13/6/1943:Το ολοκαύτωμα του Μεσενικόλα

“Μεσενικόλα Βουνέσι Μουζάκι
Πόρτα Πορτί Σκλάτινα Βατσινιά
θα ξαναγίνουν πάλι όπως και πρώτα
από τη νέα μας τη γενιά”
(τραγούδι του 1943)

Βρισκόμαστε στα ζοφερά χρόνια της χιτλεροφασιστικής κατοχής της πατρίδας μας. Η Ελλάδα στενάζει υποδουλωμένη στο φασισμό. Οι κατακτητές ληστεύουν τον πλούτο της, αφήνοντας τον Ελληνικό λαό στην πείνα και στο θάνατο.
Η χώρα μοιράζεται σε τρεις ζώνες κατοχής. Η φασιστική τότε Βουλγαρία, αρπάζει την ανατολική Μακεδονία και την ελληνική Θράκη.
Η γερμανική ζώνη ελέγχου περιελάμβανε τις σημαντικότερες στρατηγικά περιοχές της Ελλάδας, στις οποίες συμπεριλαμβάνονταν η κεντρική Μακεδονία, η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, μερικά νησιά του Αιγαίου και η Κρήτη.
Η δική μας περιοχή δίνεται στην Ιταλική ζώνη κατοχής.
Οι Ιταλοί όπως και οι άλλοι κατακτητές αρχίζουν τη λεηλασία των γεωργικών και όχι μόνο προϊόντων της χώρας και σκορπούν στον ελληνικό λαό τον λιμό, καταδικάζοντάς τον στην εξόντωση. Ιδιαίτερα στις πόλεις η κατάσταση γίνεται αφόρητη. Οι άνθρωποι πεθαίνουν τον χειμώνα του 1941 στους δρόμους όπως οι μύγες. Κάθε πρωί τα κάρα των δήμων μαζεύουν σκελετωμένα πτώματα. Αλλά και στα χωριά τακτικές είναι οι επιδρομές των κατακτητών.

Στη Θεσσαλία εμφανίζεται η λεγόμενη λεγεώνα των Βλάχων. Είναι ένα σώμα πραιτοριανών που έχει επικεφαλής τον τυχοδιώκτη Αλκιβιάδη Διαμάντη, παλιό πράκτορα των Ρουμανικών συμφερόντων στη χώρα μας. Ο Διαμάντης αυτοανακηρύσσεται πρίγκιπας της Πίνδου και προσπαθεί να ξεσηκώσει τους Βλάχους για τη δημιουργία ανεξάρτητου Βλάχικου κράτους στην οροσειρά της κεντρικής Ελλάδας. Οι Λεγεωνάριοι συνοδεύουν τους Ιταλούς στις εξορμήσεις τους στα χωριά και διαπράττουν πλείστα εγκλήματα εξελισσόμενοι σε μεγάλους πλιατσικολόγους.

Οι Έλληνες με νωπές ακόμα τις αναμνήσεις του πολέμου και των νικών τους στο μέτωπο της Αλβανίας δεν είναι δυνατό να υπομείνουν όλους αυτούς τους εξευτελισμούς. Πολύ γρήγορα, από λίγους πρωτοπόρους στην αρχή, ξεκινά το κίνημα της Εθνικής Αντίστασης, που εξαπλώνεται στη συνέχεια παντού συσπειρώνοντας τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού μας. Από αυτό το προσκλητήριο δεν ήταν δυνατό να λείψει ο Μεσενικόλας.

