είχαν δική τους ακολουθία και διερμηνείς ο καθένας. Ο Νικ. Αναγνωστόπουλος, γνώστης της υπόθεσης, γράφει ρητά πως οι Γερμανοί με τον Ντον «συνεζήτησαν επί της δυνατότητος της συνάψεως χωριστής ειρήνης μεταξύ Μεγ. Βρετανίας και Γερμανίας»**!

    Σε έκθεση του Γεωργάτου που δημοσιεύτηκε μετά τον πόλεμο, ο κουΐσλινγκ δήμαρχος δικαιολογείται πως ήθελε να διαπραγματευθεί το «ανοχύρωτον των Αθηνών». Δηλαδή να γίνει συμφωνία να μη χτυπηθεί η Αθήνα από τους εμπολέμους, ως ιστορική πόλις.

    Μα καμιά «δικαιολογία» δεν μπόρεσε να κρύψει τη μεγάλη προδοσία. Ο συγγραφέας (μοναρχικός) Χρ. Ζαλοκώστας που γνώρισε τον Ντον, γράφει πως ο Ντον ήρθε στην Αθήνα για να μελετήσει τον τρόπο που η πρωτεύουσα δε θα ’πεφτε στα χέρια των κομμουνιστών. Μα προσθέτει ο ίδιος πως αφού ο Ντον «έμπλεξε με τον Γεωργάτο» ο οποίος τον «παρέσυρε» σε επαφή με τους Γερμανούς, «φαντάστηκε ο Στοτ πως η Μοίρα τον προόριζε να παίξει πρώτο ρόλο στον παγκόσμιο πόλεμο και άρχισε διαπραγματεύσεις με τη Βέρμαχτ. Σκοπός των Γερμανών ήταν να σπάσουν τη συνοχή Αγγλοσαξόνων και Σλάβων, για τούτο προμήθεψαν τον Στοτ με φωτοτυπίες από έγγραφα που απόδειχναν την κακοπιστία των Ρώσων απέναντί τους, με την εντολή να τα παραδώση στον Τσώρτσιλ, που θα περνούσε από το Κάιρο πηγαίνοντας στη διάσκεψη της Τεχεράνης. Ο Στοτ έπεσε σε παγίδα»***.

    Η προσπάθεια να φανεί απλώς ένας τυχοδιώκτης ο Στοτ είναι διάφανη. Οι Γερμανοί έκαμαν βέβαια απεγνωσμένες ίντριγκες για να διασπάσουν τη συμμαχία. |510| Μα τι έκανε η βρετανική ηγεσία; Ο δήμαρχος Γεωργάτος στην καταπληκτική έκθεσή του ομολογεί πως τις ενέργειές του τις έκανε με την έγκριση των Βρετανικών αρχών του Καΐρου, τόσο της Υπηρεσίας Πληροφοριών, όσο και της Εμ-Ο-Φορ (ΜΟ 4)! Ο Γεωργάτος ομολογεί ότι ο ίδιος ήταν πράκτορας των Άγγλων (και των Γερμανών ταυτόχρονα).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. [3/4]

    Ότι υπήρξε σύστημα συγκοινωνούντων αγγείων ανάμεσα στους χιτλερικούς και τους Άγγλους, με τη μεσολάβηση των Ελλήνων κουΐσλινγκς, φαίνεται από τη βοήθεια που έδωσαν οι Γερμανοί στον Ντον να επικοινωνήσει με τη βρετανική αποστολή στα Βουνά και το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής, σαν κατέληξε σε συμφωνία μαζί τους. Όπως έλεγε αναφορά της V ταξιαρχίας του ΕΛΑΣ:

    «Περί τα μέσα Νοεμβρίου ε.έ. στη θέση παραλία μονής Ταξιαρχών Χοστίων επί του Κορινθιακού επαρχίας Θηβών βενζινόπλοιον απεβίβασε τον λοχαγόν και δύο Γερμανούς αξιωματικούς. Οι ανωτέρω εγένοντο αντιληπτοί και συνάμα ο διερμηνεύς των Άγγλων ερωτώμενος από χωρικούς είπεν ότι πρόκειται περί δύο Γερμανών αξιωματικών που είναι δικοί μας».

    Οι μηχανορραφίες του Ντον και των Άγγλων έγιναν γνωστές. Ένας από τους Έλληνες διερμηνείς αναγκάστηκε να καταγγείλει τα συμφωνημένα. Η Κεντρική Επιτροπή του ΕΑΜ κατάγγειλε τις ενέργειες Ντον Στοτ στις κυβερνήσεις των μεγάλων συμμάχων. Η «Πράβντα» της Μόσχας το Γενάρη του 1944 έγραψε σφοδρό άρθρο κατά των βρετανογερμανικών συνομιλιών της Αθήνας. Ο Κρις, που ήταν άμεσος προϊστάμενος του Ντον, στο βιβλίο του «Το μήλον της έριδος» πάει να κουκουλώσει την υπόθεση όταν γράφει πως ο Ντον στάλθηκε τάχα για σαμποτάζ και πως

    «ευρέθη (!) να έχει αρχίσει διαπραγματεύσεις μιάς πολυπλόκου μορφής με τις γερμανικές αρχές κατοχής. Οι επαφές αυτές διεκόπησαν αποτόμως όταν περιήλθον εις γνώσιν ανωτέρων βρετανικών υπηρεσιών».

