Προλεταριακός ηγέτης παγκόσμιας ακτινοβολίας

 Ο Αντώνης Αμπατιέλος γεννήθηκε το 1914 στο Σουλινά Ρουμανίας και από τα νεανικά του χρόνια τον κέρδισαν οι κομμουνιστικές ιδέες. Το 1932 οργανώνεται στην ΟΚΝΕ και στο ΚΚΕ και μπαρκάρει στα καράβια.

Ανέπτυξε πρωτοπόρα συνδικαλιστική δράση από το 1933, μέσα από τη Ναυτεργατική Ενωση Ελλάδας(ΝΕΕ) και το 1940 γίνεται μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής ΝΕΕ στη Νέα Υόρκη, όπου και αναπτύσσει εξαιρετική αντιφασιστική και συνδικαλιστική δραστηριότητα, πρωτοστατώντας στις κινητοποιήσεις των ναυτεργατών ενάντια στις δυνάμεις του φασιστικού άξονα.

Στα χρόνια αυτά αναδείχνεται σε έναν από τους δύο γραμματείς της ΟΕΝΟ και οργανώνει τον αντιφασιστικό αγώνα.

Μιας ζωής γεμάτης από δράση, αγώνες και θυσίες σε θάλασσες και στεριά για τα δικαιώματα της τάξης του, της Εργατικής Τάξης, των ναυτεργατών συναδέλφων του, για τα ιδανικά και τα οράματα του ΚΚΕ. Σ' αυτούς του αγώνες, με "μετερίζι" το καράβι, ο Αντώνης Αμπατιέλος αναδείχτηκε άξιος ηγέτης της τάξης του, του ναυτεργατικού κινήματος, ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ, το οποίο υπηρέτησε σ' όλη του τη ζωή, σε προσωπικότητα του παγκόσμιου αντιφασιστικού κινήματος, καθώς αναδείχτηκε σε ηγετικό στέλεχος της θρυλικής ΟΕΝΟ, της Ομοσπονδίας Ελληνικών Ναυτεργατικών Οργανώσεων.

Ναυτεργάτης από τα 18 του χρόνια "όργωσε" τους ωκεανούς. Και με τους προσωπικούς αγώνες του, σε κάθε πλοίο που υπηρετούσε, πετύχαινε να βελτιώνει τη θέση των συναδέλφων του. Ο ίδιος από το πόστο του Γραμματέα της ΟΕΝΟ υπέγραψε την ιστορική πρώτη Συλλογική Σύμβαση που υποχρεώθηκαν, για πρώτη φορά το 1943, να υπογράψουν οι εφοπλιστές, καθιερώνοντας και κατοχυρώνοντας το 8ωρο και άλλα βασικά δικαιώματα των ναυτεργατών.

Ηρωας των θαλασσών

"Στην κυριολεξία, σε λιμάνια και σε πλοία, σε ντόκους και σε σκυλοπνίχτες, σε συνδικαλιστικά συνέδρια και σε υπερπόντιες πλόες, στην καρδιά του ιμπεριαλισμού και σε αποικίες, στη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο, στους ωκεανούς και σε παγιδευμένες θάλασσες, ανάμεσα σε υποβρύχια και ναρκοπέδια, στον πόλεμο και στην ειρήνη, ελεύθερος ή εγκάθειρκτος ύφανε παντού τον ιστό του αγώνα για μια καλύτερη Ελλάδα, για έναν καλύτερο κόσμο... Από το 1943 και μέχρι το τέλος του αντιφασιστικού πολέμου ο Αντώνης Αμπατιέλος, ένας από τους δύο εκλεγμένους γραμματείς της δυαδικής ηγεσίας (ο δεύτερος ήταν ο Β. Μπεκάκος) της θρυλικής ΟΕΝΟ, υπήρξε κυριολεκτικά ένας από τους "ισχυρούς της Γης". Διότι υπό τις συνθήκες των πολεμικών συγκρούσεων και επιχειρήσεων σε ολόκληρη την υδρόγειο "το της θαλάσσης κράτος" βρισκόταν στα χέρια της ΟΕΝΟ και στα χέρια του Διεθνούς Ναυτεργατικού Κινήματος (του οποίου ψυχή και εγκέφαλος ήταν ο Α. Αμπατιέλος). Ετσι, από το 1943 ουσιαστικά, οι δυνάμεις του Αξονα βρέθηκαν χωρίς πλοία - παρά το γεγονός ότι πλήρωναν στους εφοπλιστές αστρονομικά ναύλα - γιατί κουμάντο, πια, στα εμπορικά (ελληνικά και ξένα) πλοία δεν έκαναν οι εφοπλιστές, αλλά η ΟΕΝΟ και το Διεθνές Ναυτεργατικό Κίνημα",όπως θα γράψει στο "Ρ" ο δημοσιογράφος Χ. Θεοχαράτος. Και ήταν η ηγεσία της ΟΕΝΟ που σε μια δύσκολη για τους συμμάχους καμπή του πολέμου, σάλπισαν προς τους Ελληνες ναυτεργάτες το ιστορικό σύνθημα: "Κρατάτε τα πλοία εν κινήσει"!

