Αντιδραστική τομή για «νοσοκομεία - επιχειρήσεις» και «ασθενείς - πελάτες»

Για τις αντιδραστικές αλλαγές που φέρνει το νομοσχέδιο που έθεσε στη «διαβούλευση» η κυβέρνηση για τη δευτεροβάθμια περίθαλψη μιλάει στον «Ριζοσπάστη» ο Γιώργος Σιδέρης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Υγείας - Πρόνοιας της ΚΕ. Το στέλεχος του Κόμματος αναλύει τις επιπτώσεις που θα έχει αυτό το έκτρωμα, αν ψηφιστεί, στην πρόσβαση του λαού στα δημόσια νοσοκομεία, το πού στοχεύει η κυβέρνηση σε συνέχεια των προκατόχων της, αλλά και τον δρόμο που έχει να βαδίσει ο λαός μαζί με τους υγειονομικούς ενάντια στο νομοσχέδιο, για να διεκδικήσουν παροχές Υγείας δημόσιες και δωρεάν που μπορούν να απολαμβάνουν σήμερα, για πραγματικά ποιοτική ζωή και όχι επιβίωση.

* * *

-- Ενα ακόμα νομοσχέδιο, από μια ακόμα κυβέρνηση, στο οποίο γίνεται φανερή η αγωνία για την ένταση της επιχειρηματικής δράσης στη δημόσια δευτεροβάθμια περίθαλψη. Γιατί όμως χαρακτηρίζεται «τομή»;

-- Η τομή έγκειται στο ότι αν περάσει αυτό το έκτρωμα, θεσμοθετείται ένα επίσημο και «νόμιμο» πλιάτσικο στους ασθενείς, που γίνονται ακόμα μεγαλύτερη βορά στα κοράκια των μεγάλων ιδιωτικών ομίλων της Υγείας. Εδώ και χρόνια έχει παραδοθεί το μεγαλύτερο τμήμα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στον ιδιωτικό τομέα, τώρα παραδίδεται και επίσημα ένα μεγάλο τμήμα της δευτεροβάθμιας περίθαλψης. Ακόμα κι αυτές οι κουτσουρεμένες υπάρχουσες υπηρεσίες Υγείας θα γίνουν πολύ πιο δυσπρόσιτες. Ενδεικτικές είναι δύο μεταβολές:

Το άρθρο 10 ανατρέπει μία βασική αρχή συγκρότησης του ΕΣΥ, αυτή της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης των γιατρών. Επί της ουσίας οδηγούν όσους νοσοκομειακούς γιατρούς μπορούν - γιατί η μεγάλη πλειοψηφία δεν θα μπορέσει - να ασκήσουν ιδιωτικό έργο, με το πρόσχημα ότι έτσι θα μπορούν να βγάλουν περισσότερα λεφτά. Με μαθηματική ακρίβεια ο λαός θα σπρωχτεί στον μονόδρομο του ιδιωτικού παρέργου - μεγαθηρίου της ιδιωτικής Υγείας, αφού η αναμονή για ένα χειρουργείο, ένα απλό ραντεβού ή μία απλή απεικονιστική εξέταση διαρκεί μήνες ή και χρόνια. Κάποιοι γιατροί μάλιστα, είτε προφασιζόμενοι διάφορες δικαιολογίες είτε αντικειμενικά, λόγω της άθλιας υποστελέχωσης, θα μεταφέρουν ασθενείς στον ιδιωτικό τομέα. «Θέλεις να χειρουργηθείς; Στο νοσοκομείο έχει μεγάλη αναμονή, πάμε σε μία ιδιωτική κλινική», ή «Θέλεις επανεξέταση; Κλείσε ραντεβού στο 1535, θα βρεις σε τρεις - τέσσερις μήνες. Αν βιάζεσαι, έλα στο ιδιωτικό μου ιατρείο». Αυτοί είναι κάποιοι διάλογοι από το προσεχές μέλλον.

