12/06/1798
Εκτελείται δια στραγγαλισμού ο Ρήγας Φεραίος (Βελεστινλής), ο ιδεολόγος - επαναστάτης της ανερχόμενης ελληνόφωνης αστικής τάξης, ο οποίος, μέσα από τα έργα του «Θούριος», «Νέα Πολιτική Διοίκησις», κ.α. καλούσε σε εξέγερση όλους τους λαούς της Βαλκανικής («Χριστιανούς και Τούρκους»), με σκοπό το γκρέμισμα της οθωμανικής κυριαρχίας και τη δημιουργία μιας Βαλκανικής ομοσπονδίας.
12/06/1848
Εξέγερση πραγματοποιείται στην Πράγα (12-17/6/1848), με αστικά - εθνικιστικά χαρακτηριστικά (η Πράγα τότε ήταν τμήμα της Αυστροουγγαρίας). Οι εξεγερμένοι πήραν τα όπλα και έστησαν οδοφράγματα, ωστόσο η υπεροχή του στρατού και η αδυναμία γενίκευσης της εξέγερσης, οδήγησαν τελικά στη συντριβή της.
12/06/1904
Γεννημένος στο Νοβοροσίσκ, ο Βλαντίμιρ Κοκκινάκης( Владимир Константинович Коккинаки), έγινε ένας από τους πιο γνωστούς σοβιετικούς πιλότους, και δύο φορές Ήρωας της Σοβιετικής Ένωσης.
Βλαντίμιρ Κοκκινάκης( Владимир Константинович Коккинаки)
12/06/1915
Γεννιέται ο ηθοποιός Ντίνος Ηλιόπουλος.
12/06/1920
Ο Κόκκινος Στρατός εκδιώκει τα αντεπαναστατικά πολωνικά στρατεύματα από την πόλη του Κιέβου.
12/06/1927
Συνέρχεται συνδιάσκεψη της οργάνωσης «3η Κατάσταση» (οργάνωση που προέκυψε από διάσπαση των Αρχειομαρξιστών το 1926), που αποφασίζει την αυτοδιάλυσή της και την προσχώρηση των μελών της στο ΚΚΕ.
12/06/1929
Οι φορτοεκφορτωτές του Πειραιά κατεβαίνουν σε απεργία με αίτημα την αύξηση των μεροκάματών τους και την εφαρμογή του 8ώρου. Η αστυνομία επιτέθηκε στους απεργούς τραυματίζοντας 14 από αυτούς. Οι απεργοί έστησαν οδοφράγματα. Ακολούθησαν νέες συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής, κατά τις οποίες τραυματίστηκαν άλλοι 4 εργάτες.
Η απεργία συνεχίστηκε τελικά μέχρι τις 19 Ιούνη, οπότε έληξε με μερική μόνο νίκη, αφού οι ρεφορμιστές ηγέτες των συνδικάτων έσπευσαν σε συμβιβασμό με την εργοδοσία.
12/06/1929
Γεννιέται η Άννα Φρανκ, η δολοφονημένη από τους Ναζί Εβραιοπούλα που έγινε γνωστή από το ημερολόγιό της, το οποίο έχει κυκλοφορήσει σε βιβλίο («Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ»).
12/06/1933
Ο λόχος διοίκησης του Συντάγματος Τρίπολης ξεσηκώνεται εξαιτίας του άθλιου συσσιτίου. Πολλοί φαντάροι πηγαίνουν ομαδικά για παράπονα στο Σύνταγμα. Η διοίκηση συλλαμβάνει 7 φαντάρους και παραπέμπει 3 στο Στρατοδικείο για «παρότρυνση σε στάση».
12/06/1940
Ο δικτάτορας Φράνκο ανακηρύσσει την Ισπανία «μη εμπόλεμη χώρα». Ωστόσο, το καθεστώς προσέφερε σημαντική υλική και στρατιωτική βοήθεια στις δυνάμεις του Άξονα, ενώ πολλοί Ισπανοί «εθελοντές» πολέμησαν με τη Βέρμαχτ στα διάφορα μέτωπα του πολέμου.
12/06/1947
Μπροστά στη Νομαρχία Ηρακλείου Κρήτης, οι χωροφύλακες πυροβολούν και σκοτώνουν τον Πρόεδρο των τσαγκαράδων Χρήστο Χατζηγεωργίου και τον αδερφό του Κώστα, ενώ τραυματίζουν 9 μέλη των λαϊκών επιτροπών, που πήγαν να διαμαρτυρηθούν για τη σύλληψη του προέδρου του Εργατικού Κέντρου Στρατή Περγαλίδη.