"Στη διάρκεια του Β' Παγκόσμιου Πολέμου ο Α. Αμπατιέλος πήρε μέρος σε νηοπομπές του θανάτου, όταν οι αγέλες των γερμανικών υποβρυχίων έστελναν στο βυθό εκατοντάδες πλοία, τις περισσότερες φορές μαζί με τα πληρώματά τους. Σε 2.500 υπολογίζει ο ίδιος ο Α. Αμπατιέλος τους ναυτεργάτες που χάθηκαν στο Επος του Ατλαντικού. Ενας απ' αυτούς ήταν και ο πατέρας του... Αυτοί οι αντιφασιστικοί - πατριωτικοί αγώνες και η τεράστια προσφορά αναγνωρίστηκαν τότε από τους συμμάχους και την εξόριστη ελληνική κυβέρνηση", θα προσθέσει ο δημοσιογράφος Ν. Πηγαδάς στην εκδήλωση της παρουσίασης του μοναδικού βιβλίου του Α. Αμπατιέλου "ΜΙΑ ΖΩΗ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ" - έκδοση της "Σύγχρονης Εποχής".

... Και ηγέτης της τάξης του

Ωστόσο, το εφοπλιστικό κεφάλαιο και οι εμφυλιοπολεμικές κυβερνήσεις - λακέδες των Αγγλοαμερικάνων ιμπεριαλιστών δεν μπορούσαν να μην εκδικηθούν. Ετσι, στις 24 Δεκέμβρη του 1947 ο Αντώνης Αμπατιέλος συλλαμβάνεται για μια ακόμα φορά, όμως από κείνη τη στιγμή αρχίζει η μακριά νύχτα των 16,5 χρόνων στέρησης της ελευθερίας του. Στη δίκη της ΟΕΝΟ όπως έμεινε στην ιστορία (η δίκη της ηγεσίας της) και κράτησε 20 μέρες, ο Α. Αμπατιέλος καταδικάζεται σε θάνατο, που ματαιώθηκε από τη διεθνή κατακραυγή που ξεσηκώθηκε. Ακολουθούν φυλακές και τόποι εξορίας, αλλά η ηρωική δράση του ηγετικού στελέχους του ΚΚΕ Αντώνη Αμπατιέλου, σε δύσκολες και διαφορετικές κάθε φορά συνθήκες συνεχίζεται και η προσφορά του στην εργατική τάξη και το λαϊκό κίνημα, μέσα από το ΚΚΕ μέχρι την τελευταία πνοή της ζωής του.

Ασφαλώς δεν είναι εύκολο σε λίγες γραμμές να γράψεις για την ιστορία του αξέχαστου Αντώνη Αμπατιέλου και για τη μοναδική παρακαταθήκη που άφησε στους αγωνιστές, στο ΚΚΕ και τους κομμουνιστές. Αλλά αξίζει να υπενθυμίσουμε ορισμένα μόνον απ' όσα ο Δ. Γόντικας μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ ανέφερε στην αποχαιρετιστήρια - επικήδεια ομιλία του:

"... Ο σ. Αντώνης δεν ήταν απλά ένας μαχητής συνδικαλιστής. Ηταν ένας ολοκληρωμένος εκφραστής της τάξης του. Ο προλεταριακός ηγέτης, που έβλεπε πολύ πέρα από τα τρέχοντα και καθημερινά προβλήματα. Θεωρούσε τους ναυτεργάτες σαν τμήμα της εργατικής τάξης και την τάξη σαν τον πιο γνήσιο εκφραστή των συμφερόντων της πατρίδας... Σαν γνήσιος προλετάριος πατριώτης, δεν μπορούσε παρά να ήταν και συνεπής διεθνιστής... έβλεπε, πάνω από χρώματα και φυλή, το κοινό ταξικό συμφέρον...

