Μολιέρος

Μολιέρος, ο δημιουργός της «υψηλής κωμωδίας»

Ο Μολιέρος (ψευδώνυμο του Ιωάννη Βαπτιστή Ποκλέν). Γάλλος θεατρικός συγγραφέας, ηθοποιός και παράγοντας του θεάτρου.

Με τη βοήθεια μιας μαμής που είχε διδαχτεί την τέχνη της στο μαιευτήριο του Οτέλ-Ντιε στο Παρίσι, όταν ήταν διευθύντρια η περίφημη Λουίζ Μπουρζουά, η συμπαθέστατη κυρία Ποκλέν, το γένος Κρεσέ, γέννησε το πρώτο της τέκνο, ένα πρόωρο γένους αρσενικού, στις 15 Ιανουαρίου του 1622.

Η «προνομιούχα» θέση του πατέρα του, εργαζόταν σαν ταπετσιέρης στην υπηρεσία του βασιλιά, του έδωσε την ευκαιρία να μορφωθεί! Ο Ζαν Μπαπτίστ σε πολύ νεαρή ηλικία ερωτεύτηκε το θέατρο. Ομως, οι πρώτες του θεατρικές και συγγραφικές απόπειρες ήταν μια παταγώδης αποτυχία. Η οποία τον οδήγησε στην πτώχευση. Δυο φορές τον έκλεισαν φυλακή για χρέη. Τη μια τον έβγαλε ο πατέρας του, την άλλη ένας άγνωστος θαυμαστής του. Σε ηλικία 22 περίπου ετών, εξαφανίζεται για κάμποσα χρόνια. Η εξαφάνιση αυτή παραμένει ακόμα και σήμερα μυστήριο. Με την επανεμφάνισή του ξαναμπαίνει στο θέατρο. Υστερα από σκληρούς και επίμονους αγώνες, γίνεται ο Μολιέρος που ξέρει η ιστορία.

Υπήρξε ο δημιουργός της «υψηλής κωμωδίας», που έθεσε τα θεμέλια της ρεαλιστικής δραματουργίας. Συνδυάζοντας τις καλύτερες παραδόσεις του γαλλικού λαϊκού θεάτρου με προοδευτικές ουμανιστικές ιδέες, κληρονομημένες από την Αναγέννηση, και εφαρμόζοντας τις αρχές του κλασικισμού, δημιούργησε ένα νέος είδος κωμωδίας, που απευθυνόταν στην εποχή του και αποκάλυπτε τις κοινωνικές αδικίες των ευγενών της αστικής κοινωνίας.

Στα θεατρικά έργα του, που αντικατόπτριζαν «ολόκληρη την κοινωνία σαν σε καθρέφτη», καθιέρωσε νέες καλλιτεχνικές αρχές, όπως η πιστή απεικόνιση των γεγονότων της ζωής, η εξατομίκευση των προσώπων, καθώς και η έντονη τυποποίηση των χαρακτήρων και διατήρηση μιας σκηνικής μορφής που αντανακλούσε όλη την εύθυμη ατμόσφαιρα του θεάτρου της δημόσιας πλατείας.

Πέθανε ο Φλεβάρη του 1673 επί σκηνής από αιμόπτυση, ενώ υποδυόταν τον γνωστό υποχόνδριο ήρωα στον «Κατά Φαντασίαν Ασθενή» του. Αφησε κληρονομιά στην ανθρωπότητα 33 θεατρικά έργα. Το ένα καλύτερο από το άλλο: «Ο Αρχοντοχωριάτης», ο «Δον Ζουάν», «Γιατρός με το Στανιό», «Γάμος με το Ζόρι», κ.ά.

Ορισμένα από τα σημαντικότερα έργα του ήταν: Το σχολείο των συζύγων, Ο Ταρτούφος, Δον Ζουάν, Ο μισάνθρωπος, Ο αρχοντοχωριάτης, Ο κατά φαντασίαν ασθενής, Ο φιλάργυρος.

Το καταπληκτικό με τον Μολιέρο είναι πως έγραφε κωμωδίες για να διασκεδάζει τους αριστοκράτες, τους οποίους στα έργα του χτύπαγε αλύπητα! Και εκείνοι γελούσαν! Ο βασιλιάς, μάλιστα, τον τίμησε με βραβεία και του έδωσε ένα από τα τρία μεγάλα θέατρα της Γαλλίας, για να δίνει τις παραστάσεις του. Βέβαια, όταν το τράβαγε περισσότερο, του απαγόρευαν τα έργα (Ταρτούφος).

  Ηρακλής Κακαβάνης