Το παγόβουνο

Η προσπάθεια που έκανε ο κολοσσός διανομής έτοιμου φαγητού «e-food» την περασμένη βδομάδα να μετατρέψει με ένα γραπτό μήνυμα δεκάδες εργαζόμενους σε «συνεργάτες» χωρίς δικαιώματα, και μάλιστα υπό την απειλή της απόλυσης, είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου της εργασιακής ζούγκλας που επικρατεί, ειδικά στον συγκεκριμένο κλάδο και στις «ψηφιακές πλατφόρμες».

Είναι η κορυφή του παγόβουνου των απανωτών τρίμηνων συμβάσεων για να ξεφορτώνεται η εργοδοσία πιο εύκολα προσωπικό, των «ενοικιαζόμενων εργαζομένων» μέσω δουλεμπορικών γραφείων (όπως ήταν και οι εργαζόμενοι που βρέθηκαν στο στόχαστρο), των σχέσεων εργασίας με την ταμπέλα του «συνεργάτη» - αυτοαπασχολούμενου, αν και στην ουσία είναι μισθωτοί στις συγκεκριμένες επιχειρήσεις κ.ο.κ.

Το ίδιο «παγόβουνο» ευρύτερα στον κλάδο του Επισιτισμού - Τουρισμού μετράει πάνω από 14 διαφορετικές ευέλικτες εργασιακές σχέσεις (μερικής απασχόλησης, εποχιακής, «εξτρατζήδες», μαθητεία κ.ά.) που διευκολύνουν την ένταση της εκμετάλλευσης, δηλαδή την κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων του κλάδου, και ουσιαστικά απαλλάσσουν την εργοδοσία ακόμα και από τις τυπικές υποχρεώσεις απέναντι στους εργαζόμενους.

Πάνω σε αυτήν τη δουλειά και ζωή - λάστιχο στηρίζονται τα ρεκόρ κερδοφορίας στη «βαριά βιομηχανία» της καπιταλιστικής οικονομίας στη χώρα μας, για τα οποία καμαρώνουν κυβερνήσεις και εργοδοτικές ενώσεις. Αυτή είναι η άλλη όψη των αστρονομικών τζίρων που καταγράφουν οι «ψηφιακές πλατφόρμες».

Πρόκειται λοιπόν για μια άθλια κατάσταση για δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους, που έχει τη σφραγίδα όλων των κυβερνήσεων, οι οποίες χρόνια τώρα έχουν ψηφίσει και εφαρμόσει δεκάδες νόμους και διατάξεις για να μεγαλώνει όλο και περισσότερο το κομμάτι της απλήρωτης δουλειάς.

Αυτό το εργασιακό καθεστώς μεσαίωνα ήρθε να «τελειοποιήσει» και ο πρόσφατος νόμος - έκτρωμα της ΝΔ, παρέχοντας ακόμα περισσότερα εργαλεία στην εργοδοσία για να απογειώνει την εκμετάλλευση, όπως με τη 10ωρη απλήρωτη δουλειά, αφαιρώντας ταυτόχρονα συνδικαλιστικά δικαιώματα για να διευκολύνεται η αντεργατική επίθεση. Μάλιστα, για τους εργαζόμενους στις ψηφιακές πλατφόρμες ο νόμος «θωρακίζει» ακόμα καλύτερα την εργοδοσία, ώστε να «βαφτίζει» τους μισθωτούς σε «συνεργάτες» και να απαλλάσσεται από κάθε υποχρέωση απέναντί τους για μισθολογικά και άλλα δικαιώματα.

Ο νόμος Χατζηδάκη λοιπόν ήρθε να «πατήσει» σε ένα διαμορφωμένο αντεργατικό πλαίσιο από όλες τις κυβερνήσεις και την ΕΕ, που στην καρδιά της στρατηγικής τους έχουν την «ευελιξία» στην αγορά εργασίας. Αυτό επιτάσσει και ο ΣΕΒ σε κάθε δελτίο του, αυτό συζητάει κάθε χρόνο στη Γενική του Συνέλευση με τους χτεσινούς, σημερινούς και αυριανούς πρωθυπουργούς.

Τα στοιχεία των τελευταίων χρόνων, που αποδεικνύουν τι έχουν καταφέρει όλες οι κυβερνήσεις κατά σειρά για λογαριασμό των επιχειρηματικών ομίλων, είναι συντριπτικά: Το 2011 η μερική απασχόληση ήταν 19% και το 2019 είχε φτάσει αισίως το 29%, δηλαδή πάνω από 50% αύξηση. Τα στοιχεία του «Εργάνη» δείχνουν την κυριαρχία της μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης, με το 55% των νέων προσλήψεων κάθε χρόνο να αφορά τέτοιες εργασιακές σχέσεις.

Γι' αυτό και η εξέλιξη με την «e-food» δεν προσφέρεται ειδικά στον ΣΥΡΙΖΑ για να χτίσει «φιλεργατικό προφίλ», για να τροφοδοτήσει την αντιδεξιά ρητορεία του και τα κάλπικα διλήμματα. Αλλωστε, ως κυβέρνηση διατήρησε στο ακέραιο και εμπλούτισε το νομοθετικό πλαίσιο που προωθεί τις ελαστικές σχέσεις εργασίας, ενώ ανάμεσα στα άλλα, το 2016, με νόμο διευκόλυνε τη δράση των δουλεμπορικών γραφείων, αυτών δηλαδή που «νοικιάζουν» εργαζόμενους, μια σχέση εργασίας που «σπάει κόκαλα» στον χώρο των διανομέων. Οι συγκεκριμένοι είναι έκθετοι κάθε λεπτό της δουλειάς τους σε σοβαρούς κινδύνους, αλλά ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ, ούτε η ΝΔ, ούτε το ΠΑΣΟΚ τους ενέταξαν ποτέ στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα!

Στον αντίποδα, η αντεργατική μεθόδευση για τους διανομείς είναι ευκαιρία για να αποκαλυφθεί το «παγόβουνο» και επιβεβαιώνει την ανάγκη να οργανωθεί η σύγκρουση της εργατικής τάξης με το σύνολο του αντεργατικού νομοθετικού οπλοστασίου, όπως διαμορφώθηκε από όλες τις κυβερνήσεις και στο οποίο προστέθηκε και ο νόμος Χατζηδάκη.

Να μπει στο στόχαστρο ο πραγματικός αντίπαλος, η εργοδοσία και οι κυβερνήσεις της. Αλλά κυρίως να οργανωθεί η διεκδίκηση για μόνιμη και σταθερή δουλειά, για αυξήσεις στους μισθούς, για μέτρα προστασίας στους χώρους δουλειάς, για υπεράσπιση και διεύρυνση των συνδικαλιστικών ελευθεριών. Για όλα εκείνα που εν έτει 2021 έπρεπε να είναι αυτονόητα, σύμφωνα με τις σύγχρονες δυνατότητες της παραγωγής και τις ανάγκες των εργαζομένων.