Η «μεγάλη εικόνα» πίσω από τις επικίνδυνες εξελίξεις στην περιοχή

Το ΚΚΕ μελετάει και αναλύει τις διεθνείς εξελίξεις, ενημερώνει έγκαιρα το λαό μας για τις θέσεις του, τις τάσεις που γεννιόνται και αναπτύσσονται μέσα στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, στηρίζει την ανάπτυξη της κοινής πάλης των λαών. Η προσπάθεια αυτή συμβάλλει στην όξυνση του ταξικού κριτηρίου και στην ενίσχυση της εργατικής, λαϊκής απαιτητικότητας, ενάντια στη μεθοδική δουλειά των αστικών και οπορτουνιστικών κομμάτων και των καπιταλιστικών ιδεολογικών μηχανισμών

που μεθοδικά κρύβουν το «δάσος», τη «μεγάλη εικόνα» των εξελίξεων, για να παίζουν κάθε φορά «με το δέντρο» τροφοδοτώντας με αποσπασματικά γεγονότα τη σκέψη για να χειραγωγούν λαϊκές συνειδήσεις.

Η ουσία της «μεγάλης εικόνας»

Οι εξελίξεις είναι πυκνές και επικίνδυνες. Στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή που περιλαμβάνει το Αιγαίο, την Α. Μεσόγειο, τα Βαλκάνια και τη Μαύρη Θάλασσα, τη Μ. Ανατολή, τη Β. Αφρική, τον Περσικό Κόλπο και την Ερυθρά Θάλασσα, ζούμε σημαντικά γεγονότα. Ιμπεριαλιστικούς πολέμους όπως στη Συρία, στη Λιβύη, στην Υεμένη, στην Ουκρανία. Θερμές εστίες που παίρνουν πολεμικά χαρακτηριστικά, όπως στον Περσικό Κόλπο. Διατήρηση της τουρκικής κατοχής στην Κύπρο και σε περιοχές της Συρίας. Ισραηλινή κατοχή στα Παλαιστινιακά εδάφη αλλά και σε συριακά εδάφη (Γκολάν). Συστηματική καταπάτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων στην κυπριακή ΑΟΖ. Παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου και θαλάσσιου χώρου στο Αιγαίο. Νομιμοποίηση του κράτους - προτεκτοράτου του Κοσόβου και διαπραγματεύσεις για αλλαγή συνόρων στα Βαλκάνια και πολλά άλλα.

Αυτά είναι στοιχεία της «μεγάλης εικόνας», είναι αυτό που φαίνεται, αλλά η ουσία της είναι βαθύτερη κι αυτή (η ουσία) είναι ανάγκη να καταγράφεται στη λαϊκή σκέψη για να εξάγονται συμπεράσματα, να ξεχωρίζει ο πραγματικός αντίπαλος και να γίνεται κτήμα των εργαζομένων η αναγκαιότητα της εργατικής, λαϊκής πάλης με κατεύθυνση την οργάνωση, την αντίσταση και την αντεπίθεση για την εξάλειψη των αιτιών που προκαλούν τη δραματική κατάσταση που βιώνουν οι λαοί, τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, την εκμετάλλευση, τη φτώχεια, την προσφυγιά.

Ποια είναι η πηγή του κακού που διαχρονικά και σήμερα βάζει τη σφραγίδα της στις εξελίξεις σε συνθήκες «ιμπεριαλιστικής ειρήνης» με το πιστόλι στον κρόταφο των λαών, που στα σπλάχνα της γεννιόνται οι όροι που οδηγούν σε ιμπεριαλιστικούς πολέμους;

Η ουσία είναι πως ο «εμπρηστής» είναι το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα και ο πυρήνας του, τα μονοπώλια, που κινούνται με κίνητρο την αύξηση των κερδών τους, τον έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών, των αγορών, των δρόμων μεταφοράς εμπορευμάτων, Ενέργειας, οι γεωστρατηγικές στοχεύσεις κ.ά. Αυτή είναι η βάση του καπιταλιστικού ανταγωνισμού στον οποίο εμπλέκονται οι αστικές τάξεις, καπιταλιστικά κράτη, συμμαχίες μονιμότερες ή προσωρινές.