    Διαδόθηκε πως τάχα ο Ντον πέρασε από στρατοδικείο και εκτελέστηκε. Μα ο λοχαγός Ρογκάκος, που υπηρετούσε τότε στο Βρετανικό Στρατηγείο Μέσης Ανατολης και ταξίδεψε μυστικά με αποστολές στην κατεχόμενη Αθήνα και παρέστη μετά τον πόλεμο μάρτυρας στη δίκη του Γεωργάτου, βεβαίωσε πως ο Ντον, που καταδικάστηκε

    «όχι μόνο δεν εξετελέσθη αλλά παρασημοφορήθηκε κιόλας γιατί εκτελών εντολάς προϊσταμένων του, ανέλαβε ένα ρόλο πραγματικά αχάριστο, όσο και επικίνδυνο.»

    Ο πόλεμος περιέχει και το στοιχείο του δόλου. Για να νικήσεις τον εχθρό χρειάζεται μαζί με την υλική δύναμη, την οργάνωση και το ηθικό σθένος, και |511| ορισμένη πονηριά. Μα όταν αυτή στρέφεται εναντίον συμμάχου σε ώρα πολέμου παύει να είναι δόλος, γίνεται προδοσία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. [4/4]

    Οι κομμουνιστές δεν απορούσαμε για την τέτοια συμπεριφορά των ανθρώπων του αγγλικού ιμπεριαλισμού. Ο κυνικός αρχηγός του ήταν ικανός για όλα. «Ό,τι είναι καλό για τη βρετανική αυτοκρατορία είναι καλό και για μένα», έλεγε ο Τσώρτσιλ στο σοβιετικό πρεσβευτή Μάισκυ τον Ιούλη του 1943, όπως διαβάσαμε μεταπολεμικά****. Και εξηγούσε πως το 1919 έβλεπε στο πρόσωπο της Σοβιετικής Ρωσίας τον κύριο κίνδυνο για την αυτοκρατορία και οργάνωσε τη γνωστή επέμβαση για την κατάπνιξη της επανάστασης. Τώρα έβλεπε άμεσα τον κίνδυνο στο πρόσωπο του Χίτλερ και έστεργε σε σύμπραξη με τη Σοβιετική Ένωση. Ποιος μπορούσε να ξεχάσει πως για τον ιμπεριαλισμό ο κύριος κίνδυνος θα ’ταν πάντα το σοσιαλιστικό καθεστώς; Το ταξικό συμφέρον υπεράνω όλων. Το θέμα όμως που κρατούσε σε ανησυχία όλους τους αντιφασίστες, όσοι ενώθηκαν στον κοινό πόλεμο κατά της χιτλερικής βαρβαρότητας, ήταν αν οι ιμπεριαλιστές που αναγκάστηκαν να συμπράξουν στην αντιχιτλερική συμμαχία, θεωρούσαν πως ήρθε η στιγμή της στροφής. Ο κίνδυνος της διάσπασης της συμμαχίας ήταν πάντα πραγματικός. Το ΕΑΜ κατάγγειλε τις μηχανορραφίες του Ντον στους συμμάχους. Και η Σοβιετική Ένωση τις κατάγγειλε σ’ όλο τον κόσμο, πράγμα που δεν έμεινε χωρίς απήχηση.

    Βολιδοσκοπήσεις για χωριστή ειρήνη οι αγγλοαμερικάνοι ιμπεριαλιστές δεν έκαμαν μόνο στην Αθήνα. Έκαμαν στη Σουηδία μέσω του κόμητα Μπερναντόττε, στην Ισπανία, στην Ελβετία (ο αρχηγός της αμερικάνικης κατασκοπείας Άλλεν Ντάλλες) και αλλού.

    Είναι δύσκολο να πούμε αν οι Άγγλοι με την αποστολή Ντον θέλανε μεγάλη συνεννόηση με τους χιτλερικούς τον Οχτώβρη–Νοέμβρη του 1943 ή απλώς ασκούσαν πίεση κατά της Σοβιετικής Ένωσης στις παραμονές της διάσκεψης των Τριών Μεγάλων στην Τεχεράνη για να επιβάλουν τις απόψεις Τσώρτσιλ. Οπωσδήποτε για μας τους Έλληνες, που νοιώθαμε εκείνες τις ραδιουργίες άμεσα στο πετσί μας, η αποστολή Ντον ήταν ένα καταπληχτικό δείγμα της συμπεριφοράς των Άγγλων «συμμάχων» που ίσως δεν το έζησε άλλος μικρός λαός στην Ευρώπη.

    Ειρωνεία της τύχης: σύνδεσμος που οδήγησε το λοχαγό Ντον Στοτ από τα Δερβενοχώρια ώς τα πρόθυρα της Αθήνας χωρίς να ξέρει για ποια προδοσία, ήταν και πάλι ο γνωστός μας «Θανάσης», ο Γ. Μαρούγγας. Το παλικάρι δε ζει πια, σκοτώθηκε από τους χιτλερικούς. Το όργανο της προδοσίας όμως της αντιχιτλερικής συμμαχίας έζησε για να παρασημοφορηθεί κιόλας.

    — Ριούλ Μπριτάνια!… Κυβέρνα Βρετανία!… |512|

    * Χρ. Ζαλοκώστα, «Το χρονικό της σκλαβιάς», σελ. 240–242.
    ** Νικ. Αναγνωστοπούλου, «Η Εύβοια υπό κατοχήν», Αθήναι 1950, σελ. 110.
    *** Χρ. Ζαλοκώστα, «Το χρονικό της σκλαβιάς», σελ. 240–242. |510|
    **** Βλ. «Ουνιτά» της Ρώμης 9.2.1965. |512|

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Tα σχόλια στο μπλοκ πρέπει να συνοδεύονται από ένα ψευδώνυμο, ενσωματωμένο στην αρχή ή το τέλος του κειμένου