Στην πρώτη σύσκεψη που γίνεται ήδη από τον πρώτο καιρό της κατοχής (Ιούλιος του 41) στο χωριό, πήραν μέρος οι εξής επτά Μεσενικολίτες: Θωμάς Βελέτζας, Κλεάνθης Ευθυμίου, Άγγελος Καρακαντάς, Βάιος Καρακαντάς, Τέλιος Κουτσίκας, Άγγελος Στυλογιάννης και Κίτσιος Παπαϊωάννου. Ο Άγγελος Στυλογιάννης ανέλαβε επικεφαλής της οργάνωσης των νέων “Θεσσαλικός Ιερός Λόχος” στον Μεσενικόλα. Στη συνέχεια μπαίνουν στην αντίσταση πολλοί νέοι αλλά και μεγαλύτεροι Μεσενικολίτες.
Στο σπίτι του γιατρού Θωμά Σβάρνα εγκαθίσταται ασύρματος που είχε φέρει από την Αλβανία ο Βουνεσιώτης συνταγματάρχης Κυριαζής. Έτσι το χωριό αποκτά σύνδεση με όλο τον κόσμο και αρχίζουν να εκδίδονται τα πρώτα δελτία ειδήσεων. Συγκροτείται ένοπλο τμήμα του εφεδρικού ΕΛΑΣ με μαχητές από τον Μεσενικόλα και το Βουνέσι, που κάνει έντονη την παρουσία του στην περιοχή και αφοπλίζει αναίμακτα την ομάδα των Κωστόπουλου και Σαράφη που ήρθε στις αρχές του 1943 στο Βουνέσι. Ο στρατηγός Σαράφης προσχωρεί στον ΕΛΑΣ και γίνεται αρχηγός του. Στον ΕΛΑΣ είχε ήδη προσχωρήσει και ο Μεσενικολίτης υπολοχαγός Αριστείδης Λαδιάς απόφοιτος της σχολής Ευελπίδων, που ανέλαβε τη διοίκηση του τομέα Νεβρόπολης του εφεδρικού ΕΛΑΣ και αργότερα το καλοκαίρι πέρασε στον μόνιμο ΕΛΑΣ, όπου έγινε καπετάνιος του 52ου συντάγματος με διοικητή τον ήρωα ταγματάρχη Κασλά πρώην διοικητή των δυτικοθεσσαλών υπερασπιστών του αιματοβαμμένου 731 υψώματος στην Αλβανία.

Σύντομα μεγάλες περιοχές της χώρας μαζί και η δική μας, απελευθερώνονται από τον έλεγχο των κατακτητών και αποκτούν δικές τους δομές αυτοδιοίκησης, δικαιοσύνης, παιδείας κλπ.

Στην περιοχή φτάνουν και Άγγλοι απεσταλμένοι του στρατηγείου της Μέσης Ανατολής με στόχο την κατασκευή και λειτουργία συμμαχικού αεροδρομίου στο οροπέδιο της Νεβρόπολης, εκεί που σήμερα είναι η λίμνη Πλαστήρα, αλλά και την εξασφάλιση των συμφερόντων τους μεταπολεμικά στη χώρα μας, εφαρμόζοντας και εδώ το παγκόσμιο δόγμα της πολιτικής τους το γνωστό “διαίρει και βασίλευε”.

Οι Ιταλοί κλείνονται στην Καρδίτσα και περιορίζουν τις εξόδους τους στην ύπαιθρο. Τη νύχτα της 10ης προς την 11η Μαρτίου του 1943 οι Ιταλοί εγκαταλείπουν και την Καρδίτσα, αφού μετά την ανατίναξη των σιδηροδρομικών γεφυρών από τους αντάρτες στην Καράμπαλη και στους Στεφανουσαίους, η θέση τους στην πόλη γίνεται εξαιρετικά επισφαλής. Στις 12 Μαρτίου του 1943 τα τμήματα του ΕΛΑΣ εισέρχονται συντεταγμένα στην πόλη και παρελαύνουν μέσα σε κλίμα παλλαϊκού ενθουσιασμού. Στην παρέλαση των ανταρτών επικεφαλής του τομέα της Νεβρόπολης ήταν ο Αριστείδης Λαδιάς.

Ο ραδιοφωνικός σταθμός του Λονδίνου ανακοινώνει την απελευθέρωση της Καρδίτσας και σημειώνει ότι πρόκειται για την πρώτη πόλη στην κατεχόμενη Ευρώπη που απελευθερώνεται από παρτιζάνικο στρατό.