Ο ανταγωνισμός αυτός είναι αδυσώπητος. Κυριαρχούν οι ισχυρότεροι μονοπωλιακοί όμιλοι, τα πιο ισχυρά καπιταλιστικά κράτη, αλλά στο «χορό» των συμφερόντων συμμετέχουν αστικές τάξεις και κράτη που δεν κατέχουν ηγετική αλλά ενδιάμεση θέση στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, όπως π.χ. η Ελλάδα. Πολλές φορές οι αστικές τάξεις αυτών των κρατών και οι πολιτικοί τους εκπρόσωποι εκπληρώνουν αποστολές δυσανάλογες με την οικονομική και στρατιωτική τους δύναμη, μέσα από την πρόσδεση σε ιμπεριαλιστικές συμμαχίες, όπως το ΝΑΤΟ και η ΕΕ, σε στενή σχέση με τις ΗΠΑ ή άλλο ιμπεριαλιστικό μπλοκ κι αυτό δεν χωρά καμία υποτίμηση.

Το παραπέρα σάπισμα του καπιταλισμού που εκδηλώθηκε (και) με την οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας, η ασθενική καπιταλιστική ανάπτυξη αυτήν την περίοδο, σε συνδυασμό με πιθανή εκδήλωση νέας κρίσης, αποτελούν βάση όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. 

Αυτή η προοπτική, σε περιβάλλον αυξημένων τεχνολογικών δυνατοτήτων π.χ. στον ενεργειακό τομέα, που ανοίγουν νέα πεδία αναμέτρησης, σε συνθήκες σύγχρονων πυρηνικών και συμβατικών οπλικών συστημάτων, αποκτά εκρηκτικά χαρακτηριστικά.

Ολα αυτά επιβάλλεται να συνυπολογίζονται. Η «φορτούνα» που επικρατεί στο ιμπεριαλιστικό σύστημα δεν είναι προσωρινή, είναι μόνιμη και οι συμβιβασμοί στη μια ή την άλλη περίπτωση μπορεί να αμβλύνουν την ένταση σε μια θερμή εστία αλλά την ίδια ώρα τροφοδοτούν άλλες στο πλαίσιο ενός φαύλου κύκλου που επεκτείνεται και θα προκαλεί νέες συγκρούσεις.

Πολύ επικίνδυνη η εμπλοκή της Ελλάδας

Οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, ως πολιτικο-στρατιωτικός βραχίονας, και η ΕΕ, ως διακρατική ιμπεριαλιστική ένωση, ευθύνονται για τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους π.χ. στη Γιουγκοσλαβία, στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, στη Συρία, στη Λιβύη κ.α. Προωθούν τα δικά τους σχέδια σε όλη την υδρόγειο και ανοίγουν δρόμους στα αμερικανικά και ευρωπαϊκά μονοπώλια, σημαδεύουν στρατηγικής σημασίας περιοχές εν μέσω αντιθέσεων και ανταγωνισμών. Σε αυτήν την πορεία εκτελούνται συμφωνίες δισεκατομμυρίων δολαρίων με τη Ρωσία και την Κίνα αλλά παράλληλα τα αντιτιθέμενα συμφέροντα διασταυρώνονται σε μια πολύ επικίνδυνη κούρσα οικονομικών, πολιτικών και στρατιωτικών αντιπαραθέσεων.

Οι βασικοί «παίχτες» δεν είναι μόνοι τους. Ο καθένας έχει τους δικούς του συμμάχους, σταθερούς ή ασταθείς, αλλά ο ιμπεριαλιστικός χαρακτήρας αυτών των συμμαχιών τονίζει πως είναι πολιτικός κυνισμός και εμπαιγμός κατά των λαών η αναζήτηση «οάσεων» ειρήνης, σταθερότητας, ασφάλειας μέσα σε αυτές τις λυκοσυμμαχίες.

Τα παραδείγματα είναι πολλά, η επικαιρότητα τα φωτίζει και επιβεβαιώνει την ανάλυση του ΚΚΕ.

Πρώτο. Στη Συρία (πριν από το 2011) εκδηλώθηκε ανταγωνισμός για τους ενεργειακούς αγωγούς και στη συνέχεια εξαπολύθηκε ιμπεριαλιστικός πόλεμος για τον έλεγχο της χώρας. Με πρωταγωνιστές τις ΗΠΑ, ισχυρά κράτη της ΕΕ, τη Σαουδική Αραβία, την Τουρκία κ.ά. στήθηκε η μηχανή των τζιχαντιστών και επιδιώχθηκε το ξήλωμα του Προέδρου Ασαντ που στηρίχθηκε στη Ρωσία και το Ιράν. Ο πόλεμος πέρασε από πολλές φάσεις και με την ήττα των τζιχαντιστών πέρασε σε νέα φάση η αντιπαράθεση για το διαμελισμό της χώρας, πράγμα που διαπιστώνεται και με την προχτεσινή εισβολή τουρκικών δυνάμεων στη Βόρεια Συρία, εκεί όπου κυριαρχεί ο κουρδικός πληθυσμός.

