Βαθαίνει η κρίση, πολλαπλασιάζονται οι ενισχύσεις στο κεφάλαιο

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ - ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ

«Η παραγωγή τόσο στη ζώνη του ευρώ όσο και στην ΕΕ δεν αναμένεται να ανακτήσει τα προ της πανδημίας επίπεδα εντός του 2022», διαπιστώνει η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τις Φθινοπωρινές Προβλέψεις 2020, καθώς η βύθιση που καταγράφεται φέτος δεν πρόκειται να αναπληρωθεί από τους ισχνούς ρυθμούς ανάκαμψης που αναμένονται για την επόμενη διετία 2021-2022.

«Λόγω της επιδημιολογικής κατάστασης, οι προβλέψεις για την ανάπτυξη εντός του χρονικού ορίζοντα του δελτίου χαρακτηρίζονται από εξαιρετικά υψηλό βαθμό αβεβαιότητας και κινδύνου», τονίζεται μεταξύ άλλων, ενώ η τρέχουσα κρίση διευρύνει τις ανισομετρίες και τις αποκλίσεις μεταξύ των οικονομιών της ΕΕ: «Ο οικονομικός αντίκτυπος της πανδημίας διαφέρει σημαντικά ανά την ΕΕ και το ίδιο ισχύει για τις προοπτικές ανάκαμψης. Εξαρτάται από την εξάπλωση του ιού, την αυστηρότητα των μέτρων δημόσιας υγείας που λαμβάνονται για την ανάσχεσή του, από την τομεακή σύνθεση των εθνικών οικονομιών και από την ένταση των εθνικών μέτρων πολιτικής», τονίζεται μεταξύ άλλων στην έκθεση της Κομισιόν, κάνοντας λόγο για «διακοπτόμενη και ελλιπή ανάκαμψη».

Μεταξύ άλλων οι προβλεπόμενοι ρυθμοί μεταβολής του ΑΕΠ για το 2020, το 2021 και το 2022 διαμορφώνονται ως εξής:

Ευρωζώνη: -7,8%, +4,2%, + 3%

ΕΕ: -7,4%, +4,1%, +3%

Γερμανία: -5,6%, +3,5%, +2,5%

Γαλλία: -9%, +5%, +3,5%

Ιταλία: -9,9%, +4,1%, +2,8%

Ισπανία: -12,4%, +5,4%, +4,8%

Πορτογαλία: -9,3%, +5,4%, +3,5%.

Σε γενικές γραμμές, οι νέες προβλέψεις τόσο για την Ευρωζώνη όσο και για την ΕΕ είναι οριακά υψηλότερες για το 2020 και χαμηλότερες για το 2021 σε σχέση με τις Θερινές Προβλέψεις.

Η ελληνική οικονομία

Σε ό,τι αφορά την ελληνική οικονομία, η εκτιμώμενη βύθιση του ΑΕΠ για το 2020 αναμένεται σε 9%, ενώ για το 2021 και το 2022 προβλέπονται ρυθμοί μερικής ανάκαμψης 5% και 3,5% αντίστοιχα, ενώ όπως και σε ολόκληρη την ΕΕ, η επάνοδος της οικονομικής δραστηριότητας στα επίπεδα του 2019 παραπέμπεται για το 2023.

Σε κάθε περίπτωση, η όποια ανάκαμψη στηρίζεται στις αντιλαϊκές αναδιαρθρώσεις και στις παρεμβάσεις ενίσχυσης του εγχώριου κεφαλαίου. Σε αυτό το πλαίσιο, η Κομισιόν επισημαίνει ότι η οικονομική δραστηριότητα για το 2021 αναμένεται να υποστηριχθεί από τα πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα που παρουσιάζονται στο προσχέδιο προϋπολογισμού, ενώ οι συγκεκριμένες προβλέψεις δεν έχουν ενσωματώσει τις αναμενόμενες εισροές κεφαλαίων από το «Ταμείο Ανάκαμψης» της ΕΕ, που με τη σειρά τους θα έρθουν να τροφοδοτήσουν την ανάκαμψη των επιχειρηματικών ομίλων.