Στην Αθήνα οι Γερμανοί καταργούν την κυβέρνηση του Λογοθετόπουλου, που δεν μπόρεσε να περιορίσει την ανάπτυξη του αντιστασιακού κινήματος και διορίζουν “πρωθυπουργό” τον Ιωάννη Ράλλη που στο διάγγελμά του στις 5 Μαΐου επαινεί τους Γερμανούς και καλεί τους αντάρτες να καταθέσουν τα όπλα μέχρι την 24.00ην ώρα της 20ης Μαΐου υποσχόμενος “πλήρη και ανεπιφύλακτον αμνηστίαν”. Φυσικά κανένας δεν παρουσιάζεται και οι κατακτητές οργανώνουν εκστρατεία εναντίον των ανταρτών.

Στην κεντρική Ελλάδα η 11η Ιταλική στρατιά αναλαμβάνει να εκκαθαρίσει όλον τον ορεινό όγκο από τα Αλβανικά σύνορα μέχρι τον Κορινθιακό κόλπο. Το γενικό στρατηγείο των ανταρτών ταλαντεύεται ανάμεσα στην επιλογή της συγκέντρωσης του συνόλου των στρατευμάτων του στον Σμόλικα ή στην κατά τόπους οργάνωση της άμυνας. Τελικά επιλέγεται μια ενδιάμεση λύση. Μετακινούνται δηλαδή μεγάλες δυνάμεις ανταρτών προς το Βορρά, αλλά παραμένουν και επί τόπου μικρές δυνάμεις για να προβάλλουν αντίσταση. Από την ανατολική Θεσσαλία μετακινούνται με μια επιχείρηση που κράτησε 14 νύχτες περίπου 1000 αντάρτες στα Άγραφα με τελικό προορισμό τον Σμόλικα. Κάθε βράδυ φεύγει από την Κάρλα ένα τμήμα 80 ανταρτών και μετά από πορεία τριών νυκτών και αφού περάσει μέσα από τον κάμπο και πολύ κοντά στη Λάρισα φτάνει στο τέλος της τρίτης νύχτας στο χωριό Φανάρι. Η επιχείρηση στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία και δεν βρέθηκε ούτε ένας καμπίσιος να προδώσει το μεγάλο μυστικό. Από το αρχηγείο που βρίσκεται στον Μεσενικόλα με πρωτοβουλία του Κώστα Καραγιώργη στέλνεται ο Λαρισαίος καπετάνιος του ιππικού Μίμης Μπουκοβάλλας μεταμφιεσμένος σε γιατρό, στον κάμπο προκειμένου να βρει το τμήμα του Κίσαβου που με επικεφαλής τον ίλαρχο Ζαρογιάννη δεν έχει εμφανιστεί ακόμα. Το βρίσκει στο χωριό Νέες Καρυές 15 χιλιόμετρα από τη Λάρισα και το οδηγεί και αυτό με νυχτερινή πορεία στην ελεύθερη περιοχή. Οι Άγγλοι εκφράζουν τον ενθουσιασμό τους για την επιτυχία του όλου εγχειρήματος.

Στη Ρούμελη απόσπασμα από 1800 αντάρτες με διοικητή τον λοχαγό Φώτη Βερμαίο (Φοίβο Γρηγοριάδη) μετά από μάχες τριών ημερών που ξεκίνησαν στις 3 Ιουνίου ανάγκασε τους Ιταλούς να γυρίσουν πίσω και να ξανακλειστούν στα στρατόπεδά τους.

Στην Ήπειρο οι Ιταλοί βρίσκουν μπροστά τους τμήματα του ΕΔΕΣ και του ΕΛΑΣ, που πολεμούν μαζί για πρώτη φορά μετά τον Γοργοπόταμο και επιστρέφουν και αυτοί στα στρατόπεδά τους.