Η κουρδική ηγεσία δέθηκε με τις ΗΠΑ, εξασφάλισε οπλισμό και προώθησε σχέδιο αυτονόμησης, αλλά αυτό πυροδότησε την αντιπαράθεση με την Τουρκία, που έχει τις δικές της επιδιώξεις για τον έλεγχο της περιοχής και την αποτροπή συνένωσης του κουρδικού πληθυσμού των γειτονικών κρατών.

Η τουρκική αστική τάξη δεν αρκέστηκε στις δύο επιχειρήσεις, στην «Ασπίδα του Ευφράτη» το 2016 και τον «Κλάδο Ελιάς» το 2018, με τις οποίες ελέγχει ήδη το 10% του συριακού εδάφους, αλλά προχώρησε σε τρίτη επιχείρηση («Πηγή της Ειρήνης») για να αλλάξει τα σύνορα, στο όνομα της δημιουργίας «ζώνης ασφαλείας», με την έγκριση των ΗΠΑ και την ανοχή της Ρωσίας.

Αυτή η επιλογή κυριάρχησε μέσα από τις αντιθέσεις που εκδηλώνονται στο αμερικανικό πολιτικό σύστημα και στις διαπραγματεύσεις - παζάρια των αστικών τάξεων και των πολιτικών τους εκπροσώπων για την τύχη της Συρίας και της περιοχής. Ο κουρδικός πληθυσμός, όπως συμβαίνει συνήθως, βρέθηκε στη μέση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών αφού στην πράξη επιβεβαιώθηκε ο κανόνας πως τα ιμπεριαλιστικά μπλοκ κοιτάζουν τα δικά τους συμφέροντα, «δεν πιάνονται φίλοι», είναι αντίπαλοι των λαών. Οι ανακοινώσεις της ΕΕ και κρατών - μελών, αλλά και δηλώσεις Αμερικανών παραγόντων, για την επίθεση της Τουρκίας, επαναλαμβάνουν γνωστά υποκριτικά σλόγκαν και δεν μπορούν να διαγράψουν πως όλη την προηγούμενη περίοδο έβαλαν το χέρι τους στη δημιουργία της σημερινής οδυνηρής κατάστασης.

Δεύτερο. Η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ από την κυβερνητική θέση ή την αντιπολίτευση αναμασούν τους ίδιους διάτρητους ισχυρισμούς για το ρόλο της Τουρκίας. Η ανάλυση και η πολιτική τους πρακτική υποβαθμίζουν ή αποσιωπούν τις αντιθέσεις των αστικών τάξεων και προσπερνούν τους ανταγωνισμούς, παρουσιάζουν τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις σαν σωτήρες. Η ανάλυσή τους διαψεύδεται από τις εξελίξεις και εκτίθενται, ειδικά όταν η κατάσταση οξύνεται όπως σήμερα. Γιατί στην πράξη αποδεικνύεται πως η Τουρκία δεν κλιμακώνει την επιθετικότητά της για «εσωτερική κατανάλωση», ούτε ακολουθεί «λάθος πολιτική», ή είναι «απομονωμένη», όπως υποστηρίζουν τα αστικά κόμματα.

Η Τουρκία, ως ισχυρή ΝΑΤΟική δύναμη, έχει επιθετικούς στόχους. Προχωρά στην πράξη τη διχοτόμηση της Κύπρου, διεκδικεί στο Αιγαίο, απειλεί, πιέζει για συνδιαχείριση και διαμορφώνονται όροι ακόμα και για θερμό επεισόδιο. Την ίδια ώρα επεκτείνεται στη Συρία, παρεμβαίνει στο Ιράκ και τη Λιβύη, δημιουργεί στρατιωτικές βάσεις στο Κατάρ, στη Σομαλία κ.α. Ολα για τα συμφέροντα της αστικής τάξης και την αναβάθμιση της θέσης της στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα. Συνεπώς η κενολογία της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ έρχεται σε αδιέξοδο και καταφεύγουν στην απολογητική περί του «Διεθνούς Δικαίου» καλλιεργώντας ψεύτικες και πάλι προσδοκίες, αφού αυτό αγνοείται ή χρησιμοποιείται καταπώς εξυπηρετεί τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς.

Τρίτο. Η ελληνική αστική τάξη παρεμβαίνει κι αυτή στη γραμμή της γεωστρατηγικής αναβάθμισης. Η ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ καθώς και όλα τα άλλα κόμματα των μονοπωλίων, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, στηρίζουν την εμπλοκή της χώρας πιο βαθιά στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και επεμβάσεις. Οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις με τον έναν ή τον άλλον τρόπο συμμετέχουν σε 12 αποστολές στο εξωτερικό, από τον Ινδικό Ωκεανό, το Αφγανιστάν, μέχρι τη Μεσόγειο και τα Βαλκάνια. Η εμπλοκή της αστικής τάξης και των κομμάτων της ενισχύεται μέσα από τον «Στρατηγικό Διάλογο» με τους Αμερικανούς που άνοιξε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και συνεχίζει η κυβέρνηση ΝΔ σήμερα, με τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ, με αποτέλεσμα μεταξύ των άλλων την πρόσφατη ανανέωση και επέκταση της  

«Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας» Ελλάδας - ΗΠΑ.