12/06/1964
Το κράτος της Νοτίου Αφρικής καταδικάζει τον Νέλσον Μαντέλα (επικεφαλής τότε της ένοπλης πτέρυγας του Εθνικού Αφρικανικού Κογκρέσου) σε ισόβια δεσμά.
12/06/1968
Στρατιωτικό νόμο επιβάλλει στη Γαλλία ο Πρόεδρος Ντε Γκολ, με πρόσχημα τη διενέργεια εκλογών και διατάζει την ανάπτυξη δυνάμεων των τεθωρακισμένων στις παρισινές λεωφόρους, την απαγόρευση κάθε διαδήλωσης και τη διάλυση μιας σειράς αριστερών και φοιτητικών οργανώσεων.
12/06/1975
Η κυβέρνηση της ΝΔ υποβάλλει επίσημη αίτηση ένταξης της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ).
12/06/1984
Το πρώτο βήμα για την αναβίωση της Δυτικοευρωπαϊκής Ένωσης, που έχει στόχο την κοινή άμυνα της Δυτικής Ευρώπης, πραγματοποιούν, με πρωτοβουλία της Γαλλίας, οι υπουργοί Εξωτερικών πέντε δυτικοευρωπαϊκών χωρών (Βρετανία, Γαλλία, Δ. Γερμανία, Βέλγιο και Λουξεμβούργο).
12/06/1985
Τη χορήγηση «ανθρωπιστικής» βοήθειας 27 εκατομμυρίων δολαρίων προς τους δεξιούς ενόπλους (Κόντρας) της Νικαράγουας εγκρίνει, με απόφασή της, η Βουλή των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ.
12/06/2003
Πεθαίνει ο Αμερικανός ηθοποιός Γκρέγκορι Πεκ (Όσκαρ καλύτερου ηθοποιού, 1962).
12/06
Παγκόσμια Ημέρα κατά της παιδικής εργασίας.
12 Ιουνίου 1798, οι Οθωμανοί δολοφονούν τον "Βάρδο της Ελευθερίας", τον μεγάλο επαναστάτη Ρήγα Φεραίο και τους συντρόφους του.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ Ρήγας Βελεστινλής γεννήθηκε στο Βελεστίνο στα 1757. Το οικογενειακό του όνομα ήταν Κυριτζής ή Κυριαζής. Η παράδοση εμφανίζει την οικογένεια του ως μία από τις πιο ευκατάστατες στο Βελεστίνο. Η οικονομική ευχέρεια της οικογένειάς του έδωσε τη δυνατότητα στον Ρήγα να πάρει καλή μόρφωση. Στην συνέχεια, πήγε στην Κωνσταντινούπολη και καταπιάστηκε με το εμπόριο.
Το 1786 βρίσκεται στο Βουκουρέστι,και αργότερα καταλήγει στην Βιέννη (όλο αυτο το διάστημα δουλεύει ως γραμματικός και διερμηνέας). Εκεί, αναπτύσσει δράση και τυπώνει τα πρώτα του βιβλία, το "Σχολείον των Ντελικάτων Εραστών" και το "Φυσικής Απάνθισμα" και αναγγέλλει την έκδοση της μετάφρασης στα ελληνικά του έργου του Μοντεσκιέ "Το πνεύμα των νόμων".
Το διάστημα αυτό, η Ευρώπη συγκλονίζεται από τη Μεγάλη Γαλλική Επανάσταση, οι ιδέες της οποίας κατακτούν το μυαλό και την καρδιά των σκλαβωμένων λαών της Ευρώπης και των καταπιεζόμενων τάξεων στις φεουδαρχικές κοινωνίες και επηρεάζουν την σκέψη του Ρήγα.
Το Δεκέμβρη του 1797, εκδίδει τα επαναστατικά έργα του με τα οποία άφησε ανεξίτηλο το σημάδι του στην ιστορία (Χαρτογραφικό έργο, "Θούριος", "Επαναστατικό Μανιφέστο" κλπ.) και ετοιμάζει την κάθοδό του στην Ελλάδα για να αναπτύξει επαναστατική δράση.