Στη Θεσσαλία οι Ιταλοί ξεκινούν την εκστρατεία τους στις 8 Ιουνίου με ένα σύνταγμα πεζικού, ένα σύνταγμα ιππικού και μία πυροβολαρχία (συνολική δύναμη 4000 ανδρών περίπου, που πλαισιώνονται και από τριακοσίους λεγεωνάριους). Καθηλώνονται όμως στα στενά της Πόρτας Τρικάλων από οχυρωμένη δύναμη τριακοσίων μόλις ανταρτών, από εκείνους που είχαν έλθει τελευταίοι στην περιοχή από τα βουνά της ανατολικής Θεσσαλίας διασχίζοντας την πεδιάδα. Οι Ιταλοί είχαν στο πεδίο της τριήμερης μάχης απώλειες σε νεκρούς και τραυματίες πάνω από τριακόσιους άνδρες. Περισσότεροι από είκοσι Ιταλοί σκοτώθηκαν μόνοι τους όταν εξερράγη ένα δικό τους πυροβόλο. Τελικά δεν κατάφεραν να μαζέψουν ούτε τους νεκρούς τους και έτσι για πολλές μέρες μετά οι αγρότες ανακάλυπταν στα χωράφια πτώματα Ιταλών σε αποσύνθεση.

ΕΠΟΝ Μεσενικόλα
1η σειρά: Ψημμένος Βασίλης, Ιωακείμ Σωτήρης, Χαλκιάς Γιώργος, Κατσιάκος Κων/νος, Ζαχαρής Χαρίλαος, Αντωνούλας Αντώνης, Καλαμάτας Γιώργος, Πανάγος Σωτήρης.
2η σειρά: Μανώλης Βασίλης, Καρβούνης Νικόλαος, Χαλκιάς Κίμων, Μηλίτσης Χρήστος, Λαδιάς Σωτήρης, Μανώλης Σωτήρης, Παπαδημητρίου Βασίλης, Καρασιώτος Δημοσθένης, Τσιγάρας Θόδωρος.
3η σειρά: Ζαχαρής Αλέξανδρος, Μαλαμίτσης Απόστολος, Πανάγος Νικόλαος, Αντωνούλας Θωμάς, Ράικος Γεώργιος.

Στη διοίκηση των ανταρτών συμμετείχε συμβουλευτικά ο συνταγματάρχης Δημήτριος Πετρουλάκης πρώην υπασπιστής του βασιλιά Γεωργίου. Ο Πετρουλάκης που συμπτωματικά έτυχε να βρίσκεται στην περιοχή όπως και οι μόνιμοι αξιωματικοί Νικήτας Γιώργος επίλαρχος και Ιατρούλης Θανάσης αντισυνταγματάρχης συνεργάστηκαν στενά με τους διοικητές των ανταρτών Ζαρογιάννη και Μπουκοβάλα στα σχέδια των επιχειρήσεων. Ο Νικήτας ανέλαβε μάλιστα με επιτυχία τον χειρισμό του μοναδικού όλμου, που χωρίς σκοπευτικό μηχανισμό και με λιγότερα από σαράντα βλήματα είχαν οι αντάρτες. Άλλαζε διαρκώς τη θέση του όλμου για να νομίζουν οι Ιταλοί ότι βάλλονται από πολλούς όλμους. Ο Πετρουλάκης μετά τη μάχη της Πόρτας ορίστηκε γενικός επιτελάρχης του ΕΛΑΣ. Την τρίτη μέρα της μάχης και αφού τα λιγοστά πυρομαχικά τους εξαντλήθηκαν, οι αντάρτες ανατίναξαν την αμαξιτή γέφυρα του Πορταϊκού ποταμού και συμπτύχθηκαν σε νέες ορεινότερες θέσεις προς την Τύρνα, ενώ οι Ιταλοί και οι λεγεωνάριοι φοβούμενοι να εισέλθουν στον ορεινό όγκο λόγω των μεγάλων απωλειών που ήδη είχαν και των πληροφοριών τους που έλεγαν ότι χιλιάδες αντάρτες είχαν μετακινηθεί προς τα ορεινά, διέκοψαν την εκστρατεία τους και επέστρεψαν στα Τρίκαλα. Χρειάζονταν όμως οι διοικητές τους να δείξουν και μια νίκη και έτσι ξέσπασαν στα κοντινά προς τον κάμπο χωριά, ανάμεσα σε αυτά και στον Μεσενικόλα, καίγοντάς τα και δολοφονώντας όσους άμαχους και ανυπεράσπιστους ανθρώπους βρήκαν μέσα και γύρω από αυτά. Μετά και από αυτά τους τα εγκλήματα ξανακλείστηκαν στα στρατόπεδά τους, από τα οποία βγήκαν άλλη μία τελευταία φορά, μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας, για να παραδοθούν μαζί με τον οπλισμό τους στους αντάρτες.

