ΜΑΘΕ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΣΟΥ

Τρίτη 26 Απριλίου 2022

Αλληλεγγύη στους πρόσφυγες και τα παιδιά τους χωρίς όρους


Την τελευταία περίοδο έχει ανοίξει στα σχολεία, ανάμεσα στους μαθητές, στους γονείς και τους εκπαιδευτικούς, αλλά και ευρύτερα στους εργαζόμενους, η συζήτηση για την Εκπαίδευση των προσφυγόπουλων. Αφορμή στάθηκε η περιπέτεια του ασυνόδευτου προσφυγόπουλου από τη Γουινέα Σαϊντού Καμαρά, για την προστασία του οποίου ξεδιπλώθηκε ένα σημαντικό κύμα συμπαράστασης και αλληλεγγύης. Πολλοί και πρώτα και κύρια η κυβέρνηση έσπευσαν να φιλοτεχνήσουν το φιλάνθρωπο προφίλ τους, να δείξουν το ενδιαφέρον και την ευαισθησία τους για την υπόθεση του Σαϊντού, το οποίο όμως είναι εντελώς υποκριτικό. Επίσης, μόνο μετά από την αποφασιστική παρέμβαση των φορέων εκπαιδευτικών και γονιών υπήρξε δέσμευση για τα προσφυγόπουλα του Ελαιώνα ώστε να ολοκληρώσουν τη χρονιά στα σχολεία που φοιτούσαν και να αποφευχθεί η απομάκρυνσή τους, όπως ζητούσαν ο δήμος Αθήνας και η κυβέρνηση.

Η περιπέτεια του Σαϊντού και η προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων

Ο Σαϊντού Καμαρά είναι ένα προσφυγόπουλο από τη Γουινέα, που κινδυνεύει να απελαθεί αμέσως μετά από την ενηλικίωσή του (είναι μαθητής της Γ' Λυκείου). Εφτασε στη χώρα μας πριν από 3 χρόνια με καθεστώς προστασίας ασυνόδευτου ανηλίκου, περνώντας από πολλές αντιξοότητες. Εχει καταφέρει να περάσει την Α' και τη Β' Λυκείου και πλέον ετοιμάζεται να αποφοιτήσει. Βρίσκεται, όμως, μπροστά στην απειλή να επιστρέψει στην «κόλαση» από την οποία προσπάθησε να ξεφύγει πριν από τρία χρόνια, αναζητώντας μια καλύτερη ζωή στη χώρα μας. Εχει εκδοθεί πρωτόδικα απορριπτική απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου και στις 30/3 εκδικάστηκε σε δεύτερο βαθμό το αίτημά του.

Ηταν ελπιδοφόρα και συγκινητική η κινητοποίηση μαθητών, εκπαιδευτικών και γονιών, όλο το προηγούμενο διάστημα αλλά και τη μέρα της εκδίκασης της υπόθεσης στον β' βαθμό, έδωσε δύναμη και κουράγιο για να αποδοθεί άσυλο στο νεαρό προσφυγόπουλο. Εδωσε και δίνει ώθηση συνολικά στον αγώνα για την προστασία όλων των ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων ενάντια στο ασφυκτικό νομοθετικό πλαίσιο, που έχουν διαμορφώσει ΕΕ και αστικές κυβερνήσεις διαχρονικά, σε βάρος συνολικά των ξεριζωμένων του ιμπεριαλιστικού πολέμου και των επεμβάσεων, όπως σήμερα των εκατομμυρίων ανθρώπων που φεύγουν από την Ουκρανία αλλά και από δεκάδες περιοχές όπου Γης.

