Αρχίζει η περίοδος της μεταξικής φασιστικής δικτατορίας

Ο Γκαίμπελς μαζί με τον Μεταξά

"Ο κύριος Μεταξάς, διά τον οποίον τρέφω ειλικρινή θαυμασμόν, παρέσχεν εις την Ελλάδα τεράστιαν υπηρεσίαν" (Γκέμπελς) 

Αρχίζει η περίοδος της μεταξικής φασιστικής δικτατορίας.

Από τις πρώτες πράξεις της ήταν διατάγματα που προέβλεπαν αναστολή διατάξεων 8 άρθρων του Συντάγματος,διάλυση της Βουλής, επιστράτευση εργαζομένων κ.α. Το κεφάλαιο στήριξε τη δικτατορία και με συμμετοχή εκπροσώπων του στις κυβερνήσεις της (Βιομήχανοι, Εθνική Τράπεζα, εταιρεία "Πάουερ",εκδοτικά συγκροτήματα, κ.α).

Σε μόλις 2 χρόνια της δικτατορίας τα κέρδη των εφοπλιστών αυξήθηκαν 100%! Μερικά από τα "εθνικά" κατορθώματα της 4ης Αυγούστου, ήταν το ξεπούλημα του Αχελώου σε αμερικάνικες εταιρείες, συμβάσεις δημοσίων έργων-"δώρο" σε επιχειρηματίες, η σιγή νεκροταφείου στους χώρους δουλειάς μέσω απαγόρευσης των απεργιών, ελέγχου των σωματείων κ.α

Το 1938, 630.000 οικογένειες (39% του πληθυσμού) είχαν ετήσιο εισόδημα 18.727 δραχμές. Υπολογίζονταν πως για κάπως άνετη ζωή χρειάζονταν τουλάχιστον 60.000. Την ίδια ώρα 900 οικογένειες 0,05% του πληθυσμού, είχαν ετήσιο εισόδημα 2.125.000! Στα χρόνια της 4ης Αυγούστου, επιβλήθηκαν στο λαό περίπου 3 δισ.νέοι φόροι!

Οι όποιες αυξήσεις εξανεμίστηκαν απο την ακρίβεια και ο ίδιος ο δικτάτορας ανακοίνωσε Επιτροπή για καταπολέμηση αιτίων "που προκαλούν αδικαιολογήτως υπερτίμησιν ειδών πρώτης ανάγκης". Μεταξύ 1935-1940 οι μισθοί αυξήθηκαν 50%, όμως η πραγματική αύξηση των αποδοχών των εργαζομένων δεν ξεπερνούσε το 5%.

Τα όποια μέτρα, πάντως, πάρθηκαν υπέρ των εργαζομένων δεν ήταν νέα αλλά εφαρμογή αποφάσεων προηγούμενων αστικών κυβερνήσεων (π.χ. γενίκευση 8ωρου) προϊόντα της ταξικής πάλης στην Ελλάδα και παγκόσμια με τις κατακτήσεις της ΕΣΣΔ.

Η ίδρυση του ΙΚΑ ήταν εφαρμογή νόμου του 1934. Ακόμα και αυτές οι πενιχρές παροχές διεκόπησαν σε 2 μόλις χρόνια, το 1939 και το σύστημα κατέρρευσε. Ο Μεταξάς κατάσχεσε με μορφή δανείου προς το κράτος όλα τα αποθεματικά των ασφαλιστικών οργανισμών που έφταναν τα 850 εκατομμύρια από τα οποία 500 ήταν του ΙΚΑ!

Όσο για την καθιέρωση της 1ης Μάη ως "Ηµέρας Εορτασµού της Εργασίας" αυτή δεν είχε σχέση με την Εργατική Πρωτομαγιά-που γιορτάστηκε πρώτη φορά το 1893 στην Ελλάδα-ούτε ήταν απεργία αλλά ήταν αργία για να υμνείται ο φασισμός.

Ίδια μέτρα είχαν πάρει και οι ναζί (είδωλα του Μεταξά). Η δικτατορία ισχυρίστηκε πως θα αντιμετώπιζε την "φαυλοκρατία" ενω η ίδια ήταν εστία διαφθοράς. Πριν ακόμα απο τη δικτατορία, είχαν αποκαλυφθεί διάφορα σκάνδαλα στον Δήμο Αθηναίων, όταν Δήμαρχος ήταν ο Κ. Κοτζιάς. Προκειμένου να μη διωχθεί ποινικά, ο Μεταξάς τον έκανε Υπουργό! Επίσης διόρισε καθηγητές Πανεπιστημίου και τους δυο γαμπρούς του!