Εκ του αποτελέσματος της μάχης της Πόρτας, φαίνεται ότι μάλλον κακώς οι αντάρτες μετακίνησαν την κύρια δύναμή τους προς το Βορρά. Με τους 3500 μαχητές που διέθετε τότε το στρατηγείο της Θεσσαλίας θα μπορούσε πιθανότατα να εκμηδενίσει όλη τη δύναμη των 6000 Ιταλών που τελικά συγκεντρώθηκαν από όλη τη Θεσσαλία στο πεδίο της μάχης.

Τα Ιταλικά στρατεύματα κινήθηκαν προς τον Μεσενικόλα ξημερώματα στις 13 Ιουνίου 1943. Στη θέση Τσιούκα συνάντησαν αντίσταση, οπότε άλλαξαν δρομολόγιο και πήραν το δρόμο προς το Βουνέσι ακολουθώντας το αντέρεισμα του Αγίου Γεωργίου. Οι κάτοικοι των χωριών, με την καθοδήγηση των οργανώσεων της αντίστασης, είχαν εγκαταλείψει ήδη τα σπίτια τους κρύβοντας ότι ήταν δυνατό και παίρνοντας μαζί τους όσα ζώα μπόρεσαν. Οι Ιταλοί αφού έκαψαν το Βουνέσι στη συνέχεια ήρθαν και στον Μεσενικόλα. Στο χωριό είχαν μείνει ελάχιστοι ηλικιωμένοι που δεν μπορούσαν να μετακινηθούν. Οι Ιταλοί και οι λεγεωνάριοι σύμμαχοί τους ξέσπασαν με μανία πάνω τους. Δολοφόνησαν τον ιερέα του χωριού τον παπά Δημήτρη Παπαγρηγορίου και όλους σχεδόν τους ηλικιωμένους που βρήκαν στο χωριό. Δεν δίστασαν να εγκληματήσουν και σεξουαλικά σε γριές γυναίκες. Στα σπίτια έριχναν εμπρηστική λευκή σκόνη και τα πυρπολούσαν. Σκότωσαν ακόμα και όσα ζώα δεν κατάφεραν να πάρουν μαζί τους οι χωριανοί. Ανακάλυψαν μετά από μαρτυρία και τις κρυμμένες προίκες των κοριτσιών και τις κατέστρεψαν και αυτές. Στη συνέχεια πήραν το δρόμο για το τσαρδάκι. Μια ομάδα από άοπλους Μεσενικολίτες που βρίσκονταν κοντά στην Κορώνα σε ένα λειβαδερό πέφτουν πάνω σε μία πλαγιοφυλακή των Ιταλών. Κατάφεραν να ξεφύγουν όλοι εκτός από τον Βασίλη Καλλιά, που δολοφονείται επί τόπου. Στο χωριό μας οι κατακτητές είχαν αφήσει πίσω τους την απόλυτη καταστροφή. Από τα 309 σπίτια του χωριού κάηκαν εντελώς τα 222. Όλη η περιοχή μύριζε καμένη σάρκα και μαύροι καπνοί έβγαιναν από τα χαλάσματα. Έτσι πλήρωσε ο Μεσενικόλας τη συμβολή του στον αντιφασιστικό αγώνα.

Οι Μεσενικολίτες περήφανοι όπως είναι δεν το έβαλαν κάτω. Μάζεψαν την ψυχή τους κουβάρι και βάλθηκαν να ξαναζωντανέψουν το χωριό μας.