- Γιατί η «περίπτωση Σαϊντού» δεν είναι ένα μεμονωμένο περιστατικό, όπως επιχειρείται σκοπίμως να εμφανιστεί. Γιατί η κυβέρνηση της ΝΔ έχει περιγράψει και προδιαγράψει με πολύ αναλυτικό τρόπο το αντιδραστικό και απάνθρωπο πλαίσιο υποδοχής και «ένταξης» των ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων, στη νέα «Εθνική Στρατηγική για την Προστασία των Ασυνόδευτων Ανηλίκων» που τέθηκε πρόσφατα σε διαβούλευση. Σε αυτήν αποτυπώνονται και οριοθετούνται ο τρόπος και τα μέσα «ένταξης» των ασυνόδευτων ανηλίκων με βάση το ευρωενωσιακό νομοθετικό πλαίσιο. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε όλο το κείμενο των 100 περίπου σελίδων η λέξη «πόλεμος» εμφανίζεται δύο φορές και γενικά συσκοτίζονται πλήρως οι αιτίες της προσφυγιάς και της μετανάστευσης, παρουσιάζονται σαν να προκύπτουν από φυσικά φαινόμενα.

Τα βασικά σημεία της νέας «Εθνικής Στρατηγικής» είναι: α) Διατηρείται το ασφυκτικό και δαιδαλώδες πλαίσιο για το νομικό καθεστώς παραμονής των ξεριζωμένων παιδιών, το οποίο μάλιστα καλούνται να επιλέξουν τα ίδια μέσα από «ενημερωτικό υλικό για τους ασυνόδευτους ανηλίκους με φιλικά διατυπωμένες προς παιδιά πληροφορίες». Προωθείται το απαράδεκτο «καθεστώς υπό ανοχή παραμονής», ένα νέο επιπλέον καθεστώς για τους ασυνόδευτους ανήλικους που «δεν θα στοιχειοθετεί νομικό προηγούμενο για την απόκτηση μόνιμης άδειας διαμονής σε μεταγενέστερο χρόνο» και σηματοδοτεί την άμεση απέλασή τους μετά από την ενηλικίωση. β) Ενισχύεται η δράση των ΜΚΟ και των κάθε είδους ιδιωτών σε όλους τους τομείς για την προστασία των παιδιών (φιλοξενία, επιτροπεία, νομική συνδρομή, Εκπαίδευση, Υγεία και ψυχοκοινωνική στήριξη κ.ά.). γ) Υπηρετείται η προτεραιότητα για την «πρόσβαση στην επαγγελματική κατάρτιση και την διευκόλυνση της μαθητείας», καθώς οι ανήλικοι άνω των 15 ετών μπορούν να εργάζονται και χρειάζεται «να δοθούν κίνητρα στους εργοδότες προκειμένου να διασφαλιστεί η μαθητεία».

- Γιατί εδώ και χρόνια το κράτος, η σημερινή αλλά και όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις αφήνουν «στην τύχη τους» τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα που έρχονται στη χώρα μας. Οι κρατικές δομές εντοπισμού και προστασίας ασυνόδευτων ανηλίκων παραμένουν υποτυπώδεις. Χιλιάδες, επίσης, ανήλικοι βίωσαν το αίσχος της Μόριας, το βιώνουν και στον βούρκο του Καρά Τεπέ, αλλά και στις απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης σε διάφορα ξενοδοχεία υπό το καθεστώς διαφόρων ΜΚΟ. Και αν κανένα καταφέρει να ξεπεράσει όλα αυτά και προσπαθήσει να βρει την άκρη, μέσα από τον προσωπικό του αγώνα και το μεράκι των εκπαιδευτικών ή άλλων εργαζομένων σε δομές και ΜΚΟ, τότε πέφτει ξανά επάνω στην «Εθνική Στρατηγική», που ως στόχο έχει ο μεγάλος όγκος των παιδιών των προσφύγων να πάρει ορισμένα «προχειρογράμματα», για να ενταχθούν, όσο πιο γρήγορα γίνεται, στη δεξαμενή ενός πάμφθηνου εργατικού δυναμικού που έχουν ανάγκη οι καπιταλιστές.