Ο χαρακτηρισμός «Αμυντική» είναι παραπειστικός και αποσκοπεί να αποκρύψει πως στη Σούδα, στη Λάρισα, στο Στεφανοβίκειο, στην Αλεξανδρούπολη, στο Ακτιο και σε άλλες ευρω-ατλαντικές «φωλιές» δημιουργείται μια ισχυρή πολεμική υποδομή, ένα τόξο οπλικών συστημάτων και εγκαταστάσεων που συνδέονται με παρόμοιες σε άλλες χώρες και είναι στην υπηρεσία των πολιτικοστρατιωτικών σχεδίων των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στον ανταγωνισμό με τη Ρωσία, με μεγάλους κινδύνους για το λαό μας.

Οι κίνδυνοι αυτοί εντείνονται από τις αναβαθμισμένες σχέσεις της χώρας με το Ισραήλ που δολοφονεί τον Παλαιστινιακό λαό και απειλεί με πόλεμο το Ιράν ή ακόμα τις σχέσεις με την Αίγυπτο που συμμετέχει στη στρατιωτική συμμαχία με τη Σαουδική Αραβία κατά του λαού της Υεμένης, στις επιχειρήσεις στη Λιβύη και τόσο ο κ. Τσίπρας όσο και ο κ. Μητσοτάκης «πίνουν νερό» στο όνομα του κ. Νετανιάχου και του κ. Σίσι... με φόντο τα χαμόγελα των Αμερικανών.

Οι ευθύνες των αστικών δυνάμεων είναι τεράστιες. Η πολιτική τους ευνοεί τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους στην περιοχή, με διεθνούς εμβέλειας επιδράσεις, και στο έδαφος αυτό ξεπερνούν κάθε όριο προκλητικότητας οι ισχυρισμοί πως το βάθεμα της σχέσης της Ελλάδας με τους φονικούς ιμπεριαλιστικούς μηχανισμούς, που μετράνε εκατοντάδες εγκλήματα, πολέμους και επεμβάσεις, μπορεί να εξασφαλίσει την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή, την ασφάλεια του λαού μας και των άλλων λαών.

Ελπιδοφόρα η πάλη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ

Στις συνθήκες αυτές η πάλη του ΚΚΕ, της ΚΝΕ και των αγωνιστικών μαζικών οργανώσεων ανοίγει νέους δρόμους στην επικοινωνία με εργατικές, λαϊκές δυνάμεις, με νέους και νέες κι αυτό αποδεικνύουν και οι πρόσφατες κινητοποιήσεις κατά της επίσκεψης Πομπέο και της Ελληνοαμερικανικής Συμφωνίας για τις βάσεις. Η πείρα αυτή είναι πολύτιμη και μπορεί να αξιοποιηθεί στους νέους αγώνες, στην αντιπαράθεση με την αντιλαϊκή πολιτική και το σύστημα, σε όλα τα μέτωπα.

Ο αντίπαλος κάνει τη δουλειά του, επιτίθεται στο ΚΚΕ, καταφεύγει στον αντικομμουνισμό, αλλά η σχεδιασμένη ιδεολογικοπολιτική δουλειά, η ουσιαστική ενημέρωση των λαϊκών δυνάμεων και της νεολαίας και η συμμετοχή τους στη δράση θα δίνουν νέα εφόδια για την αναμέτρηση με τις δυσκολίες και θα ξεπερνιούνται εμπόδια. Μέσα σ' αυτήν την πορεία θα μπαίνουν γερές βάσεις για το δυνάμωμα του αντιμονοπωλιακού - αντικαπιταλιστικού αγώνα και τη μαζική κατανόηση της αναγκαιότητας ανατροπής της καπιταλιστικής βαρβαρότητας, για τη νέα σοσιαλιστική κοινωνία. Γιατί αυτή είναι η απάντηση κατά των ιμπεριαλιστικών πολέμων, της εκμετάλλευσης και της φτώχειας και ο αγώνας που δίνει το ΚΚΕ είναι μια μεγάλη διεθνιστική συμβολή για την ενίσχυση της πάλης των λαών.

Του
Γιώργου ΜΑΡΙΝΟΥ*
*Ο Γιώργος Μαρίνος είναι μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