Λίγους μήνες μετά οι Ιταλοί παραδόθηκαν στον ΕΛΑΣ αφοπλίστηκαν και μεταφέρθηκαν στη Νεράιδα. Εκεί πολλοί δολοφονήθηκαν από τους Γερμανούς που επέδραμαν στην περιοχή στο τέλος του Νοέμβρη, ενώ άλλοι πέθαναν από το κρύο την πείνα και τις κακουχίες. Για τη σωτηρία των υπολοίπων οι Άγγλοι έδωσαν μια μικρή χρηματική αποζημίωση στους χωριάτες για τη φιλοξενία των Ιταλών αιχμαλώτων στρατιωτών και αξιωματικών. Οι χωρικοί πράγματι τους πήραν στα σπίτια τους και μοιράστηκαν μαζί τους το λιγοστό ψωμί των παιδιών τους, ενώ οι Ιταλοί βοηθούσαν στις γεωργικές και άλλες εργασίες των κατοίκων.

Οι Ιταλοί έμειναν στα χωριά μέχρι το τέλος του πολέμου, οπότε και μεταφέρθηκαν με φροντίδα των συμμάχων στην πατρίδα τους. Ορισμένοι από αυτούς επέστρεψαν αργότερα με τις οικογένειές τους στον Μεσενικόλα για να ξαναδούν τους Μεσενικολίτες που τους έσωσαν τη ζωή και να δείξουν στα παιδιά τους το μέρος στο οποίο έζησαν όλη αυτή την περιπέτεια.

Τελευταία, στη Νεράιδα χτίστηκε επιβλητικό μνημείο αφιερωμένο στη μνήμη των Ιταλών που χάθηκαν εκεί από την πείνα τις αρρώστιες αλλά και από την Γερμανική επιδρομή τον Δεκέμβρη του 1943.

Για τους δικούς μας νεκρούς ακόμα και σήμερα κανένα μνημείο, ούτε καν μια αναμνηστική πλάκα δεν μπήκε πουθενά. Ο τραγικός εμφύλιος πόλεμος που επακολούθησε, δυστυχώς άφησε πίσω του πολύ μίσος και δεκάδες άταφους νεκρούς, που ακόμα περιμένουν να πάρουν τη θέση που τους αρμόζει στην ιστορική μνήμη του χωριού μας.

ΘΥΜΑΤΑ ΤΩΝ ΙΤΑΛΙΚΩΝ ΚΑΤΟΧΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ (1943)

1.Παπαγρηγορίου Δημήτριος Ιερέας
2.Αθανασίου Θωμάς
3.Αντωνάκη Αικατερίνη
4.Βλάτσιου Καλλιόπη
5.Ευθυμίου Αικατερίνη
6.Καραμήτρος Αντώνιος
7.Καλλιάς Βασίλειος
8.Καραμήτρος Χρήστος
9. Καρβούνη Κωνσταντίνα.
10.Μήτσιου Χαρίκλεια
11.Παπαγρηγορίου Βασίλειος
12.Στυλογιάννης Νικόλαος
13.Σφέτσιου Αγορίτσα

ΘΥΜΑΤΑ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ ΚΑΤΟΧΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ (1943-44)

1.Ζαχαρή Χαρίκλεια
2.Βαλάφας Γεώργιος
3.Καλαμάτας Αριστείδης
4.Καραμήτρος Γεώργιος
5.Καραμήτρος Δημήτριος
6.Καρασιώτος Αναστάσιος
7.Μηλιώνης Ευάγγελος
8.Μηλιώνης Ιωάννης
9.Μαστραπάς Γεώργιος
10.Μπουμπουλίδης Σωτήριος
11.Σφέτσιου Αριστέα
12.Τσαγανός Βασίλειος
13.Τσιλιώνης Σωτήριος

Στη συνέχεια ήρθε η τραγωδία του εμφυλίου πολέμου για να χυθεί και πάλι πολύ αίμα, αίμα κυρίως νέων ανθρώπων τη φορά αυτή. Το χωριό μας ξανακάηκε άλλη μια φορά. Χάθηκε ο ανθός της νιότης του Μεσενικόλα. Στους συνολικά 28 νεκρούς του εμφυλίου περιλαμβάνονται και οι πέντε από τους επτά πρωτοπόρους που πήραν μέρος στην πρώτη πρώτη αντιστασιακή σύσκεψη του χωριού τον Ιούλιο του 1941.