Γι' αυτό και προκαλεί από θυμηδία μέχρι και αγανάκτηση η «ευχή» του πρωθυπουργού να ξαναδεί η Αρχή Προσφυγών το αίτημα του Σαϊντού, την ίδια στιγμή που παραμένουν όλοι οι παράγοντες που δημιουργούν, δυσκολεύουν και απελαύνουν «χιλιάδες Σαϊντού» στην Ελλάδα και σε όλη την ΕΕ. Ακόμα περισσότερο υποκριτικό είναι το δήθεν ενδιαφέρον της υπουργού Παιδείας, που μάλιστα προχώρησε σε μια απαράδεκτη σύνδεση του ασύλου με τις μαθητικές επιδόσεις του Σαϊντού. Δηλαδή, αν τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα έχουν δυσκολίες ή χαμηλές επιδόσεις, δεν πρέπει να διανοηθούν να διεκδικήσουν μια ανθρώπινη ζωή σε ένα ασφαλέστερο περιβάλλον από την κόλαση που ζούσαν στις πατρίδες τους!

Χωρίς ουσιαστική στήριξη στην Εκπαίδευση

Πίσω από τα μεγάλα και ωραία λόγια, ή τα στοιχεία και τους αριθμούς που αραδιάζουν κάθε τόσο τα υπουργεία Μετανάστευσης και Παιδείας, υπάρχει η πραγματική εικόνα που λέει ότι ειδικά την περσινή χρονιά, η καραντίνα και το κλείσιμο των σχολείων με την τηλεκπαίδευση «εξαφάνισαν» τα προσφυγόπουλα από την Εκπαίδευση, γιατί πολύ απλά δεν δόθηκε η παραμικρή βοήθεια για τη στήριξή τους, ούτε τεχνολογικά μέσα ούτε σύνδεση, με αποτέλεσμα να μην μπουν ούτε καν στις «ψηφιακές τάξεις». Υπάρχει η πραγματικότητα που ζουν χιλιάδες εκπαιδευτικοί όλα αυτά τα χρόνια, με την τεράστια αναντιστοιχία μεταξύ των αναγκών που υπάρχουν και της κατάστασης που διαμορφώνεται τόσο στις Τάξεις Υποδοχής (ΤΥ), όσο και στις Δομές Υποδοχής για την Εκπαίδευση των Προσφύγων (ΔΥΕΠ). Ο μικρός αριθμός δομών, η ελλιπής και ετεροχρονισμένη στελέχωση με συμβασιούχους, τα μεγάλα ποσοστά εγκατάλειψης και η ρευστότητα, οι διαρκείς παρεμβάσεις των ΜΚΟ στα σχολεία, τα προβλήματα στη μεταφορά, είναι η συνηθισμένη εικόνα κάθε σχολικής χρονιάς. Είναι πολύ συχνό το φαινόμενο η ένταξη των προσφυγόπουλων στο σχολείο να ισοδυναμεί με απλή εγγραφή τους σε έναν κατάλογο. Κατά τ' άλλα, τα παιδιά αυτά κοιτάνε κυριολεκτικά το ταβάνι όταν γίνεται μάθημα ή, ακόμα χειρότερα, σκύβουν κάτω από το θρανίο όταν χτυπάει το κουδούνι του διαλείμματος, νομίζοντας ότι είναι συναγερμός...

Τόσο η κυβέρνηση της ΝΔ όσο και προηγουμένως η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έχουν «γράψει στα παλαιότερα των υποδημάτων τους» ακόμα και συστάσεις επιστημονικών μελετών, που έχουν εκπονηθεί από επιτροπές κρατικών φορέων (υπουργείου Παιδείας, κ.ά.).