Στόχος του είναι η κοινή επαναστατική απελευθερωτική δράση όλων των βαλκανικών λαών και η συγκρότηση της Βαλκανικής Ομοσπονδίας, η ενότητα Ελλήνων, Βουλγάρων, Τούρκων, Αρμενίων, Χριστιανών, Εβραίων, Μουσουλμάνων κ.α για την αποτίναξη του Οθωμανικού ζυγού και την δημιουργία μιας δημοκρατικής Βαλκανικής Ομοσπονδίας.
Πχ Στα δίκαια του ανθρώπου αναφέρει (άρθρο 3): "..όλοι οι άνθρωποι, Χριστιανοί και Τούρκοι, κατά φυσικόν λόγον είναι ίσοι". Στο άρθρο 7: "η Ελευθερία κάθε είδους Θρησκείας, Χριστιανισμού, Ιουδαϊσμού και τα λοιπά,δεν είναι εμποδισμένα εις την παρούσαν διοίκησην".
Στο πολίτευμα του ακόμη γράφει: Στο άρθρο 122: "Η νομοθετική διοίκηση βεβαιοί εις όλους τους Ελληνας, Τούρκους, Αρμένιους,
Ιουδαίους και παντός έθνους (όταν ευρίσκονται κάτοικοι εις αυτήν την Δημοκρατίαν), την ισοτιμίαν, την ελευθερίαν, σιγουρότητα των υποστατικών εκάστου, τα δημόσια χρέη, όπου ήθελε ηένουν δια την ελευθερίαν, την ελευθερίαν όλων των θρησκειών, μιαν κοινήν ανατροφήν, δημοσίους συνδρομάς εκεί οπού ανήκουν, την απεριόριστην ελευθερίαν της τυπογραφίας, το δίκαιον του να δίνει έκαστος αναφορά και να προσκληθεί, το δίκαιον του συναθροίζεται εις δημοτικάς συντροφιάς, και τελευταίον την απόλαυσιν όλων των δικαίων του ανθρώπου".
Για τον Ρήγα, η κατάκτηση των δημοκρατικών ελευθεριών των λαών που ζούσαν μέσα στην Οθωμανική αυτοκρατορία έπρεπε να γίνει με ξεσηκωμό και επανάσταση: "Οταν η Διοίκησις βιάζη, αθετή, καταφρονή τα δίκαια του λαού και δεν εισακούει τα παράπονά του, το να κάμη τότε ο λαός ή κάθε μέρος του λαού επανάστασιν, να αρπάζη τα άρματα και να τιμωρήση τους τυράννους του, είναι (το) πλέον ιερόν από όλα τα δίκαιά του, και το πλέον απαραίτητο από όλα τα χρέη του ".
Ο Ρήγας είχε αποφασίσει να κατέβει στην Ελλάδα μέσω Τεργέστης. Πριν φύγει από τη Βιέννη, έστειλε στην Τεργέστη, στον έμπιστο σύντροφό του Αντώνη Κορωνιό,τρία κιβώτια με επαναστατικό υλικό.Επειδή όμως ο Κορωνιός έλειπε στη Δαλματία για δουλείες, τα κιβώτια παρέλαβε ο συνεταίρος του Δημήτριος Οικονόμου,ο οποίος, αφού τα άνοιξε και είδε τι περιείχαν,κατέδωσε τις πληροφορίες στην Αυστριακή αστυνομία.
2
ΔιαγραφήΜόλις ο Ρήγας έφτασε στην Τεργέστη συνελήφθη αμέσως. Συλλήψεις επαναστατών ή υπόπτων για επαναστατική δράση έγιναν και σε άλλες πόλεις. Ο Ρήγας και οι σύντροφοι του παραδόθηκαν,τον Απρίλη του 1798,στις Οθωμανικές αρχές και μεταφέρθηκαν στο Βελιγράδι.12 Ιουνίου του 1798, οι οκτώ φυλακισμένοι ήρωες στο κάστρο Neboisa του Βελιγραδίου βρήκαν μαρτυρικό θάνατο στα κελιά τους με την μέθοδο του στραγγαλισμού.