ΝΕΚΡΟΙ ΕΜΦΥΛΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ (1944-1950)

1.Αθανασίου Αντώνιος
2.Βελέντζας Θωμάς
3.Γκούμας Αντώνιος
4.Γκούμας Δημήτριος
5.Ευθυμίου Κλεάνθης
6.Ζαφείρης Χριστόφορος
7.Ζάχος Θωμάς
8.Ζάχος Κωνσταντίνος
9.Καρακαντάς Βάιος
10.Λαδιάς Αριστείδης
11.Μακρυνίκας Γεώργιος
12.Μήτσιου Κων/νος
13.Οικονόμου Θωμάς
14.Παπαϊωάννου Κίτσιος
15.Παπαναστασίου Ελευθέριος
16.Ποδηματάς Γεώργιος
17.Σκαμαγκούλης Νικόλαος
18.Σταφυλάς Κων/νος
19.Στεργίου Απόστολος
20.Στεργίου Δημήτριος
21.Στυλογιάννης Άγγελος
22.Τσιαδήμας Αναστάσιος
23.Τσιγάρας Ιωάννης
24.Χλίτσιου Κωνσταντία
25.Ψάρρας Ιωάννης
26.Ψημμένος Βασίλειος
27.Ψημμένος Κων/νος
28.Ψημμένος Χρήστος

Τελικά από τους 54 συνολικά Μεσενικολίτες νεκρούς των πολεμικών συγκρούσεων της περιόδου 1943-1950 είναι μέχρι σήμερα γραμμένοι στο μνημείο του χωριού μας μόνο εννέα, που ανήκαν όλοι στη μία, δηλαδή στη "νικήτρια παράταξη του εμφυλίου". Οι υπόλοιποι 45 νεκροί, ακόμα και εκείνοι που σκοτώθηκαν από τους κατακτητές στην κατοχή, είναι σαν να μην υπήρξαν ποτέ.

Αυτή η κατάσταση ασφαλώς δεν τιμά τον Μεσενικόλα και είναι καιρός πια να διορθωθεί, όπως άλλωστε ορίζει παλιότερη ομόφωνη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου του δήμου Πλαστήρα, αλλά και οι νόμοι του ελληνικού κράτους, δηλαδή ο νόμος για την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης και ο νόμος για την άρση των συνεπειών του εμφυλίου πολέμου. Έχουμε χρέος να αφήσουμε ακέραιη την ιστορική μνήμη του τόπου μας για να διδάσκονται και να μαθαίνουν οι επόμενες γενιές.

Κρανιάς Γιώργος.

Πηγές:

Στέφανος Σαράφης: Ο ΕΛΑΣ
Σόλωνας Γρηγοριάδης: ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ
Λάζαρος Αρσενίου: Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ
Αλέξης Σεβαστάκης: ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΠΟΥΚΟΒΑΛΑΣ- ΤΟ ΑΝΤΑΡΤΙΚΟ ΙΠΠΙΚΟ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Θανάσης Χατζής: Η ΝΙΚΗΦΟΡΑ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΧΑΘΗΚΕ
Σταύρος Παπαγιάννης: ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΛΥΚΑΙΝΑΣ Οι επίγονοι της 5ης Ρωμαϊκής
Λεγεώνας κατά τη διάρκεια της Κατοχής (1941-1944)
Χρήστος Μηλίτσης: ΑΓΡΑΦΑ ΚΑΡΔΙΤΣΑ ΜΕΣΕΝΙΚΟΛΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΟΥ ΤΕΩΣ ΔΗΜΟΥ ΝΕΒΡΟΠΟΛΗΣ
Άγγελος Καρακαντάς: ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ
Τάκης Ψημμένος: ΑΝΤΑΡΤΕΣ ΣΤ' ΑΓΡΑΦΑ
ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΜΕΣΕΝΙΚΟΛΙΤΩΝ

Πηγή μας http://www.mesenikolas.gr

 Εθνική Αντίσταση - ΔΣΕ