Για όλα τα παραπάνω είναι αποκαλυπτική η πρόσφατη ανοιχτή επιστολή των Συντονιστών Εκπαίδευσης Προσφύγων, την οποία κατέθεσε ως Αναφορά στη Βουλή το ΚΚΕ και στην οποία σημειώνεται χαρακτηριστικά: «Οσον αφορά στην Εκπαίδευση των προσφύγων τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε ότι εφαρμόζεται μια σειρά μέτρων που όχι μόνο δεν διευκολύνουν αλλά δημιουργούν μάλιστα προσκόμματα στη φοίτηση και, άρα, στην ομαλή σχολική - κοινωνική ένταξη του μαθητικού προσφυγικού πληθυσμού, αποστερώντας αυτά τα παιδιά από τα θεμελιώδη δικαιώματά τους. Μια τέτοια περίπτωση είναι η υποχρεωτική μετεγκατάσταση των οικογενειών από τη μία περιοχή σε άλλη όταν κλείνουν οι δομές φιλοξενίας για διάφορους λόγους. Συνέπεια αυτής της αλλαγής είναι η ιλιγγιώδης αύξηση της σχολικής διαρροής λόγω της αναστάτωσης που προκαλείται στην εύθραυστη ρουτίνα των παιδιών. Μέσα σε αυτούς τους πληθυσμούς των παιδιών, υπάρχουν κάποια με Μετατραυματικό Σύνδρομο, με μαθησιακές δυσκολίες αλλά και σοβαρές αναπηρίες που θα βρεθούν εκτός Παράλληλης Στήριξης, εκτός τάξεων υποδοχής, χωρίς υποστηρικτικό πλαίσιο και θα αναβιώσουν το αφόρητο άγχος και το ίδιο τραύμα της καταδίωξης ξανά και ξανά».

Με λίγα λόγια, επί της ουσίας, το ενδιαφέρον, η αγωνία και το μεράκι των εκπαιδευτικών που δουλεύουν με τα προσφυγόπουλα, μαζί με την προσωπική τους τιτάνια προσπάθεια, είναι αυτά που βοηθούν κάποιους «Σαϊντού» να ξεπεράσουν όλους τους σκοπέλους, μέχρι να ξαναπέσουν πάνω στο αντιδραστικό νομικό πλαίσιο που θα τους «ξαναθολώσει» τις ελπίδες και τα όνειρα για μια καλύτερη ζωή.

Οι θέσεις του ΚΚΕ

Το ΚΚΕ, αλλά και οι δυνάμεις του στο κίνημα των εκπαιδευτικών, στο γονεϊκό και το μαθητικό κίνημα, έχουμε πρωτοστατήσει όλα αυτά τα χρόνια στον αγώνα για να εκφραστούν με όλους τους τρόπους η αλληλεγγύη και η συμπαράσταση στους ξεριζωμένους πρόσφυγες και μετανάστες και στα παιδιά, ανεξάρτητα από χρώμα, φυλή, θρησκεία, εθνικότητα κ.λπ. Αυτό κάναμε και στεκόμενοι δίπλα στον Σαϊντού, στους ήδη χιλιάδες Ουκρανούς πρόσφυγες που βρίσκονται στη χώρα μας, στους μαθητές που είναι ήδη στα σχολεία μας σε όλη την Ελλάδα. Αυτό κάνουμε και αυτές τις μέρες για να εξασφαλιστεί η συνέχιση της φοίτησης στα ίδια σχολεία των μαθητών από τη δομή του Ελαιώνα, τόσο με κινητοποίηση στο υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου όσο και με τις παρεμβάσεις των εκλεγμένων της «Λαϊκής Συσπείρωσης» στον δήμο της Αθήνας και με σχετική Ερώτηση στη Βουλή. Διεκδικούμε και παλεύουμε, παίρνοντας υπόψη τις ανάγκες καταρχάς των ίδιων των ασυνόδευτων και των προσφύγων συνολικά.

- Διεκδικούμε την προστασία του δικαιώματος των προσφύγων στο άσυλο και στις χώρες του πραγματικού προορισμού τους, το δικαίωμα ανθρώπων που προέρχονται από χώρες οι οποίες αποτελούν εστία πολέμου, εμφυλίου, βρίσκονται υπό κατοχή ή είναι θύματα αντιδραστικών καθεστώτων και κινδυνεύει η ζωή τους, να υπάγονται σε καθεστώς διεθνούς προστασίας.