Το άρθρο 7 προβλέπει ότι οι θέσεις που βγαίνουν «άγονες» θα προκηρύσσονται ως θέσεις μερικής απασχόλησης και θα καλύπτονται από ιδιώτες. Δηλαδή θα δουλεύει κάποιος τρεις μέρες, για τέσσερις ώρες ανά μέρα στο δημόσιο νοσοκομείο, και τις υπόλοιπες θα ασκεί ιδιωτικό έργο σε ιδιωτική κλινική ή στο ιδιωτικό του ιατρείο. Για όποιον καταλαβαίνει, αυτό πάλι θα είναι εις βάρος των ασθενών. Φανταστείτε έναν ογκολόγο ή έναν παθολόγο που θα δουλεύει σε ένα δημόσιο νοσοκομείο τρία τετράωρα τη βδομάδα. Τι ποιοτική ιατρική θα κάνει, που δεν θα προλαβαίνει να δει ούτε τις εξετάσεις των ασθενών; Ποιος θα είναι με τους ασθενείς όταν αυτός θα είναι στο ιδιωτικό του ιατρείο;

-- Από πού πιάνει το «νήμα» η σημερινή κυβέρνηση;

-- Το πιάνει από τα μέτρα του ίδιου χαρακτήρα που έχουν υλοποιηθεί από όλες τις κυβερνήσεις τα προηγούμενα χρόνια, στο όνομα της «βελτίωσης του ΕΣΥ», της «βελτίωσης των παροχών προς τους ασθενείς» και της «βελτίωσης» της θέσης των γιατρών.

Οι «σταθμοί» τέτοιων μέτρων είναι αρκετοί, όπως για παράδειγμα η θεσμοθέτηση της δυνατότητας άσκησης ιδιωτικού έργου των γιατρών του ΕΣΥ από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στα μέσα της δεκαετίας του '80. Από κει και πέρα, όποιος κι αν κυβέρνησε, έχουμε ως σταθερές την υποστελέχωση των δημόσιων δομών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, που σιγά σιγά εξαφανίζονται αυτές και το προσωπικό τους, την καθιέρωση ιδιωτικών απογευματινών ιατρείων - χειρουργείων - διαγνωστικών εξετάσεων, τη γιγάντωση του φαινομένου των ελαστικά εργαζόμενων γιατρών, που εκτοξεύθηκε επί ΣΥΡΙΖΑ. Ολες οι κυβερνήσεις, της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ, είτε τα επέκτειναν είτε σε ελάχιστες περιπτώσεις «ξέχασαν» να τα καταργήσουν, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ τα απογευματινά επί πληρωμή ιατρεία και το νομικό πλαίσιο για τα απογευματινά επί πληρωμή χειρουργεία. Και το κυριότερο: Επί των ημερών τους ο ιδιωτικός τομέας Υγείας θησαυρίζει, με τα μονοπώλια του κλάδου να ανοίγουν «μαγαζιά Υγείας» σαν τα μανιτάρια. Ξέχασε κανείς πού ήταν ο ιδιωτικός τομέας Υγείας στην περίθαλψη των ασθενών COVID-19; Ο όμιλος «Βιοϊατρική» έχει υποκαταστήσει όλες τις πρωτοβάθμιες διαγνωστικές πράξεις στη χώρα. Αντίστοιχα παραδείγματα έχουμε στα μεγάλα γυναικολογικά νοσοκομεία και μαιευτήρια. Αυτό θα γενικευτεί. Είναι άλλωστε στρατηγική τους συμφωνία. Ο Μητσοτάκης μιλάει «για συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα Υγείας και ΣΔΙΤ» και ο Τσίπρας για «αρμονική συνύπαρξη του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, που θα λειτουργεί συμπληρωματικά». Ας βρει αν μπορεί κάποιος τις διαφορές.

Το γελοίο της υπόθεσης είναι ότι τα επιχειρήματα του κάθε υπουργείου Υγείας και της κάθε κυβέρνησης είτε είναι πανομοιότυπα εδώ και δεκαετίες, είτε αντιστρέφουν την πραγματικότητα που έχουμε ζήσει όλοι. Αναφέρω δύο παραδείγματα:

Πρώτον, ο θεσμός του επικουρικού γιατρού, δηλαδή του γιατρού με έναν χρόνο σύμβαση, που σήμερα είναι η επικρατούσα μορφή προσλήψεων στα δημόσια νοσοκομεία, εισάχθηκε με πρόσχημα τη «γρήγορη κάλυψη των αναγκών στις απομακρυσμένες περιοχές». Με το ίδιο πρόσχημα, της κάλυψης των αναγκών των «άγονων» περιοχών, επιχειρείται τώρα η εισαγωγή του γιατρού που θα δουλεύει με μερική απασχόληση, τρία τετράωρα τη βδομάδα. Πώς εξηγείται βέβαια να είναι μία περιοχή «άγονη» όσον αφορά τη δημόσια μονάδα Υγείας ενώ για την άσκηση ιδιωτικού έργου να θεωρείται γονιμότατη και εύφορη, μπορεί να το απαντήσει κανείς εύκολα.