Ο σ. Αντώνης δε γεννήθηκε κομμουνιστής. Απόκτησε τις αρετές αυτές μέσα στον αγώνα. Είχε πλήρη συνείδηση ότι και η πιο ηρωική ατομική προσπάθεια ποτέ και σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να είναι πάνω κι έξω από την κοινή τη συλλογική πάλη. Και το σπουδαιότερο, πάνω και έξω από το Κόμμα. Πίστευε βαθιά στη δύναμη του Κόμματος και στις αρχές του και τις υπερασπίστηκε μαχητικά και με συνέπεια σε όλες τις δύσκολες στιγμές... Δεν είναι τυχαίο ότι ο σ. Αμπατιέλος αναδείχτηκε σε ηγετική μορφή των ναυτεργατών, του ΚΚΕ και του διεθνούς κομμουνιστικού και εργατικού κινήματος.. "

Τρία χρόνια μετά θυμόμαστε σαν χτες - και θα θυμόμαστε για πάντα - δίπλα μας τον Αντώνη Αμπατιέλο να μας συμβουλεύει με το μεστό λόγο του και το μειλίχιο ύφος του. Θυμόμαστε τον ήρωα ναυτεργάτη, που με τη δράση του αναδείχτηκε παγκόσμια προσωπικότητα, ηγέτης του ΚΚΕ που, όμως, χωρίς κανέναν κομπασμό, αλλά σαν ένα "καλό παιδί" όπως ήταν το παρατσούκλι, που του είχαν δώσει οι συνάδελφοί του, σαν ένας καθημερινός άνθρωπος που είχε πλήρη συνείδηση, έτσι απλά, "έκανε το καθήκον του" - όπως έλεγε - για ν' ανεβάσει την τάξη του, την Εργατική Τάξη, εκεί που της αξίζει, ηγέτη της κοινωνικής και πολιτικής ζωής. Αυτός ήταν ο Αντώνης Αμπατιέλος και η παρακαταθήκη του δεν μπορεί παρά να είναι οδηγός στην καθημερινή δράση των αγωνιστών, των πρωτοπόρων εργατών και των κομμουνιστών...

Καθοδηγητής στους διεθνείς αγώνες

Στις συνθήκες των πολεμικών συγκρούσεων και επιχειρήσεων σε όλο τον κόσμο, η θάλασσα βρισκόταν, κυριολεκτικά στα χέρια της ΟΕΝΟ και του Διεθνούς Ναυτεργατικού Κινήματος, του οποίου ψυχή και εγκέφαλος ήταν ο Αντ. Αμπατιέλος. "Ετσι, από το 1943 ουσιαστικά, οι δυνάμεις του Αξονα βρέθηκαν χωρίς πλοία - παρά το γεγονός ότι πλήρωναν στους εφοπλιστές αστρονομικά ναύλα - γιατί κουμάντο, πια, στα εμπορικά (ελληνικά και ξένα) πλοία δεν έκαναν οι εφοπλιστές, αλλά η ΟΕΝΟ και το Διεθνές Ναυτεργατικό Κίνημα", όπως θα γράψει στο "Ρ" ο δημοσιογράφος Χ. Θεοχαράτος, σε ένα άρθρο τις μέρες του θλιβερού μαντάτου του χαμού, του ακριβού συντρόφου με τίτλο "Η πολιτική διαθήκη του Αντώνη Αμπατιέλου". Γιατί ήταν η ηγεσία της ΟΕΝΟ που σε μια δύσκολη για τους συμμάχους καμπή του πολέμου, που σάλπισε προς τους Ελληνες ναυτεργάτες το ιστορικό σύνθημα: "Κρατάτε τα πλοία εν κινήσει"!

Ο ίδιος από το πόστο του Γραμματέα της ΟΕΝΟ υπέγραψε την ιστορική πρώτη Συλλογική Σύμβαση του 1943 με τους Ελληνες εφοπλιστές που καθιέρωνε και κατοχύρωνε, για πρώτη φορά το 8ωρο και άλλα βασικά δικαιώματα των ναυτεργατών, για τις συνθήκες διαβίωσης στα πλοία, τους τρόπους αμοιβής, τη σύνθεση του πληρώματος και πολλά άλλα, που σήμερα βρίσκονται στο στόχαστρο της εφοπλιστικής ασυδοσίας.