Το μεγαλύτερο άντρο της διαφθοράς, ήταν το "καμάρι" του δικτάτορα, η φασιστική νεολαία ΕΟΝ. Εκατομμύρια άρπαζαν με διάφορους υποχρεωτικούς εράνους και την δήθεν "εθελοντική" προσφορά μεροκάματων από τους εργαζομένους.

Απ' την πρώτη κιόλας νύχτα, η 4η Αυγούστου εγκαθίδρυσε καθεστώς αστυνομοκρατίας. Χιλιάδες φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν. Τότε ιδρύθηκε το κάτεργο της Ακροναυπλίας,ενώ ανάμεσα σ' αυτούς που δολοφονήθηκαν ήταν ο Χ.Μαλτέζος Γραμματέας της ΟΚΝΕ, ο Μ.Μαρουκάκης, δημοσιογράφος του "Ριζοσπάστη", ο Ν.Βαλιανάτος, ο δάσκαλος Σταυρίδης.

Ενω το καθεστώς ξόδευε εκατομμύρια για φιέστες και μισθούς στελεχών της ΕΟΝ, αύξησε δίδακτρα και χαράτσια στην εκπαίδευση, περιόρισε τον αριθμό εισακτέων στα ανώτατα ιδρύματα, μείωσε τα κονδύλια για την Παιδεία. Η δικτατορία προχώρησε σε δημόσιο κάψιμο βιβλίων-στα πρότυπα των ναζί-και επέβαλε ασφυκτική λογοκρισία παντού.

Ενίσχυσε τον μιλιταρισμό με υπέρογκες πολεμικές δαπάνες, όχι για "εθνικά συμφέροντα" αλλά για παζάρια με εμπόρους όπλων καi ιμπεριαλιστικά συμφέροντα. 2 ολόκληρα δισ.δρχ έφυγαν για τα οχυρά της "Γραμμής Μεταξά"στην Ανατ.Μακεδονία και μόλις 1½-2 εκατομμυρίων (ένα τοις χιλίοις!) στην ελληνοαλβανική μεθόριο.

Εμβληματικό παράδειγμα της διαφθοράς της 4ης Αυγούστου ήταν ο έρανος "υπέρ Βασιλικής Αεροπορίας" που διαφήμιζε και ο διάδοχος Παύλος Γλύξμπουργκ, με τον οποίο άρπαξαν, από το υστέρημα του λαού, δισεκατομμύρια. Ο "Έρανος" (υποχρεωτική εισφορά) επιβλήθηκε για να αποκτήσει η χώρα πολεμικά αεροπλάνα και όταν ξέσπασε ο πόλεμος βρεθήκαμε με μόλις 3 σμήνη ενω σχεδόν 100 αεροπλάνα για τα οποία είχαν πληρωθεί προκαταβολές η και ολόκληρα τα πόσα δεν έφτασαν ποτέ!

Το βράδυ της 28ης Οκτωβρίου, όταν ο Ιταλός πρεσβευτής του ανακοίνωσε κήρυξη πολέμου. ο δικτάτορας άρχισε να τρέμει. Δεν είπε κανένα "ΟΧΙ", ούτε απέρριψε κάποιο τελεσίγραφο. Δεν μπορείς να απορρίψεις κάτι για το οποίο δεν σε έχουν-στην ουσία-ρωτήσει.Απλά αναγνώρισε την κατάσταση"Alors, c’est la guerre" (ώστε έχουμε πόλεμο).

Η φασιστική επίθεση αποκρούστηκε χάρη στην αυτοθυσία των μονάδων στην Ήπειρο που δεν υπάκουσαν στις εντολές της διοίκησης Μεταξά να εγκαταλείψουν την περιοχή στους Ιταλούς και του "αποσπάσματος Δαβάκη", το οποίο, παρά τις εκκλήσεις του, το πρωί της 28ης Οκτωβρίου "ευρέθη άνευ εφεδρικών πυρομαχικών".

Η δικτατορία έσπευσε να καπηλευτεί την νίκη την οποία είχε -αντικειμενικά- υπονομεύσει. Φιλοδικτατορικές εφημερίδες άρχισαν να διαδίδουν τον μύθο του "ΟΧΙ" που δήθεν είπε ο Μεταξάς, "υπερπατριώτες" που τρωγόπιναν στην Αθήνα (ενω οι φαντάροι πέθαιναν στην Αλβανία) κυκλοφορούσαν παραμύθια ότι αρκούσε η κραυγή "ΑΕΡΑ" και οι εχθροί..έτρεχαν να κρυφτούν κ.α.