Δεύτερον: Ολοι θυμόμαστε τα ψεύτικα χειροκροτήματα από την πολιτική ηγεσία και τα κροκοδείλια δάκρυα για τον «ήρωα υγειονομικό» που προσπαθούσε να σώσει την κάθε ανθρώπινη ζωή. Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν συνάδελφοι γιατροί που έκλαιγαν μαζί με τους συγγενείς κάθε φορά που χανόταν ένας άνθρωπος, που ξενύχτησαν και πόνεσαν μαζί του. Τώρα οι ίδιοι υποκριτές της κυβέρνησης μας λένε να τα ξεχάσουμε όλα, και αυτούς τους ασθενείς να τους δούμε ως πελάτες. Κανένας τίμιος γιατρός δεν είναι σαν τα μούτρα τους. Το μόνο που απαιτεί είναι να ζήσει αξιοπρεπώς από τον μισθό του, να έχει ανθρώπινα ωράρια εργασίας και να μπορεί να εξελιχθεί επιστημονικά.

-- Από όσα περιγράφονται λοιπόν στο νομοσχέδιο, τα νοσοκομεία θα θυμίζουν πλέον «κόμβο» από όπου θα αντλεί πελατεία ο ιδιωτικός τομέας. Οσοι όμως έχουν βρεθεί στην ανάγκη να νοσηλευτούν, λένε ότι «έτσι κι αλλιώς και σήμερα πληρώνουμε»...

-- Ο λαός όμως σήμερα δικαιούται πολύ περισσότερα από αυτά που λαμβάνει και πληρώνει για την υγεία του, με τις λεγόμενες έμμεσες πληρωμές στα ασφαλιστικά ταμεία και στον ΕΟΠΥΥ. Αν περάσει το νέο νομοσχέδιο, η πόρτα θα είναι κλειστή για όποιον δεν έχει γεμάτο πορτοφόλι. Σήμερα δίνουμε αγώνα για να μη συμβαίνει αυτό, και οι ασθενείς το γνωρίζουν. Δεν μας είναι όμως καθόλου αδιάφορο ότι με τον νέο νόμο θα πληρώνει δύο και τρεις φορές και περισσότερα. Η Υγεία πρέπει να είναι κοινωνικό αγαθό, και συνεπώς ό,τι συνδέεται με αυτή να είναι ευθύνη του κράτους και να παρέχεται δωρεάν. Σήμερα δεν είμαστε εκεί που ήμασταν πριν δεκάδες χρόνια, υπάρχουν σύγχρονες δυνατότητες για πραγματικά ποιοτική ζωή και όχι επιβίωση. Οχι απλά απέχουμε από αυτό, αλλά η εγκληματική διαχείριση της πανδημίας συσσώρευσε νέα προβλήματα. Με τον νέο νόμο, τουλάχιστον ένα μεγαλύτερο μέρος των αναγκαίων υπηρεσιών πρόληψης - θεραπείας - αποκατάστασης θα συνδέεται με τη δυνατότητα πληρωμής για την αγορά τους. Με δεδομένο το στοιχείο της επέκτασης της σχετικής και της απόλυτης φτώχειας στις λαϊκές οικογένειες, με την ακρίβεια, το πανάκριβο ρεύμα, την καθήλωση μισθών, δημιουργούνται οι όροι αποκλεισμού από βασικές, ακόμα και επείγουσες ανάγκες.