Σε ό,τι αφορά τη διάρθρωση της ελληνικής οικονομίας, η Κομισιόν επαναλαμβάνει ότι ο μεγάλος τομέας των υπηρεσιών και η εξάρτηση από τον διεθνή τουρισμό την καθιστούν «ιδιαίτερα ευάλωτη σε σοκ που προκαλούνται από ταξιδιωτικούς περιορισμούς και μέτρα κοινωνικής απόστασης», επισημαίνοντας πως η ταχεία πολιτική απάντηση (κυβερνητικά πακέτα στήριξης) περιόρισε τον αντίκτυπο στην απασχόληση και τις επιχειρήσεις.

Καταλήγοντας επισημαίνουν ότι η αβεβαιότητα παραμένει πολύ μεγάλη, ιδιαίτερα σε σχέση με τον τουριστικό τομέα, ενώ γίνεται λόγος για πρόσθετους κινδύνους που σχετίζονται με γεωπολιτικές εντάσεις στην περιοχή και μεταναστευτικές πιέσεις.

Ελλείμματα και χρέη στις πλάτες των λαών

Σε ολόκληρη την ΕΕ καταγράφεται άνοδος των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και των κρατικών χρεών ως αποτέλεσμα των διαδοχικών παρεμβάσεων στήριξης των επιχειρηματικών ομίλων.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις, το συνολικό δημοσιονομικό έλλειμμα στην Ευρωζώνη θα εκτοξευθεί από 0,6% του ΑΕΠ το 2019 σε περίπου 8,8% το 2020, ενώ με την αναμενόμενη σταδιακή απόσυρση των έκτακτων μέτρων στήριξης και σε συνδυασμό με την ανάκαμψη θα υποχωρήσει σε 6,4% το 2021 και σε 4,7% το 2022, αλλά σε κάθε περίπτωση σε επίπεδα πολλαπλάσια σε σχέση με το 2019.

Παράλληλα, η μάζα με τα κρατικά χρέη στην Ευρωζώνη, από 85,9% του ΑΕΠ το 2019 εκτοξεύεται σε 101,7% του ΑΕΠ το 2020 και 102,6% το 2022.

Την ίδια ώρα, το ελληνικό κρατικό χρέος, από 180,5% το 2019, φτάνει σε 207,1% φέτος και 194,8% του ΑΕΠ το 2022.

Η επίσημη ανεργία στην Ευρωζώνη, παρά τα απανωτά πακέτα στήριξης της εργοδοσίας, αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται και το 2021. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, το ποσοστό ανεργίας θα αυξηθεί από 7,5% το 2019 σε 8,3% το 2020 και σε 9,4% το 2021, σχεδόν 2 ποσοστιαίες μονάδες πάνω από τα επίπεδα του 2019.

Τέλος, η Κομισιόν προειδοποιεί και για τυχόν δυσμενέστερες εξελίξεις, επισημαίνοντας ότι υπάρχει ο κίνδυνος τα πλήγματα που προκαλεί η πανδημία στην οικονομία, όπως οι πτωχεύσεις, η μακροχρόνια ανεργία και οι διαταραχές του εφοδιασμού, να είναι βαθύτερα και ευρύτερα.

Παραπέρα, η ευρωπαϊκή οικονομία θα μπορούσε επίσης να επηρεαστεί αρνητικά εάν η παγκόσμια οικονομία και το παγκόσμιο εμπόριο βελτιωθούν λιγότερο σε σχέση με τα προβλεπόμενα, ενώ στους κινδύνους περιλαμβάνεται και πιθανότητα άσκησης πιέσεων στις χρηματοπιστωτικές αγορές.