- Στηρίζουμε την ανάγκη για ολόπλευρη φροντίδα, για τη μόρφωση και τα δικαιώματα όλων των προσφυγόπουλων, ώστε να έχουν καθολική πρόσβαση στη δημόσια Εκπαίδευση, με αποκλειστική ευθύνη του κράτους, κόντρα στις ρατσιστικές και ξενοφοβικές αντιδράσεις. Να εγγραφούν όλα τα προσφυγόπουλα σχολικής ηλικίας στα δημόσια σχολεία. Να εξασφαλιστούν η ουσιαστική πρόσβαση και συμμετοχή των μαθητών στο σχολείο. Σε κάθε περίπτωση, η προοπτική της ουσιαστικής ένταξης δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί χωρίς την κατεύθυνση της διδασκαλίας της μητρικής γλώσσας των προσφυγόπουλων. Αν το παιδί δεν συστηματοποιήσει τη γνώση της μητρικής του γλώσσας, τότε θα είναι φτωχό και στη γλώσσα της χώρας υποδοχής. Σε αυτήν την προοπτική, χρειάζεται να αναπτυχθούν εκπαιδευτικά προγράμματα με βάση τις παραδόσεις, τον πολιτισμό και την ιστορία του κάθε λαού. Να εξασφαλιστεί η στελέχωση όλων των δημόσιων σχολείων με εκπαιδευτικούς τμημάτων υποδοχής, μεταφραστές και ψυχολόγους. Να γραφτούν κατάλληλα σχολικά εγχειρίδια, βασισμένα σε αρχές της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, για τις ανάγκες των αλλόγλωσσων μαθητών, μεταναστών και προσφύγων.

- Διεκδικούμε την προστασία όλων των ασυνόδευτων ανηλίκων, την εξασφάλιση της νόμιμης διαμονής τους τόσο κατά τη διάρκεια της ανηλικότητας όσο και μετά από την ενηλικίωσή τους, χωρίς τον κίνδυνο της απέλασης. Διεκδικούμε τη στήριξη για την ουσιαστική ένταξή τους μετά από την ενηλικίωση σε ζωή και δουλειά με δικαιώματα, με πρόσβαση σε αξιοπρεπή στέγαση, εργασία, Παιδεία, Κοινωνική Πρόνοια, χωρίς την εμπλοκή των ΜΚΟ.

Ταυτόχρονα, δεν θα σταματήσουμε να συνδέουμε κάθε αίτημα και διεκδίκηση με την πάλη ενάντια στο σχολείο της κατηγοριοποίησης, της μιζέριας και των περικοπών, της λειτουργίας από το νηπιαγωγείο μέχρι το Λύκειο με ό,τι περισσεύει. Να αναδεικνύουμε ότι σήμερα υπάρχουν όλες οι δυνατότητες για ένα σχολείο που θα μορφώνει όλα τα παιδιά. Γι' αυτούς τους λόγους, έχοντας «στο νου μας τα παιδιά», είμαστε και θα συνεχίσουμε να είμαστε με τον Σαϊντού και με κάθε Σαϊντού, για να ξεμπερδέψουμε τελικά με το σύστημα που γεννά μόνο φτώχεια, εκμετάλλευση και πολέμους.


Νίκος ΒΟΥΡΔΟΥΜΠΑΣ
Δάσκαλος, μέλος της Διατμηματικής Επιτροπής για Πρόσφυγες και Μετανάστες και του Τμήματος Παιδείας και Ερευνας της ΚΕ του ΚΚΕ

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Tα σχόλια στο μπλοκ πρέπει να συνοδεύονται από ένα ψευδώνυμο, ενσωματωμένο στην αρχή ή το τέλος του κειμένου