Υπάρχει και μία ακόμα πλευρά. Το ΚΚΕ θεωρεί ότι η λύση είναι κοινή για υγειονομικούς και ασθενείς. Η μεγάλη πλειοψηφία των γιατρών των δημόσιων νοσοκομείων, αλλά και μια μεγάλη μάζα αυτοαπασχολούμενων, έχουν υποστεί επιδείνωση του βιοτικού τους επιπέδου τα τελευταία χρόνια. Αν ήθελε το κράτος να ενισχύσει το εισόδημα των γιατρών, των υγειονομικών, θα προχωρούσε σε αυξήσεις μισθών, θα εφάρμοζε άμεσα τις τελεσίδικες αποφάσεις του ΣτΕ και του Αρείου Πάγου για επαναφορά των μισθών στα επίπεδα του 2012, θα φρόντιζε να επαναφέρει τον 13ο και τον 14ο μισθό, θα προσλάμβανε μόνιμο προσωπικό. Αυτά δεν τα έπραξε καμία κυβέρνηση, γιατί ήταν αντίθετα με τους «δημοσιονομικούς στόχους» που ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ ψήφισαν και υλοποιούν. Να γιατί λεφτά για την Υγεία του λαού και για αξιοπρεπείς μισθούς των υγειονομικών «δεν περισσεύουν», αλλά δίνονται απλόχερα για τις δουλειές των επιχειρηματικών ομίλων, το ΝΑΤΟ ή όποιον άλλο κάνει γνωστές «αγαθοεργίες» - πολέμους, πλειστηριασμούς, κατασχέσεις σπιτιών κ.ά. Να γιατί πρέπει «να πάμε αλλιώς», με σημαία τις σύγχρονες ανάγκες, βασισμένες στις τεχνολογικές και επιστημονικές δυνατότητες του 21ου αιώνα.

-- Οι αντιδράσεις ήδη καταγράφονται και κλιμακώνονται. Τι προτάσσει σήμερα το ΚΚΕ ώστε αυτές να δυναμώσουν και να ασκήσουν τη μέγιστη πίεση;

-- Οι αντιδράσεις από τη σκοπιά των συμφερόντων του λαού πρέπει να δυναμώσουν για να μην περάσει αυτό το έκτρωμα, να εμποδιστεί, να μη φτάσει καν στη Βουλή. Το τονίζουμε γιατί υπάρχουν και «αντιδράσεις», από συντηρητική σκοπιά, από ομάδες επιχειρηματικών ομίλων της Υγείας που διαφωνούν στη μοιρασιά και θεωρούν ότι το νομοσχέδιο θα οδηγήσει σε πιο ανταγωνιστικό περιβάλλον. Διαφωνούν δηλαδή κάποιοι από τη σκοπιά ότι εφόσον θα βγουν και οι γιατροί των δημόσιων νοσοκομείων στην πιάτσα της αγοράς, θα μικρύνει το πελατολόγιό τους, άρα θα χάσουν κέρδη ή θα μεταφερθούν σε ανταγωνιστές.

Μπροστά στην κατάθεση του νομοσχεδίου χρειάζεται να δυναμώσουν οι αποφάσεις καταδίκης, οι διεκδικήσεις και οι αγωνιστικές παρεμβάσεις σωματείων, όλων των φορέων του λαϊκού και του νεολαιίστικου κινήματος. Πυξίδα τους να έχουν την κατάργηση των πληρωμών στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, την αύξηση της χρηματοδότησης από τον κρατικό προϋπολογισμό στην Υγεία, τις μόνιμες προσλήψεις υγειονομικών στο δημόσιο σύστημα Υγείας, τις αυξήσεις στους μισθούς, την κατάργηση κάθε επιχειρηματικής δράσης στην Υγεία.

Λύση δεν είναι αν θα κονομάει λίγο ή πολύ ο ιδιωτικός τομέας Υγείας, ούτε αν το δημόσιο νοσοκομείο θα είναι λιγότερο ή περισσότερο εμπορευματοποιημένο. Σε αγωνιστική συμπόρευση με το ΚΚΕ μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για την ανάπτυξη ενός ενιαίου, αποκλειστικά κρατικού συστήματος Υγείας, που θα έχει ως κριτήριο την πλήρη και απολύτως δωρεάν πρόληψη, περίθαλψη, αποκατάσταση της υγείας του λαού. Σε μια σχεδιασμένη ανάπτυξη της οικονομίας, που θα καθορίζεται και θα ελέγχεται από την εξουσία του λαού.

 Συνέντευξη με τον Γιώργο Σιδέρη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνο του Τμήματος Υγείας - Πρόνοιας της ΚΕ