Επίσης, όπως σημείωνε ο δημοσιογράφος Ν. Πηγαδάς στην εκδήλωση της παρουσίασης του μοναδικού βιβλίου του Α. Αμπατιέλου "ΜΙΑ ΖΩΗ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ" - έκδοση της "Σύγχρονης Εποχής":

"Στη διάρκεια του Β Παγκόσμιου Πολέμου ο Αντ. Αμπατιέλος πήρε μέρος σε νηοπομπές του θανάτου, όταν οι αγέλες των γερμανικών υποβρυχίων έστελναν στο βυθό εκατοντάδες πλοία, τις περισσότερες φορές μαζί με τα πληρώματά τους. Σε 2.500 υπολογίζει ο ίδιος ο Αντ. Αμπατιέλος τους ναυτεργάτες που χάθηκαν στο Επος του Ατλαντικού. Ενας απ' αυτούς ήταν και ο πατέρας του... Αυτοί οι αντιφασιστικοί - πατριωτικοί αγώνες και η τεράστια προσφορά αναγνωρίστηκαν τότε από τους συμμάχους και την εξόριστη ελληνική κυβέρνηση".

Ωστόσο, το εφοπλιστικό κεφάλαιο και οι εμφυλιοπολεμικές κυβερνήσεις τον εκδικήθηκαν όπως και πολλούς άλλους αγωνιστές για αυτή την πατριωτική και διεθνιστική του δράση. Στις 24 Δεκέμβρη του 1947 ο Αντώνης Αμπατιέλος συλλαμβάνεται για μια ακόμα φορά, όμως από κείνη τη στιγμή αρχίζει η μακριά νύχτα των 16,5 χρόνων στέρησης της ελευθερίας του. Στη δίκη της ΟΕΝΟ όπως έμεινε στην ιστορία (η δίκη της ηγεσίας της) και κράτησε 20 μέρες, ο Α. Αμπατιέλος καταδικάζεται σε θάνατο, που ματαιώθηκε από τη διεθνή κατακραυγή που ξεσηκώθηκε. Ακολουθούν φυλακές και τόποι εξορίας, αλλά η ηρωική δράση του ηγετικού στελέχους του ΚΚΕ Αντώνη Αμπατιέλου, σε δύσκολες και διαφορετικές κάθε φορά συνθήκες συνεχίζεται και η προσφορά του στην εργατική τάξη και το λαϊκό κίνημα, μέσα από το ΚΚΕ μέχρι την τελευταία πνοή της ζωής του.

Τιμήθηκε με τα πιο υψηλά καθήκοντα στην ηγεσία του Κόμματος. Από το 1969 ήταν τακτικό μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ μέχρι το 1991 στο 13ο Συνέδριο και μέλος του ΠΓ της ΚΕ από το 1971 μέχρι το 12ο Συνέδριο, το 1987, ενώ το 1981 εκλέχτηκε βουλευτής στην Α Πειραιά.

Οι γενιές των νέων κομμουνιστών μπορούν να αντλούν σήμερα μεγάλη δύναμη από τη μορφή αυτή του κομμουνιστικού εργατικού κινήματος με παγκόσμια ακτινοβολία και να νιώθουν υπερήφανοι που είναι συνεχιστές ενός μεγάλου δάσκαλου που δίδαξε, με τη στάση και τη δράση του, την αφοσίωση στα κομμουνιστικά ιδανικά, την αισιοδοξία και στους πιο χαλεπούς καιρούς, την πίστη στη δύναμη των μαζών, την αυταπάρνηση και την ανιδιοτελή προσφορά στον αγώνα. Θα μείνει για πάντα αξέχαστος, φάρος και οδηγός στους σημερινούς αγώνες ενάντια στην ιμπεριαλιστική νέα τάξη, για να σαλπίζει το ελπιδοφόρο μήνυμα της αντεπίθεσης της εργατικής τάξης και των συμμάχων της για την οικοδόμηση της πιο δίκαιης και ανθρώπινης κοινωνίας, του σοσιαλισμού - κομμουνισμού.

 Ο Φάκελος 42619 της Κρατικής Ασφάλειας για τον Αντώνη Αμπατιέλο