Ηταν ο Ρήγας Βελεστινλής (Φεραίος), από το θεσσαλικό χωριό Βελεστίνο, ετών 40, ο Ευστράτιος Αργέντης, έμπορος από τη Χίο, ετών 31, ο Δημήτριος Νικολίδης, γιατρός από τα Ιωάννινα, ετών 32, ο Αντώνιος Κορωνιός, έμπορος και λόγιος από τη Χίο, ετών27,ο Ιωάννης Καρατζάς, λόγιος από τη Λευκωσία της Κύπρου ετών 31,ο Θεοχάρης Γεωργίου Τουρούτζιας, έμπορος από τη Σιάτιστα, ετών 22,ο Ιωάννης Εμμανουήλ, φοιτητής ιατρικής, απ' την Καστοριά, ετών 24 και ο αδελφός του Παναγιώτης Εμμανουήλ, υπάλληλος του Αργέντη, ετών 22.
Τα πτώματα των νεκρών ρίχτηκαν στον Σάβα, παραπόταμο του Δούναβη. Η είδηση της δολοφονίας του Ρήγα και των συντρόφων του συγκλόνισε λαούς και προσωπικότητες σε όλη την βαλκανική. Ο Ρήγας ήταν απο τις μεγαλύτερες επαναστατικές μορφές εκείνης της περιόδου. Για αυτό και στην εποχή του ο μεγάλος επαναστάτης έγινε στόχος όχι μόνο των Οθωμανών αλλά και κάθε αυταρχικής εξουσίας της Ευρώπης (οι Αυστριακοί τον συνέλαβαν και τον παρέδωσαν) αλλά και εξουσιών των Βαλκανίων που συνεργάζονταν με την Οθωμανική αυτοκρατορία, όπως το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε ο οποίος,την περίοδο της σύλληψης του Ρήγα, τον Δεκέμβριο του 1798, έγραψε επιστολή με την οποία καταδίκαζε τα κείμενα του Ρήγα και καλούσε τους δεσποτάδες να κατάσχουν το επαναστατικό μανιφέστο του:
"συνέπεσεν εις χείρας ημών εν σύνταγμα...επιγραφόμενον "Νέα Πολιτική Διοίκησις των κατοίκων της Ρούμελης, των μικρών εν τη Μεσογείω νήσων και της Βλαχομπογδανίας"...να επαγρυπνής..όταν εμφανισθή τοιούτον σύνταγμα...εις Τύπον η χειρόγραφον, να συνάξης άπαντα τα διασπειρόμενα, και να τα εξαποστέλλης εις ημάς εν τάχει....και πρόσεχε, αδελφέ, ίνα μη φανής παραμελών εις την τοιαύτην ποιμαντικήν...αρχιερατικήν επιστασίαν..να μη παρεμπέση τοιούτον σύνταγμα εις ανάγνωσιν τω χριστιανικώ εμπιστευθέντι σοι λαώ...ότι πλήρες υπάρχει σαθρότητος εκ των θολερών αυτού εννοιών, τοις δόγμασι της ορθοδόξου ημών πίστεως εναντιούμενον".
Λίγους μήνες πριν την σύλληψη του Ρήγα, (Ιούλιος 1798) ο Γρηγόριος είχε στείλει άλλη επιστολή στους χριστιανούς της Κρήτης καλώντας να μείνουν μακριά από τα κηρύγματα της Γαλλικής Επανάστασης.
Παρόμοιες"εκστρατείες" έκαναν και άλλα στελέχη της εκκλησίας. Όπως ο μητροπολίτης Ιωαννίνων Ιερόθεος, που είπε για τον Ρήγα και τους συντρόφους του: "εσκόπευαν να κάμνουν επανάστασιν κατά του κραταιοτάτου σουλτάνου, αλλά ο μεγαλοδύναμος Θεός τους επαίδευσε κατά τας πράξεις των με τον θάνατον οπού τους έπρεπε". Η εκκλησία ανακήρυξε τον Γρηγόριο, που αργότερα αφόρισε την επανάσταση του 1821, "Άγιο". Υπάρχει και άγαλμα στην Ακαδημία.
Ο αγώνας για τα δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες των λαών της Βαλκανικής, που πρώτος έθεσε ο Ρήγας, παράμενει επίκαιρος, μέχρι σήμερα.
Πηγές "Άπαντα τα σωζόμενα", Ρήγας Φεραίος, Βουλή των Ελλήνων, "Μεγάλη Ιστορία της Ελλάδας", τόμος IX, Γιάννης Κορδάτος, εκδόσεις 20ός Αιώνας, "Ρήγας Βελεστινλής", Τάσος Βουρνάς, εκδόσεις Μπούζας, "Οποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά", Ριζοσπάστης.