Ακόμα και τότε η δικτατορία αρνήθηκε να αποκαταστήσει τις ελευθερίες του λαού και να τον εξοπλίσει συνεχίσε να κρατά φυλακισμένους τους πολιτικούς κρατούμενους που ζητούσαν να πολεμήσουν ενώ με το πέρασμα στην Αλβανία ο στρατός έγινε και στρατός κατοχής περιοχών χωρίς να κάνει τον λαό τους σύμμαχο σε αντιφασιστικό αγώνα.

Ο Μεταξάς, 28/10/1940, όταν αρχίζει ο πόλεμος,δείχνει έκπληκτος ("Φανατισμός του λαού αφάνταστος")και την επομένη αρχίζει να..ανησυχεί ("Με ανησυχεί η υπεραισιόδοξος Κοινή Γνώμη").

Με την απόκρουση των Ιταλών, μεγαλώνει ο φόβος του για τους..Έλληνες. 5/12/1940 γράφει:"Συνεχείς νίκαι προχωρήσεως. Ανησυχίαι για το μέλλον μου; Είναι σωστό αυτό; Εκ μέρους μου;"

Πέθανε 29/1/1941. Λίγους μήνες μετά, αξιωματικοί της 4ης Αυγούστου παρέδωσαν την χώρα στους ναζί, μπήκαν στις"κυβερνήσεις" τους. Σε μια απο τις μεγαλύτερες προδοσίες,η 4η Αυγούστου παρέδωσε τους πολιτικούς κρατούμενους στους κατακτητές.Οι περισσότεροι εκτελέστηκαν. Ο μηχανισμός της μπήκε στην υπηρεσία των ναζί για να κυνηγήσει ξανά τον λαό, που τώρα αντιστέκονταν στην κατοχή. Χρησιμοποιήθηκε και απο μεταπολέμικές κυβερνήσεις.

Η αστική τάξη συνεχίζει να έχει την εξουσία στην χώρα, μέχρι σήμερα.

Οι πηγές του κειμένου και ενδεικτική βιβλιογραφία για την φασιστική δικτατορία της 4ης Αυγούστου:

Αγγέλης Βαγγέλης, "Γιατί χαίρεται ο κόσμος και χαμογελάει πατέρα", Βιβλιόραμα, Βουρνάς Τάσος, "Ιστορία της νεώτερης και σύγχρονης Ελλάδας, τόμος Β", Πατάκης, Λιναρδάτος Σπύρος, "Πως φτάσαμε στην 4η Αυγούστου", Θεμέλιο, Λιναρδάτος Σπύρος, "Η Εξωτερική Πολιτική της 4ης Αυγούστου", Διάλογος, Λιναρδάτος Σπύρος, "Η 4η Αυγούστου", Θεμέλιο, Λιναρδάτος Σπύρος, "Ο πολεμος του 1940-41 και η μαχη της Κρητης", Προσκήνιο, Λιναρδάτος Σπύρος, "Ο Ιωαννης Μεταξας και οι μεγαλες δυναμεις (1936-1940)", Προσκήνιο, Μαίλης Μάκης, "Από την 4η Αυγούστου ως τις μέρες μας", Σύγχρονη Εποχή, Μαχαίρα Ελένη, "“Η Νεολαία της 4ης Αυγούστου”, Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας, Μεταξάς Ιωάννης, "Λόγοι και σκέψεις 1936-1941", Γκοβόστη, Μεταξάς Ιωάννης, "Προσωπικό Ημερολόγιο", Γκοβόστη, Παπάγος Αλέξανδρος, "Ο πόλεμος της Ελλάδος 1940-1941", Ιστορικό Αρχείο Εθνικού Κήρυκος, Πλουμίδης Σπυρίδων, "Το καθεστως Ιωαννη Μεταξα (1936-1941)", Εστία, Ριζοσπάστης, "Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου", Συλλογικό Έργο, "Τέσσερα χρόνια διακυβερνήσεως Ιωάννη Μεταξά", εκδόσεις 4ης Αυγούστου, Ψυρούκης Νίκος, "Ο φασισμός της 4ης Αυγούστου", Αθήνα, Grazzi Emanuele, "Η αρχή του τέλους, η επιχείρηση κατά της Ελλάδος", Εστί

Praxis Review